Ο Απόστολος Πέτρος

Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΕΤΡΟΣ

Υπό ΝΙΚΟΛΑΟΥ Δ. ΘΑΛΑΣΣΙΝΟΥ  Ιατρού Χειρουργού Θώρακος- Επίκουρου Καθηγητή Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής

Λίγες μορφές στην Παγκόσμια ιστορία ,έχουν τη δυνατότητα να επιδρούν στην προσωπικότητα των ανθρώπων ,τόσο καταλυτικά ,όσο ο Απόστολος Πέτρος. Κι αυτό γιατί  ο  Πρωτόθρονος απόστολος λειτουργεί για πολλούς (και για τον γράφοντα), σαν λυδία λίθος, σαν καθρέπτης.

Ο Πέτρος: ενθουσιώδης,ευέξαπτος, επιπόλαιος και βιαστικός ίσως. Απότομος και ορμητικός, αλλά ταυτόχρονα και φοβιτσιάρης και ολιγόπιστος. Κι από την άλλη πλευρά πειθήνιος, ομολογητής καθόλου εγωιστής (μάλλον υπέρ το δέον ταπεινός) , παρότι ηγέτης. Άνθρωπος με ευαισθησία, λίγο περίεργος ( με τάση που θα λέγαμε κουτσομπολιού). Με μια λέξη: ΑΝΘΡΩΠΟΣ. Άνθρωπος γήινος, με τις αδυναμίες του ,αλλά και με απέραντη αγάπη ,την οποία προσπαθεί να υλοποιήσει.Άνθρωπος που δεν διστάζει να εκφράσει τα υψηλότερα νοήματα, έστω και αν δεν κατανοεί την σημασία τους.

Αναζήτησέ τον..Στη θάλασσα της Τιβεριάδας: «Επί τω ρήματί σου , χαλάσω το δίκτυον». Πειθήνιος στον Σωτήρα. Ολιγόπιστος στο περπάτημα πάνω στα κύματα.. «Ολιγόπιστε ,εις τί εδίστασας;» Σκληρή η φωνή του Ζωοδότη, προς τον ενθουσιώδη μαθητή του, που θέλει να σπεύσει κοντά του. Επιπόλαιος ,βιαστικός, απότομος ,ευέξαπτος. Εισπράττει τον τίτλο του «Σατανά», μόνος από όλους τους μαθητές, γιατί θέλει, ανθρώπινα σκεπτόμενος, να παρέμβει στο μυστήριο της ενανθρώπησης και της λύτρωσης. Απότομος, ορμητικός, δεν διστάζει στη Γεθσημανή , να τραβήξει το μαχαίρι και να τραυματίσει τον δούλο του αρχιερέα. Και στη συνέχεια φοβιτσιάρης. Αντί να «θύσει την ψυχή του» υπέρ του Κυρίου, τρομοκρατείται από μια παιδίσκη.Αλλά  και μετά την Ανάσταση, όταν ο Κύριος του δίνει τις οδηγίες του, γεμάτος περιέργεια, αμέσως ερωτά σχετικά με τον Ιωάννη, όπου και πάλι «εισπράττει» επίπληξη.

Αυτός είναι ο αδύναμος Πέτρος. Η μία πλευρά. Δες όμως και την άλλη: «Συ ει ο Χριστός ,ο Υιός του Θεού του Ζώντος» .. Τί μέγεθος ομολογίας! Πόσοι από εμάς ,μπορούμε, με το ίδιο θάρρος, να την κάνουμε πράξη; Και η επιβράβευση: «επί ταύτη τη πέτρα ,οικοδομήσω μου την Εκκλησίαν…καιπύλαι Άδου ου κατισχύσουσιν Αυτής….και δώσω σοι τας κλεις της Βασιλείας Μου».

Μόνο αυτό; Από ταπεινοφροσύνη αρνείται να του νίψει ο Κύριος τα πόδια. Στην πρώτη επίπληξη όμως και μπροστά στο ενδεχόμενο της απομάκρυνσης του από τον Κύριο, λεγει: «όχι μόνο τα πόδια, αλλά και τα χέρια και την κεφαλή», δηλώνοντας έτσι , την πλήρη υποταγή στο θείο θέλημα. Και μετά την άρνηση «εξελθών έξω,έκλαυσε πικρώς». Ποια εναισθησία! Ποια μετάνοια! Ποια συναίσθηση της αδυναμίας και της αμαρτωλότητας! Έχει δει τρις νεκραναστάσεις, ΄έχει δει την δόξα του Κυρίου κατά την Μεταμόρφωση, έχει δει τόσα θαύματα, έχει κάνει θαύματα..Κι όμως τρομοκρατείται από μια παιδίσκη. Αλλά…αμέσως μετά ησυναίσθηση, η μετάνοια.Και μετά την Ανάσταση: Πρώτος από τους μαθητές τρέχει στο κενό μνημείο.  Πάει να επιβεβαιώσει αυτό που καίει μέσα του, σαν  άσβεστη φλόγα. Και βλέπει «τα οθόνια κείμενα μόνα»  .

