Γενναία της Ορθοδοξίας τέκνα

ΓΕΝΝΑΙΑ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΤΕΚΝΑ*

Ως γνωστόν, εις την νήσον της Κεφαλληνίας υπάρχει η Ι. Μονή του αγίου Γερασίμου, όπου ευρίσκεται το λείψανον του αγίου. Η Μονή έχει γίνει ένα από τα σπουδαιότερα προσκυνήματα της Ελλάδος. Μυριάδες ευσεβούς Ορθοδόξου λαού και εκ των νήσων και εκ της Ηπειρωτικής Ελλάδος κατά την εορτήν του αγίου συρρέουν δια να προσκυνήσουν. Όπως δε πάντοτε, ούτω και εφέτος, την 20ήν Οκτωβρίου καθ' ην εορτάζεται ο άγιος, εν τω καθεδρικώ Ναώ της Μονής ετελέσθη μεγα­λοπρεπώς αρχιερατική λειτουργία. Λειτουργών αρχιερεύς ήτο ο Σεβασμ. Μητροπολίτης Ζακύνθου κ. Αλέξιος, τοποτηρητής της χηρευούσης Μητροπόλεως Κεφαλληνίας. Κύματα ευσεβούς λαού επλημμύρουν τον Ναόν και παρηκολούθουν μετά κανανύξεως την Θεία Λειτουργίαν. Αλλ' αίφνης η γαλήνη του εκκλησιάσματος εταράχθη εκ θλιβερού γεγονότος ή μάλλον σειράς αλύσεως γεγονότων, των οποίων το εν θλιβερώτερον του προηγουμένου.
Και εξηγούμεθα:
Εις το πυκνόν εκκλησίασμα, το οποίον απετελείτο αποκλειστικώς από Ορθοδόξους, παρεισέδυσε και ένας ιερεύς της Παπικής Εκκλησίας. Κακώς επετράπη εις τον παπικόν ιερέα η είσοδος εις τον Ναόν. Διότι, συμφώνως προς τους Ι. Κανόνας της Ορθοδόξου Εκκλησίας, απαγορεύεται η είσοδος αιρετικών εις τους Ι. Ναούς της Ορθοδοξίας. Αλλά δεν ήτο τούτο η μόνη κανονική παράβασις. Επηκολούθησε και άλλη, σοβαρωτέρα. Ο παπικός ιερεύς δεν έμεινε καθ' όλην την διάρκειαν της Θείας Λειτουργίας μεταξύ του πλήθους των πιστών. Μετά τον καθαγιασμόν των Τιμίων Δώρων, ο λειτουργών αρχιερεύς εκάλεσε τον έξω του θυσιαστηρίου ιστάμενον παπικόν ιερέα να εισέλθη εντός του ιερού.
Ούτος, δεχθείς μίαν τοιαύτην τιμητικήν πρόσκλησιν, εισήλθεν εις το ιερόν Βήμα και επλησίασε προς την Αγίαν Τράπεζαν δια να λάβη αντίδωρον παρά του αρχιερέως. Αλλ' εκείνην την στιγμήν, καθ' ην ο παπικός ιερεύς ητοιμάζετο να λάβη το αντίδωρον, πίπτει κεραυνός που ετάραξε τους πάντας. Κεραυνός Ορθοδοξίας. Κεραυνόν δε ονομάζω την θαρραλέαν κραυγήν, η οποία ηκούσθη. Λαϊκός που δεν εφοίτησεν εις Ιερατικάς και Θεολογικάς Σχολάς και δεν μετεξεπαιδεύθη εις τας Ευρώπας, ολίγων γραμμάτων κάτοχος, το επάγγελμα εργάτης, αλλ' έχων εις τα στήθη του σπινθήρα Ορθοδοξίας, όταν είδε την αντικανονικήν αυτήν ενέργειαν του Μητροπολίτου, δεν εσιώπησεν, αλλ' έρριξε φωνήν μεγάλην και είπε. «Δεν έχουν θέσιν οι αιρετικοί εντός του Ορθοδόξου θυσιαστηρίου. Διαμαρτύρομαι.
