Ο Θεός είναι φιλάνθρωπος

 

«Τίποτε δεν ετίμησε ο Θεός, όσο ετίμησε τον άνθρωπο. Τίποτε δεν αγάπησε ο Θεός, όσο αγάπησε τον άνθρωπο. Ο Θεός είναι φιλάνθρωπος, αφού έγινε άνθρωπος για να σώσει τον άνθρωπο» (όσιος Ευμένιος).

 Ο όσιος Γέροντας Ευμένιος (Σαριδάκης), από τους νεωτέρους οσίους της Εκκλησίας μας, ο γλυκύς και χαρίεις αυτός άνθρωπος που και μόνο βλέποντάς τον ένιωθες την ειρήνη του Θεού ακτινοβολούσα, υπενθυμίζει με τα επιγραμματικά αυτά λόγια του όλο το βάθος και το ύψος της θεολογίας της χριστιανικής πίστεώς μας για τον άνθρωπο. Ο άνθρωπος δεν είναι ένα απλό δημιούργημα του Θεού, αλλά η κορωνίδα της δημιουργίας, αυτός τον οποίο έπλασε ο Δημιουργός ως τελική αναφορά και των υπολοίπων δημιουργημάτων – προς τον άνθρωπο αποβλέπουν τα κτίσματα όλα κανονιζόμενα και ρυθμιζόμενα από τη στάση και την πορεία εκείνου. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Αδάμ, κατά το Βιβλίο της Γενέσεως, δίνει όνομα σε όλα τα ζώα που ο Θεός του έφερε κοντά του, δηλαδή περιγράφει και οριοθετεί κατά κάποιο τρόπο την παρουσία τους στον κόσμο, χωρίς να ευρίσκεται κάτι από τη φύση που να είναι όμοιο με αυτόν, ενώ ο απόστολος Παύλος στοιχώντας στη Βιβλική αυτήν παράδοση εξηγεί πώς η πτώση στην αμαρτία του ανθρώπου συμπαρέσυρε και όλη την υπόλοιπη φυσική δημιουργία, που θα πει ότι και η εν Χριστώ αποκατάστασή του αποκαθιστά και αυτήν στην αρχική δημιουργημένη κατάστασή της – το βλέπουμε στους βίους πολλών αγίων της Εκκλησίας μας. Κι ακριβώς εκείνο που επιβεβαιώνει με τον πιο απόλυτο και αναμφισβήτητο τρόπο τη μεγάλη τιμή που έδωσε και δίνει στον άνθρωπο ο Δημιουργός είναι το γεγονός που ο Ίδιος εν προσώπω Ιησού Χριστού έκλινε Ουρανούς και κατέβη στον κόσμο όχι ως κάτι άλλο, αλλ’ ως άνθρωπος, προκειμένου τον νεκρωμένο και χαμένο από τις αμαρτίες του άνθρωπο να τον καθαρίσει από αυτές, να τον θεραπεύσει από τις πληγές του, να του ανοίξει και πάλι τη θύρα του Παραδείσου, αποκαθιστώντας τον στο πρότερο αξίωμά του: να είναι εικόνα του Ίδιου με δυνατότητα πλήρους ομοιώσεως προς  Αυτόν.  

