ΑΚΤΙΝΕΣ: Ρωμαϊκή ή Θεϊκή ειρήνη ;

9 Δεκ 2020

Ρωμαϊκή ή Θεϊκή ειρήνη ;

Ρωμαϊκή ή Θεϊκή ειρήνη ;

Νίκος Παπανικολόπουλος, Υποναύαρχος Λ.Σ (ε.α)

Τη νύχτα των Χριστουγέννων, εκείνη την αλησμόνητη νύχτα, στις πλαγιές της Βηθλεέμ, ακούστηκε ένας θεσπέσιος ύμνος. Στρατιά αγγέλλων, ανέβαινε και κατέβαινε στον ουράνιο θόλο ψάλλοντας «Δόξᾳ ἐν ὑψίστοις Θεῷ καὶ ἐπὶ γῆς εἰρήνη, ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία».

Αυτός ο ύμνος, μεταξύ άλλων υψηλών νοημάτων, μας δίνει την ευκαιρία να αναφερθούμε και στο νόημα της ειρήνης.

***

Όταν γεννήθηκε ὁ Χριστός, η ανθρωπότητα ήταν ενωμένη κάτω από το σκήπτρο του καίσαρα Αυγούστου (27 π.Χ–14 μ.Χ). Πρώτη φορά επικρατούσε παγκόσμια ειρήνη. Αν, σε οποιοδήποτε σημείο της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, από το Δούναβη και το Ρήνο ποταμό μέχρι κάτω, κάποιος λαός τολμούσε να σηκώσει κεφάλι, το κίνημα πνιγόταν από τις λεγεώνες της Ρώμης. Επικρατούσε ειρήνη, η οποία είναι γνωστή ως pax Romana δηλ. Ρωμαϊκή ειρήνη.

Συνεπώς, τότε που οι άγγελοι έψελναν για …την ἐπὶ γῆς εἰρήνη.. υπήρχε ειρήνη στη γη. Άραγε τι νόημα είχε αυτός ο θεϊκός ύμνος ;

Υπήρχε ειρήνη στον κόσμο αλλά οι λαοί δεν ήταν ευτυχισμένοι. Η οικουμένη στέναζε. Το μαντείο των Δελφών, οι Σίβυλλες (γυναίκες με μαντικές ικανότητες) της Ρώμης και οι προφήτες του Ισραήλ συνέπιπταν στο ότι θα έρθει Κάποιος, «προσδοκία (τῶν) ἐθνῶν» (Γέν. 49,10), που θα συντρίψει με δύναμη τα βίαια καθεστώτα, και πάνω στα ερείπια του αρχαίου κόσμου θα ιδρύσει μια νέα ιδεώδη κοινωνία, τη «βασιλεία τῶν οὐρανῶν» (Ματθ. 3,2·5,3), της οποίας «οὐκ ἔσται τέλος» (Λουκ. 1,33). Όλοι περίμεναν να έρθει Εκείνος.

Και πράγματι ήρθε, το μεγαλύτερο ιστορικό γεγονός του πλανήτη μας, που χώρισε, την ανθρώπινη ιστορία στην π.Χ και μ.Χ εποχή. Ήρθε ἡ προσδοκία των εθνών. Ήρθε Εκείνος που περίμεναν οι λαοί. Ήρθε Εκείνος που προφήτεψαν οι προφήτες του Ισραήλ. Εκείνος που περίμενε η Ρώμη, Εκείνος που ανέμενε η Ανατολή, Εκείνος που πρόσμεναν οι αστρονόμοι της Περσίας και οι φιλόσοφοι της Ελλάδος.

Ήρθε και είναι πραγματικότητα. Όμως, γιατί ήρθε ; Μήπως ήρθε, για να φέρει στον τότε κόσμο την ειρήνη; Μα, ειρήνη υπήρχε. Άραγε ποιά να είναι η ειρήνη αυτή, για την οποία έψελνε η στρατιά των αγγέλων «…καὶ ἐπὶ γῆς εἰρήνη…» ; Εδώ είναι το κρίσιμο σημείο. Η ειρήνη του Χριστού μας διαφέρει από την ειρήνη του κόσμου δηλ την «πὰξ Ρομάνα». Ἡ ειρήνη του Χριστού έχει βάθος και πλάτος. Είναι ειρήνη τριπλή, έρχεται πρώτα όταν ειρηνεύσουμε με το Θεό, μετά με τον πλησίον, και τρίτον με τον εαυτό μας.

Παρά τον πόθο του ανθρώπου να ζει ειρηνικά και παρά τις καλές του προσπάθειες να το πετύχει, ο πόθος για ειρήνη θα μένει πάντα ανέφικτος, εφ’ όσον σπεύδει να τον ικανοποιήσει μακριά από την πηγή της που είναι μόνο ο Τριαδικός Θεός.

Παρά τις ανθρώπινες προσπάθειες, όπως με την ίδρυση της Κοινωνίας των Εθνών (ΚτΕ) το 1920, μετά τον Α΄ παγκόσμιο πόλεμο, του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) το 1945, μετά τον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο, την ένταξη του Κεφαλαίου VI «για την ειρηνική επίλυση των διακρατικών διαφόρων» και του Κεφαλαίου VI I «για τη συλλογική αντιμετώπιση απειλών κατά της ειρήνης» στον Καταστατικό του Χάρτη, τις ειρηνευτικές αποστολές του, γνωστές ως ‘Κυανόκρανοι΄ και τις ποικίλες δράσεις των ανά την υφήλιο Κινημάτων ειρήνης, η ειρήνη του κόσμου, στην οποία ελπίζει ο μακράν του Θεού κόσμος, εκ των πραγμάτων έχει αποδειχτεί ανέφικτη και ανεφάρμοστη.