8 Οκτ 2020

Και πάλι για τη Θεία Κοινωνία…

ΚΑΙ ΠΑΛΙ ΓΙΑ ΤΗ ΘΕΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ...

π.Γεώργιος Δορμπαράκης

«Σε δημοσκόπηση του Mega και της Metron Analysis, η οποία πραγματοποιήθηκε από τις 23 έως τις 29 Σεπτεμβρίου 2020 σε δείγμα 1.200 ανθρώπων σχετικά με τον κορωνοϊό και την άποψη που έχουν οι Έλληνες για τη θεία κοινωνία», διαβάζουμε σε εβδομαδιαία εκκλησιαστική εφημερίδα, «το 70% των πολιτών εκτιμά ότι ο κορωνοϊός μεταδίδεται με τη Θεία Ευχαριστία, το 22% πιστεύει ότι ο τρόπος μετάδοσής της είναι ασφαλής, ενώ το 8% αποφεύγει να απαντήσει».

Δεν πρόκειται να μπούμε στη διαδικασία αμφισβήτησης της δημοσκόπησης – θα θεωρήσουμε ότι είναι απολύτως έγκυρα τα στοιχεία της. Το ερώτημα που τίθεται είναι η σημασία που έχει για την Εκκλησία, νοουμένη βεβαίως με την πραγματική έννοιά της ως σώματος Χριστού, που κεφαλή έχει τον Ίδιο και μέλη της όλους τους βαπτισμένους και χρισμένους πιστούς, κληρικούς και λαϊκούς. Λοιπόν, τι σημασία έχει η δημοσκόπηση;

Μία πρόχειρη απάντηση είναι ότι η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων (αν θεωρήσουμε τους μετασχόντας στη δημοσκόπηση ότι είναι Έλληνες Ορθόδοξοι χριστιανοί) δεν είναι αληθινά πιστοί. Κι αυτό διότι το θέμα της θείας Ευχαριστίας δεν αποτελεί ένα δευτερεύον στοιχείο της εκκλησιαστικής πίστεως, αλλά συνιστά αυτό το κέντρο της και σφραγίζει το είναι και την ύπαρξη της Εκκλησίας, αφού πρόκειται για την προσφορά του ίδιου του Σώματος και του ίδιου του Αίματος του Θεανθρώπου Ιησού Χριστού, της κεφαλής όπως είπαμε της Εκκλησίας, σ’ αυτούς που είναι μέλη Του, συνεπώς κατά τον λόγο του Ίδιου εξαρτάται από τη συμμετοχή αυτή η ζωή ή ο θάνατος του πιστού. «Ἐάν μή φάγητε τήν σάρκα τοῦ Υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου καί πίητε Αὐτοῦ τό αἷμα οὐκ ἔχετε ζωήν ἐν ἑαυτοῖς».  Ένας πιστός δηλαδή χριστιανός που έχει την παραπάνω πίστη ουδέποτε υπάρχει περίπτωση να ισχυριστεί ότι η θεία κοινωνία μπορεί να του κολλήσει αρρώστια, να του κολλήσει κάποια ίωση μολυσματική – η θεία κοινωνία είναι «εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν καί εἰς ζωήν αἰώνιον». Διότι ο Κύριος είναι «ἡ Ζωή καί ἡ Ἀνάστασις», όπως και Αυτός είναι «ὁ ἰατρός τῶν ψυχῶν καί τῶν σωμάτων».

