Για την Γέννηση του Χριστού (2) (Μητροπολίτου Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ιερεμία)

IEΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΓΟΡΤΥΝΟΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΕΩΣ

ΓΙΑ ΤΗΝ ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ (2)*

1. Πλησιάζει, ἀδελφοί χριστιανοί, ἡ μεγάλη ἑορτή τῶν Χριστουγέννων, ἡ ὁποία εἶναι παγκόσμια ἑορτή. Εἶναι παγκόσμια ἑορτή, γιατί ὁ Ἰησοῦς Χριστός εἶναι Σωτήρας ὅλων, ὄχι μόνον τῶν Ἰουδαίων, ἀλλά καί τῶν Ἐθνικῶν. Γιά νά δηλωθεῖ δέ αὐτό, ἡ παγκόσμια δηλαδή λύτρωση τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὁ Θεός οἰκονόμησε ἔτσι τά πράγματα ὥστε ὁ Καίσαρας Αὔγουστος νά ἐκδώσει διαταγή «ἀπογράφεσθαι πᾶσαν τήν οἰκουμένην». Γιατί ὅλη ἡ οἰκομένη; Ἐπειδή, ὅπως ἑρμηνεύει ὁ Χρυσόστομος, ἐπρόκειτο νά διαδοθεῖ τό κήρυγμα τῆς εὐσεβείας σέ ὅλη τήν οἰκουμένη, γι᾽ αὐτό καί συνάπτεται ἡ οἰκουμένη σέ ἕνα σύνθημα. Καί ὅλο αὐτό θά ἦταν εἰς «παρασκευήν συμφωνίας τῆς εὐσεβείας, εἰς πάροδον τοῦ κηρύγματος, εἰς ὁδοποίησιν τῆς διδασκαλίας». 

Καί μέ τίς ἐκστρατεῖες τοῦ Μ. Ἀλεξάνδρου καί μέ τό διάταγμα τῆς ἀπογραφῆς ὅλης τῆς οἰκουμένης ἔφερε ὁ Θεός τά πράγματα ἔτσι, ὥστε νά ἑνοποιηθεῖ ὅλη ἡ ἀνθρωπότητα πολιτικά, «ὑφ᾽ ἑνί συνθήματι», ὅπως λέγει ὁ Χρυσόστομος, γιά νά ἐπέλθει μέ αὐτό καί ἡ θρησκευτική ἑνότητα μέ τό κήρυγμα τῶν Ἀποστόλων. Καί πρίν ἀπό τήν Δευτέρα Παρουσία τοῦ Χριστοῦ μπορεῖ νά τά φέρει ὁ Θεός πάλι ἔτσι τά πράγματα γιά μία ἑνοποίηση τῶν ἀνθρώπων, ὥστε νά κηρυχθεῖ τό Εὐαγγέλιο καί ἡ ὀρθοδοξη πίστη «πάσῃ τῇ κτίσει» (Μάρκ. 16,15).

