Μητσοτάκης, Παπανδρέου, Σημίτης, Τσίπρας και το Φανάρι

Μητσοτάκης, Παπανδρέου, Σημίτης, Τσίπρας και το Φανάρι

Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

            Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος δεν ανέχθηκε για πολύ την παρουσία και τη δραστηριότητα του Αρχιεπισκόπου Αμερικής Ιακώβου στις ΗΠΑ. Χωρίς ενδοιασμούς τον εκδίωξε από την Αρχιεπισκοπή Αμερικής όταν τον θεώρησε επικίνδυνο για την εξουσία του. Αυτό αν και ήταν συντοπίτης του, από την Ίμβρο, πολύ πρεσβύτερός του στα χρόνια - είχε γεννηθεί το 1911 και ο Βαρθολομαίος είναι γεννημένος το 1940, και είχαν πνευματική συγγένεια - η αδελφή του Ιακώβου είχε βαπτίσει τον Βαρθολομαίο.

            Μετά από ανηλεή πόλεμο από το Φανάρι ο Ιάκωβος υποχρεώθηκε τον Ιούλιο του 1995 να παραιτηθεί προφορικά στον Βαρθολομαίο σε συνάντησή τους, στη Ζυρίχη. Η παραίτησή, παρά τη διαβεβαίωση του Πατριάρχου, «διέρρευσε» αμέσως στον «Εθνικό Κήρυκα», αν και ενεργοποιήθηκε ένα χρόνο μετά, στις 29 Ιουλίου 1996. Ο πρωθυπουργός Α. Παπανδρέου στις 24 Αυγούστου 1995, παρά τη σοβαρή ασθένειά του, αντέδρασε στην ενέργεια του κ. Βαρθολομαίου να υποχρεώσει  τον Ιάκωβο σε παραίτηση και να την κοινολογήσει μόλις αυτή υποβλήθηκε προφορικά. Σε επιστολή του προς τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο έγραψε, μεταξύ άλλων:

            «Οι άριστες σχέσεις συνεργασίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου με την Ελληνική Κυβέρνηση κυρίως σε θέματα της εθνικής μας ομογένειας άφηναν την εντύπωση ότι δεν θα αιφνιδιασθούμε σε ένα τόσο σοβαρό ζήτημα, το οποίο υπερβαίνει τα πλαίσια μιας απλής εσωτερικής μεταβολής στην λειτουργία του σώματος της Αρχιεπισκοπής Αμερικής. Οι προεκτάσεις του επηρεάζουν αναμφιβόλως και τις προοπτικές προωθήσεως των εθνικών μας θεμάτων».

            Ο Βαρθολομαίος, παρά τις απόψεις της Ελληνικής Κυβερνήσεως, δεν άλλαξε άποψη. Στην επιστολή απάντησή του προς τον Α. Παπανδρέου έγραψε ότι «η μήτηρ Εκκλησία δια το κύρος αυτής...δεν δύναται να αναθεωρήση την αποδοχή της οικεία βουλήσει υποβληθείσης παραιτήσεως του Σεβ. Γέροντος Αμερικής κ. Ιακώβου...». «Οικεία βουλήσει», με την σπάθη πάνω από την κεφαλή του ο Ιάκωβος... Υπάρχει συνέχεια στην κακοποίηση της αλήθειας. Μετά την εκλογή του Ελπιδοφόρου ο Μητροπολίτης Ικονίου Θεόληπτος, σε συνέντευξή του στον «Εθνικό Κήρυκα» σημείωσε πως «πάντοτε το Οικουμενικό Πατριαρχείο φρόντιζε οι ποιμενάρχες αυτής της Επαρχίας να είναι αξιόλογοι,....όπως ο Ιάκωβος Κουκούζης...».  

            Υποστηρικτής του Ιακώβου έναντι των επιθέσεων του Φαναρίου ήταν ο πρωθυπουργός Κων. Μητσοτάκης. Πίστευε ακράδαντα ότι ήταν «μια σημαντική εθνική και εκκλησιαστική φυσιογνωμία», ότι ήταν «στυλοβάτης της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού της Αμερικής» και ότι «μαχόταν σθεναρά για τα εθνικά μας δίκαια». Τον Οκτώβριο του 1991 ο πατριάρχης Δημήτριος απεβίωσε και ο Κων. Μητσοτάκης, ως πρωθυπουργός,  θέλησε να προωθήσει τον Ιάκωβο για Πατριάρχη. Δεν τα κατάφερε. Ο Βαρθολομαίος είχε δουλέψει πολύ καλά την υποψηφιότητά του και δεν άφησε κανένα περιθώριο στην ελληνική κυβέρνηση να επιχειρήσει την προώθηση της εκλογής του Ιακώβου.

Ο Κων. Μητσοτάκης σε συνέντευξή του στον Δρα Αθανάσιο Π. Γραμμένο (9 Δεκεμβρίου 2011) σημείωσε: «Πολύ γρήγορα αντελήφθημεν ότι τα πράγματα ήσαν τελείως ξεκάθαρα μέσα στην Ιερά Σύνοδο, ότι ο σημερινός Πατριάρχης (Βαρθολομαίος) είχε την υποστήριξη της ολότητας των μελών και δεν κάναμε καν προσπάθεια προς την κατεύθυνση αυτή – και εγκαταλείψαμε κάθε σκέψη».