Έχουμε την εντύπωση όμως ότι όσοι έδωσαν την παραπάνω απάντηση των πολλών στη δημοσκόπηση, ή έστω αρκετοί από αυτούς, δεν αρνούνται το μυστήριο καθεαυτό∙ αρνούνται τα περί το μυστήριο, τον συνωστισμό που παρατηρείται κατά την προσέγγιση του αγίου Ποτηρίου, το άγγιγμα ίσως του αγίου μάκτρου. Οπότε στην περίπτωση αυτή έχουμε όχι άρνηση αλλά ελλειμματική πίστη, που σημαίνει ότι ο καθένας κάνει τον εσωτερικό του αγώνα, με θετικό ή αρνητικό ίσως αποτέλεσμα, πάντως κάνει έναν αγώνα. Στην περίπτωση αυτή χρειάζεται η ένθεη γνώση που τονίζουν οι άγιοι Πατέρες μας, ότι δηλαδή εφόσον κάποιος εξαντλεί τις δικές του δυνατότητες από πλευράς υγειονομικής, τότε αναλαμβάνει ο ίδιος ο Θεός – Εκείνος θα τον προστατεύσει από όσα ο πιστός από μόνος του δεν μπορεί να αποφύγει. Στην περίπτωση όμως που υπάρχει άρνηση της πίστεως ότι πρόκειται περί Σώματος και Αίματος Χριστού, εκεί βεβαίως όχι μόνο δεν πρέπει να πλησιάσει κανείς το άγιο Ποτήριο – γιατί άραγε να το κάνει; - αλλά, και να μπορέσει να κοινωνήσει, ουδείς του εγγυάται ότι δεν πρόκειται να αρρωστήσει ή και να πάθει και χειρότερα – ο απόστολος Παύλος επ’ αυτού είναι «καταπέλτης»: μιλάει για αρρώστιες και για θάνατο ακόμη στους αμετανόητους και απροετοίμαστους «κοινωνημένους» (βλ. Α΄Κορ. 11, 27-30)∙ και μη ξεχνάμε: ο Ιούδας μετέσχε της θείας κοινωνίας και εισήλθε ο σατανάς μέσα του που τον οδήγησε στην προδοσία του Χριστού (βλ. Ιωάν. 13, 26-27)!

Μία άλλη απάντηση που μπορεί να δοθεί από κάποιον «άσχετο» της εκκλησιαστικής ζωής βλέποντας την πλειοψηφία των ερωτηθέντων, είναι ότι θα πρέπει η Εκκλησία να λειτουργήσει «δημοκρατικά» και να ακούσει τη γνώμη των πολλών, αν θέλει να μη «χάσει» το εκκλησίασμά της, γράφε καλύτερα την «πελατεία» της. Αλλά θα πρέπει να υπενθυμίσουμε στην περίπτωση αυτή ότι, πέρα από τη θέση της αθεῒας και της αρνησιχριστίας που εκφράζει, η Εκκλησία δεν κινείται για την πίστη της με βάση το κριτήριο των πολλών, αλλά με βάση αυτά που καθόρισε ο Ιδρυτής της Θεάνθρωπος Ιησούς Χριστός. Στον Χριστό είναι θεμελιωμένη η Εκκλησία, ο λόγος Του αποτελεί τις αρχές και τα δόγματά της και η ζωντανή σχέση εν Αγίω Πνεύματι μ’ Εκείνον συνιστά τη διαρκή απόβλεψη του κλημένου από Αυτόν στην πίστη ανθρώπου. Οι πολλοί αποτελούν την ευλογημένη (δημοκρατική) πλειοψηφία της Εκκλησίας, όταν διαπνέονται από βαθιά πίστη στον Χριστό και σε όσα Εκείνος αποκάλυψε, ενώ ο τρόπος της ζωής τους συνιστά ακολουθία ακριβώς των αγίων Του εντολών. Οι πολλοί χωρίς την πίστη αυτή εκφράζουν τα προσωπικά τους πιστεύω, τα πάθη τους, τις όποιες ασυνάρτητες ιδέες τους, γινόμενοι τις περισσότερες φορές άθυρμα στα χέρια επιτηδείων, που έχουν λόγο σκοτεινό να τους καθοδηγούν στα δικά τους συμφέροντα – το παράδειγμα των πολλών που υπό την καθοδήγηση των αρχιερέων και Φαρισαίων της εποχής του Χριστού φώναζαν «ἆρον, ἆρον σταύρωσον Αὐτόν» είναι τρανταχτό παράδειγμα – οπότε το «δημοκρατικό» κριτήριο στην περίπτωση αυτή αποτελεί άρνηση του Χριστού και της αυτοσυνειδησίας της Εκκλησίας.

