Χαιρετισμός του Αρχιεπισκόπου στη υποδοχή των πρωτοετών φοιτητών της Θεολογίας (23 Νοεμβρίου 2009)

Χαιρετισμός του Μακαριωτάτου στη υποδοχή των πρωτοετών φοιτητών της Θεολογίας (23 Νοεμβρίου 2009)

Βρίσκομαι σήμερα ανάμεσά σας ανταποκρινόμενος στο ευλογημένο καθήκον να καλωσορίσω ως Πνευματικός Πατέρας και ως Ποιμενάρχης τους καινούργιους φοιτητές της Θεολογίας στον τόπο των σπουδών τους και να συναντηθώ από κοντά, πρόσωπο προς πρόσωπο, με τη νέα γενιά των σπουδαστών που καλούνται να μελετήσουν και να υπηρετήσουν την ιερά επιστήμη της Θεολογίας.
Αγαπητά μου παιδιά,
Επιτρέψτε μου να σας υπενθυμίσω και σε σας κάτι που δήλωσα από την αρχή της αναλήψεως της Αρχιεπισκοπικής μου διακονίας: «πρώτο σημείο, που κατέκαιε πάντοτε και συνεχίζει να κατακαίει την καρδιά μου, είναι η μέριμνα για τα νιάτα του τόπου μας. Για τα παιδιά μας, που αισθάνονται συνεχώς προδομένα από την ασυνέπεια έργων και λόγων· που ασφυκτιούν από έλλειψη πνευματικού οξυγόνου· που γίνονται έρμαια της ιδιοτέλειας ημών των μεγαλυτέρων· που πεινούν για αλήθεια και ζωή και διψούν για όραμα και ελπίδα».
Έχω κάθε δικαίωμα να αισθάνομαι ευτυχής σήμερα, διότι πιστεύω ότι θέλετε και μπορείτε να είστε αρωγοί και συναγωνιστές μου στην υλοποίηση στόχων και οραμάτων που είναι δυνατόν να αντιστρέψουν αυτή την αρνητική εικόνα.
Σας καλώ λοιπόν να συναντηθούμε αγωνιστικά εκεί που η Θεολογία αντιμετωπίζει την πρόκληση του διαλόγου με τον σύγχρονο κόσμο∙ την πρόκληση της συνάντησής της με την ιστορία∙ την πρόκληση της αναμέτρησής της με τη νέα παγκοσμιοποιημένη κοινωνική πραγματικότητα.
Θέλω να σας παρακαλέσω να αγαπήσετε αυτή τη Σχολή, και να αξιοποιήσετε και να εφαρμόσετε τις γνώσεις τις οποίες θα αποκτήσετε κατά την φοίτησή σας εδώ για να υπηρετήσετε μετά λόγου γνώσεως την αλήθεια του Ευαγγελίου, να διακονήσετε τον λαό του Θεού διασώζοντας την ουσία και το νόημα της πίστεως που μας εμπιστεύθηκαν οι άγιοι και οι πατέρες της Εκκλησίας μας και να σταθείτε σαν αληθινοί αδελφοί δίπλα σε κάθε άνθρωπο που αντιμετωπίζει κάποια δοκιμασία μη λησμονώντας ποτέ ότι υπέρ αυτού ή αυτής «Χριστός απέθανεν».
Επιτρέψτε μου λοιπόν να σας προσκαλέσω και να σας προκαλέσω όλους ανεξαιρέτως, όσοι επιλέξατε συνειδητά να γίνετε θεολόγοι και όσοι ακόμα αμφιβάλλετε για την είσοδό σας σε αυτή τη Σχολή, να υπερβείτε την δουλεία των αυτονόητων.
Είναι πια καιρός να υπερβούμε μονομέρειες και απολυτοποιήσεις όπως είναι, για παράδειγμα, η περιφρόνηση των θεολογικών σπουδών υπερτονίζοντας ή απολυτοποιώντας το χαρισματικό σκέλος της θεολογικής γνώσης. Πρέπει να θυμάστε ότι οι Πατέρες της Εκκλησίας μας δεν ήσαν ποτέ εναντίον της γνώσης. Ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, διδάσκει με τρόπο σαφή ότι «δεν υπάρχει τίποτε πολυτιμότερο από τη γνώση. Η γνώση είναι φως της ψυχής και το αντίθετο, η άγνοια, είναι σκότος» .
Όμως η θεολογική γνώση δεν μπορεί να είναι αφηρημένη και αποκομμένη από την πράξη και την εμπειρία. Γι αυτό ένας άλλος μεγάλος άγιος, ο Μάξιμος ο Ομολογητής διευκρινίζει ότι: «η ομορφιά της σοφίας είναι η έμπρακτη γνώση ή η πράξη που έχει σοφία» .
Για την Ορθόδοξη Παράδοση η «ιδεώδης πραγματι-κότητα είναι το κλίμα της πατερικής Θεολογίας: ο συνδυασμός με αρμονικό τρόπο της λόγιας και της χαρισματικής θεολογίας» .
