Ο Τζορτζ Όργουελ και η δυστοπία του ολοκληρωτισμού

Ο Τζορτζ Όργουελ και η δυστοπία του ολοκληρωτισμού

Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

            Τις ημέρες αυτές ζούμε στη χώρα μας την καταδίκη του φασισμού. Είναι λυπηρό το ότι και σήμερα πολλές χώρες έχουν αυταρχικά καθεστώτα και η ανθρωπότητα ζει υπό τον τρόμο της βίας των φανατικών ισλαμιστών. Τελευταίο θύμα τους ο καθηγητής ιστορίας  σε Λύκειο της Γαλλίας.

Εβδομήντα χρόνια πέρασαν από τον θάνατο του Τζορτζ Όργουελ (1903-1950), άγγλου έντιμου δημοσιογράφου και ταλαντούχου συγγραφέα, ο οποίος με την πένα του αγωνίστηκε εναντίον του ολοκληρωτισμού, του ναζιστικού, του φασιστικού και του κομουνιστικού. Αυτός, όντας ανταποκριτής αγγλικών ΜΜΕ και πολεμώντας εναντίον του φασισμού κατά τον εμφύλιο πόλεμο της Ισπανίας βίωσε τον σταλινικό ολοκληρωτισμό.

Ο Όργουελ περιέγραψε τα βιώματά του στο βιβλίο του «Πεθαίνοντας στην Καταλωνία» (Σημ. Εκδ. «Κάκτος»). Ενώ πολεμούσε τον Φράνκο με το P.O.U.M. (Ενωμένο Μαρξιστικό Εργατικό Κόμμα) κυνηγήθηκε να εκτελεστεί από τους κομμουνιστές, με την κατηγορία ότι συνεργαζόταν με το εν λόγω Κόμμα, που ως «τροτσκιστικό», ήταν «κρυπτο-φασιστική οργάνωση πληρωμένη από τον Φράνκο και τον Χίτλερ».

Στην Ισπανία έζησε και την αποπληροφόρηση στον Τύπο. Γράφει: « Είδα στρατεύματα που είχαν πολεμήσει γενναία να καταγγέλλονται σα δειλοί προδότες και άλλοι που δεν είχαν δει καν τουφεκιά να πέφτει, ν’ αποκαλούνται ήρωες για φανταστικές νίκες... Είδα πρόθυμους διανοούμενους να χτίζουν ηρωικά οικοδομήματα πάνω σε γεγονότα που δεν έγιναν ποτέ. Είδα δηλαδή να γράφεται η ιστορία όχι με βάση το τι έγινε, αλλά το τι έπρεπε να γίνει σύμφωνα με τις διάφορες “γραμμές”  των κομμάτων».

Ο Όργουελ, όπως επίσης οι Γιεβγένι Ζαμιάτιν και Άρθουρ Καίσλερ βίωσαν τα χαρακτηριστικά του ολοκληρωτισμού και έγραψαν για τις δυστοπίες, δηλαδή τις κοινωνίες, που υποφέρουν από την καταπίεση, τον τρόμο και την επιβολή του παράλογου, που για τα ολοκληρωτικά καθεστώτα είναι το πολιτικά ορθό. Ο Όργουελ έγραψε δύο μυθιστορήματα, με θέμα τα ολοκληρωτικά καθεστώτα. Το ένα είναι «Η φάρμα των ζώων», γραμμένο αλληγορικά και με πικρό χιούμορ. Το άλλο είναι το  αριστούργημά του «1984», μια απαισιόδοξη μυθιστορία. Ο Όργουελ αν και δημοκράτης σοσιαλιστής,  δεν συμπαθούσε τους αριστερούς. Αν και πολέμησε στην Ισπανία με τους κομμουνιστές μισούσε τον ολοκληρωτισμό, την υποκρισία και το ψέμα. Έζησε λιτά και δεν επιζήτησε ποτέ κάποια διάκριση.

Ο θετός γιός του Ριχάρδος Οράτιος Μπλαιρ, (Σημ. Μπλαιρ ήταν το πραγματικό επώνυμο του Όργουελ), σήμερα 76 ετών, αποκάλυψε στον δημοσιογράφο Fabio Cavalera της ιταλικής εφημερίδας Corriere della Sera (Σάββατο 4 Απριλίου 2009, σελ. 40), ότι ο πατέρας του ήταν πιστός χριστιανός. Είπε, μεταξύ άλλων: « Ο πατέρας μου ήταν μεγαλοφυία. Μια μεγαλοφυία, που κατατασσόταν στους αθέους. Στην πραγματικότητα ήταν πολύ παραδοσιακός στη χριστιανική του πίστη». Και συνέχισε αποκαλύπτοντας ότι ο ίδιος άκουσε τον πατέρα του να ζητά να τελεστεί η νεκρώσιμη ακολουθία στην Εκκλησία και κατά τη χριστιανική παράδοση η ταφή του στο Oxfordshire. «Για να πάω ικανοποιημένος», ήταν τα τελευταία λόγια του, στις 21 Ιανουαρίου 1950.-