Πέραν όμως των παραπάνω, ίσως τουλάχιστον ως γνώση, όπως σημειώνει ο όσιος Σωφρόνιος του Έσσεξ, θα πρέπει να προβληματιζόμαστε πάνω στο «ποιόν» των πιστών χριστιανών που απαρτίζουν το εκκλησίασμά μας. Θέλουμε να πούμε ότι αν πολλοί ή και λίγοι από τους εκκλησιαζομένους μας θέτουν εν αμφιβόλω το κέντρο της πίστεως, τη Θεία Κοινωνία, τότε η ατμόσφαιρα της Θείας Λειτουργίας «αλλοιώνεται» ή τέλος πάντων επηρεάζεται αρνητικά. Ο όσιος Γέρων μνημόνευε εν προκειμένω έναν άγιο επίσκοπο, ο οποίος σε κήρυγμά του έλεγε ότι «τη νύχτα του Μυστικού Δείπνου η παρουσία ενός μόνου ανθρώπου, του Ιούδα, εμπόδιζε τον λόγο του Χριστού, ήταν σαν να μην “μπορούσε” να μιλήσει. Όταν όμως ο Ιούδας έφυγε, τότε ο Κύριος είπε τα περίφημα εκείνα λόγια: ”Νῦν ἐδοξάσθη ὁ Υἱός τοῦ ἀνθρώπου καί ὁ Θεός ἐδοξάσθη ἐν αὐτῶ...”». Για να συνεχίσει ο όσιος με τα εξής συγκλονιστικά: «Η Λειτουργία είναι ένα θαυμάσιο εκπαιδευτήριο, αλλά αρκεί η παρουσία ενός μόνο προσώπου που αμφιβάλλει, για να μη συνεχιστεί όπως συνήθως. Να γιατί, κατά βάθος, θα έπρεπε να δεχόμαστε μόνο τους πιστούς – όπως ήταν η αληθινή παράδοση της Εκκλησίας στην αρχή – κατά τη διάρκεια αυτού του Μυστηρίου, που είναι τόσο μεγαλειώδες, τόσο υπέροχο. Κανείς να μην εισέρχεται έχοντας αμφιβολίες, αρνητικές σκέψεις. Κατά βάθος, μόνο αυτοί που θέλουν να λάβουν τη Θεία Κοινωνία θα έπρεπε να είναι παρόντες και όχι οι άλλοι. Αναγνωρίζουμε ότι δεν φθάνουμε αυτό το ιδεώδες, αλλά δεν πρέπει να εγκαταλείψουμε τη γνώση αυτή που λάβαμε».    

Κι ίσως δεν είναι κακό να επαναλάβουμε και πάλι τον λόγο του μεγάλου Σωφρονίου, που σε ομιλία του για τη Θεία Λειτουργία και τη Θεία Κοινωνία έλεγε: «Με την τέλεση του μυστηρίου αυτού ο συνηθισμένος κτιστός άρτος μεταβάλλεται σε Σώμα Χριστού, κατά τον δημιουργικό λόγο του Θεού. Έρχεται στιγμή κατά την οποία αυτό γίνεται σαφές, χωρίς εξήγηση». Αλλά αυτό προϋποθέτει κατά τον ίδιο «πολλή άσκηση».

Χρειάζεται πολλή κατήχηση όντως από την Εκκλησία μας στους χριστιανούς μας. Κυρίως χρειάζεται πολύς αγιασμένος βίος των έστω και λίγο εν επιγνώσει χριστιανών, κληρικών και λαϊκών. Τότε ίσως ο θερμός ζήλος μας μπορεί να θερμάνει και την προαίρεση των καλοπροαιρέτων, η οποία υπνώττει ευρισκόμενη σε αναμονή.

π. Γ. Δορμπαράκης

4 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Που την βρήκατε την "ένθεη γνώση που τονίζουν οι άγιοι Πατέρες μας, ότι δηλαδή εφόσον κάποιος εξαντλεί τις δικές του δυνατότητες από πλευράς υγειονομικής, τότε αναλαμβάνει ο ίδιος ο Θεός – Εκείνος θα τον προστατεύσει από όσα ο πιστός από μόνος του δεν μπορεί να αποφύγει";
Αντίθετα, οι Άγιοι δε λειτουργούσαν το φόβο αλλά την αγάπη. Την αγάπη που πλένει τις πληγές των λεπρών, διακονεί τα τραύματα των ασθενών, βάζει πρώτα το Θεό και μετέπειτα τον άνθρωπο και όχι πρώτα τον άνθρωπο και μετά το Θεό.
Ανθρώπινο να συγκαταβαίνουμε σε ανθρώπινες αδυναμίες και φοβίες, τραγικό να αλλάζουμε τη θεολογία της Εκκλησίας μας.

Ανώνυμος είπε...