Παιδιά μου,
Θέλω να σας καλέσω να ζήσετε και να σπουδάσετε σε βάθος και πλάτος το μυστήριο της Εκκλησίας με όλο το είναι σας και να δώσετε το ζήλο και το σθένος της νιότης σας ώστε οι σπουδές σας να είναι καρποφόρες και γόνιμες.
Εμείς, οι πατέρες και αδελφοί σας, οι δάσκαλοι σας αλλά και ο κόσμος που σας περιβάλλει περιμένει από σας να μεταφέρετε το χαρμόσυνο μήνυμα της Αναστάσεως μετά λόγου γνώσεως σε ένα κόσμο που ασφυκτιά από έλλειψη νοήματος και στραγγαλίζεται από την κα-ταρράκωση της ελπίδας και την απαξίωση της αγάπης.Κι όσοι αισθάνεστε ακόμη ξένοι και ίσως άβολα εδώ μέσα, σας υπενθυμίζω ότι ο μέγας απόστολος Παύλος, στον οποίον είναι αφιερωμένο το Παρεκκλήσιο της Σχολής σας, ξεκίνησε ως διώκτης του χριστιανισμού και κατέληξε να είναι ένας εκ των πρωτοκορυφαίων προσωπικοτήτων της Εκκλησίας και της Οικουμένης ολόκληρης.
Δεχθείτε λοιπόν τον ερχομό σας εδώ όχι ως τυχαίο γεγονός ή ως συγκυριακή ατυχία αλλά ως προσωπική τιμητική πρόσκληση από τον ίδιο τον Ιησού Χριστό.
Ξεχάστε όσα έχετε ακούσει ή πιστεύατε έως τώρα για την Εκκλησία και τη Θεολογία. Τολμήστε να αμφισβητήσετε τα τετριμμένα και τα αυτονόητα. Επιστρατεύστε την κρίση και την εξυπνάδα σας, την τόλμη και τη νεανική σας ειλικρίνεια και αντιπαραταχτείτε στις διαστρεβλώσεις της αλήθειας που κάνουν την καθημερινότητα της ζωής μας μίζερη και στενόκαρδη.
Ανοίξτε την καρδιά σας στο κάλεσμα του Θεού. Του Θεού που έγινε άνθρωπος γιατί αυτός μας αγάπησε πρώτος.
Ο ιερός Φώτιος, ένας άλλος μεγάλος άγιος της Εκκλησίας, περί του οποίου νομίζω ότι θα ακούσετε πολλά κατά τη διάρκεια των σπουδών σας, περιγράφει αυτή τη σχέση με τρόπο δυναμικό και ευαίσθητο. Σας μεταφέρω αυτούσιο τον λόγο του: Ο Χριστός «μας αγάπησε πρώτος. Εμάς που υπήρξαμε και είμαστε εχθροί και πολέμιοί Του. Καταλαβαίνετε την υπερβολική αγάπη; Κατανοείτε το χρέος μας απέναντί Του; Προσθέστε λοιπόν και το ακόμη σπουδαιότερο: όχι μόνο μας αγάπησε, αλλά και ατιμάστηκε για χάρη μας και χαστουκίστηκε και σταυρώθηκε και καταριθμήθηκε μεταξύ των νεκρών. Και με όλα αυτά έδειξε έμπρακτα την αγάπη του για μας» .
Και τώρα αυτός ο Θεός της θυσίας και της αγάπης κάλεσε εσάς να σπουδάσετε την ιερά επιστήμη της Θεολογίας και να ξανοιχθείτε αύριο σαν καινούργιοι απόστολοι Παύλοι στον κόσμο που εξακολουθεί να διψά για αλήθεια και να πεινά για ζωή με νόημα και για ουσιαστική ελευθερία. Την ελευθερία που μας χάρισε ο αναστημένος Κύριός μας.
Μην διστάζετε λοιπόν. Η Εκκλησία και η οικουμένη ολόκληρη περιμένει από σας να γίνετε οι νέοι αγγελιαφόροι της ελπίδας. Ελάτε να εργαστούμε μαζί για ένα κόσμο καλύτερο και δικαιότερο. Ελάτε να μας βοηθήσετε να αρθρώσουμε λόγο ουσιαστικό και εδραιωμένο σε στέρεες και επιστημονικά δόκιμες γνώσεις για όλα τα μείζονα προβλήματα που ταλανίζουν το σύγχρονο κόσμο. Οι επιστημονικές εξελίξεις, η βιοηθική, οι νέες τεχνολογίες αλλά και τα κοινωνικά και πολιτικοοικονομικά προβλήματα της σημερινής πραγματικότητας περιμένουν και έχουν ανάγκη τον λόγο της Θεολογίας. Και εσείς καλείστε τώρα να σπουδάσετε αυτόν τον λόγο και αύριο να τον διατυπώσετε και να τον διακηρύξετε φρέσκο, ουσιώδη και δυναμικό.