Ο όσιος του Θεού επισημαίνει βεβαίως και το αυτονόητο για την πίστη μας: το κίνητρο του Θεού για την επέμβασή Του στην Ιστορία και τη διαπαντός διακράτηση της ανθρωπότητάς Του. Είναι η αγάπη του Θεού, λέει, επαναλαμβάνοντας το τι κηρύσσει ο λόγος του Θεού, ιδίως η Καινή Διαθήκη. «Τόσο πολύ αγάπησε ο Θεός τον κόσμο, ώστε τον Υιό Του τον μονογενή έδωσε, με σκοπό καθένας που θα πιστέψει σ’ Αυτόν να μη χαθεί αλλά να έχει την αιώνια ζωή» (ευαγγελιστής Ιωάννης). Ο ίδιος ο Κύριος το απεκάλυψε, γι’ αυτό και ο λόγος Του ηχεί πιο στέρεα και από κάθε τι άλλο θεωρούμενο ασφαλές και στέρεο: «Όπως με αγάπησε ο Πατέρας, σας αγάπησα κι εγώ». Δεν πρόκειται για κάτι που ειπώθηκε και μπορεί κανείς να θέσει εν αμφιβόλω – μιλάμε για τον αιώνιο λόγο του Θεού που συνέστησε την ίδια τη δημιουργία και αποτελεί την απόλυτη αλήθεια. «Εγώ ειμι η αλήθεια και η ζωή». Κι αυτό σημαίνει ότι το «βάθος» του σύμπαντος και κάθε σύμπαντος, αυτό που υπόκειται ως βάθρο για την ύπαρξη του κάθε ε ί ν α ι, είναι η Αγάπη του Θεού, η ενέργεια της πανσθενούς χάριτός Του που είναι μαζί και φως και δόξα και οτιδήποτε αγαθό μπορεί κανείς να φανταστεί. Δεν έχουν τη δύναμη τα φυσικά μας μάτια να διεισδύσουν στη χαρισματική αυτή πραγματικότητα, γιατί αυτά είναι φτιαγμένα για να βλέπουν την υλική διάσταση των πραγμάτων. Έχουμε όμως τα μάτια της πίστεως που λειτουργούν ως «ακτίνες» που «σχίζουν» την επιφάνεια και επαναπαύονται στην ομορφιά της αιωνιότητας του Θεού. «Πίστις εστίν ελπιζομένων υπόστασις, πραγμάτων έλεγχος (όραση) ου βλεπομένων» σημειώνει θεόπνευστα ο απόστολος Παύλος. Για να πει σε άλλο σημείο ότι αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο πορεύεται στη ζωή αυτή ο αληθινά πιστός: «Διά πίστεως περιπατούμεν, ου δι’ είδους». «Ου σκοπούμεν τα βλεπόμενα, αλλά τα μη βλεπόμενα. Τα γαρ βλεπόμενα πρόσκαιρα, τα δε μη βλεπόμενα αιώνια».

Τι είναι εκείνο που φέρνει την πίστη αυτή που διανοίγει τους πνευματικούς οφθαλμούς για το εξαίσιο αυτό θέαμα που υπόσχεται ο Θεός; Η θέληση του ανθρώπου να είναι μαζί με τον Θεό, να τηρεί δηλαδή τις άγιες εντολές Του. Ο Κύριος και πάλι το απεκάλυψε: «Σας αγαπώ απόλυτα, γι’ αυτό και σας παρακαλώ να μείνετε σταθεροί στην αγάπη μου αυτή. Και θα μείνετε στην αγάπη μου αυτή, αν τηρήσετε τις εντολές μου» - «μείνατε εν τη αγάπη τη εμή. Εάν τας εντολάς μου τηρήσητε, μενείτε εν τη αγάπη μου». Λοιπόν, ο Θεός που απεκάλυψε ο Χριστός είναι Αγάπη, η Αγάπη αυτή δημιούργησε τα πάντα και τα κρατάει στην ύπαρξη, η Αγάπη αυτή είναι έτοιμη και διαθέσιμη στον καθένα, αρκεί βεβαίως αυτός να μπει στη διαδικασία της αναζητήσεώς Της μέσω της τηρήσεως των εντολών του Θεού. Φιλάνθρωπος ο Θεός πράγματι, φιλάνθρωπος κατ’ ανάγκην και ο άνθρωπος της πίστεως ως εικόνα του Θεού αυτού, γεγονός που φανερώνει και ποιος είναι ο φιλόθεος άνθρωπος. Φιλόθεος είναι ο φιλάνθρωπος και φιλάνθρωπος είναι ο φιλόθεος. Ο φιλόθεος και φιλάνθρωπος όσιος Ευμένιος είναι από αυτούς που επιβεβαίωσαν στη ζωή τους την ταυτότητα αυτή.

π. Γεώργιος Δορμπαράκης