«πλὴν ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐλθὼν ἆρα εὑρήσει τὴν πίστιν ἐπὶ τῆς γῆς;» (Λουκ. ιη΄8)

Σέ μία χώρα πού ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἀναγνωρίζεται ὡς ἐπικρατοῦσα θρησκεία καί πλέον τοῦ 90% τῶν πολιτῶν της δηλώνουν Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί, τό ἀνωτέρω ποσοστό τῶν ἐρωτηθέντων (70%) πού «εκτιμά ότι ο κορωνοϊός μεταδίδεται με τη Θεία Ευχαριστία» ἔφερε μεγάλη καί βαθυτάτη θλίψη στίς καρδιές μας.
Μεγάλη καί βαθυτάτη θλίψη ἀφενός γιά τούς ἀδελφούς μας, πού ἐπιδυκνείοντες πίστη ρηχή, ἐπιφανειακή, μοιάζουν μ’αὐτούς πού ἀναφέρει ὁ Κύριος ὅτι «πρὸς καιρὸν πιστεύουσι καὶ ἐν καιρῷ πειρασμοῦ ἀφίστανται.» (Λουκ. η΄13), καί ἀφετέρου γιά τήν πνευματική «ἀνομβρία» (ἔλλειψη παιδείας-κατήχησης) πού διαπιστώνεται πώς μαστίζει τήν κοινωνία μας μέ ἐμφανή τά σημάδια τῆς πνευματικῆς «λειψυδρίας» (ἀπιστίας) νά ἀπεικονίζονται στό ἀνωτέρω ποσοστό (70%) τῶν ἐρωτηθέντων.
Προδήλως παρίσταται ἀνάγκη γιά ἄμεση παιδεία καί κατήχηση τῶν Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν στά ζωηφόρα νάματα τῆς Πίστεώς μας.
Καί βεβαίως ἀνάγκη γιά ἄμεση ἐπανεξέταση εἰλημμένων ἀποφάσεων παρά τῶν ἀρμοδίων σχετικά μέ τό μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν πού ἀπευθύνεται στίς εὔπλαστες παιδικές ψυχές καί τείνει νά ἐπιφέρει τό τελειωτικό χτύπημα-ἀποδόμηση στήν Ὀρθόδοξη Πίστη καί Θεολογία μας.
Ἀκόμη δέ ἡ συναίσθηση, ὅτι τό ἀποτέλεσμα τῆς ἀνωτέρω δημοσκόπησης λίγο-πολύ βαρύνει ὅλους μας (κλῆρο καί λαό), ἀπαιτεῖ τήν ἄμεση κήρυξη σέ Νινευϊτική μετάνοια μέ τήν ἀκλόνητη πεποίθηση καί βεβαιότητα πώς «ὁ ἀργός στήν τιμωρία ἀλλά γρήγορος στή συγχώρηση» (κατά τόν ἅγιο Κύριλλο Ἰεροσολύμων) φιλάνθρωπος καί ἐλεήμων Κύριος, θά γίνει ἵλεως ἔναντι τῆς ἀπιστίας πού καταδείξαμε.
Κι ἄς μᾶς ἐνισχύει στίς δύσκολες αὐτές ἡμέρες τῆς δοκιμασίας (πανδημία) πού διανύουμε, ὁ παρήγορος καί διαχρονικός λόγος τοῦ Ἀποστόλου Παύλου:
«Πειρασμὸς ὑμᾶς οὐκ εἴληφεν εἰ μὴ ἀνθρώπινος· πιστὸς δὲ ὁ Θεός, ὃς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπὲρ ὃ δύνασθε, ἀλλὰ ποιήσει σὺν τῷ πειρασμῷ καὶ τὴν ἔκβασιν τοῦ δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκεῖν» (Α΄ Κορ. ι΄13)
Θεόδωρος Σ.

Ανώνυμος είπε...

Εγώ πάλι εντυπωσιάστηκα θετικά από τη δημοσκόπηση! Το 22% που πιστεύει ακόμα στο Μυστήριο μετά τη μαύρη προπαγάνδα τόσων μηνών, την παθητικότητα, τη σιωπή και τους τραγέλαφους της διοικούσας εκκλησίας, είναι τεράστιο το νούμερο!

