Το εκκλησιολογικό και το πολιτικό σκέλος του
προβλήματος, που προέκυψε από την αναγνώριση της αυτοκεφαλίας της εκκλησίας της
Ουκρανίας, εξηγεί στο Sputnik, ο Πρωτοπρεσβύτερος π. Αναστάσιος Γκοτσόπουλος.
Να συμβάλλει στο
διάλογο του Οικουμενικού
Πατριαρχείου με τη Ρωσική Εκκλησία,αλλά και των υπόλοιπων Εκκλησιών
φιλοδοξεί Έλληνας ιερέας, ώστε να λυθεί το ζήτημα που προέκυψε μετά
την απόδοση του τόμου Αυτοκεφαλίας από τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο στον Επιφάνιο,
τον προκαθήμενο της σχισματικής εκκλησίας της Ουκρανίας.
Για το λόγο αυτό, ο
Πρωτοπρεσβύτερος π. Αναστάσιος
Γκοτσόπουλος, εφημέριος του Ιερού Ναού του Αγίου Ανδρέα στην Πάτρα, συνέγραψε
το βιβλίο με τίτλο «Ουκρανικό Αυτοκέφαλο: Συμβολή στο Διάλογο».
Από
τον πρόλογο του βιβλίου του, καλεί τους Έλληνες να σταθούν με σοβαρότητα και
υπευθυνότητα ενώπιον της εκκλησιαστικής πίστης.
Το Sputnik
συνομίλησε μαζί του γύρω από τις εκκλησιαστικές και πολιτικές πτυχές του
ζητήματος.
Ειδικότερα στη
συζήτησή μας, βρέθηκαν οι εκκλησιαστικοί κανόνες που παραβιάζονται και η
αμερικανική υποστήριξη του αυτοκεφάλου.
Ερωτηθείς για ποιο
διάλεξε να γράψει το βιβλίο για το ουκρανικό ζήτημα, απαντά:
«Πιστεύω ότι πέρα από τις διαφωνίες των δύο εκκλησιών
είναι ένα ζήτημα που αφορά την εκκλησιαστική τάξη και την ανά την οικουμένη
ορθόδοξη εκκλησία. Αυτά τα θέματα πρέπει να αντιμετωπίζονται με υπευθυνότητα
από την ηγεσία αλλά και τα απλά μέλη της εκκλησίας. Στο μέτρο που έχουμε το
χάρισμα, τη δυνατότητα και τη δύναμη να συμβάλουμε στο διάλογο αυτό. Μια
συμβολή στον ενδοορθόδοξο διάλογο ώστε να λάβουν τις κατάλληλες αποφάσεις οι
σύνοδοι των ορθόδοξων εκκλησιών».
Ένα από τα σημαντικά
ζητήματα που τον ώθησε να γράψει το βιβλίο του ήταν το θέμα των
αυτοχειροτόνητων ιεραρχών. Ο ιερέας υπενθυμίζει ότι οι αποφάσεις Βαρθολομαίου
για την αυτοκεφαλία είχαν ως συνέπεια την αναγνώριση του καθηρημένου Φιλάρετου
(σ.σ. πρώην επικεφαλής της «ορθόδοξης εκκλησίας της Ουκρανίας του Πατριαρχείου
Κιέβου») και του αυτοχειροτόνητου Μακαρίου (πρώην επικεφαλής της «αυτοκέφαλης
ορθόδοξης εκκλησίας της Ουκρανίας») καθώς και της αυτοχειροτόνητης ομάδας του.
Υπενθυμίζεται
ότι οι δύο παραδοσιακά σχισματικές εκκλησίες δημιούργησαν μια νέα εκκλησία υπό
τον Μητροπολίτη Επιφάνιο και την αναγνώριση του Πατριάρχη Βαρθολομαίου.