2. Τόν ἐρχομό τοῦ Μεσσία Ἰησοῦ Χριστοῦ στόν κόσμο τόν προεμήνυσαν οἱ προφῆτες, γιά νά προετοιμάσουν τόν Ἰσραήλ, ἀλλά καί τόν κόσμο ὅλο γιά τήν ὑποδοχή Του. Ἀκριβῶς γι᾽ αὐτόν τόν λόγο ἑορτάσαμε αὐτόν τόν μῆνα Δεκέμβριο πολλούς προφῆτες. Καί σήμερα 17 τοῦ μηνός ἑορτάζουμε τήν μνήμη τοῦ προφήτου Δανιήλ. Ὁ προφήτης αὐτός παρέστησε τόν Μεσσία ἐρχόμενο ὡς «Λίθον», ὁ ὁποῖος κόπηκε ἀπό ὄρος ἄνευ χειρός ἀνθρώπου καί συνέτριψε τό πελώριο ἄγαλμα τοῦ ὀνείρου τοῦ Ναβουχοδονόσορα· αὐτός δέ ὁ Λίθος ἔγινε μέγα ὄρος καί γέμισε ὅλη τήν οἰκουμένη (Δαν. 2,35). Τί σημαίνει αὐτό; Ποιός εἶναι αὐτός ὁ Λίθος; Εἶναι ὁ Μεσσίας Χριστός, ὁ Ὁποῖος ἄνευ ἀνδρός, παρθενικά, γεννήθηκε ἀπό τήν Παναγία, ὅπως καί ὁ «Λίθος» τῆς προφητείας τοῦ Δανιήλ κόπηκε ἄνευ χειρός ἀπό τό ὄρος. Καί συνέτριψε αὐτός ὁ «Λίθος» τήν εἰκόνα τοῦ ὀνείρου τοῦ Ναβουχοδονόσορα, πού παρίστανε τά τέσσερα βασίλεια: Τῶν Βαβυλωνίων, τῶν Περσῶν καί τῶν Μήδων, τῶν Ἑλλήνων καί τήν τέταρτη σιδηρά βασιλεία τῶν Ρωμαίων. Αὐτά συντρίφτηκαν καί κονιορτοποιήθηκαν, ἀλλά ὁ Λίθος ἔγινε ὄρος μέγα καί ἐπλήρωσε πᾶσαν τήν γῆ. Ναί! Ἡ πίστη τοῦ Χριστοῦ ξαπλώθηκε σ᾽ ὅλο τόν κόσμο καί ἡ Ἐκκλησία Του λέγεται «καθολική», γιατί συνέχεια ἐξαπλοῦται γιά νά ἀγκαλιάσει ὅλα τά πλάτη τῆς γῆς.

Λίθος, λοιπόν, εἶναι ὁ Μεσσίας· εἶναι ἐκεῖνος γιά τόν ὁποῖο εἶπε ὁ Ἠσαΐας, «Ἰδού τίθημι ἐν Σιών λίθον προσκόμματος καί πέτραν σκανδάλου· καί πᾶς ὁ πιστεύων ἐπ᾽ αὐτόν οὐ καταισχυνθήσεται» (Ἠσ. 8,14. 28,16. Bλ. Ρωμ. 9,33). Καί ὄχι μόνον ὁ Ἠσαΐας, ἀλλά καί ὁ Δαυίδ παριστᾶ τόν Μεσσία ὡς Λίθο λέγοντας: «Λίθον ὅν ἀπεδοκίμασαν οἱ οἰκοδομοῦντες, οὗτος ἐγεννήθη εἰς κεφαλήν γωνίας» (Ψαλμ. 117,22). Ποιά εἶναι ἡ γωνία; Κάθε γωνία ἑνώνει δύο τοίχους. Καί ὁ «Λίθος» Μεσσίας Ἰησοῦς Χριστός ἑνώνει τήν Καινή καί τήν Παλαιά Διαθήκη, γιατί καί τῶν δύο Διαθηκῶν τό θέμα εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστός. Ἕνωσε δύο λαούς, καί τούς ἐθνικούς καί τούς Ἰουδαίους. Ἡ «μυρίανδρος» Ἐκκλησία τῆς Ἰερουσαλήμ, ὅπως τήν λέει ὁ Χρυσόστομος, ἦταν καί ἀπό Ἰουδαίους καί ἀπό Ἕλληνες.