Όσοι πιστοί Ορθόδοξοι, ας διαμαρτυρηθούν!». Και το πιστόν της Εκκλησίας τέκνον δεν ηρκέσθη μόνον εις μίαν έντονον διαμαρτυρίαν, αλλά και εκτελών χρέη ευταξίου της αρχαίας Εκκλησίας, ο οποίος εξεδίωκεν εκ του Ναού πάντα ανόσιον και αιρετικόν που θα ετόλμα να εισέλθη εν αυτώ κατά την φρικτήν ώραν της τελέσεως του Μυστηρίου, προσεπάθησε και αυτός να εκδιώξη εκ του Ιερού Ναού τον παρείσακτον. Αλλά δεν επέτυχε. Διότι ο δεσπότης εκάλεσεν αμέσως άλλου είδους ευταξίας, εκά­λεσε τα όργανα της Δημοσίας τάξεως, τους χωροφύλακας, οι οποίοι δεν έχουν θέσιν κατά τας ιεράς στιγμάς, και δίδει αυστηράν εντολήν να απομακρύνουν εκ του Ιερού Ναού τον Ορθόδοξον, όστις διεμαρτύρετο. Τα όργανα της τάξεως, πιστά και αυτά της Ορθοδοξίας τέκνα, παρ' όλην την δυσφορίαν και αγανάκτησιν που ησθάνθησαν δια την τοιαύτην ενέργειαν του δεσπότου, ηναγκάσθησαν να εκτελέσουν την εντολήν. Εξέβαλον εκ του Ι. Ναού το πιστόν της Ορθοδοξίας τέκνον.
Αλλ' έως εδώ εσταμάτησε το σκάνδαλον; Δυστυχώς όχι. Έπεται θλιβερωτάτη συνέχεια δια την οποίαν πας πιστός πρέπει να κλαύση και να θρηνήση. Διότι ο δεσπότης αντί εκ της ζωηράς αυτής διαμαρτυρίας να συναισθανθή το σφάλμα του και ν' απόσχη πάσης άλλης φιλοφρονήσεως προς τον παπικόν, εκάλεσε δυστυχώς τον παπικόν εκ νέου και τω έδωκε το αντίδωρον. Αλλ' η ενέργεια του λειτουργούντος αρχιερέως δεν έμεινεν αναπάντητος.
Έτερον πι­στόν της Ορθοδοξίας τέκνον, όχι λαϊκός, αλλά κληρικός, ιεροδιάκονος, αψηφών την μήνιν του αρχιερέως και ενθυμούμενος τίνος ετάχθη να είναι γενναίος στρατιώτης, με όλην την σταθερότητα, αλλά και με όλην την σεμνότητα που απήτει ο ιερός τόπος και αι στιγμαί της φρικτής μυσταγωγίας, επλησίασε τον αρχιερέα και τω λέ­γει: «Αυτό, Σεβασμιώτατε, το οποίον κάμνετε, απαγορεύουν αυστηρώς οι Ι. Κανόνες της Ορθοδοξίας....». Επί τω ακούσματι της νέας διαμαρτυρίας, επί τω ακούσματι της λέξεως Κανόνες, ο αρχιε­ρεύς εταράχθη σφόδρα, ηλλοιώθη το πρόσωπόν του, έχασε πλήρως την κυριαρχίαν επί του εαυτού του, ελησμόνησεν ολοτελώς που ευρίσκετο, και πλήρης οργής και θυμού, ενδεδυμένος με όλην την αρχιερατικήν στολήν - φρικτόν θέαμα και άκουσμα - ορμά ακάθεκτος κατά του ταλαιπώρου ιεροδιακόνου, τον κτυπά, τον ραπίζει, και εις έντονον ύφος τω λέγει: «Ποίον κατσίκι σε εχειροτόνησε;... Κάτι τέτοιοι σαν και σένα καλόγεροι είναι εις τας Αθήνας και ταράσσουν την Εκκλησία... Θα σε αφορίσω. Θα σε καθαιρέσω... Εγώ είμαι εδώ ... Κάνω ό,τι θέλω...»
Ορθόδοξος αρχιερεύς, τελών την Θείαν Λειτουργίαν, έχων τα χείλη του πορφυρωμένα με το Τίμιον Αίμα του Χριστού, να κτυπά και να υβρίζη χυδαίως ένα διάκονον, διότι ετόλμησε να τω υπεν­θυμίση ευλαβώς το ιερόν καθήκον του ως Ιεράρχου Ορθοδόξου Εκκλησίας, των Ιερών Κανόνων της οποίας ωρκίσθη κατά την φρικτήν ώραν της χειροτονίας να είναι ο άγρυπνος φύλαξ!
