Χρήστος Σαλταούρας, «κατ᾿ εἰκόνα καὶ καθ᾿ ὁμοίωσιν»

ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ  ΜΕΛΕΤΗ

«κατ᾿ εἰκόνα  καὶ καθ᾿ ὁμοίωσιν»

Χρήστος Σαλταούρας

«καὶ εἶπεν ὁ Θεός· ποιήσωμεν ἄνθρωπον κατ᾿ εἰκόνα ἡμετέραν καὶ καθ᾿ ὁμοίωσιν» Γένεση 1:26.

Τί σημαίνει η φράση της Αγίας Γραφής «κατ᾿ εἰκόνα  καὶ καθ᾿ ὁμοίωσιν» ; Σημαίνει η φράση «κατ᾿ εἰκόνα» ότι σημαίνει και η φράση «καθ᾿ ὁμοίωσιν»; Μήπως έχουν διαφορετικό νόημα; Ας εξετάσουμε τι λέγει η Βίβλος για το  θέμα:

1)     Το πρώτο που πρέπει να ειπωθεί είναι ότι το εδάφιο Γένεση 1:26 γράφτηκε πρωτοτύπως στα Εβραϊκά και όχι στα Ελληνικά. Η μελέτη λοιπόν του Εβραϊκού κειμένου σε συνάρτηση με την μετάφραση των Εβδομήκοντα κρίνεται ζωτικής σημασίας.

Κείμενο Εβδομήκοντα : «κατ᾿ εἰκόνα ἡμετέραν καὶ καθ᾿ ὁμοίωσιν».

Εβραϊκό κείμενο: Μπε-τσαλμέϊνου Κι-ντμουτέϊνου.

Στο εδάφιο Γένεση 1:26 υπάρχουν οι Εβραϊκές λέξεις ΤΣΕΛΕΜ και ΝΤΕΜΟΥΤ . Οι δύο λέξεις μεταφράζονται από τους Εβδομήκοντα ως «εικόνα» και «ομοίωσις» αντιστοίχως. Να σημειωθεί δε ότι σύμφωνα με το Εβραϊκό κείμενο οι λέξεις είναι ασύνδετες, δηλαδή απουσιάζει ο σύνδεσμος «και» , ενώ το κείμενο των Εβδομήκοντα προσθέτει τον σύνδεσμο «και». Δηλαδή το Εβραϊκό κείμενο λέγει «σύμφωνα με την εικόνα μας, σύμφωνα με την ομοιωσή μας».

Άρα έχουμε περίπτωση του γνωστού Εβραϊκού ιδιωματισμού, του λεγόμενου ΣΥΝΩΝΥΜΙΚΟΥ ΠΑΡΑΛΛΗΛΙΣΜΟΥ. Δηλαδή οι δύο λέξεις σημαίνουν το ίδιο πράγμα. Ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο σύμφωνα με την Εικόνα Του, σύμφωνα με την Ομοιωσή Του. Το ασύνδετο σχήμα μάλιστα του Εβραϊκού κειμένου συνεπικουρεί το συμπέρασμα αυτό. Επειδή όμως υπάρχουν αντίθετες γνώμες ας προχωρήσουμε την μελέτη μας.

2)     Το εδάφιο Γένεση 5:1:

Κείμενο Εβδομήκοντα : «ᾗ ἡμέρᾳ ἐποίησεν ὁ Θεὸς τὸν ᾿Αδάμ, κατ᾿ εἰκόνα Θεοῦ ἐποίησεν αὐτόν».

Εβραϊκό κείμενο : Μπι-ντμούτ  .

Στο Εβραϊκό κείμενο του Γένεση 5:1 υπάρχει η λέξηΝΤΕΜΟΥΤ την οποία οι Εβδομήκοντα μεταφράζουν ως «Εικόνα», ενώ την ίδια λέξη μετέφρασαν ως «Ομοίωση» στο εδάφιο Γένεση 1:26 !

ΕΡΩΤΗΜΑ : Αν οι λέξεις «Εικόνα» και «Ομοίωση» του Γένεση 1:26 και οι αντίστοιχες Εβραϊκές, σημαίνουν διαφορετικά πράγματα, ΓΙΑΤΙ οι Εβδομήκοντα μεταφράζουν την ίδια Εβραϊκή λέξη (ΝΤΕΜΟΥΤ )με τις λέξεις «Εικόνα» (Γέν. 5:1) και «Ομοίωση» (Γέν. 1:26) ;

3)     Το εδάφιο Γένεση 5:3:

Κείμενο Εβδομήκοντα : « ἔζησε δὲ ᾿Αδὰμ τριάκοντα καὶ διακόσια ἔτη, καὶ ἐγέννησε κατὰ τὴν ἰδέαν αὐτοῦ καὶ κατὰ τὴν εἰκόνα αὐτοῦ».