Αν το σκεφτείτε, 22% δεν μεταλαμβάνουν και κάθε Κυριακή. Η δική μου (αυθαίρετη) εκτίμηση είναι κάθε Κυριακή θα μεταλαμβάνουν σε όλη την Ελλάδα ίσως και εκατό χιλιάδες. Έχω δει άλλους να το ανεβάζουν στις διακόσιες. Εν πάση περιπτώσει, μερικές δεκάδες χιλιάδων τουλάχιστον θα είναι. Κι αυτό από μόνο του είναι πολύ μεγάλο νούμερο, αλλά μιλάμε για 1%, 2%, αν βάλετε και όσους πάνε π.χ. καμιά φορά το μήνα, μας πάει ίσως πού; Στο 5, 6, 7%; Κάπου εκεί λέω θα είναι όσοι έχουν ένα σχετικά συχνό μυστηριακό βίωμα. Και πολλούς μπορεί να βάζω. Οι υπόλοιποι του 22% μπορεί και να μην εκκλησιάζονται τακτικά καν! Αλλά αυτό δεν είναι λόγος να προσκυνήσουν κι από πάνω τον Βάαλ!

Μάλλον όμως σκέφτομαι έτσι γιατί τις ψευδαισθήσεις περί ορθοδόξου χώρας, ορθοδόξου κράτους και ορθοδόξου λαού τις έχω διαλύσει μέσα μου προ δεκαετιών.

Ανώνυμος είπε...

Πρός Ἀνώνυμο 10 Οκτωβρίου 2020 - 2:59 μ.μ.

Ἀγαπητέ ἐν Χριστῶ ἀδερφέ,
ἄν πῶ ἕνα ψέμα διαπράττω ἁμαρτία, ἄν πῶ ὅμως πώς τό ψέμα δέν εἶναι ἁμαρτία τότε διαπράττω τό ἀδίκημα τῆς αἵρεσης, ὅπου αἵρεση κάθε πεπλανημένη διδασκαλία ἡ ὁποία παρεκκλίνει ἀπό τήν Ὀρθόδοξη Πίστη μας.
Τό ἴδιο συμβαίνει καί μέ τή Θεία Κοινωνία. Ἄλλο τό νά μήν μεταλαμβάνει κάποιος συχνά (προφανῶς γιά κάποιους προσωπικούς του λόγους) καί ἄλλο τό νά «εκτιμά ότι ο κορωνοϊός μεταδίδεται με τη Θεία Ευχαριστία» καί ἐξ’αἰτίας αὐτοῦ δέν μεταλαμβάνει.
Ἡ ἐκτίμηση αὐτή, διαφοροποιεῖ τόν πιστό ἀπό τήν Ὀρθόδοξη Πίστη καί Ὁμολογία στόν Σωτῆρα Χριστό καί τόν κάνει νά στρέφεται κατά τοῦ ἔργου πού ἐπιτελεῖ τό Ἅγιο Πνεῦμα στόν καθαγιασμό τῶν Τιμίων Δώρων.
Ἀκόμη, ἡ ἐκτίμηση αὐτή κατά τήν ταπεινή μου ἄποψη, εἶναι ἀνάλογη μέ τό εὖρος τῆς κατήχησης πού ἔχει λάβει κάποιος σχετικά μέ τά ζωηφόρα νάματα τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεώς μας.
Ὁπότε ἐπί τῆς προκειμένης δημοσκόπησης, παραμένει ἀμείωτη καί βαθυτάτη ἡ θλίψη μας πού σέ μιά χώρα μέ ποσοστό 90% καί πλέον Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν, τό 70% τῶν ἐρωτηθέντων ἐκφράζεται καί ταυτίζεται μέ αὐτή τήν συκοφαντική, ἄθλια καί κακόβουλη ἄποψη ἐναντίον τῆς Θείας Μεταλήψεως.
Ὅσο γιά τά «περί ορθοδόξου χώρας, ορθοδόξου κράτους και ορθοδόξου λαού» πού ἀναφέρεις, θεωρῶ πώς δέν ἔχουν καμμιά σχέση μέ τήν έν λόγω δημοσκόπηση γιά τούς ὡς ἄνω ἀναφερόμενους λόγους.
Παρ’ὅλα αὐτά ὅμως, νομίζω πώς θά συμφωνήσουμε ὄτι πλειοψηφικά ὑφίστανται οἱ ἀνωτέρω χαρακτηρισμοί ἄν λάβουμε ὑπόψιν μας τά στατιστικά στοιχεῖα.
Μετά τιμῆς
Θεόδωρος Σ.

Oι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Η φωτογραφία μου
Για επικοινωνία : Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο: aktinesblogspot@gmail.com