 Ο Κων. Μητσοτάκης σεβόταν ως θεσμό το Οικουμενικό Πατριαρχείο, αλλά πάνω από τον σεβασμό έβαζε την αλήθεια, το δίκαιο και τα καλώς εννοούμενα συμφέροντα της χώρας. Αυτός ήταν και ο λόγος που διαφώνησε απολύτως με το Φανάρι στον πόλεμο που άνοιξε κατά της Εκκλησίας της Ελλάδος και του Προκαθημένου Της Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου.

            Μετά την επιτυχία του στην πατριαρχική εκλογή και την εκδίωξη του Ιακώβου από την Αρχιεπισκοπή Αμερικής ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος επέλεξε σε αυτήν δικό του άνθρωπο, τον Μητροπολίτη Ιταλίας Σπυρίδωνα, απόφοιτο της Χάλκης. Με πρόταση του

 και, όπως πάντα, με ομόφωνη απόφαση της περί αυτόν Συνόδου ο Σπυρίδων εξελέγη Αρχιεπίσκοπος Αμερικής στις 30 Ιουλίου 1996. Κυβέρνηση Σημίτη τότε. Για τον Σπυρίδωνα υπήρξε ισχυρή αντίδραση από τον τότε Υπουργό των Εξωτερικών Θεόδ. Πάγκαλο και την ελληνική διπλωματία. Όμως ο Πατριάρχης ήταν ανένδοτος στην επιλογή του.

            Οι αγώνες του Σπυρίδωνος για τα εθνικά θέματα έκαμαν τον Πάγκαλο να αλλάξει στάση απέναντί του. Σε ταξίδι του στη Νέα Υόρκη τον διαβεβαίωσε ότι έχει την στήριξή του στον πόλεμο που του είχε κηρύξει το Φανάρι. Τον Φεβρουάριο του 1999, λίγους μήνες πριν υποχρεωθεί σε παραίτηση, ο Σπυρίδων επισκέπτεται την Αθήνα. Του γίνεται εγκάρδια υποδοχή από την κυβέρνηση Σημίτη και την Εκκλησία της Ελλάδος. Στην ομιλία του προς τα μέλη της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής της Ορθοδοξίας στην Ελληνική Βουλή μίλησε ανοικτά «για συμφέροντα ιδιοτελή, που ζητούν αφελληνισμένη Ορθοδοξία, προσαρμοσμένη σε δήθεν εκσυγχρονισμένα δυτικά πρότυπα, ενώ στην πραγματικότητα θέλουν προσωπικά προνόμια και εξουσίες και επιδιώκουν δικούς τους ιδιοτελείς στόχους». 

            Το Φανάρι εντός τριών ετών απαρνήθηκε το «δικό του παιδί» και το οδήγησε σε παραίτηση ταπεινωτική, αφού δεν άφησε στον Σπυρίδωνα τον τίτλο του πρώην Αμερικής, αλλά του έδωσε τον τίτλο του Μητροπολίτου  Χαλδίας...Παραδόξως και ενώ ο Σπυρίδων είχε λάβει διαβεβαιώσεις για την υποστήριξη της ελληνικής κυβερνήσεως από τον τότε υπουργό των Εξωτερικών Γ.Α. Παπανδρέου, όταν τον επισκέφθηκε στη Νέα Υόρκη,  αυτή όχι μόνον δεν τον υποστήριξε, αλλά συνεργάσθηκε με το Φανάρι για την αντικατάστασή του...

            Μετά τον Σπυρίδωνα ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος ευρισκόμενος σε προφανή δύσκολη θέση, υποχρεώθηκε να επιλέξει σε αυτήν τον ιδιαιτέρου ηθικού κύρους και μεγάλου θεολογικού βεληνεκούς Μητροπολίτη Βρεσθένης Δημήτριο, της Εκκλησίας της Ελλάδος. Η κυβέρνηση Σημίτη δεν αντέδρασε στην εκλογή. Αντίθετα στην ενθρόνισή του, τον Σεπτέμβριο του 1999, εκπροσωπήθηκε από πολυπληθή αντιπροσωπεία. Άλλο αν εξακολούθησε να υπονομεύει την Εκκλησία της Αμερικής στην Ομογένεια...

 Ώσπου, μετά από 20 χρόνια, ο Πατριάρχης  Βαρθολομαίος αποφάσισε ότι πρέπει ο Δημήτριος να υποχρεωθεί σε παραίτηση – και αυτός -  και πως, λόγω της αβελτηρίας της κυβέρνησης Τσίπρα, ήρθε η ώρα να τοποθετήσει στην Αρχιεπισκοπή Αμερικής  τον πιο πιστό του ακόλουθο, αυτόν που έχει ενστερνιστεί τις σκέψεις του και τηρεί τις οδηγίες του, ως προς τον χειρισμό της Ομογένειας στις ΗΠΑ.

Η σημερινή κυβέρνηση Κυρ. Μητσοτάκη  δεν θα κριθεί μόνο από την ψήφο των Ομογενών, αλλά  κυρίως από τη στάση της έναντι του Φαναρίου  και του Αρχιεπισκόπου Ελπιδοφόρου στους χειρισμούς τους στα εθνικά ζητήματα. Εκεί θα κριθεί αν, όπως ο Κων. Καραμανλής και ο Κων. Μητσοτάκης, πάνω από συναισθηματισμούς και επικοινωνιακά τεχνάσματα, βάζει την αλήθεια και το εθνικό συμφέρον.-