Αυτό το θλιβερόν γεγονός συνέβη εν τω καθεδρικώ Ναώ της Ι. Μονής αγίου Γερασίμου κατά την επέτειον μνήμην της εορτής του αγίου εν έτει σωτηρίω 1965.
Τα ονόματα των δύο τιμίων τέκνων της Ορθοδοξίας είναι: Του μεν λαϊκού Γεώργιος Σαββάγλου εκ Κεφαλληνίας, του δε ιεροδιακόνου Νικόδημος Πετρόπουλος εκ Πατρών. Ο ιεροδιάκονος ούτος τυγχάνει ευλαβέστατος, ευώδες άνθος πίστεως και αρετής, όπερ ανεβλάστησεν εκ της πνευματικής ράβδου του προμάχου της Ορθοδοξίας, του εν Κυρίω κοιμηθέντος αειμνήστου π. Γερβασίου Παρασκευοπούλου1.
Δια του στόματος των δύο τούτων γενναίων τέκνων της Ορθοδοξίας ηκούσθη η φωνή αειμνήστων Πατέρων και Διδασκάλων της αγίας και αμωμήτου ημών Πίστεως. Ηκούσθη εν πρώτοις η φωνή των εν Λαοδικεία της Μικράς Ασίας εν έτει 364 συνελθόντων Πατέρων, οι οποίοι απηγόρευσαν την είσοδον των αιρετικών εις τους Ναούς της Ορθοδοξίας. Ηκούσθη η φωνή των Πατέρων της εν Κων/πόλει Πενθέκτης Οικουμενικής Συνόδου, η οποία δια του Β' Κανόνος περιέβαλε με Οικουμενικόν κύρος τας αποφάσεις της εν Λαοδικεία Συνόδου. Ιδού επιλέξει οι σχετικοί Κανόνες της εν Λαοδικεία Συνόδου:
ΚΑΝΩΝ ΣΤ': «Περί του μη συγχωρείν τοις αιρετικοίς εισιέναι εις τον οίκον του Θεού, επιμένοντας τη αιρέσει».
ΚΑΝΩΝ ΛΓ': «Ότι ου δει αιρετικοίς ή σχισματικοίς συνεύχεσθαι».
Εάν δε τις αναγινώσκων τους Ιερούς τούτους Κανόνας μας είπη ότι ούτοι αφορούν τους αιρετικούς και όχι τους χριστιανούς, οι οποίοι ανήκουν εις την Δυτικήν Εκκλησίαν και είναι οπαδοί του Πάπα, ημείς έχομεν ν' απαντήσουμεν ότι δυστυχώς οι παπικοί, οι αυτοκαλούμενοι «καθολικοί», είναι και σχισματικοί και αιρετικοί. Αύτη είναι η υγιής κρίσις των Ορθοδόξων. Αυτή είναι εν πρώτοις η κρίσις του μεγάλου ηγέτου της παρατάξεως των Ορθοδόξων εν τη συνόδω της Φλωρεντίας, του αρχιεπισκόπου Εφέσου Μάρκου του Ευγενικού, όστις ηγωνίσθη υπέρ πάντα άλλον ίνα μη υποταγή η Ορθόδοξος Εκκλησία εις τον Πάπαν. Ημείς - κηρύττει ο Μάρκος ο Εφέσου - δεν διεκόψαμεν σχέσεις με τους παπικούς δια κανένα άλλον λόγον παρά μόνον διότι διεπιστώσαμεν ότι είναι όχι μόνον σχισματικοί, αλλά και αιρετικοί.
Επί λέξει: «Ημείς δι' ουδέν άλλο απεσχίσθημεν των Παπικών, αλλ' ή ότι εισίν ου μόνον σχισματικοί, αλλά και αιρετικοί» (Ιδέ «Πηδάλιον», Αθήναι 1957, σελ. 55). Και αυτή είναι η κρίσις όχι μόνον του αγίου Μάρκου του Ευγενικού, αλλά και άλλων εγκρίτων θεολόγων της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Εξ όλων μνημονεύομεν εδώ την κρίσιν ενός και μόνον, του κορυφαίου των θεολόγων της Ελλαδικής Εκκλησίας, του αειμνήστου Χρήστου Ανδρούτσου, όστις και από έδρας και εις συγγράμματά του και εις άρθρα του δεν έπαυε να χαρακτηρίζη τους παπικούς ως αιρετικούς (Ιδέ Ελευθερουδάκη «Σύγχρονος Εγκυκλοπαίδεια», έκδοσις Γ', Αθήναι 1965, τόμος Α', σελ. 561).