3. Ἀλλά, ἄς ξανάλθουμε στήν οἰκουμενική ἀπογραφή πού ἔκανε ὁ Καῖσαρ Αὔγουστος. Μιά τέτοια ἀπογραφή, τήν ὁποία μάλιστα ὁ Εὐαγγελιστής Λουκᾶς διαφημίζει λέγοντας «αὕτη ἡ ἀπογραφή πρώτη ἐγένετο», ὅταν ἡγεμών τῆς Συρίας ἦταν ὁ Κυρήνιος (Λουκ. 2,2), ἔπρεπε νά εἶχε προφητευθεῖ στήν Παλαιά Διαθήκη. Καί ὁ ἅγιος Χρυσόστομος βρίσκει ὅτι πραγματικά ναί εἶχε προφητευθεῖ ἀπό τόν Δαυίδ, ὅταν εἶπε «Κύριος διηγήσεται ἐν γραφῇ λαῶν καί ἀρχόντων τούτων» (Ψαλμ. 86,6). «Ταῦτα τά ρήματα τοῦ προφήτου, ταῦτα τά πράγματα τοῦ Εὐαγγελίου»! Ἔτσι, μέ τήν γενική αὐτή ἀπογραφή, ἦλθε καί ὁ Ἰωσήφ ἀπό τήν Γαλιλαία μέ τήν μνηστή του Μαριάμ νά ἀπογραφοῦν στήν Ἰουδαία, στήν πόλη Βηθλεέμ, ἐπειδή καταγόταν ἀπό τήν οἰκογένεια καί τό γένος τοῦ Δαυίδ. Ἀλλά συμπληρώθηκαν οἱ ἡμέρες γιά νά γεννήσει ἡ Παρθένος. Καί γέννησε τόν υἱό Της τόν Ἰησοῦ, τόν Μεσσία, καί, ὅπως λέγει ὁ Εὐαγγελιστής, τόν σπαργάνωσε στήν φάτνη, γιατί δέν ὑπῆρχε γι᾽ αὐτούς τόπος γιά νά καταλύσουν (Λουκ. 2,4-7). Τίποτε δέν ὑπάρχει φτωχότερο καί τίποτε εὐτελέστερο ἀπό τήν γέννηση τοῦ Χριστοῦ. Ποῦ εἶναι ἡ σόμπα καί ποῦ ἡ θερμάστρα; Ποῦ εἶναι τά σκεπάσματα καί ποῦ τά ταπέτα; «Ἐσπαργάνωσαν αὐτόν καί ἀνέκλιναν αὐτόν ἐν τῇ φάτνῃ, διότι οὐκ ἦν αὐτοῖς τόπος ἐν τῷ καταλύματι»! Ὡς ἐπισκέπτες στήν φάτνη ἦλθαν ποιμένες «ἀγραυλοῦντες», πού ἔμεναν, δηλαδή, στήν ὕπαιθρο καί φύλαγαν βάρδιες τήν νύχτα γιά τό ποίμνιό τους. Ἦλθαν στό σπήλαιο καί τί εἶδαν; Δέν εἶδαν κρεββάτι οὔτε στρωμνή, δέν εἶδαν τραπέζι στρωμμένο, αλλά, ὅπως μᾶς λέγει ὁ Εὐαγγελιστής, «ἀνεῦρον τήν τε Μαριάμ καί τόν Ἰωσήφ καί τό βρέφος κείμενον ἐν τῇ φάτνῃ» (Λουκ. 2,16). Ἄς προσέξουμε ὅτι ὁ Εὐαγγελιστής ὀνομάζει πρῶτα τήν Μητέρα Παναγία, γιατί Αὐτή μόνο σχετίζεται μέ τήν γέννηση τοῦ Χριστοῦ καί καθόλου ὁ Ἰωσήφ. Ὅπως ὁ Ἰησοῦς Χριστός γεννήθηκε πρό πάντων τῶν αἰώνων ἀπό τόν Θεό Πατέρα χωρίς μητέρα, ἔτσι γεννήθηκε ἐν χρόνῳ στήν γῆ ἀπό Μητέρα μόνο χωρίς πατέρα. Παρατηρεῖ, λοιπόν, ὡραῖα ὁ Χρυσόστομος ὅτι πρῶτα ὁ Εὐαγγελιστής λέγει γιά τήν Μαριάμ, διότι «ἐκείνη μήτηρ ἀληθῶς» καί «δέν ἔτεκε φυσικῶς, ἀλλά συνέλαβεν ὑπερφυῶς». Ἀλλά καί ἡ Ἴδια ἡ Παναγία, «οὐ γάρ ἤδει τό γινόμενον, ἀλλά ἐργαλεῖον ἦν τοῦ τεχνίτου»!

