Επιστολή του συλλόγου ''Εθνικοί Φύλακες'' προς τον Δήμαρχο Π. Φαλήρου περί του γλυπτού “Phylax” και η απάντηση του Δημάρχου

ΕΘΝΙΚΟΙ ΦΥΛΑΚΕΣ

«ΙΣΤΑΜΕΘΑ ΑΓΡΥΠΝΟΙ»

Δουκίσσης Πλακεντίας 5,

151 27 Μελίσσια    - Τηλ.: 210 5248000

Ἐν Μελισσίοις, τῇ 15ῃ Δεκεμβρίου 2017

Ἀρ. Πρωτ.: Φ1/1/15-12-17

Πρὸς τὸν ἀξιότιμον Δήμαρχον Π. Φαλήρου, κ. Δ. Χατζηδάκην

            Κύριε Δήμαρχε,

Μὲ μεγάλη ἔκπληξι, πολλοὶ Φαληριῶτες, ἀλλὰ καὶ ἄλλοι διερχόμενοι Ἀθηναῖοι, ἀντίκρυσαν  πρὸ ἡμερῶν ἐμβρόντητοι   στὸν παραλιακό μας δρόμο ἕνα (ἐπιεικῶς) ἔκτρωμα ἄγαλμα(;), ποὺ φαίνεται ὅτι παριστάνει (κατὰ τὶς δημοσιογραφικὲς δημοσιεύσεις) ἕναν «ἄγγελο» καὶ δῆθεν φύλακα τοῦ ἀγαπημένου μας προαστίου!

Μετὰ τὴν πρώτη καὶ ἐξόχως δυσάρεστη ἔκπληξι, προσπαθήσαμε νὰ συγκεντρώσουμε πληροφορίες, ὥστε νὰ κατανοήσουμε περὶ τίνος πρόκειται, γιατί τοποθετήθηκε στὸ σημεῖο ἐκεῖνο, μὲ ποίων τὴν «ἔμπνευσι» καὶ ποιά μπορεῖ νὰ εἶναι ἡ στόχευσις αὐτῆς τῆς «κατασκευῆς».

Ἀπὸ τὶς εἰδησεογραφικὲς ἱστοσελίδες, ἀλλὰ καὶ τὸν Τύπο, διαβάσαμε πὼς πρόκειται γιὰ τὸν νέο «φύλακα ἄγγελο»(!!!) τοῦ Παλαιοῦ Φαλήρου μας, ποὺ τοποθέτησε σὲ ἐκεῖνο τὸ σημεῖο τῆς παραλιακῆς λεωφόρου ἡ δημοτικὴ ἀρχή μας, κατόπιν δωρεᾶς ἑνὸς ζεύγους ἐφοπλιστῶν, ἀφοῦ ἔγινε ἡ σχετικὴ παραγγελία σὲ ἕναν καλλιτέχνη(;).

Σὲ κάθε περίπτωσι, ἀξιότιμε κ. Δήμαρχε, καὶ κατὰ γενικὴ ὁμολογία τῶν δημοτῶν (ἀπὸ τὰ ἀναρίθμητα ἀρνητικὰ σχόλιά τους στὰ μέσα κοινωνικῆς δικτυώσεως, ἀλλὰ καὶ τὶς ἐπισυναπτόμενες ὑπογραφές), ἀλλὰ καὶ τῶν διερχομένων, πρόκειται γιὰ ἕνα κακάσχημο ἐξάμβλωμα, ποὺ μόνο «Ἄγγελος» δὲν ἐπιτρέπεται νὰ ἀποκληθῆ!

Ὅπως σίγουρα θὰ γνωρίζετε, οἱ ἀληθινοὶ φύλακες Ἄγγελοι στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας καὶ τὴν μακραίωνη παράδοσί της, ἔχοντας ὡς πρώτιστο γνώμονα τὴν Βυζαντινὴ Ἁγιογραφία, δὲν ἔχουν ἀπολύτως καμμία σχέσι μὲ αὐτὸ τὸ  ἀπεχθὲς   κατασκεύασμα.

