Ἅγιοι καὶ ἁγιοκατατάξεις

 

Ἅγιοι καὶ ἁγιοκατατάξεις

Ἀρχιμ. Δανιἠλ Ἀεράκης

Ὅλοι οἱ πιστοὶ εἶναι ἅγιοι; Ὅσοι συνειδητὰ εἶναι μέλη τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ, ὅσοι ζοῦν «ἐν Πνεύμάτι», ὅσοι  ἀγαποῦν τὶς ἀρετές, καὶ δὴ τὴν ταπεινοφροσύνη, ὅσοι  ὁμολογοῦν «ἐνώπιον τῶν ἀνθρώπων» τὸν Ἰησοῦ Χριστό, ὅσοι  προσφέρουν τὴ ζωή τους «ὡς θυσίαν ζῶσαν», ὅσοι καλλιεργοῦν τὴν προσευχὴ καὶ τὰ προσφέρουν ὅλα στὴν ἐλεημοσύνη, ὅσοι «προσκαρτεροῦν» τὴν ἀληθινὴ λατρεία καὶ τὴ μετοχὴ στὴν εὐχαριστιακὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας, ὅσοι περιπατοῦν «ὡς πάροικοι καὶ παρεπίδημοι» ἐδῶ καὶ νοσταλγοῦν τὴ βασιλεία τῶν οὐρανῶν, ὅσοι ἀκολουθοῦν τὸ ἅγιο Εὐαγγέλιο καὶ ἀγωνίζονται γιὰ τὴν χριστομίμησι, ὅσοι ποθοῦν νὰ γίνουν «συμπολῖται τῶν ἁγίων καὶ οἰκεῖοι τοῦ Θεοῦ», ὅσοι θεωροῦν μάταιά ταά τοῦ κόσμου τερπνὰ καὶ ἐπιζητοῦν τὰ ἠδέα τῶν ἐν Χριστῷ ἀρετῶν, ὅσοι πρὸ παντὸς ὑπὲρ πᾶν ἄλλο πρόσωπο ἢ πρᾶγμα ἀγαποῦν τὸν Χριστὸ καὶ τὶς ἐντολές Του τηροῦν, ὅσο γίνεται πιὸ πιστά, ὅλοι αὐτοὶ στὴν Καινὴ Διαθήκη καλοῦνται «ἅγιοι».

• Καὶ ὅλοι αὐτοὶ δὲν ἀνήκουν στὴν ἐν οὐρανοῖς Ἐκκλησία «τῶν πρωτοτόκων». 'Ἀνήκουν στὰ ζῶντα μέλη τῆς ἐπί γῆς'Ἐκκλησίας. Στὴν Καινὴ Διαθήκη 65 φορὲς ἀναφέρονται ἅγιοι, χωρὶς φυσικὰ νὰ ἔχη προηγηθῆ καμμία ἁγιοκατάταξις. Ὄχι μεμονωμένα πρόσωπα, ἀλλά σύνολα ἁγίων. Δηλαδὴ καὶ ἡ Ἐκκλησία τῆς γῆς κρύβει στοὺς κόλπους της χριστιανούς, πού ἀκολουθοῦν τὴν προτροπή: «Δίωκετε τὸν ἁγιασμόν, οὗ χωρὶς οὐδείς ὄψεται τὸν Κύριον» (Ἑβρ. ιβ´  14). Καὶ ἡ γῆ κρύβει στὰ σπλάχνα της σώματα κεκοιμημένων ἁγίων, πού περιμένουν τὴν κοινὴ ἀνάστασι, γιὰ νὰ ἑνωθοῦν μὲ τὶς ἁγιασμένες ψυχές τους. Καὶ ὁ οὐρανὸς ἔχει ὑποδεχθῆ ἑκατομμύρια ἁγίων, πού ζοῦν τὴ δόξα τοῦ ἐν Τριάδι Θεοῦ.

