Ἡ ἀρχαία ἑλληνική ὁλοζώντανη γλώσσα

Εὐάγγελος Στ.  Πονηρός Δρ Θ., Μ.Φ.

Συντονιστής Ἐκπαιδευτικοῦ Ἔργου Θεολόγων Ἀττικῆς

Ἡ ἀρχαία ἑλληνική ὁλοζώντανη γλώσσα

            Εἴχαμε δέν εἴχαμε, τό ἀκούσαμε κι αὐτό: πώς ἡ ἀρχαία ἑλληνική εἶναι τάχα νεκρή γλώσσα καί γι΄ αὐτό θά πρέπει ... νά παύσει νά διδάσκεται[1]! Δέν εἶναι βέβαια ἡ πρώτη φορά πού λέγεται κάτι τέτοιο ἀπό ἄνθρωπο ὁ ὁποῖος ἀγνοεῖ στοιχειώδεις ἐπιστημονικές ἀλήθειες. Τό ἐξοργιστικό στήν ὅλη ὑπόθεση εἶναι, ὅτι λέγεται ἀπό ἄνθρωπο ὁ ὁποῖος φιλοδοξεῖ νά ἐπηρεάσει τήν πορεία τῆς δημόσιας ζωῆς μας.

            Ἄς μάθει λοιπόν, καί ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος ξεστόμισε αὐτοῦ τοῦ εἴδους τήν ἀνακρίβεια, καί ὅποιος ἄλλος τήν ἔχει ξεστομίσει στό παρελθόν, καί ὁποιοσδήποτε φιλοδοξεῖ, ἐρήμην τῆς ἐπιστήμης καί τῆς ἀληθείας, νά τήν ξεστομίσει στό μέλλον, ὅτι σύμφωνα μέ τήν ἐπιστήμη τῆς γλωσσολογίας "νεκρή γλώσσα" λέγεται ὁποιαδήποτε γλώσσα, ὅταν καμμία ἐξελιγμένη μορφή της δέν ὁμιλεῖται σήμερα. Αὐτή τήν ἁπλή ἐπιστημονική ἀλήθεια, τήν ὁποία γνωρίζουν ἀκόμη καί οἱ φοιτητές τῶν πρώτων ἑξαμήνων γλωσσολογίας καί φιλολογίας, ἀλλά καί κάθε ἄνθρωπος ὁ ὁποῖος θέλει νά λέγεται μορφωμένος καί λογικός.

            Ἔτσι λοιπόν ἡ χετταϊκή καί ἡ τοχαρική εἶναι νεκρές γλῶσσες, διότι καμμία ἐξελιγμένη μορφή τους δέν ὁμιλεῖται σήμερα. Ὅμως ἡ ἀρχαία ἑλληνική γλώσσα δέν εἶναι νεκρή, ἀφ΄ ἑνός διότι σήμερα ὁμιλεῖται καί γράφεται ἡ ἀπ΄ εὐθείας ἐξέλιξή της, ἡ νέα ἑλληνική, ἀφ΄ ἑτέρου διότι οὐδέποτε, ἐδῶ καί δέκα χιλιάδες ἔτη, ἔπαυσε νά ὁμιλεῖται. Καί μάλιστα ὅλες οἱ λέξεις, τίς ὀποῖες χρησιμοποιοῦμε σήμερα προέρχονται ἀπό αὐτήν. Οὔτε μία λέξη ἀνεξάρτητη ἀπό τήν ἀρχαία ἑλληνική δέν ἔχει ἡ νέα ἑλληνική. Αὐτές τίς ἁπλές ἀλήθειες θά ἔπρεπε νά τίς γνωρίζουν ἀκόμη καί οἱ πέτρες! Ἄν ὅμως κάποιοι ἐπιμείνουν νά εἶναι πιό ἀγράμματοι καί ἀπό τίς πέτρες, τότε δέν θά φταίει γι΄ αὐτό κανένας ἄλλος, τό φταίξιμο θά εἶναι ὅλο δικό τους!