Βλέποντας ἀγαπητὲ κ. Δήμαρχε τὸ τέμπλο ἑνὸς Ναοῦ, λόγου χάριν τοῦ Ἁγίου Ἀλεξάνδρου ἢ τῆς Παναγίτσας, οἱ Ἄγγελοι παριστῶνται ἁγιογραφικῶς στὴν δεξιὰ καὶ ἀριστερὴ (πλάγια) εἴσοδο τοῦ Ἱεροῦ ἑκάστου Ναοῦ καὶ εἶναι οἱ Ἀρχάγγελοι Μιχαὴλ καὶ Γαβριήλ. Ὡς εἰκόνες λοιπόν, εἶναι ἐνδεδυμένοι μὲ προσεγμένους χιτῶνες καὶ ποτὲ γυμνοί, ἐνῷ πέραν τοῦ ὑπολοίπου γενικοῦ συνόλου, ποὺ εἶναι ἀνέκαθεν ἰδιαιτέρως καλαίσθητο καὶ ἐμπνέει σὲ ὅλους σεβασμό, ἔχουν  ἀνθρώπινα   κεφάλια!

Τὸ ἀκατανόητο αὐτὸ (καὶ περιέργως κατακόκκινο· γιατί ἄρα γε;) κατασκεύασμα στὴν παραλιακὴ λεωφόρο, ὅπως ἔχετε δῆ καὶ ὁ ἴδιος δὲν διαθέτει κεφάλι, ἀλλὰ μία ἐξώκοσμη ἕως σατανική, θὰ λέγαμε ἀνεπιφυλάκτως, κεφαλὴ σαύρας ἢ φιδιοῦ καὶ πάντως κατὰ κανένα τρόπο ἀνθρώπου ἢ Ἀγγέλου κατὰ τὴν γενικῶς παραδεδεγμένη ὀρθόδοξη ἁγιογραφία τόσων αἰώνων! Καὶ ἂς μὴ δικαιολογηθῆ κανεὶς ὅτι πρόκειται γιὰ κάποια «ἐλεύθερη καλλιτεχνικὴ σύλληψι», ἀφοῦ ἡ στοιχειώδης καλαισθησία κακοποιεῖται ἐντελῶς.

Γιὰ νὰ μὴ μακρυγοροῦμε, θεωροῦμε πὼς δὲν «χαρίζει» διόλου στὸ ὄμορφο προάστιό μας, πέραν τοῦ γεγονότος ὅτι ἔχει ἀκατανόητα καὶ ἐξώκοσμα στοιχεῖα, ποὺ ἀντὶ νὰ προσφέρουν κάτι, ἀντιθέτως προδιαθέτουν ἀρνητικῶς τοὺς διερχομένους, ἀλλὰ καὶ τοὺς συμπολῖτες μας. Πιστεύουμε, πὼς ἡ δημοτικὴ ἀρχὴ δὲν εἶχε πιθανῶς ἐξ ἀρχῆς γνῶσι τῆς ἀπαράδεκτης αὐτῆς σχεδιάσεως.

Ἀπὸ τὴν ἄλλη πλευρά, διερωτώμεθα τί γνώμη ἔχει καὶ τί θέσι λαμβάνει ἡ τοπικὴ Μητρόπολις καὶ ὁ πνευματικός μας πατέρας οἰκεῖος Μητροπολίτης, πρὸς τὸν ὁποῖο κοινοποιεῖται ἡ παροῦσα ἐπιστολή-παράκλησις καὶ διαμαρτυρία μας.

Ἀξιότιμε κ. Δήμαρχε, ἐπειδὴ κατὰ γενικὴ παραδοχὴ εἶσθε ἕνας ἀπὸ τοὺς πλέον ἐπιτυχημένους καὶ ἐμπείρους δημοτικοὺς ἄρχοντες τῆς χώρας καὶ ἐπειδὴ ἔχετε γίνει ἀποδέκτης πλήθους ἀρνητικῶν (καὶ μόνον θὰ λέγαμε) διαμαρτυριῶν τῶν δημοτῶν, θέλουμε νὰ σᾶς καλέσουμε νὰ ΑΠΟΚΑΘΗΛΩΣΕΤΕ τὸ ταχύτερο δυνατὸν αὐτὸ τὸ κακάσχημο κατασκεύασμα, ποὺ μόνον «Ἄγγελο» καὶ «προστάτη» δὲν παριστάνει…

Ἔχοντας τὴν βεβαιότητα ὅτι θὰ ἀφουγκρασθῆτε τοὺς δημότες ΚΑΙ ψηφοφόρους σας καὶ τὶς ὄντως εὔλογες ἐνστάσεις τους, διατελοῦμε μετὰ τιμῆς καὶ ἀναμένουμε τὶς δικές σας ἐνέργειες.

Γιὰ τὸ Δ.Σ.