«Εκτός από
εκκλησιολογικό και κανονικό ζήτημα τίθεται κάτι σοβαρότερο, με το θέμα των
αυτοχειροτόνητων. Ασφαλώς η περίπτωση του Φιλαρέτου που ενώ ήταν καθηρημένος,
αναθεματισμένος από όλη την ορθόδοξη εκκλησία, αυτός συνέχιζε να
ιεροπρακτεί και να χειροτονεί επισκόπους είναι βασικό ζήτημα», επισημαίνει.
«Ωστόσο η περίπτωση του Μακαρίου είναι ακόμα πιο
απαράδεκτη. Έλκει την καταγωγή του από έναν απατεώνα. Είναι θλιβερό ότι οι 15
από τους 50 επισκόπους της νέας αυτοκέφαλης εκκλησίας έλκουν την καταγωγή τους
από έναν αχειροτόνητο. Τίθεται σοβαρότατο πλέον ζήτημα για την αποστολική
διαδοχή αυτών των ιερέων. Πρωτοφανές στην ορθόδοξη εκκλησία. Το ανησυχητικό
είναι ότι για την περίπτωση του Μακαρίου δεν μιλάει κανένας. Ούτε η αυτοκέφαλη
ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας, ούτε και το Οικουμενικό Πατριαρχείο έχουν να
πουν κάτι. Σε ποια αρχιεροσύνη αποκαταστάθηκε ο Μακάριος, αφού δεν είχε ποτέ;»
Όπως υπενθυμίζει,
η άγνωστη σε πολλούς τρίτη εκκλησία (σ.σ. η ομάδα του Μακάριου) ξεκίνησε να
υφίσταται το 1990, όταν ένας πρώην καθηρημένος διάκος ρωσικής καταγωγής
παρουσιάστηκε ως επίσκοπος, που όμως στην πραγματικότητα, δεν είχε
χειροτονηθεί.
Την ίδια στιγμή π.
Αναστάσιος Γκοτσόπουλος, τονίζει τη σημασία της Πανορθόδοξης αντιμετώπισης
του ζητήματος.
«Ο διχασμός πρέπει
να εκλείψει και να βρεθεί λύση. Η εκκλησία στο διάβα των αιώνων ενδιαφερόταν
για την αλήθεια και την ενότητα. Κάθε τι που προσβάλλει αυτό το δίπτυχο,
γίνεται μείζον θέμα για την εκκλησία μέσα στους αιώνες», αναφέρει,
προσθέτοντας ότι:
«Όλες οι σύνοδοι μιλούν για μία πανορθόδοξη
αντιμετώπιση του ζητήματος όπως γινόταν διαχρονικά στην εκκλησιαστική ιστορία.
Τέτοια μεγάλα ζητήματα προσβάλλουν την οικουμενική ενότητα της εκκλησίας όχι
μόνο σε τοπικό επίπεδο και αντιμετωπίζονται μόνο με μια πανορθόδοξη συναίνεση,
διάλογο και συζήτηση. Και το βουλγαρικό σχίσμα που έγινε πριν από λίγες
δεκαετίες λύθηκε με πανορθόδοξη σύνoδο. Δεν είναι εικόνα για την εκκλησία μας
να ερίζει».
Αναφορικά
με την κίνηση του Πατριάρχη Βαρθολομαίου να χορηγήσει την αυτοκεφαλία, εξηγεί
το ισχύον πλαίσιο, υπενθυμίζοντας ότι εδώ και 332 χρόνια δεν
υπήρχε καμία αντίρρηση από ιστορικούς μελετητές ότι η Ουκρανία υπάγεται στη
δικαιοδοσία του Πατριαρχείου Μόσχας.
«Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος έχει τη
δυνατότητα να δίνει την αυτοκεφαλία στις εκκλησίες υπό προϋποθέσεις»,
ωστόσο, όπως τονίζει «είναι αδιανόητο να δίνει αυτοκεφαλία σε έδαφος άλλης
εκκλησίας».
