Γιατί να καλούνται ‘’Εκκλησίες’’ οι ποικίλες αιρετικές ομάδες και κοινότητες;

ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΚΑΛΟΥΝΤΑΙ ‘’ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ’’ ΟΙ ΠΟΙΚΙΛΕΣ ΑΙΡΕΤΙΚΕΣ ΟΜΑΔΕΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ;

Του   Β. Χαραλάμπους, θεολόγου

Θα μπορούσε κανείς να αποκαλέσει ‘’Εκκλησίες’’ τις ποικίλες αιρετικές  ομάδες και κοινότητες;  Αποτελεί μεγάλη εκτροπή από την Ορθόδοξη εκκλησιολογία, η αναφορά σε ‘’Εκκλησίες’’, εκτός της Μίας Αγίας Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας, της Ορθοδόξου δηλαδή Εκκλησίας.  Θα βοηθήσουν με αυτό τον τρόπο το πλήθος των αιρετικών ομάδων και κοινοτήτων, να επιστρέψουν στην Μία Αγία Εκκλησία; 

Ο Πατριάρχης Ρωσίας Κύριλλος, όταν ήταν υπεύθυνος επί των Εξωτερικών Υποθέσεων του Πατριαρχείου της Μόσχας ανέφερε ότι, η αλλαγή που υπήρξε στο Π. Σ. Ε.  ήταν προς το χειρότερο.  Η παραδοχή αυτή δεν προβληματίζει;

Ο Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης έγραφε ότι «οι διάφορες Ομολογίες διατηρούν γνώμες και διδασκαλίες συνήθως αντίθετες προς την θεία αλήθεια του Ευαγγελίου και την διδασκαλία των Αγίων Αποστόλων, των Οικουμενικών και Τοπικών Συνόδων και των Αγίων Πατέρων».  Για τούτο σημείωνε χαρακτηριστικά ότι «ο ερχομός του Χριστού είναι εγγύς, αλλά ποιος από τα μέλη αυτών που ονομάζονται ‘’εκκλησίες’’, κυρίως οι ηγέτες… θα συμφωνήση να αποκηρύξει τα λάθη του;  Κανείς.  Και εμείς δεν μπορούμε να συμφωνήσωμε με την αιρετική τους διδασκαλία χωρίς να ζημιωθή η σωτηρία των ίδιων των ψυχών μας».

Η αναφορά στη δημοσιευθείσα απόφαση της Συνάξεως των Προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών, που πραγματοποιήθηκε στο Ορθόδοξο Κέντρο του Οικουμενικού Πατριαρχείου στο Σαμπεζύ Γενεύης  (21-28 Ιανουαρίου 2016), για Εκκλησίες και Ομολογίες,  αποτελεί εκκλησιολογική στρέβλωση, καθότι η ομολογία στο άρθρο 1 ότι «η Ορθόδοξος Εκκλησία, ούσα η Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία», δεν επιτρέπει αθεολόγητες εκκλησιολογικές εκτροπές.  Επίσης η αναφορά ότι «Η Ορθόδοξος Εκκλησία αναγνωρίζει την ιστορικήν ύπαρξιν άλλων χριστιανικών Εκκλησιών και Ομολογιών μη ευρισκωμένων εν κοινωνία μετ’ αυτής», δεν είναι ορθή σύμφωνα με την Ορθόδοξη εκκλησιολογία.

Είναι γνωστό ότι το Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών Π.Σ.Ε. για παράδειγμα, εφόσον γίνεται σ’ αυτό ιδιαίτερη αναφορά, αποτελείται στη  πλειοψηφία του από ποικίλες προτεσταντικές αιρέσεις  όπως οι ‘’εκκλησίες’’ των Μεννονιτών σε Γερμανία και Ολλανδία, οι ποικίλες ‘’εκκλησίες’’ των Μεθοδιστών, οι διάφοροι Πεντηκοστιανοί, οι  ποικίλες ‘’εκκλησίες’’ των Πρεσβυτεριανών, οι ποικίλες Προτεστάντικες ‘’εκκλησίες’’,   οι αυτοκαλούμενες ‘’Αναμορφωμένες Χριστιανικές εκκλησίες’’ στη Σερβία, Μαυροβούνιο και Σλοβακία, οι  ποικίλες ‘’εκκλησίες’’ της Μεταρρύθμισης, οι λεγόμενες ‘’Θρησκευτικές κοινωνίες των φίλων’’, οι λεγόμενες ‘’Ενωμένες εκκλησίες του Χριστού’’, οι  ποικίλες ‘’εκκλησίες’’ των ‘’Βαπτιστών’’ κλπ.

Είναι χαρακτηριστική η επιστολή που στάληκε από τις Ιερές Μονές του Αγίου Όρους, προς μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Χριστόδουλο (3/16 Μαΐου 2005), για τη συμμετοχή στο Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών,  στην οποία επισημαίνετο μεταξύ άλλων ότι «και μόνη η ύπαρξις και λειτουργία αυτού (του Π.Σ.Ε. ) ενέχει τας επικιδύνους και απαραδέκτους εκκλησιολογικώς ιδέας του συγκρητισμού της σχετικοποιήσεως των Ιερών Κανόνων».

Είναι λάθος να καλούνται Εκκλησίες οι ποικίλες αιρετικές ομάδες. Ορθά ο Μητροπολίτης Λεμεσού Αθανάσιος παρατηρεί ότι «Εμείς ομολογούμε μια Εκκλησία και όλα τα άλλα είναι αιρέσεις και σχίσματα.  Θεωρώ ότι Θεολογικά και δογματικά και νομοκανονικά η απόδοση του τίτλου ‘’Εκκλησία’’ σε αιρετικές ή σχισματικές κοινότητες  είναι παντελώς λανθασμένη γιατί μία είναι η Εκκλησία του Χριστού, όπως και αναφέρεται και στο άρθρο 1, και δεν μπορεί να ονομασθή από εμάς μια αιρετική ή σχισματική κοινότητα ή ομάδα ως Εκκλησία, εκτός της Ορθόδοξης Εκκλησίας».

Αντί επιλόγου αναφέρουμε  την παρατήρηση του Ηγουμένου της Μονής Οσίου Γρηγορίου του Αγίου Όρους Αρχιμανδρίτου Χριστοφόρου, ο οποίος παρατηρεί ότι ‘’είναι σφάλμα να θεωρηθούν Εκκλησίες, οι κακόδοξες χριστιανικές κοινότητες της Δύσης’’.