Και ο Χριστός; Ποια η στάση του απέναντι στον «επιπόλαιο» μαθητή; Μα από την πρώτη στιγμή  τον  ξεχωρίζει. Δεν ξέρει ο Ζωοδότης τα ελαττώματα του Πέτρου; Φυσικά ναι. Και τότε; Οι άλλοι δέκα –αν εξαιρέσουμε τον Ιούδα-, είναι σχεδόν τελείως αθόρυβοι. Γιατί λοιπόν προκρίνει τον Πέτρο; Πρώτη φορά : «από του νυν ανθρώπους έσηζωγρών» Δεύτερη  φορά: «Μακάριος ει Σίμων, βαρ Ιωνά, ότι σάρξ και αίμα ουκ απεκάλυψέσοι…Συ ει Πέτρος και επί ταύτη τη πέτρα οικοδομήσω μου την εκκλησίαν…και δώσω σοι τας κλεις της Βασιλείας μου»..Σε όλες τις άλλες στιγμές ,πριν από το πάθος, ο Κύριος είναι αυστηρός και  επιτιμητικός, απέναντι στον Πέτρο. Γιατί όμως;

Και αμέσως μετά το Πάθος,οι  Άγγελοι στις Μυροφόρες: «Υπάγετε , είπατε  τοις μαθηταίς Αυτού και τω Πέτρω..» . Γιατί αυτή η εξαίρεση; Και στη θάλασσα της Τιβεριάδας, μετά την Ανάσταση: Μόνο με τον Πέτρο η στιχομυθία: «Σίμων,βαρ Ιωνά ,αγαπάς με πλείον τούτων;» «Ναι Κύριε, Συ οίδας ότι φιλώ Σε», «Βόσκε τα αρνία μου». Αλλά και όταν ερωτά για τον Ιωάννη, αμέσως η επιτίμηση και η παρατήρηση. Γιατί όλα αυτά;

Αν αναζητήσουμε εικόνες από την σύγχρονη ζωή, είναι γνωστό  ότι το «αφεντικό» κάνει τις περισσότερες υποδείξεις ,ή παρατηρεί αποκλειστικά τον επιστάτη, Έτσι λοιπόν και ο Κύριος, εκφράζει προς τον Πέτρο την ευαρέσκειά του, αλλά και με τις παρατηρήσεις του, τονίζει τις απαιτήσεις του προς αυτόν.

  Γιατί όμως αυτή η «σκανδαλώδης» επιλογή του Ιησού; Υπήρχαν και άλλοι , π.χ. ο Ανδρέας, ο Ναθαναήλ, ο Σίμων ο Κανανίτης, πολύ λιγότερο θορυβώδεις. Χωρίς ίσως την πληθωρικότητα του Πέτρου, αλλά ίσως πολύ πιο συγκρατημένοι και με λιγότερα εμφανή ελαττώματα. Γιατί λοιπόν αυτή η προτίμηση; Για μια ακόμη  φορά , φαίνεται και σε αυτό  η θεία οικονομία. Για να δείξει ότι κατανοεί τον άνθρωπο και τις ανθρώπινες αδυναμίες, όσο μεγάλες και αν είναι αυτές. Γιατί ο παράδεισος θα γεμίσει από ανθρώπους, που είχαν αδυναμίες ,μικρότητες ελαττώματα αλλά και ένα βασικό προτέρημα: Την τήρηση ή μάλλον την ειλικρινή προσπάθεια τήρησης της μιας και μόνης εντολής : « Αγαπήσεις Κύριον τον Θεόν σου και τον πλησίον σου ως εαυτόν».