Ὁ πρόεδρος

Ἄγγελος Κ. Βασιλειάδης

Κοινοποίησις:

1. Σεβασμιώτατον Μητροπολίτην Νέας Σμύρνης κ. Συμεών
2. κ.κ. Ἀντιδημάρχους
3. κ.κ. Προέδρους Συνδυασμῶν Μειοψηφίας

Τοπικὰ Μ.Μ.Ε.  

Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΔΗΜΑΡΧΟΥ Π. ΦΑΛΗΡΟΥ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΤΟΛΗ

 ΔΗΜΟΣ ΠΑΛΑΙΟΥ ΦΑΛΗΡΟΥ

Π. ΦΑΛΗΡΟ, 15/12/2017

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

ΔΙΕΥΚΡΙΝΗΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΓΛΥΠΤΟ ¨ PHYLAX ¨

Σχετικά με σχόλια και παρατηρήσεις που ακολούθησαν την τοποθέτηση του γλυπτού “PHYLAX” στο Παλαιό Φάληρο, ο Δήμαρχος του Παλαιού Φαλήρου, Διονύσης Χατζηδάκης δήλωσε τα εξής:

1. Η ονομασία του γλυπτού ¨ PHYLAX ¨ ουδεμία σχέση έχει και ασφαλώς δεν αποδίδει την ιδιότητα του ¨Φύλακα Αγγέλου¨ κατά την χριστιανική παράδοση. Η επαφή του θεατή με το έργο τέχνης καθορίζεται ανάλογα με τους κώδικες που διαθέτει έκαστος περί ζωής, την ευαισθησία του, τις γνώσεις του περί τέχνης καθώς και από πάρα πολλούς άλλους υποκειμενικούς παράγοντες. Το κάθε έργο από μόνο του είναι αυτόνομο, έχει το δικό του λόγο και μπορεί να ερμηνευτεί όπως ο καθένας το αντιλαμβάνεται. Αυτή είναι άλλωστε και η αποστολή ενός έργου τέχνης , να διαθέτει πολλές πύλες προσέγγισης και όχι μία και μοναδική. Ο καλλιτέχνης επιβάλλεται να είναι αποστασιοποιημένος από πολιτικά, οικονομικά ή θρησκευτικά σχήματα. Θα μπορούσε λοιπόν κάποιος να ανατρέξει στην Ελληνική Μυθολογία, όπου σε αυτήν απαντώνται πολλών ειδών "φύλακες". Οι φύλακες αυτοί είχαν την ιδιότητα να προφυλάσσουν από το άγνωστο και από λοιπές τρομακτικές και υποχθόνιες δυνάμεις. Ένας πολύ γνωστός φύλακας της αρχαιότητας ήταν ο ΤΑΛΩΣ, μυθικός φύλακας της Κρήτης, ο οποίος αναφέρεται στον Πλάτωνα, ενώ ανάλογο παράδειγμα αποτελούν οι σφίγγες οι οποίες ως σιωπηλοί φύλακες τοποθετούνταν προκειμένου να προστατεύσουν από το κακό, φυλάσσοντας κάποιον τόπο ή κάποιο μνημείο. Ας  σημειωθεί δε ότι στην ελληνική αγιογραφία συχνότατα απεικονίζονται φύλακες άγγελοι με κατακόκκινα φτερά και κώμη.

2. Η τοποθέτηση στο συγκεκριμένο σημείο έγινε με αυτή την έννοια. Αφενός για να φυλάσσεται (συμβολικά) η Πόλη, αφετέρου γιατί στο συγκεκριμένο σημείο υπήρχε κατά την αρχαιότητα ο λιμένας του Φαλήρου απ΄ όπου σύμφωνα με την παράδοση και σημαντικούς αρχαίους αθηναϊκούς μύθους ξεκίνησαν ο Φάληρος για την Κολχίδα, ο Μενεσθέας με τους Αθηναίους για την Τροία και ο Θησέας για την Κρήτη προκειμένου να σκοτώσει τον Μινώταυρο και να απαλλάξει τους Αθηναίους από τον βαρύ αιματηρό φόρο. Επισημαίνεται δε, ότι στο αρχικό Δελτίο Τύπου σχετικά με το άγαλμα, αναφέρθηκε ο χαρακτηρισμός ¨Άγγελος-Φύλακας ¨ ( αντί του ορθού ¨PHYLAX¨) , κάτι που είχε ως αποτέλεσμα να γίνουν συνειρμοί και παρανοήσεις και γι΄ αυτό και διορθώθηκε το σχετικό Δελτίο Τύπου στην συνέχεια.

