Μητροπολίτης Κυθήρων Σεραφείμ, Κυριακή Δ΄ Λουκά- Να καλλιεργούμε το πνευματικόν έδαφος της καρδίας μας

ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ

Να καλλιεργούμε το πνευματικόν έδαφος της καρδίας μας

Στην παραβολή του σπορέως ο καλός σπορεύς και γεωργός είναι ο ίδιος ο Χριστός, ο μέγας και αιώνιος Διδάσκαλος της ανθρωπότητος. Ο ιερός ερμηνευτής Θεοφύλακτος τονίζει τα εξής (σε απλή γλώσσα): «Ο Χριστός είναι ο σπείρων, ο παντοτεινός σποριάς. Διότι ο Υιός του Θεού δεν σταματά ποτέ να σπέρνη κάθε φορά τον λόγο του Θεού στις ψυχές μας. Γιατί, όχι μόνο όταν διδάσκη, αλλά και με την δημιουργία Του αυτή και με όσα κάνει καθημερινά για μας, σπέρνει στις ψυχές μας τα αγαθά σπέρματα». Και σε άλλο σημείο προσθέτει: «Δικός του ήταν ο λόγος της Θείας Διδασκαλίας Του και όχι ξένος. Διότι οι μεν Προφήτες όσα έλεγαν, δεν ήταν δικά τους λόγια, αλλά του Αγίου Πνεύματος. Γι’ αυτό έλεγαν, Αυτά λέγει ο Κύριος. Ο δε Χριστός είχε τον δικό Του σπόρο. Γι’ αυτόν τον λόγο, όταν δίδασκε δεν έλεγε, ότι «Τάδε λέγει Κύριος», αλλά «Εγώ λέγω υμίν».

Και άλλος εκκλησιαστικός ερμηνευτής (ο Τίτος Βόστρων) συμπληρώνει τα εξής: «Δεν δανείζεται λόγο ο Ιησούς Χριστός, αφού είναι Λόγος Θεού κατά φύσιν. Δεν ήταν πια δικός τους σπόρος η διδασκαλία του Αποστόλου Παύλου, του Ευαγγελιστού Ιωάννου, ούτε κάποιου άλλου από τους Αποστόλους η τους Προφήτες, αλλά ήταν μεν σπόρος, όχι όμως δικός τους, αλλά τον πήραν από τον Χριστό η το Άγιο Πνεύμα. Ο Χριστός όμως έχει τον δικό Του σπόρο, με το να προσφέρη την Θεία διδασκαλία Του από τη δική Του θεία φύσι».

Μετά από τον Θεάνθρωπο Κύριό μας ως επόμενοι σπορείς έρχονται οι Άγιοι Απόστολοι, οι άγιοι Πατέρες, οι Επίσκοποι, Ιερείς και λοιποί κήρυκες και πνευματικοί εργάτες της Εκκλησίας μας.

Οι καρδιές των ανθρώπων είναι το πνευματικό έδαφος και ο λόγος του Θεού είναι ο σπόρος. Οι καρδιές μας μπορούν να δεχθούν τον λόγο του Θεού και να καρποφορήσουν, να κάνουν τους καρπούς του. Αλλά αν ο θείος λόγος δεν πέση στις καρδιές μας, αυτές μόνες και με τη δική τους δύναμι δεν μπορούν να αποδώσουν κάποιο αξιόλογο πνευματικό καρπό.

Η βασική φροντίδα μας λοιπόν πρέπει να είναι να πέση ο σπόρος του Θεού, δηλ. ο λόγος του Θεού, στο πνευματικό μας έδαφος, στις καρδιές μας. Για ποιό άλλο σκοπό έχουμε τον σπόρο στην Αγία Γραφή, αν αυτός δεν σπαρή στις καρδιές μας; Και για ποιό λόγο έχουμε το έδαφος στις καρδιές μας, παρά μόνο για να καλλιεργηθή αυτό πνευματικά με τη σπορά του θείου λόγου; «Ο λόγος του Θεού, σύμφωνα με ένα διακεκριμένο εκκλησιαστικό ερμηνευτή του περασμένου αιώνος, είναι μέρος της τροφής, την οποία αυτός ο Θεός έδωσε στον άνθρωπο, για να ζη με αυτή. Είναι η πνευματική ενίσχυσις, την οποία μας επρομήθευσε για την συντήρησι του πνευματικού συστατικού, που έχουμε μέσα μας, της ψυχής μας. Η ψυχή έχει ανάγκη να τρέφεται, όπως τρέφεται και το σώμα, με τροφή κατάλληλη και ταιριαστή στη φύση της. Μας δόθηκε ο λόγος του Θεού, για να διδασκόμαστε τα καθήκοντά μας προς τον Θεόν και τον πλησίον μας. Για να μας δείχνη από ποιό ύψος ξεπέσαμε με την αμαρτία και σε ποιό ύψος πάλι καλούμαστε να ανέβωμε με τα φτερά της πίστεως και της αγάπης».