 Γιαυτό λοιπόν αυτή η προτίμηση. Αλλά και για έναν άλλο λόγο: «Κλειδοκράτορας» ο αρνητής. Σύμφωνα με την ορθόδοξη Θεολογία, η μεγαλύτερη και ασυγχώρητη αμαρτία, είναι η βλασφημία (=άρνηση) του Αγίου Πνεύματος (και κατ’επέκταση της Αγίας Τριάδος). Και όμως: Αυτός που αρνήθηκε, ενώ είχε ακούσει, είχε δει, είχε θαυματουργήσει, συγχωρήθηκε γιατί «έκλαυσε πικρώς». Τι υπέροχο μήνυμα στέλνει σε όλους μας, που δεν Τον είδαμε μεταμορφωμένο, που δεν είδαμε τον Λάζαρο να βγαίνει από τον τάφο, που ζούμε στο βασίλειο του άρχοντος του αιώνος τούτου…

Λέγει με τον τρόπο αυτό για άλλη μια φορά : «Παιδί μου, μην απελπίζεσαι. Μετανόησε. Ποιος θα σου κλείσει τον παράδεισο; Εκείνος που με αρνήθηκε; Γι  αυτό τον έβαλα να κρατάει τα κλειδιά του. Γιατί αυτός, περισσότερο από τον καθένα, θα έχει κατανόηση σε σένα και στις ανθρώπινες αδυναμίες σου, αρκεί να τις αναγνωρίσεις και να προσπαθήσεις συνειδητά να τις εξοστρακήσεις. Για να σου δείξω για άλλη μια φορά πόσο οικτίρμων ,μακρόθυμος και πολυέλαιος είμαι. Για να σου δείξω  ότι δεν υπάρχει αμαρτία που να στερεί τον παράδεισο, αρκεί να υπάρχει ειλικρινής μετάνοια.

 Αλλά να μην ξεχνούμε και κάτι άλλο: Πολλές φορές ο Πέτρος παρεκτρέπεται. Όχι βέβαια κάνοντας «εντυπωσιακές αμαρτίες». Ο Κύριος τον επιπλήττει. Ποτέ όμως δεν τον τιμωρεί. Απλά τον συνετίζει. Μήπως αυτό είναι ένα θαυμάσιο μήνυμα προς ορισμένους πνευματικούς, που εξαντλούν την αυστηρότητά τους, προς ορισμένους εξομολογούμενους; Μήπως δεν θα έπρεπε να συμπεριφέρονται ως «βασιλικότεροι του βασιλέως»; Μήπως αρκεί η ειλικρινής μετάνοια και το «Μηκέτι αμάρτανε». Έχουν άραγε αναλογισθεί ότι αυτή η φράση και η προτροπή του Κυρίου, είναι το δυσκολότερο και βαρύτερο επιτίμιο;

Όλοι αυτοί οι λόγοι που αναφέρθηκαν παραπάνω, γεμίζουν τους ανθρώπους (και τον γράφοντα) με έναν ιδιαίτερο σεβασμό προς τον Απόστολο Πέτρο. Γιατί είμαστε άνθρωποι αδύναμοι και η πορεία του κορυφαίου του χορού των Αποστόλων, μας  προσφέρει την ελπίδα, ότι κάποια στιγμή ,θα έχουμε την δυνατότητα να βρεθούμε στην ανέσπερη μέρα της βασιλείας του Κυρίου « ένθα η απέραντος ευφροσύνη των καθορόντων το άρρητον κάλλος του προσώπου του» (ευχή ευχαριστίας Θείας Μεταλήψεως)

Και μια προσπάθεια αποκαταστάσεως μιας μεγάλης παράλειψης: Ο Απόστολος Πέτρος, είκοσι ένα αιώνες τώρα δεν έχει απολυτίκιο. Υπάρχει κοινό με τον Απόστολο Παύλο, αλλά όχι αποκλειστικά δικό του (ενώ για τον Απόστολο Παύλο υπάρχει). Από φέτος θα υπάρχει και για τον Απόστολο Πέτρο:

                Απολυτίκιο Αγίου Αποστόλου Πέτρου

Ηχος δ΄(Ταχύ προκατάλαβε)

 Ευθέως κατέλιπες τον της θαλάσσης βυθόν

 Τω Λόγω πειθόμενος: «ανθρώπους έσηζωγρών»

ΠανεύφημεΠέτρε Απόστολε.

Αίματι αποπλύνας, το της αρνήσεως άγος

Κλεις ,τας του παραδείσου, νυν επαξίως κατέχεις,

Αιτούμενος πάσιν ημίν, παρά του Σωτήρος, την άφεσιν.