Αναλυτικότερα
επισημαίνει:
«Το Oικουμενικό Πατριαρχείο από το 170 αιώνα, μετά το
1686 και την Συνοδική πράξη του Πατριάρχη Διονυσίου έως και το 2018 αναγνώριζε
ότι η Ουκρανική Εκκλησία, υπαγόταν στη δικαιοδοσία του Πατριαρχείου της Μόσχας.
Αυτό υπάρχει καταγεγραμμένο στα επίσημα έγγραφα του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Δεν εξέφραζε (σσ. Το Oικουμενικό Πατριαρχείο) καμία ένσταση για αυτό. Και ο
ίδιος ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος το έχει παραδεχθεί σε δημόσια ομιλία πριν από
χρόνια στο Κίεβο. Όλες οι ορθόδοξες εκκλησίες το αναγνώριζαν αυτό».
Η αμερικανική στήριξη της αυτοκεφαλίας
Ο π. Αναστάσιος
Γκοτσόπουλος έχει εκφραστεί πολλές φορές δημόσια απέναντι στις ΗΠΑ και στο
ρόλο τους στην αυτοκεφαλία. Ερωτηθείς για αυτό απαντάει:
«Δεν έχω κανένα
στοιχείο για αυτό, ούτε πληροφορίες. Αναλύω μόνο όσα έχουν δημοσιευθεί. Όσα
ρητώς έχουν εκφράσει, τόσο η νέα εκκλησία της Ουκρανίας και μάλιστα ο
προκαθήμενος της Επιφάνιος όσο και οι αμερικανικοί παράγοντες».
Και τονίζει:
«Ο Επιφάνιος έχει
ομολογήσει τη μεγάλη συμβολή της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής. Οι ίδιοι
είμαστε ευγνώμονες, έχει δηλώσει ο Επιφάνιος, απέναντι στις ΗΠΑ καθώς θα
εξασφαλίσουν ότι η ουκρανική εκκλησία θα έχει την ίδια προστασία στο μέλλον. Είναι φοβερό και αδιανόητο πράγμα ένας
προκαθήμενος να προσβλέπει στην αμερικανική υποστήριξη της αυτοκεφαλίας της
εκκλησίας. Και οι ίδιοι οι Αμερικανοί έχουν δηλώσει την ενεργή τους
συμμετοχή στο ζήτημα αυτό. Οι ίδιοι το λένε, όχι εγώ», προσθέτοντας ότι:
«Άλλωστε οι επισκέψεις του Αμερικανού Πρέσβη Τζέφρι
Πάιατ και άλλων Αμερικανών διπλωματών από την Ουκρανία ως τους Έλληνες
Ιεράρχες μόνο τυχαίες δεν είναι. Εμφανές το που αποβλέπουν».
Παράλληλα
υποστηρίζει ότι σε όλα τα αυτοκέφαλα υπάρχει και ένα πολιτικό ενδιαφέρον.
«Η αυτοκεφαλία
συνδέεται με την κρατική αυτοδιοίκηση και κάτι τέτοιο είναι φυσικό. Για
παράδειγμα το ελλαδικό αυτοκέφαλο, το πρώτο, το 1850 είχε γίνει με ενδιαφέρον
της ελληνικής πολιτείας».
Και προσθέτει:
«Αυτό που είναι μοναδικό σήμερα σε όλη την ιστορία των
αυτοκέφαλων εκκλησιών είναι ότι μια ξένη δύναμης ενδιαφέρεται για την
αυτοκεφαλία της εκκλησίας ενός απομακρυσμένου κράτους. Τέτοιο πράγμα δεν έχει
συμβεί σε καμία άλλη αυτοκεφαλία. Να υπάρχει τέτοιο ενδιαφέρον, από τον
αμερικανικό παράγοντα, δηλαδή από μια υπερδύναμη».
Το ζήτημα της
αυτοκεφαλίας έχει δημιουργήσει μια μεγάλη κρίση στην Ουκρανία, με μεγάλη
εσωτερική ένταση.
Σε όλους τους
τόνους, η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία έχει διαμηνύσει ότι είναι απέναντι στο
ζήτημα της αυτοκεφαλίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου