Νικόλαος Μερτζάνης, Τολμάμε την αλήθεια. Εσείς Σεβασμιώτατε Μεσογαίας κ. Νικόλαε;

Τολμάμε την αλήθεια. Εσείς Σεβασμιώτατε  Μεσογαίας κ. Νικόλαε;

«Όσοι το χάλκεον χέρι

βαρύ του Φόβου αισθάνονται,

ζυγόν δουλείας ας έχωσι.

Θέλει αρετήν και τόλμην η Ελευθερία!»

Ανδρέας Κάλβος

Νικολάου Μερτζάνη, Καθηγητή Θεολόγου

Τολμάμε -στην εκκλησιαστική ζωή, ίσως αυτό να είναι το μεγαλύτερο τόλμημα- να κρίνουμε λόγους και θέσεις Επισκόπου που δημόσια κατατέθηκαν. Και μάλιστα, ενός ανθρώπου που  προβάλλεται από τα ΜΜΕ για την επιστημοσύνη, τον πράο και μειλίχιο χαρακτήρα του, τη διαλλακτικότητα  και τη ρητορική δεινότητά του. Συγκεκριμένα, θα αναφερθούμε σε κάποιες από τις θέσεις του Μητροπολίτη Μεσογαίας και Λαυρεωτικής, κ. Νικολάου,  που εκτίθενται στο κείμενο – παρέμβασή του στη Σύνοδο της Ιεραρχίας (27.6.2017) με τίτλο «Ἀποτίμηση τοῦ ἔργου τῆς Ἐπιτροπῆς γιὰ τὸ ΜτΘ». 

Ένα διπλωματικότατο κείμενο, στο οποίο ο συγγραφέας του, εξ΄ αρχής διατυπώνει καθαρά και ξάστερα τη συμφωνία του με τα νέα Προγράμματα του Μαθήματος των Θρησκευτικών, ενώ στη συνέχεια του κειμένου του, φαίνεται πάλι καθαρά ότι τα απορρίπτει! Δηλαδή και συμφωνεί και εγκρίνει και απορρίπτει; Βεβαίως! Διότι πρώτα απ΄ όλα πρέπει να διατηρηθεί ένα συγκεκριμένο προφίλ. Να έχουμε και τους μεν και τους δε ευχαριστημένους. Και εκείνους που τα αρνούνται, διότι είναι αντορθόδοξα και εκείνους που τα υποστηρίζουν ως «ορθόδοξα», εξαπατώντας τους αδαείς και εξυπηρετώντας τους εργολάβους τους. Αυτό σημαίνει να «ορθοτομεί κανείς τον Λόγο της Αληθείας»; Να είναι και με το ψέμα και με την αλήθεια, «και με τον αστυφύλαξ και με τον χωροφύλαξ»;

Η πρώτη δικαιολογία που βρίσκει ο Μητροπολίτης Μεσογαίας είναι η εξής: Τα αποδέχεται ως τετελεσμένα, συμβιβαζόμενος με την ιδέα ότι το μόνο που μπορεί να γίνει, προς το παρόν, είναι απλώς να βελτιωθούν κάποια σημεία τους και, ίσως μελλοντικά, να υπάρξουν αλλαγές, στα σχολικά βιβλία που θα συγγραφούν. Τα βιβλία, όμως, γράφονται με βάση το Πρόγραμμα, το οποίο η Επιτροπή των Αρχιερέων το άφησε ανέπαφο, με απειροελάχιστες ανούσιες αλλαγές. Η δεύτερη δικαιολογία: Ο Μητροπολίτης Μεσογαίας επιρρίπτει, σχεδόν εξ΄ ολοκλήρου, την ευθύνη στους Θεολόγους που τα συνέταξαν αλλά ταυτόχρονα και σ΄ εκείνους που αντιδρούν!

Έτσι, ο συγγραφέας του κειμένου, με το δικό του γνωστό επιβλητικό ύφος, εγκρίνει κατ΄ ουσίαν τα νέα Προγράμματα, αφού τα υιοθέτησε ως μέλος της Επιτροπής της Εκκλησίας, αλλά, από την άλλη, θέλοντας να βγει και αλώβητος από όλη αυτήν την ιστορία, μιας και όλοι περίμεναν ότι αυτός τουλάχιστον θα στήριζε τον Ορθόδοξο προσανατολισμό των Προγραμμάτων, αποσείει την ευθύνη του για το αποτέλεσμα και τη μεταθέτει στους «άλλους», κριτικάροντας, εκ του ασφαλούς, τους πάντες και τα πάντα. Παράλληλα προτείνει λύσεις, που αφενός η πραγματοποίησή τους εξαρτάται από πολλούς παράγοντες και, αφετέρου, μετατίθενται στις καλένδες, δηλαδή στον αόριστο  μέλλοντα χρόνο, ενισχύοντας ουσιαστικά την άμεση εφαρμογή των νέων Προγραμμάτων.