            Ἄς δοῦμε ὅμως καί γιατί ποτέ δέν πρέπει νά παύσει νά διδάσκεται στά σχολεῖα ἡ ἀρχαία ἑλληνική γλώσσα:

            α) Ἐπειδή ὁ κάθε Ἕλληνας θά πρέπει νά ἔχει τή δυνατότητα νά ἐπικοινωνεῖ ἄμεσα μέ τούς θησαυρούς τούς ὁποίους μᾶς ἔχουν κληροδοτήσει οἱ ἀρχαῖοι μας συγγραφεῖς καί ποιητές.

            β) Ἐπειδή ἡ ἀνάπτυξη τῆς ἐπιστήμης, τῆς τεχνολογίας, καί τῆς κοινωνίας ἐν γένει ἀπαιτεῖ δημιουργία νέων λέξεων, τῶν λεγομένων "νεολογισμῶν", τίς ὁποῖες δέν θά εἴμαστε σέ θέση νά συνθέσουμε, ἐάν δέν ἔχουμε γνώση τοῦ πλούτου τῆς ἀρχαίας ἑλληνικῆς γλώσσας. Ἔτσι λοιπόν, ὁπόταν ἀπαιτεῖται ἡ δημιουργία ἑνός νεολογισμοῦ, θά εἰσάγεται ξένη λέξη καί μάλιστα ... θά τῆς προσθέτουμε καί ἑλληνική κατάληξη! Θά δανειζόμαστε, δηλαδή, ἐνῷ εἴμαστε πλούσιοι.

            Μέ λίγα λόγια, ἐάν ἀπαγορευθεῖ ἡ διδασκαλία τῆς ἀρχαίας ἑλληνικῆς, θά καταντήσουν τά παιδιά μας ὄχι μόνον γλωσσικῶς ἀνεπαρκή, ἀλλά καί ἐν γένει ἀπαίδευτα. Θά ἔχουμε τότε τό παράδοξο φαιόμενο, νά ὑπάρχουν ἀρκετά ξένα παιδιά, τά ὁποῖα θά ἔχουν διδαχθεῖ στά σχολεῖα τους τήν ἀρχαία ἑλληνική, ἀλλά τά ἑλληνόπουλα νά τήν ἀγνοοῦν! Ὅπως θά ὑπάρχουν καί ἀρκετά ξένα παιδιά, τά ὁποῖα θά ἔχουν τή δυνατότητα νά μελετοῦν καί νά κατανοοῦν ἀρχαίους Ἕλληνες συγγραφεῖς ἀπό τό πρωτότυπο, ἀλλά ἑλληνόπουλα, οἱ βιολογικοί ἀπόγονοι τῶν συγγραφέων ἐκείνων, δέν θά ὑπάρχουν! Ἄς μή πέσει τέτοια  κατάρα ἐπάνω στήν Ἑλλάδα!

            Θά εὐχηθοῦμε ἐν τέλει, νά παύσουν οἱ καταδρομές εἰς βάρος τῆς γλώσσας καί τῆς παιδείας μας. Ἡ Ἑλλάδα εἶναι ἡ μητέρα τῆς παιδείας καί ἡ ἑλληνική γλώσσα, εἶναι ἡ ἀναντικατάστατη καί πλέον πλούσια γλώσσα, ἡ ὁποία ἔχει δανείσει τόν πλοῦτο της σέ ὅλες τίς γλῶσσες τῆς γῆς, εἶναι δέ ἐνιαία καί δέ γίνεται νά καταργήσεις τήν ἀρχαία της μορφή χωρίς νά ζημιώσεις τή νέα, ὅπως δέν εἶναι δυνατόν νά κόψεις τά πόδια ἑνός ἀνθρώπου δίχως νά τόν ζημιώσεις ἀνεπανόρθωτα.

---

[1]          Βλ. https://piraeuspress.gr/hellas/429885/xanachtypise-i-repousi-ti-ipe-gia-ta-archea-ellinika/