Εγκύκλιος Μητροπολίτου Κυθήρων Σεραφείμ για την Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή 2018

«Ἀποικισθέντες Κύριε, Παραδείσου τὸ πρῶτον,  διὰ τῆς ξύλου βρώσεως, ἀντεισήγαγες πάλιν,  διὰ Σταυροῦ καὶ τοῦ Πάθους, σοῦ Σωτὴρ  καὶ Θεέ μου˙ δι' οὗ ἡμᾶς ὀχύρωσον, τὴν Νηστείαν πληρῶσαι, ἁγνοπρεπῶς,  καὶ τὴν θείαν Ἔγερσιν προσκυνῆσαι, τὸ Πάσχα τὸ σωτήριον, σὲ Τεκούσης πρεσβείαις» (Ἐξαποστειλάριον Κυριακῆς Τυρινῆς)

Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί καί Συλλειτουργοί,

Ἀδελφοί μου Χριστιανοί, Τέκνα μου ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά˙

Εὐλογημένη, εἰρηνική καί καλλίκαρπη ἡ ἱερά περίοδος 
τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς.

Μετά τήν προκαθάρσιμη περίοδο τῶν τριῶν πρώτων ἑβδομάδων τοῦ Ἱεροῦ Τριῳδίου, κατά τήν ὁποία μᾶς προετοίμασε ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία μέ τούς ἱερούς κατανυκτικούς ὕμνους καί τήν σταδιακή ἀποχή ἀπό τά ἀρτύσιμα καί πασχαλινά φαγητά, ἀνοιγόμεθα εἰς τό μέγα πέλαγος τῆς νηστείας, τῆς σωματικῆς, ἀλλά καί τῆς πνευματικῆς.

 Εἰς τόν κατανυκτικόν ὕμνον τῆς Τυρινῆς ἑβδομάδος, πού ἀναγνώσαμε εἰς τήν ἀρχή, ὁ ἱερός Ὑμνογράφος, ἀπευθυνόμενος εἰς τόν Κύριον καί Θεόν μας λέγει :

Ἀφοῦ ἐγίναμε ἄποικοι τοῦ Παραδείσου (μέ τήν παρακοή τῶν πρωτοπλάστων καί τήν βρῶσιν τοῦ ἀπαγορευμένου καρποῦ) Κύριε, μᾶς ἐπανέφερες πάλιν (εἰς τόν ἐπουράνιον Παράδεισον) διά τοῦ Σταυροῦ καί τοῦ σταυρικοῦ σου Πάθους, Σωτήρα καί Θεέ μου. Διά τοῦ Σταυροῦ σου ὀχύρωσέ μας καί περιθρίγκωσέ μας ὥστε νά ὁλοκληρώσωμε τόν ἀγῶνα τῆς Νηστείας ἁγνοπρεπῶς, καθώς πρέπει σέ πιστούς χριστιανούς, οἱ ὁποῖοι ἀγωνίζονται μέ ἁγνή διάθεσι καί ἔνθεο ζῆλο, καί νά προσκυνήσωμε μέ μέθεξιν ψυχῆς τήν θείαν Ἔγερσιν, τό σωτήριον Πάσχα, μέ τίς πρεσβεῖες τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου.

Ὁ Ἀδαμιαῖος θρῆνος διά τήν ἀπώλεια τοῦ Παραδείσου τῆς Ἐδέμ καί ἡ ἔμπονη ἀναζήτησις τοῦ ἐπουρανίου Παραδείσου, τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν, πρέπει νά δονοῦν τήν καρδία μας, κατά τήν σημερινή Κυριακή τῆς Τυρινῆς, πού ἐνθυμούμεθα τήν ἔξωσιν τῶν πρωτοπλάστων ἀπό τόν Παράδεισο, ἀλλά καί τήν θείαν ὑπόσχεσιν ὅτι ὁ κατά σάρκα ἀπόγονος τῆς Εὔας, ὁ νέος Ἀδάμ, ὁ Ἰησοῦς Χριστός, θά συντρίψη τήν κεφαλήν τοῦ διαβόλου καί θά ἀναγεννήση καί ἀνακαινίση πνευματικά τό ἀνθρώπινο γένος.

Ἕνας ἀκόμη ἐπίκαιρος κατανυκτικός ὕμνος, ἀναφερόμενος εἰς τό σωτήριον διά τοῦ Τιμίου Σταυροῦ ἔργον τοῦ Θείου Λυτρωτοῦ μας λέγει τά ἑξῆς : «Πρό τοῦ σωτηρίου Σταυροῦ, τῆς ἁμαρτίας βασιλευούσης, τῆς ἀσεβείας ἐπικρατούσης, τῶν ἀνθρώπων ἐμακαρίζετο τρυφή σωματική καί σαρκικῶν ὀρέξεων ὀλίγοι κατεφρόνουν˙ ἀφ’ οὗ δέ τό τοῦ Σταυροῦ μυστήριον πέπρακται, καί δαιμόνων ἐσβέσθη ἡ τυραννίς τῇ θεογνωσίᾳ, ἡ τῶν οὐρανῶν ἐπί γῆς ἀρετή πολιτεύεται˙ διό νηστεία τιμᾶται, ἐγκράτεια λάμπει, προσευχή κατορθοῦται, καί μάρτυς καιρός, ὁ παρών δεδομένος ἡμῖν, ὑπό τοῦ σταυρωθέντος Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ, εἰς σωτηρίαν τῶν ψυχῶν ἡμῶν».

Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί καί Συλλειτουργοί,

Ἀδελφοί μου Χριστιανοί, τέκνα μου ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά.

Τό πνευματικό διάγγελμα τῆς Νηστείας μᾶς διεγείρει καί μᾶς προετοιμάζει διά τόν πνευματικό ἀγῶνα τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς.

Θά παραθέσωμε εἰς τήν συνέχεια ἀποσπάσματα ὁμιλίας τοῦ μεγάλου νηπτικοῦ Πατρός τῆς Ἐκκλησίας μας, τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, διά τό ἀγώνισμα τῆς νηστείας καί τά πολλλά ἀγαθά πού προέρχονται ἀπό τήν τήρησι τῆς ἀρχαιοτέρας αὐτῆς θείας ἐντολῆς :

«Στόν καιρό τῆς νηστείας καί τῆς προσευχῆς ἄς ἀφήσουμε ἀπό τήν ψυχή μας, ἄν πράγματι ἔχουμε ἤ νομίζουμε ὅτι ἔχουμε κάτι ἐναντίον κάποιου. Ἄς δοθοῦμε ὅλοι στήν ἀγάπη. Ἄς προσπαθήσουμε νά κατανοήσουμε καλύτερα ὁ ἕνας τόν ἄλλο. Ἄς φθάσουμε στήν ἔξαρση τῆς ἀγάπης καί τῆς ἀγαθοεργίας μιλώντας ὁ ἕνας ὑπέρ τοῦ ἄλλου. Ἄς σκεπτόμαστε μέσα μας μόνο τά καλά ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἀνθρώπων. Ἔτσι ἡ νηστεία μας θά εἶναι ἄψογη καί ἄξια ἐπαίνου ἀπό τόν Θεό, καί τά αἰτήματά μας στόν καιρό τῆς νηστείας θά εἶναι εὐπρόσδεκτα. 

Συχνά ὁ διάβολος κάνει ἀγώνα νά ἀχρειωθεῖ ἡ νηστεία μας βάζοντας μέσα μας ἐγωϊσμό, ὅπως ἔκανε ὁ Φαρισαῖος, πού ἐνῶ νήστευε καί προσευχήθηκε ἔφυγε ἄδειος ἀπό βοήθεια. Ἐμεῖς γνωρίζοντας ὅτι κάθε ὑπερήφανος εἶναι ἀκάθαρτος καί δέν γίνεται δεκτός ἀπό τόν Κύριο, καί ἀναγνωρίζοντας ὅτι εἴμαστε οἱ ἴδιοι ὀφειλέτες πολλῶν καί μεγάλων δωρεῶν, ἄς νηστεύουμε καί ἄς προσευχόμαστε μέ σντετριμμένη τήν καρδιά. Ἔτσι ἡ νηστεία μας θά εἶναι πραγματικά καθαρή καί θεάρεστη. Ὅταν κρατοῦμε τέτοια νηστεία, πνευματική καί σωματική, καί προσευχόμαστε, θά σβησθεῖ ἡ φωτιά τῆς σαρκικῆς ἐπιθυμίας. Ὁ θυμός θά ἐξημερωθεῖ σάν λιοντάρι, καί θά γευθοῦμε τήν προφητική τροφή μέ τήν ἐλπίδα τῶν μελλόντων ἀγαθῶν, τήν πίστη καί τήν πνευματική ἔλλαμψη, νικώντας μέ τή χάρη τοῦ Χριστοῦ ὅλη τή δύναμη τοῦ ἐχθροῦ. 

Τά δῶρα τῆς νηστείας εἶναι πολλά. Κάθε μία άπό τίς ἄλλες ἀρετές καθαρίζει καί στολίζει ἤ τήν ψυχή ἤ τό σῶμα, ὅπως ἡ προσευχή, ἡ πραότητα, ἡ σωφροσύνη. Ἡ νηστεία καί ἡ ἐγκράτεια κοιμίζει τίς ἐπαναστάσεις τοῦ σώματος. Τή λύσσα τοῦ θυμοῦ καί τῆς ἐπιθυμίας τή μαραίνει καί κάνει τή διάνοια καθαρή καί ἀνέφελη, καθώς τήν ἐξαγνίζει ἀπό τούς ἀτμούς πού βγαίνουν ἀπό τό πλῆθος τῶν τροφῶν καί τό βάρος πού προκαλοῦν. Μέ τή νηστεία καί τήν ἐγκράτεια ταπεινώνεται ὁ ἐξωτερικός ἄνθρωπος, ἐνῶ ταυτόχρονα ἀνακαινίζεται ὁ ἐσωτερικός».

Εὐχόμενος ἀπό καρδίας τήν ἐξ ὕψους δύναμιν καί πᾶσαν παρά Κυρίου χαρίτωσιν καί εὐλογίαν κατά τήν ἱεράν αὐτήν καί κατανυκτικήν περίοδον τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, διατελῶ,

Μετ’ εὐχῶν καί ἀγάπης
Ὁ Μητροπολίτης

†Ὁ Κυθήρων Σεραφείμ