Εβραϊκό κείμενο :  Μπι-ντμουτό, Κε-τσαλμό.

Στο εδάφιο Γένεση 5:3 υπάρχουν επίσης οι λέξεις ΝΤΕΜΟΥΤ και ΤΣΕΛΕΜ , επίσης ασυνδέτως,επίσης παραλληλιζόμενες συνωνυμικώς.

Στο εδάφιο Γένεση 5:3 οι Εβδομήκοντα μεταφράζουν την λέξη ΝΤΕΜΟΥΤ ως «Ιδέα». Την ίδια λέξη δηλαδή που στο Γένεση 5:1 μετέφρασαν ως «Εικόνα» και στο Γένεση 1:26 ως «Ομοίωση» !

ΕΩΤΗΜΑ : ΓΙΑΤΙ οι Εβδομήκοντα μεταφράζουν την ίδια Εβραϊκή λέξη (ΝΤΕΜΟΥΤ ) με τις λέξεις «Εικόνα» (Γέν. 5:1) , «Ομοίωση» (Γέν. 1:26) και «Ιδέα» (Γέν. 5:3), αν αυτές σημαίνουν διαφορετικά πράγματα ;

Στο εδάφιο Γένεση 5:3 οι Εβδομήκοντα μεταφράζουν την λέξηΤΣΕΛΕΜ ως «Εικόνα» όπως στο Γένεση 1:26.

Στα εδάφια Γένεση 1:26 και Γένεση 5:3 υπάρχουν ασυνδέτως παραλληλιζόμενες συνωνυμικώς οι ίδιες Εβραϊκές λέξεις. Οι λέξεις ΝΤΕΜΟΥΤ και ΤΣΕΛΕΜ .

ΕΡΩΤΗΜΑ : Αν στο εδάφιο Γένεση 1:26 οι δύο λέξεις δεν είναι συνώνυμες όπως διατείνονται πολλοί, και σημαίνουν διαφορετικά πράγματα, το ίδιο συμβαίνει και στο εδάφιο Γένεση 5:3 ; Τί σημαίνει η φράση « κατὰ τὴν ἰδέαν αὐτοῦ καὶ κατὰ τὴν εἰκόνα αὐτοῦ» ; Σε τί διαφέρει (αν διαφέρει) με την φράση «κατ᾿ εἰκόνα  καὶ καθ᾿ ὁμοίωσιν» την στιγμή που οι ίδιες Εβραϊκές λέξεις περιέχονται ; Με άλλα λόγια ποία είναι η σημασία των εν λόγω δύο Εβραϊκών λέξεων στα εδάφια Γένεση 1:26 και 5:3 ;

4)     Κείμενο Εβδομήκοντα : « καὶ μῦς χρυσοῦς ὁμοίωματῶν μυῶν ὑμῶν» Α Βασιλειών/ Α Σαμουήλ 6:5.

Εβραϊκό κείμενο:Βε-τσαλμέι = και ομοιώματα.

Η Εβραϊκή λέξη ΤΣΕΛΕΜ  του εδαφίουΑ Βασιλειών/ Α Σαμουήλ 6:5 μεταφράζεται ως «Ομοίωμα» από τους  Εβδομήκοντα. Πρόκειται για την ίδια λέξη που αποδίδουν ως «Εικόνα» στο Γένεση 1:26.

5)     Η Καινή Διαθήκη:

«ἀνθρώπους τοὺς καθ' ὁμοίωσιν Θεοῦ γεγονότας» Ιακώβου 3:9.

Η Καινή Διαθήκη γράφτηκε πρωτοτύπως στα Ελληνικά. Στο εδάφιο Ιακώβου 3:9 αναφέρεται ότι οι ανθρώποι έχουν δημιουργηθεί ( «γεγονότας» -Παρακείμενος = Έχουν γίνει), «καθ' ὁμοίωσιν Θεοῦ». Το «καθ' ὁμοίωσιν» δηλαδή αναφέρεται από τον Αδελφόθεο Ιάκωβο ότι έλαβε χώρα κατά το παρελθόν και όχι ότι αφορά κάτι που θα επιτευχθεί μελλοντικά, όπως παρουσιάζουν το θέμα οι υποστηρικτές της άποψης που λέγει ότι άλλο είναι το «κατ᾿ εἰκόνα» και άλλο το «καθ' ὁμοίωσιν».

Η Αγία Γραφή λέγει λοιπόν ότι οι ανθρώποι δημιουργήθηκαν :

«κατ᾿ εἰκόνα  καὶ καθ᾿ ὁμοίωσιν» Γένεση 1:26

«κατ᾿ εἰκόνα» Γένεση 5:1

«καθ' ὁμοίωσιν» Ιακώβου 3:9.

Οι τρείς προτάσεις είναι ισοδύναμες.

ΣΑΛΤΑΟΥΡΑΣ   ΧΡΗΣΤΟΣ