Ένα κείμενο, λοιπόν, πολύ καλό για να τονώσει το προσεκτικά κατασκευασμένο προφίλ του συντάκτη, διότι υποτίθεται ότι εκείνος εντόπισε τη «χρυσή, μέση οδό» μεταξύ των αντιμαχόμενων στρατοπέδων. Έτσι, θεωρεί ότι μπορεί να ελιχθεί επιτυχώς μέσα σε μια συγκρουσιακή κατάσταση, πάντα για το δικό του προφίλ και όχι για να επιτύχει τα καλύτερα αποτελέσματα στον διεξαγόμενο διάλογο μεταξύ Εκκλησίας και Πολιτείας για το μάθημα των Θρησκευτικών.

Παράλληλα, το κείμενο αυτό,  ικανοποιεί και τη ματαιοδοξία μιας δήθεν «αμερόληπτης» κρίσης και γνώσης των γεγονότων όλων όσων παρακολουθούν ως θεατές τις εξελίξεις και τους αρέσει να παραμυθιάζονται με ανέξοδες αναλύσεις, που τους απαλλάσσουν μάλιστα από κάθε ευθύνη, στην πραγματικότητα, όμως, αυτές οι αναλύσεις, δεν αγγίζουν την ουσία του θέματος, που είναι η απόρριψη και μη εφαρμογή αυτών των «επικίνδυνων και ακατάλληλων» Προγραμμάτων.

Είναι, λοιπόν, σαν να μας έραψαν, χωρίς να μας ρωτήσουν, καινούργιο κουστούμι και ο Μητροπολίτης Μεσογαίας μας προτείνει να το φορέσουμε χωρίς να θέλουμε, κάνοντας μόνο κάποιες μικροδιορθώσεις στον γιακά και στο κούμπωμά του. Ευχαριστούμε αλλά δεν θα πάρουμε, με κάθε τρόπο θα το πολεμήσουμε και θα το αποβάλουμε το νέο Πρόγραμμα!

Αξίζει, όμως, να τεθούν κάποια ερωτήματα/ζητήματα στον Μητροπολίτη Μεσογαίας:

1. Αρχικά, να θυμίσουμε ότι τα ΦΕΚ του κ. Φίλη ήταν τετελεσμένο γεγονός, και ο ίδιος μαζί με τον Αρχιεπίσκοπο και άλλους δύο Ιεράρχες, ως αντιπροσωπεία της Ιεραρχίας, συναντήθηκαν με τον Πρωθυπουργό και πέτυχαν την από μηδενική βάση συζήτηση του θέματος, την αξιολόγηση των Προγραμμάτων στο τέλος της σχολικής χρονιάς 2016-2017 και, τελικά, όπως τα ΜΜΕ συμπέραναν, την απομάκρυνση του κ. Φίλη από το Υπουργείο Παιδείας. Σήμερα, για ποιο λόγο θεωρείται ότι η κατάσταση δεν επιδέχεται δυναμικής παρέμβασης από μέρους της Εκκλησίας και δεν είναι δυνατή η αποτροπή της εφαρμογής των «επικίνδυνων και ακατάλληλων» Προγραμμάτων;

2. Τσουβαλιάζοντας στο ίδιο σακί θύτες και θύματα, με δηλώσεις του τύπου «τὸ νέο ΜτΘ σχεδιάζεται ἀπὸ θεολόγους ποὺ ἀγνόησαν τὴν Ἱερὰ Σύνοδο, πολεμεῖται ἀπὸ θεολόγους ποὺ θέλουν νὰ τὴν χειραγωγήσουν», επιτυγχάνεται άραγε, ο διακηρυγμένες στόχος «νὰ ἑνώσουμε τὸν διχασμένο θεολογικὸ κόσμο καὶ νὰ βοηθήσουμε νὰ συνδεθεῖ ὑγιῶς μὲ τὴν Ἐκκλησία»; Μας προκαλούν ζωηρή έκπληξη οι παραπάνω δηλώσεις. Άραγε, αγνοήθηκε πράγματι η Ιερά Σύνοδος από τους συντάκτες των νέων Προγραμμάτων; Και η αντίδραση της ΠΕΘ, και όλων όσων απορρίπτουν τα Προγράμματα αυτά, είναι χειραγωγία της Ιεράς Συνόδου; Προφανώς Σεβασμιώτατε, είστε από εκείνους που διαγνώσατε αυτή την προσπάθεια χειραγώγησης της Ιεράς Συνόδου από την ΠΕΘ και από όσους αντιδρούν στα νέα Προγράμματα. Προφανώς, είστε από εκείνους που προτείνατε και σχεδιάσατε και την αποπομπή της ΠΕΘ από τον διάλογο, γνωρίζοντας σαφέστατα ότι ο ΚΑΙΡΟΣ συμμετείχε εκ προοιμίου σε αυτόν. Όμως, μας γεννάται το ερώτημα, αν η ΠΕΘ απομακρύνθηκε από τον διάλογο, αλλά ο ΚΑΙΡΟΣ συμμετείχε, τιμή και δόξα, τότε ποιος χειραγωγεί ποιον;;; Αυτός που ζητά να ακούγεται ή αυτός που καταφέρνει να επιβάλει το δικό του και να είναι σε όλα μέσα; Αν η Ιερά Σύνοδος απομακρύνει την ΠΕΘ αλλά συζητά με τον ΚΑΙΡΟ, τότε η χειραγώγηση είναι από την ΠΕΘ; Σεβασμιώτατε σας ρωτάμε ευθέως, μας κοροϊδεύετε; Ή δεν βλέπετε ότι η ΠΕΘ εκτοπίζεται με πολλή μαστοριά από παντού, προκειμένου αυτοί που μεθοδεύουν τα πάντα να επιβληθούν;