Αγαπητά μου παιδιά,
Δεν μου διαφεύγουν και δεν βρίσκονται έξω από τις ανησυχίες και τις αγωνίες μου τα λεγόμενα επαγγελματικά ζητήματα των θεολόγων. Αυτά τα προβλήματα, που διογκώνονται στις μέρες μας και απασχολούν έντονα τον κλάδο των θεολόγων, δεν είναι δυνατόν να μην βρίσκονται στο επίκεντρο των ανησυχιών της Εκκλησιαστικής διοικήσεως.
Η ασάφεια, η σύγχυση ή ακόμα και κάποιες προβληματικές μεθοδεύσεις που επικρατούν γύρω μας σχετικά με το μάθημα των θρησκευτικών, το γεγονός ότι περισσότεροι από 3.000 θεολόγοι είναι επαγγελματικά ετεροαπασχολούμενοι ενώ άλλοι τόσοι είναι άνεργοι με απασχολεί έντονα. Με προβληματίζει επίσης η αδικία που επικρατεί στην μη ισότιμη επαγγελματική αποκατάσταση των θεολόγων σε διοικητικές θέσεις σε σχέση με πτυχιούχους άλλων σχολών.
Με απασχολεί σοβαρά ο σιωπηρός αλλά έμπρακτος εξοστρακισμός της διδασκαλίας των θρησκευτικών από την πρωτοβάθμια εκπαίδευση αλλά και η προκλητική στάση κάποιων που αγωνίζονται για την εξαφάνιση από τη ζωή μας της πίστης, των ιερών συμβόλων και του ήθους με το οποίο πορεύτηκε το γένος μας μέσα στην ιστορία.
Το χαρμόσυνον της ημέρας και η οικονομία του χρόνου δεν επιτρέπουν να επεκταθώ περισσότερο σε αυτά τα θέματα, αλλά πρέπει να μας απασχολήσουν όλους, διδάσκοντες και διδασκομένους, ποιμένες και ποιμαινομένους και να αναζητήσουμε λύσεις και απαντήσεις πριν είναι πολύ αργά.
Σήμερα όμως ας απολαύσουμε την ευλογημένη μας συνάντηση και ας χαρούμε μαζί, ενώνοντας νοερά τα χέρια και αλληλουποσχόμενοι ότι θα αγωνιστούμε μαζί για την αλήθεια και τη δικαιοσύνη. Ας χαρούμε μαζί για το δώρο του Θεού σε σας να είστε φοιτητές. Δεχτείτε αυτό το δώρο ως πρόσκληση για μια πορεία ζωής με σκοπό και νόημα, και γι αυτό δώστε στις σπουδές σας βαρύτητα και σημασία ώστε αύριο ο λόγος σας να είναι ουσιαστικός και να νοηματίζει τη ζωή των ανθρώπων.
Και πάνω απ όλα να μην λησμονείτε ποτέ ότι η Εκκλησία σας χρειάζεται και προσδοκά πολλά από εσάς.
Η Εκκλησία είναι η κοινή μας οικογένεια και το σπίτι σας. Κι όταν βλέπετε αυτό το σπίτι να κινδυνεύει από δικά μας λάθη και αμέλειες μην απομακρύνεστε, μην κάθεστε στο απέναντι πεζοδρόμιο εξαντλώντας το ζήλο σας σε εύκολες κριτικές. Μείνετε εδώ και αγωνιστεί-ε για ότι πολυτιμότερο μας κληροδότησαν οι πρόγονοί μας. Μην χαρίζετε το σπίτι σας στους εχθρούς της πίστεως που το θέλουν ερείπια. Μείνετε εδώ διεκδικώντας την πολύτιμη κληρονομιά που σας ανήκει. Μείνετε στο σπίτι σας για να το ανανεώσετε και να το ανακαινίσετε.
Ξέρω ότι οι καθηγητές αυτής της σχολής σας αγαπούν και θέλουν το καλύτερο για σας. Απευθυνόμενος προς αυτούς θέλω να τους παρακαλέσω όλους και τον καθένα προσωπικά να σας προσφέρουν τον καλύτερο εαυτό τους. Κι εσείς μην αφήσετε την αγάπη τους και όσα έχουν να σας προσφέρουν να πάνε χαμένα. Αξιοποιείστε τις γνώσεις και τη σοφία τους και ακολουθήστε το παράδειγμά τους στον ζήλο για την επιστήμη και τη διακονία του λόγου του Θεού.
Δεν θέλω να σας κουράσω περισσότερο. Θα σταματήσω εδώ δηλώνοντας ότι η πόρτα της αρχιεπισκοπής Αθηνών είναι πάντα ανοιχτή για όλους σας.
Καλώς ήρθατε στη Θεολογική Σχολή Αθηνών.
Καλές σπουδές και καλή σταδιοδρομία.
Η χάρις του Θεού να σας αγιάζει και να γονιμοποιεί τους κόπους σας.