4. Ὁ Εὐαγγελιστής Λουκᾶς λέγει ὅτι ἦλθε ἄγγελος στούς ποιμένες καί τούς ἀνήγγειλε τήν παγκόσμια χαρά ὅτι «γεννήθηκε σήμερα γι᾽ αὐτούς στήν πόλη τοῦ Δαβίδ Σωτήρας, ὁ Ὁποῖος εἶναι ὁ Χριστός (ὁ Μεσσίας), ὁ Κύριος (ὁ Γιαχβέ)» (Λουκ. 2,10-11). Καί ἐνῷ ὁ ἕνας ἄγγελος ἔλεγε αὐτά, ξαφνικά μέ τόν ἕνα αὐτόν ἄγγελο παρουσιάστηκε ἕνα πλῆθος ἀπό οὐράνιο στράτευμα ἀγγέλων, πού δοξολογοῦσαν τόν Θεό καί ἔλεγαν, «Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ καί ἐπί γῆς εἰρήνῃ, ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία» (Λουκ. 2,13-14). Ὁ ὕμνος αὐτός τῶν ἀγγέλων συνάπτει τόν οὐρανό καί τήν γῆ, γιατί λέγει γιά Ὕψιστο Θεό καί γιά τήν γῆ μέ τούς ἀνθρώπους. Ὅπως λέγει ὁ Χρυσόστομος, «πάντα μέλλει συνάπτεσθαι, ὁ οὐρανός καί ἡ γῆ εἰς ἑνότητα ἔρχεσθαι, ἵνα τά κάτω γένηται ἄνω, ἵνα ὑπάρξῃ εἰρήνη τοῖς μακράν καί τοῖς ἐγγύς».

Καί γιατί στούς ποιμένες ἀναγγέλθηκε πρῶτα τό μήνυμα τῆς γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ; Ἐπειδή, λέγει ὁ Χρυσόστομος, ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι ἤμασταν πλανεμένοι σάν τά πρόβατα, καί ὁ Ἰησοῦς Χριστός ἐπρόκειτο νά ἔλθει σάν ποιμένας νά μᾶς σώσει, γι᾽ αὐτό καί εὐαγγελίζονται οἱ ποιμένες τό μήνυμα γιά τόν ἐρχόμενο Ποιμένα.

Ἦλθαν, λοιπόν οἱ ποιμένες τῆς Βηθλεέμ γιά νά προσκυνήσουν τόν γεννηθέντα Μεσσία. Ἦλθαν καί εἶδαν ἕνα νήπιο. Ἀλλά γιατί δέν ἐμφανίστηκε ὁ Μεσσίας σάν τέλειος ἄνδρας; Ἄν ἐμφανιζόταν σάν τέλειος ἄνδρας, ἑρμηνεύει ὁ Χρυσόστομος, οἱ αἱρετικοί θά ἔλεγαν ὅτι δέν εἶναι κανονικός ἄνθρωπος, ὅτι δέν σαρκώθηκε πραγματικά. Γι᾽ αὐτό καί γεννήθηκε βρέφος καί αὐξάνεται σιγά-σιγά καί συναναστρέφεται μέ τούς ἀνθρώπους σάν ἄνθρωπος, ἀλλά πολιτεύεται ἀναμάρτητα, ἐπειδή εἶναι Θεός. Ἔτσι τόν εἶχε προφητεύσει καί ὁ προφήτης Ἡσαΐας ὅτι θά ἔλθει, ὡς Παιδίον. «Παιδίον – εἶπε – ἐγεννήθη ἡμῖν, υἱός καί ἐδόθη ἡμῖν» (Ἡσ. 9,6). Ἐμεῖς ὅμως, Χριστιανοί μου, ὅταν ἀκοῦμε ὅτι ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ σαρκώθηκε καί ἔγινε «Παιδίον», ἄς μή καταφρονοῦμε γι᾽ αὐτό, ἀλλά, ἀντίθετα, νά θαυμάζουμε τήν φιλανθρωπία τοῦ Θεοῦ μας, τό σχέδιο πού ἔκανε γιά τήν σωτηρία μας καί νά ἀγαπήσουμε ὁλόκαρδα τόν Σωτήρα μας Ἰησοῦ Χριστό.

Μέ πολλές εὐχές,

† Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας

Δείτε και: -Για την Γέννηση του Χριστού (1) (Μητροπολίτου Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ιερεμία)