Εάν δε άλλος τις είπη, ότι κατά τα τελευταία έτη τα πράγματα ήλλαξαν, και ότι η Δυτική Εκκλησία αποδοκιμάζει τας πλάνας και τας αιρέσεις αυτής και εκδηλώνει ειλικρινείς διαθέσεις δια να επιστρέψη εις τας πηγάς των 8 πρώτων αιώνων, ότε η Εκκλησία ήτο ηνωμένη, ο λέγων και κηρύττων τοιαύτα πλανάται οικτρώς. Διότι τα πράγματα αποδεικνύουν ότι ουδέν βήμα υποχωρήσεως έκαμεν η Παπική Εκκλησία.
Παρά τας φιλοφρονήσεις και τα μειδιάματα και τα φανταχτερά λόγια που ως πυροτεχνήματα εξαπολύει εσχάτως ο Πάπας δια να μας εντυπωσιάση, ο Πάπας εν τη πραγματικότητι παραμένει αμετάπειστος και αμετανόητος. Η ιδέα, ότι ο Πάπας είναι ο ποντίφηξ, ο άκρος αρχιερεύς, ο πρώτος, ο ύψιστος αρχηγός όλης της Εκκλησίας, ο έχων τας κλεις, το πρωτείον και το αλάθητον, ο προβάλλων το «veto» και εις αυτάς ακόμη τας αποφάσεις των Τοπικών και Οικουμενικών Συνόδων, το είδωλον που πρέπει όλοι να πέσουν να προσκυνήσουν, η εσφαλμένη αυτή ιδέα, όχι απλώς εσφαλμένη, αλλά εωσφορική ιδέα, έχει ενσφηνωθή τόσον πολύ μέσα εις τα κρανία των Παπών, και όχι μόνον των Παπών, αλλά και όλων των οπαδών του Παπισμού, ώστε πρέπει να περάσουν όχι δεκαετηρίδες, αλλά αιώνες ολόκληροι, δια να γίνη θαύμα, δια ν' αλλάξη η νοοτροπία των. Ας μη απατώμεθα από τας εξωτερικάς εκδηλώσεις.
Ο βαθύτερος σκοπός των νέων αποπειρών του Πάπα είναι ένας: Η διάλυσις και απορρόφησις της Ορθοδοξίας. Ας προσέξωμεν πολύ οι Ορθόδοξοι, ίνα μη εμπέσωμεν εις την παγίδα την οποίαν μας στήνει εσχάτως το Βατικανόν. Το θηρίον της Ρώμης, παρ' όλα τα προσωπεία που αλλάσσει κατά καιρούς, παραμένει εν τη ουσία αμετάβλητον. Είναι δε κατ' εξοχήν σή­μερον επικίνδυνον, διότι δεν κρατεί ξίφη, αλλά σκορπίζει πανταχού μειδιάματα και ευλογίας...
Ταύτα λέγοντες δεν είμεθα κατά της ενώσεως, καθολικού αιτήματος όλου του χριστιανικού κόσμου. Θέλομεν και ημείς την ένωσιν, αλλά με Ορθοδοξίαν ακεραίαν και απερίτμητον. Αλλ' ούπω ήκει η ώρα της αληθούς ταύτης ενώσεως. Ένωσις δε γιγνομένη εις βάρος της Ορθοδοξίας είναι ψευδό - ένωσις.
Πάσα δε πρόωρος προσέγγισις, αντί να συντελέση εις την συντόμευσιν του χρόνου της ενώσεως, θα συντελέση εις το να ευρύνη περισσότερον το χάσμα που χωρίζει τας δύο Εκκλησίας, και ο χρόνος της πραγματικής ενώσεως θα απομακρυνθή έτι περισσότερον (Ιδέ ημέτερον φυλλάδιον «το Βατικανόν», Αθήναι 1963).
Δυστυχώς κούφοι θεολόγοι καθηγηταί και επιπόλαιοί τινες ιεράρχαι δεν θέλουν ν' αντιληφθούν την σκληράν πραγματικότητα. Αγαπούν τα ταξείδια, τας αβρότητας, τας συναναστροφάς, τας κοσμικάς σχέσεις, τα πολυτελή συμπόσια. Και τίνες φιλοδοξούν να γίνουν οι ειρηνοποιοί, η γέφυρα της ενώσεως. Αλλ' οποία γέφυρα! Γέφυρα χαρτίνη, η οποία εις την ορμήν του πρώτου ανέμου θα καταπέση. Και είθε επ' αυτής να ευρίσκωνται μόνον οι κατασκευασταί αυτής...