Αναρωτιέται, τελικά, κάποιος, παρακολουθώντας την όλη αρθογραφία τη σχετική με το μάθημα των Θρησκευτικών:  Μήπως, εκτελείται, ένα συμβόλαιο επικοινωνιακού θανάτου και εκκλησιαστικής απαξίωσης του μαθήματος και της ΠΕΘ, με στόχο την περιθωριοποίηση του μοναδικού εκφραστή της συντριπτικής πλειονοψηφίας των μάχιμων Θεολόγων καθηγητών που κυριολεκτικά θηριομαχεί για να κρατήσει τον ορθόδοξο χαρακτήρα του μαθήματος; Μήπως τελικά ο λόγος που πολεμιέται η ΠΕΘ είναι γιατί παλεύει εναντίον των πολεμίων του μαθήματος κι εναντίον των υποτίθεται «ρεαλιστών» στην ουσία, όμως, εναντίον όλων εκείνων των ολότελα συμβιβασμένων με την ιδέα ενός εκκοσμικευμένου και άνευρου μαθήματος; Μήπως ο πόλεμος αυτός συνδέεται τελικά με την «βούληση» που υπάρχει σε υψηλό επίπεδο να μετατραπεί το μάθημα σε μια διδασκαλία που το μόνο που θα του επιτρέπεται είναι να επιδίδεται σε ρηχές επιδερμικές κοινωνικο-πολιτικο-φιλοσοφικές αναλύσεις και ανούσιες αγαπολογίες, αλλά που, τελικά, δεν θα ενοχλεί και δεν θα προσφέρει μήνυμα και ελπίδα ζωής σε κανέναν, γιατί απλά δεν θα κηρύττει τον Ιησού Χριστό ως τον μοναδικό αληθινό Σωτήρα Θεό.

Και ένα τελευταίο σχόλιο, ενθυμούμενοι παλαιότερη συνέντευξη του Μητροπολίτη Μεσογαίας, στην οποία δήλωνε αυτοκριτικά ότι «Έχανα τον εαυτό μου με το ψευτομεγαλείο των γνώσεών μου». Θεωρούμε ότι ο Μητροπολίτης Μεσογαίας, πράγματι διαθέτει τη σοφία να μην παρασύρεται από την ψεύτικη γνώση, αλλά να διακρίνει πρόσωπα και καταστάσεις, έτσι ώστε, τελικά, η κρίση του να βαρύνει υπέρ μιας πραγματικά ξεκάθαρης αντιμετώπισης των θεμάτων και των προσώπων, που δεν θα δολιχοδρομεί, αλλά θα ορθοτομεί με κάθε θυσία την αλήθεια των πραγμάτων. Άλλωστε, ο λόγος του Θεού είναι σαφής και κατηγορηματικός ως προς αυτό το θέμα, σύμφωνα με όσα μας λέει ο Ιωάννης ο Θεολόγος, στην Αποκάλυψή του:  «οἶδά σου τὰ ἔργα, ὅτι οὔτε ψυχρὸς εἶ οὔτε ζεστός· ὄφελον ψυχρὸς ἦς ἢ ζεστός.  οὕτως ὅτι χλιαρὸς εἶ, καὶ οὔτε ζεστὸς οὔτε ψυχρός, μέλλω σε ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μου.»(Αποκ. 3, 15-16).

……………………………………………………………………

Δείτε σχετικά και:

-Σχόλιο για την παρέμβαση του Μεσογαίας Νικολάου στην έκτακτη Ιερά Σύνοδο της Ιεραρχίας για τα Θρησκευτικά 27.6.2017

-Μεσογαίας Νικόλαος: Τα νέα Προγράμματα του μαθήματος των Θρησκευτικών σχεδιάσθηκαν …”νὰ εἶναι συμβατά μὲ τὸν σύγχρονο ὀρθολογισμὸ καὶ ἀνεκτά ἀπὸ τὶς σύγχρονες ἀθεϊστικὲς καὶ συγκρητιστικὲς ἀντιλήψεις”.