• Τὰ τελευταῖα χρόνια παρατηροῦνται ἀλλεπάλληλες ἁγιοκατατάξεις προσώπων, εἴτε ἐπό τό Πατριαρχεῖο Κωνσταντινουπόλεως, εἴτε ἀπό ἄλλες αὐτοκέφαλες Ἐκκλησίες. Ἀντὶ νὰ ἐκφρέση κανεὶς ἀπορίες ἢ ἐρωτηματικὰ γιὰ τυχὸν ἐσπευσμένες ἁγιοκατατάξεις, ἄς θυμήσουμε μερικὰ πράγματα:

• Γιὰ τοὺς μάρτυρες, πού βεβαιωμένα (χρονικά, ἱστορικὰ καὶ οὐσιαστικὰ) ὑπέστησαν γιὰ τὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ βασανιστήρια καὶ «ἐξέχεαν το αἷμα αὐτῶν», ὄχι μόνο δὲν χωρεῖ ἀμφισβήτησις, ἀλλ᾽ οὔτε ἀπαιτεῖται χρόνος γιὰ νὰ γραφῆ τὸ ὄνομά τους στὸ ἁγιολόγιο τῆς Ἐκκλησίας.

• Γιὰ ἐνάρετους χριστιανοὺς καλὸν εἶναι νὰ τηρῆται τὸ τῆς σχετικῆς παραδόσεως. Μετὰ τὴν παρόδο 100 ἐτῶν ἀπό τῆς κοιμήσεώς τους, ἐφ᾽ ὅσον στὴ συνείδησι τοῦ πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας (ὄχι ἑνὸς τόπου) ἔχει ἑδραιωθῆ ἡ πεποίθησις ἁγιότητας, μπορεῖ νὰ ἐπισφραγισθῆ ἡ πεποίθησις αὐτὴ μὲ πρᾶξι ἁγιοκατατάξεως, ὄχι ἁγιοποιήσεως. Τὴν ἁγιοποίησι τὴν ἐνεργεῖ ὁ Θεός. Ἡ ἐν τῇ γῇ Ἐκκλησία ἀναγράφει στὰ Δίπτυχα ὀνόματα καὶ νέων ἁγίων.

• Ἀπὸ πλευρᾶς ὁσιότητας ἀναφέρουμε σπουδαῖο ἅγιο τὸν ὅσιο Νικόδημο τὸν Ἁγιορείτη. Ἀπὸ σκοπιᾶς μαρτυρίου ἀναφέρουμε τὸν μεγάλο ἱερομάρτυρα Κοσμᾶ τὸν Αἰτωλό. Ὁ πρῶτος ἐκοιμήθη το 1809. Ὁ δεύτερος μαρτύρησε τὸ 1779 . Ἡ ἁγιοκατάταξίς τους πότε πραγματοποιήθηκε; Μετὰ τὸ 1940!

• Ἡ Ἐκκλησία δὲν εἶναι κάποιο ἑτοιμόρροπο οἴκημα, πού ἔχει ἀνάγκη ἀπό ἔκτακτα ὑποστηλώματα, γιὰ νὰ μὴ σωριαστῆ καὶ χαθῆ. Δὲν ἔχει ἀνάγκη ἀπό ἐσπευσμένες ἁγιοκατατάξεις, γιὰ νὰ μή... πέση. Τὰ ὀνόματα, πού ἐσχάτως γράφτηκαν στὰ Δίπτυχα, εἶναι γραμμένα στὸν οὐρανὸ (Λουκ. ι´ 20). Τὸ κύριο βέβαια εἶναι, πάνω ἀπό ὅλα τὰ ὀνόματα νὰ ἔχουμε τὸ «ὑπὲρ πᾶν Ὄνομα». Οἱ ἅγιοι, παλαιοὶ καὶ νεώτεροι «ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ», τὸ ὄνομα τοῦ Μοναδικοῦ Σωτῆρος ἐπικαλοῦνται καὶ δοξολογοῦν.