Αλλ' ευτυχώς, εναντίον των τάσεων αυτών κηρύσσεται ο ευσεβής Ελληνικός λαός, ο ακοίμητος αυτός φύλαξ της Ορθοδοξίας. το απέδειξαν τα θλιβερά γεγονότα της Κεφαλληνίας.
Σημεία των καιρών. Συσκοτισμός ηλίου. Πτώσις αστέρων Αποκαλύψεως! Πώς άλλως πρέπει να χαρακτηρίσωμεν τα θλιβερά της Κεφαλληνίας γεγονότα;
Εν τω Ορθοδόξω κέντρω της Ελλάδος, οποίον είναι η Ι. Μονή του αγίου Γερασίμου Κεφαλληνίας, κατά την επέτειον εορτήν διεπράχθησαν ενώπιον αγγέλων και ανθρώπων εν τόπω αγίω εγκλήματα κατά των Ι. Κανόνων της Ορθοδοξίας, τοιαύτης δε εκτάσεως, ώστε πας πιστός να μένη εμβρόντητος. Δημοσία πιστόν της Εκκλησίας τέκνον εδάρη και υβρίσθη χυδαίως και αφωρίσθη, και όλα ταύτα διότι διέπραξε το μέγα... έγκλημα να υψώση φωνήν υπέρ της πατρώας Πίστεως.
Η «Σπίθα» απευθύνει προς τα δύο πιστά τέκνα της Ορθοδοξίας τα οποία διεμαρτυρήθησαν δη­μοσία, ένα εύγε! Αλλά τί είναι το ιδικόν μας εύγε; Εύγε ουρανομήκη ακούονται εκ των τάφων, εν οις κείται η κόνις αειμνήστων Πατέρων και Διδασκάλων, τέκνων της νήσου Κεφαλληνίας. Το πρώτον εύγε απευθύνει ο άγ. Γεράσιμος, ο της Ορθοδοξίας και αρετής εραστής. Ως ψάλλει η Εκκλησία, «της ομολογίας χριστιανών έθετό σε στύλον αδιάσειστον ο Θεός το σεπτόν σου σκήνος, Γεράσιμε, δους πάσι τοις εναντίοις λίθον δεινού προσκόμματος». Το δεύτερον εύγε απευθύνει ο αοίδιμος Ηλίας Μηνιάτης, όστις ολόκληρον σύγγραμμα κατά των Παπικών συνέγραψε υπό τον τίτλον. «Η πέτρα του σκανδάλου». Ας το ανοίξη και ας το μελετήση ο πλήκτης Ιεράρχης. Τρίτον εύγε απευθύνει ο εκ Κεφαλληνίας και αυτός καταγόμενος Κοσμάς Φλαμιάτος, ο γενναίος ούτος υπερασπιστής της Ορθοδόξου πίστεως, όστις αύρε μαρτυρικόν θάνατον εν φυλακαίς του Ρίου - Πατρών. Το τέταρτον...
Αλλ' ο αρχιερεύς, ο οποίος τοιουτοτρόπως συμπεριφέρθη εν τω Ιερώ Ναώ, δεν πρέπει να μείνη ατιμώρητος. Η Εκκλησιαστική Δικαιοσύνη, η οποία, όταν θέλη τιμωρεί αυστηρώς μοναχούς και μοναχάς και «κατωτέρους» κληρικούς δια ελάχιστα, δια μηδαμινά παραπτώματα, δεν πρέπει να είναι αδρανής απέναντι ενός επισκόπου, όστις εσκανδάλισεν ολόκλη­ρον την νήσον. Και όχι μόνον την νήσον Κεφαλληνίαν. Διότι, ως είπομεν, πλήθος πιστών και εξ άλλων νήσων και εκ της Ηπειρωτικής Ελλάδος και εξ αυτής της Πρω­τευούσης είχον συρρεύσει κατά την μνήμην του Αγίου και έφρι­ξαν δι' όσα είδον και ήκουσαν.
