Ο Άγιος Ιωαννίκιος ο Α΄, ο Ομολογητής Αρχιεπίσκοπος της Εκκλησίας της Σερβίας (1279)

Ο ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΙΚΙΟΣ Ο Α΄, Ο ΟΜΟΛΟΓΗΤΗΣ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΣΕΡΒΙΑΣ (1279)

Του Β. Χαραλάμπους, θεολόγου

Μελετώντας κανείς τον βίο του Ομολογητή Αρχιεπισκόπου της Εκκλησίας της Σερβίας Αγίου Ιωαννικίου Α΄, τόσο από τον πρώτο βιογράφο του Αγίου, τον Αρχιεπίσκοπο Δανιήλ τον Β΄,

 αλλά και από άλλα συγγράμματα όπως τον ‘’Αγιορείτικο Ημεροδείκτη’’, το ‘’Μητρώον Αγιονυμίας’’ κλπ, αλλά και το ογκώδες βιβλίο του μ. γέροντος Μωυσή Αγιορείτη που τιτλοφορείται ‘’Άγιοι του Αγίου Όρους’’, αντιλαμβάνεται το αλληλένδετο της ομολογιακής πορείας και ποιμαντικής του Ορθοδόξου Επισκόπου.

Ο Άγιος Ιωαννίκιος ήταν μαθητής του Αγίου Σάββα του Β΄. Ο Άγιος χειτονοθήκε διάκονος και ιερέας στους Αγίου Τόπους. Οι βαρβαρικές επιδρομές όμως δεν επέτρεψαν για πολύ την παραμονή τους στους Αγίου Τόπους. Το κάλλος του μοναχικού βίου είλκησε τον Άγιο Ιωαννίκιο στο Άγιο Όρος, όπου έζησε ασκητικό βίο. Όταν ο Άγιος Σάββας ο Β΄ τον κάλεσε στην πατρίδα τους τη Σερβίας, έκανε υπακοή και πήγε στη Σερβία. Η παραμονή στην πατρίδα του δεν κράτησε πολύ, γιατί ο πόθος της μοναχικής ζωής τον έφερε και πάλι στο Άγιο Όρος και συγκεκριμένα στη Μονή Χιλανδαρίου. Το Αγιορείτικο αυτό Μοναστήρι άγιασαν με τη παρουσία τους ο Άγιος Σάββας και ο Άγιος Συμεών ο Μυροβλήτης.

Στη Μονή Χιλανδαρίου ο Άγιος δεν άργησε να δείξει τα πνευματικά χαρίσματά του και οι πατέρες της Μονής τον εξέλεξαν Ηγούμενό της. Στην επίμονη παράκληση του βασιλιά Ούρεση να πάει Μονή Στουντένιτσα δέχθηκε. Στο Μοναστήρι αυτό φυλάσσονται τα λείψανα του Αγίου Συμεών του Μυροβλήτη. Η Μονή Στουντένιτσα επίσης είναι πολύ γνωστή για τις σπουδαίες τοιχογραφίες του Καθολικού της, που είναι αφιερωμένο στη Κοίμηση της Θεοτόκου και είναι του 13ου και 14ου αιώνα.

Στη συνέχεια ο Άγιος Ιωαννίκιος έγινε Αρχιεπίσκοπος της Εκκλησίας της Σερβίας. Ήταν η δύσκολη εκείνη περίοδος για την Ορθόδοξη Εκκλησία, για τον λόγο ότι ο Βυζαντινός Αυτοκράτορας Μιχαήλ Η΄ ο Παλαιολόγος, παντοιοτρόπως ασκούσε πιέσεις για να πετύχει τα φιλενωτικά σχέδια του. Επί της βασιλείας του έχομε τόσους μάρτυρες, κυρίως στο Αγιώνυμο Όρος. Οι προσπάθειες του Βυζαντινού Αυτοκράτορα Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγου, για ένωση δεν είχαν το κριτήριο της αλήθειας της Πίστης. Προς τούτο συνηγορούσαν και οι φιλενωτικές προσπάθειες του Πατριάρχη Ιωάννη Βέκκου.

Ο Άγιος Ιωαννίκιος αρνείτο να συνηγορήσει στις φιλενωτικές προσπάθειες του Βυζαντινού Αυτοκράτορα Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγου και αυτό είχε ως αποτέλεσμα την παραίτησή του, από τον Αρχιεπισκοπικό θρόνο της Εκκλησίας της Σερβίας. Εκοιμήθη ακολούθως εν ειρήνη, αλλ’ ως ομολογητής. Κατά την ανακομιδή των λειψάνων του 3 έτη μετά την κοίμησή του, το σώμα του βρέθηκε άφθορο. Βασιλική συνοδεία το μετέφερε στη Μονή Σοπατσάνι. Την μνήμη του εορτάζομε στις 3 Σεπτεμβρίου και στις 3 Μαΐου.

Ως μύστις επουρανίων

της ομολογίας την οδόν

την τεχθείσαν αληθώς

εκ της όντως σταυροφόρου ασκήσεως

επέλεξας Άγιε.

Την της Πίστεως ομολογίαν ακολουθών

την άνω άγουσαν

και την αληθώς μυσταγωγούσαν

εις την ακρίβειαν της ενθέου πολιτείας

υπόδειγμα και εις ημάς δέδωκας

πάτερ Ιεράρχα Ιωαννίκιε.

*Αρκετές πληροφορίες λήφθηκαν από το βιβλίο του γέροντος Μωυσή Αγιορείτη που τιτλοφορείται ‘’Άγιοι του Αγίου Όρους’’