Στη συνέχεια θα αναγνώσουμε ένα εμπνευσμένο κείμενο του αειμνήστου αγίου Γέροντος π. Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου, που αναφέρεται στον πνευματικό αγώνα του χριστιανού για την καλλιέργεια και την εμφύτευση στην εύφορη πνευματικά καρδιά του του θείου Λόγου και των χριστιανικών αρετών.

«Μη πολεμάτε να διώξετε το σκοτάδι απ’ το δωμάτιο της ψυχής σας, ανοίξτε μια τρυπίτσα, για να έλθει το φως, και το σκοτάδι θα φύγει. Το ίδιο ισχύει και για τα πάθη και τις αδυναμίες. Να μη τα πολεμ­άτε, αλλά να τα μεταμορφώνετε σε δυνάμεις, περιφρονώντας το κακό. Να καταγίνεσθε με τα τροπάρια, τους κανόνες, τη λατρεία του Θεού, το θείο έρωτα. Όλα τα άγια βιβλία της Εκκλησίας μας, η Παρακλητική, το Ωρολόγιο, το Ψαλτήρι, τα Μηναία, περιέχουν λόγια άγια, ερωτικά προς τον Χριστό μας. Να τα διαβάζετε με χαρά και αγάπη και αγαλλίαση. Όταν δοθείτε σ’ αυτή την προσπάθεια με λαχτάρα, η ψυχή μας θ’ αγιάζεται με τρόπο απαλό, μυστικό, χωρίς να το καταλαβαίνετε» (Γέροντος Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου, Βίος και Λόγοι, σ. 289).

Στη συνέχεια από το Ρωσικό Γεροντικό θα παραθέσουμε την διδασκαλία του Στάρετς Αντωνίου, που ευαρέστησε τον Κύριο με την αγαθή και ταπεινή του καρδιά, την μεγάλη του υπομονή και τον συνεχή πνευματικό του αγώνα.

Αι Αρρώστιαι είναι φάρμακα

Ο στάρετς Αντώνιος της Όπτινα, που υπέφερε σ’ όλη τη ζωή του από πολλές αρρώστιες, συνήθιζε να λέη:

«Οι άγιοι Πατέρες μας έχουν διδάξει ότι οι αρρώστιες μας έρχονται σαν φάρμακα, για τη θεραπεία των ασθενειών της ψυχής μας. Με τις αρρώστιες μας και τους πόνους, ο Κύριος μας ιατρεύει από τις πληγές των παλαιών και των τωρινών μας αμαρτιών. Και μας προφυλάσσει από εκείνες που διαφορετικά θα κάναμε. Και γι’ αυτό πρέπει, τον πλούσιο εν ελέει Κύριό μας, που πάντοτε με τη σοφία και την αγάπη Του οικονομεί για μας ο,τι μας ωφελεί, να Τον ευγνωμονούμε από τα βάθη της καρδιάς μας, που μας αξίωσε να είμαστε άρρωστοι. Και ποτέ να μη γογγύζουμε γι’ αυτό.

Εγώ, με τη βοήθειά Του, προσπαθώ να υπομένω την κατάστασή μου ήρεμα. Και όταν με πονούν τα πόδια μου, δεν δίνω σημασία. Και όταν το γιατρικό δεν ενεργεί να μου ανακούφιση τους πόνους, φροντίζω να μη συγχύζωμαι και να μη ταράσσωμαι. Αν δεν αντέχω να κάθωμαι, ξαπλώνω. Και όταν δεν αντέχω άλλο στο ένα πλευρό, γυρίζω στο άλλο. Και όταν κουρασθώ ξαπλωμένος, σηκώνομαι. Χωρίς να γογγύζω, χωρίς να αγανακτώ. Και ο,τι δυσάρεστο κι αν μου συμβή, φροντίζω να το υπομένω, χωρίς να λυπούμαι. Και φέρνω στη σκέψη μου· πόσους δεν λύπησα εγώ!…» (Μητρ. Νικοπόλεως: Στάρετς Αντώνιος σ. 37).

Το μήνυμα της σημερινής Κυριακής είναι να έχουμε επαφή και επικοινωνία με τον αιώνιο και απαράμιλλο «γεωργόν των καλών και φυτουργόν των αγαθών» φιλάνθρωπον Κύριον και Θεόν μας, με την συχνή Θεία Λατρεία, την προσευχή και την μελέτη των θείων Γραφών, να δεχόμαστε πρόθυμα και ανεπιφύλακτα τον Λόγο του Θεού στις ψυχές μας, να αγωνιζόμαστε να καλλιεργούμε το πνευματικό έδαφος της καρδιάς μας και πάντοτε, με τη Χάρι του Σωτήρος μας Χριστού να έχουμε καλή και καθαρή ενώπιόν Του την καρδιά μας.

† Ο Κυθήρων Σεραφείμ

Ορθόδοξος Τύπος