Ούτω το σκάνδαλον, όχι εξ αιτίας της δημοσιεύσεως εν τω Τύπω, αλλ' εξ αιτίας του τοιαύτα δημοσίως τολμήσαντος αρχιερέως δια μυρίων στομάτων διεδόθη και έλαβε τεραστίαν έκτασιν και έγινε σκάνδαλον πανελλήνιον και ζητεί ελέγχον δημόσιον, ως τελεσθέν δημοσίως, και όχι μόνον ελέγχον όλων των Ορθοδόξων, αλλά και κάθαρσιν.
Τίς θα ποίηση την κά­θαρσιν; Η Ι. Σύνοδος, πληροφορουμένη τα θλιβερά γεγονότα, οφείλει να κινηθή αυτεπαγγέλτως. Να ορισθή το ταχύτερον έξαρχος ανακριτής, όστις μεταβαίνων εις Κεφαλληνίαν θα ενεργήση αμε­ρολήπτους ανακρίσεις εκ των οποίων ανάγλυφος θα ανακύψη η εικών του πρωτοφανούς σκανδάλου. Εκ δε της ανακρίσεως και έτερά τινα έχοντα σχέσιν προς το καταγγελλόμενον σκάνδαλον θα έλθουν εις φως...
Γνωρίζομεν καλώς εκ πικράς πείρας πόσον τολμηρόν και επικίνδυνον είναι δι' ένα απλούν ιερομόναχον, όπως ο υποφαινόμενος, να γράφη και να διαμαρτύρεται δια εκκλησιαστικά εγκλήματα, τα οποία έχουν προσλάβει έκτασιν δημοσίων σκανδάλων. Αλλ' επειδή η συνείδησίς μας, εάν σιωπήσωμεν δι' εν τοιούτον σκάν­δαλον, θα μας ελέγχη δια την ένοχον σιωπήν, ως εις το κύριον άρθρον του παρόντος φύλλου ανεπτύξαμεν, με πολύν πόνον εκδίδομεν το παρόν ως μίαν διαμαρτυρίαν της Ορθοδόξου συνειδήσεως πολλών πιστών της Εκκλησίας τέκνων.
Δεν πιστεύομεν δε να έχωμεν το αντίθετον αποτέλεσμα, δηλαδή, ν' αφορισθή ο λαϊκός που διεμαρτυρήθη, να καθαιρεθή ο ιεροδιάκονος που ερραπίσθη, να κληθώμεν εμείς εις απολογίαν δια το .. θράσος μας, και ν' αθωωθή και να βραβευθή ο δεσπότης, ο τοιαύτα τολμήσας. Θα είναι τούτο η κορωνίς των σκανδάλων, θα είναι ανατροπή Κανόνων, περιφρόνησις της Ορθοδοξίας, που θα κάμη τον ευσεβή λαόν να σκεφθή σοβαρώς περί της μελλοντικής του στάσεως απέναντι της Επισήμου Εκκλησίας.
Δεν απειλούμεν, αλλά επισημαίνομεν τους κινδύνους. Θέλομεν να ελπίζωμεν ότι αυτήν την φοράν η Ιερά Σύνοδος θα αρθή εις το ύψος της και θα ενεργήση κεραυνοβόλως και θα διδάξη τον τολμητίαν Ιεράρχην ότι Ορθοδοξία δεν είναι το αριστοκρατικόν του σαλόνι, εις το οποίον ημπορεί να κάθεται διπλοπόδι και να καπνίζη με την καπνοσύριγγά του και να λέγη και να κάμνη ό,τι θέλει αδιαμαρτυρήτως, αλλ' είναι η ιερά περιοχή του Πνεύματος, είναι η αγία παρεμβολή του Κυρίου, είναι η θεοφύτευτος άμπελος, της οποίας τους φραγμούς είναι πολύ μικρός, ναι πολύ μικρός να υπερπηδά ο κ. Αλέξιος. Δεν έχομέν τι προσωπικόν κατ' αυτού, αλλ' υπεράνω μυρίων επισκόπων τοιαύτα τολμούντων κείται η ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ.
Μητροπολίτης πρ. Φλωρίνης Αυγουστίνος Καντιώτης
* Ανατύπωσις από το 285 φύλλον της «Σπίθας», Οκτώβριος 1965. Ο πρ. Φλωρίνης ήταν τότε απλούς ιερομόναχος, ιεροκήρυξ.
"ΘΕΟΔΡΟΜΙΑ"
ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΔΙΔΑΧΗΣΕΤΟΣ Γ . ΤΕΥΧΟΣ 2 . ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2001
Πηγή: Η Ιερά Μονή Παντοκράτορος