Το έργο τέχνης, κατά τον δημιουργό, οφείλει να αναδιαπραγματεύεται συνεχώς τα δεδομένα και μέσω της εκφραστικής ελευθερίας να προτείνει νέους κώδικες, έξω από στενούς συμβολισμούς και εσωστρεφείς προσεγγίσεις. Εν ολίγοις, ο δημιουργός μέσω του έργου του λειτουργεί όπως ένα βότσαλο στη λίμνη. Οι ήρωες του καλλιτέχνη -στη γλυπτική αλλά και στην ζωγραφική του- ζουν αυθύπαρκτα, δημιουργώντας ταλαντώσεις και αντιδράσεις στον θεατή που καλείται να συνεργαστεί με ανοιχτές τις αισθήσεις του για να πάρει μέρος στο ταξίδι, που δεν αποτελεί ατομική αλλά ομαδική κοινωνική πράξη. Σε συνέντευξή του ο καλλιτέχνης αναφέρει ότι το έργο τέχνης λειτουργεί αποσυμπιεστικά, σαν αλεξικέραυνο που απορροφά τις δυνάμεις της σκληρής καθημερινότητας και μέσω της παρουσίας του δημιουργεί δράσεις και αντιδράσεις στον θεατή, ο οποίος τοποθετείται αναλόγως με τους προσωπικούς του κώδικες και ευαισθησίες. Αυτό είναι το παιχνίδι της ζωής και της τέχνης.

3. Γλυπτά του δημιουργού, κυρίου Κωστή Γεωργίου, κοσμούν μουσεία, πλατείες, δρόμους, τράπεζες και κοινόχρηστους χώρους τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό ενώ έργα του έχουν δημοπρατηθεί στα Bonhams και τα Sotheby’s του Λονδίνου. Επίσης έχει πραγματοποιήσει περισσότερες από 130 ατομικές εκθέσεις σε πολύ σημαντικές γκαλερί και μουσεία σε όλο τον κόσμο (Μουσείο Abbeye de Neumunster-Λουξεμβούργο, 1η Μπιενάλε Θεσσαλονίκης, Kouros Gallery-Νέα Υόρκη, Νiederhauser Gallery-Λωζάνη, Alla Rogers Gallery - Oυάσινγκτον, Barbara Von Stechow Gallery-Φρανκφούρτη, Τokyo Art Expo 92 κλπ.), ενώ έχει συμμετάσχει σε περισσότερες από 300 ομαδικές εκθέσεις (Μουσείο Γουλανδρή-Άνδρος, Hyogo Museum of Modern Art-Ιαπωνία, Art Texas 2001, Absolute Americana Museum-Φλώριντα κλπ.).Tο 1993 βραβεύθηκε στην Τριενάλε της Οσάκα ενώ σε εξέλιξη βρίσκεται το παγκόσμιο οδοιπορικό του με εκθέσεις-στάσεις στο Μουσείο Suzhou, ένα από τα σημαντικότερα στην Κίνα, το Shaanxi Art Museum και την γκαλερί Feizi στη Σαγκάη, αλλά και το Σικάγο, το Τορόντο, το Μπιαρίτζ, τις Βρυξέλλες, τη Βιέννη και το Λονδίνο. Τέλος, έργα του ανάλογης τεχνοτροπίας και χρώματος, έχουν ήδη τοποθετηθεί στην κεντρική πλατεία της Βούλας (το γλυπτό ¨ANATASIS¨) και στην παραλιακή λεωφόρο στο ύψος της Βουλιαγμένης (το γλυπτό ¨EQUUS¨).

Μετά από τις παραπάνω διευκρινήσεις, κάθε συνειρμός με αξίες και έννοιες της Χριστιανικής Πίστης και ειδικότερα με τους Αγγέλους, δεν δικαιολογείται, είναι πλέον αυθαίρετος και αδικεί και τον Δημιουργό και τον Δωρητή αλλά και την Δημοτική Αρχή της Πόλης.

Άλλωστε, η τοποθέτηση έργων τέχνης σε δημόσιους χώρους, με τις ευγενικές μάλιστα χορηγίες δωρητών και καλλιτεχνών, μόνο θετικές επιδράσεις μπορεί να επιφέρει, καθώς αφυπνίζει και καλλιεργεί το αισθητικό πνεύμα των κατοίκων και τους εξοικειώνει με την τέχνη, ακόμη και μέσα από εντάσεις και ενστάσεις που μπορεί να προκαλεί.