Μητροπολίτης Κονίτσης Ανδρέας, Έπος 1940-1941: Οι Ευέλπιδες στην πρώτη γραμμή

Ἀριθ.  Πρωτ.  76                                                                 Ἐν Δελβινακίῳ τῇ 12ῃ Ὀκτωβρίου 2015

ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ  184η

ΘΕΜΑ:  Ἔπος 1940-1941 : Οἱ Εὐέλπιδες στὴν πρώτη γραμμή.

            Ἀγαπητοί μου Χριστιανοί,

-Α-

            Τὸ μεγαλειῶδες καὶ θρυλικὸ Ἔπος, ποὺ γιορτάζουμε σήμερα, ἄρχισε στὶς 28 Ὀκτωβρίου τοῦ 1940 καὶ τελείωσε στὶς 31 Μαΐου 1941, ὅταν ἔληξε καὶ ἡ «Μάχη τῆς Κρήτης». Σ’ ὅλο αὐτὸ τὸ μακρὺ διάστημα τῶν ἑπτὰ μηνῶν, πάμπολλες σελίδες  ἄφθαστου ἡρωϊσμοῦ ἔγραψαν τὰ στρατευμένα Ἑλληνόπουλα καὶ ὁ ἀδάμαστος Λαός μας.

Στὴν Πίνδο καὶ στὰ βουνὰ τῆς Βορείου Ἠπείρου · στὰ ὀχυρὰ τῆς «Γραμμῆς Μεταξᾶ», μὲ πιὸ γνωστὸ τὸ θρυλικὸ Ροῦπελ · στὸ Ἀδριατικὸ Πέλαγος, καί , κυρίως, στὸ στενὸ τοῦ Ὀτράντο, τὰ ὑποβρύχιά μας μὲ τοὺς λεοντόψυχους κυβερνῆτες τους καὶ τοὺς ψυχωμένους ναῦτες τους · καί, τέλος, στὴν λεβεντογένα Κρήτη, οἱ στρατιῶτες καὶ οἱ ναῦτες μας ἔδωσαν ἀτρόμητοι τὸ «παρών» · δὲν ξεχνᾶμε, βέβαια καὶ τοὺς γενναίους ἀεροπόρους μας, ὅπως τὸν Σακελλαρίου καὶ τὸν Μητραλέξη - ὅλα ἐκεῖνα τὰ γνωστὰ καὶ ἄγνωστα Ἑλληνόπουλα, ποὺ ἀγωνίστηκαν «ὑπὲρ Πίστεως καὶ Πατρίδος», γράφοντας καινούργιους Μαραθῶνες καὶ Σαλαμῖνες, Δερβενάκια καὶ Μεσολόγγια, Κιλκὶς καὶ Μπιζάνια, «ποτὲ ἀπ’ τὸ χρέος μὴ κινοῦντες» (Καβάφης).

-Β-

            Ὑπάρχουν, ὅμως, κι’ ἄλλες σελίδες ἄφθαστου ἡρωϊσμοῦ, ποὺ εἶναι ἐλάχιστα ἤ καθόλου γνωστές, στὶς νεώτερες γενιὲς τῶν Ἑλλήνων. Εἶναι αὐτές, ποὺ ἔγραψε ἡ πρώτη Τάξη τῆς Σχολῆς τῶν Εὐελπίδων, τὸν Ἀπρίλιο καὶ τὸν Μάϊο τοῦ 1941. Κι’ εἶναι καλὸ νὰ τὶς προσέξουμε ὅλοι μας, ἰδιαίτερα ὅμως τὰ σημερινὰ νειᾶτα : τὰ μαθητικά, τὰ φοιτητικά καὶ τὰ ἐργαζόμενα, ὅπως καὶ τὰ στρατευμένα παιδιὰ τῆς Ἑλληνικῆς μας Πατρίδος.

-Γ-

            Βρισκόμαστε στὸ τρίτο δεκαήμερο τοῦ Ἀπριλίου τοῦ 1941. Οἱ στρατιῶτες τῆς ναζιστικῆς Γερμανίας, ἀφοῦ σὲ μιὰ μέρα ἔσπασαν τὴν ἀντίσταση τῆς Γιουγκοσλαβίας, μπῆκαν στὴν Θεσσαλονίκη - ἐνῷ ἀκόμη ἀμύνονταν τὰ Ὀχυρὰ τῆς «Γραμμῆς Μεταξᾶ» - στὶς 9 Ἀπριλίου τοῦ 1941. Κι’ ἀπὸ κεῖ, ἄρχισαν νὰ κατεβαίνουν γρήγορα πρὸς τὴν νότια Ἑλλάδα, φθάνοντας στὴν Ἀθήνα, στὶς 27 Ἀπριλίου τοῦ 1941. Ἐν τῷ μεταξύ, καὶ πρὶν οἱ Γερμανοὶ φθάσουν στὴν Ἑλληνικὴ πρωτεύουσα, ἀνακοινώθηκε στοὺς Εὐέλπιδες, στὶς 23 Ἀπριλίου, ὅτι τὸ ἀπόγευμα ἐκείνης τῆς ἡμέρας, θὰ ἔπρεπε νὰ ἀναλάβουν ἀστυνομικὰ καθήκοντα, γεγονὸς ποὺ ἀπογοήτευσε τὰ νεαρὰ Ἑλληνόπουλα. Ὅταν, ὅμως, ἐκείνη ἀκριβῶς τὴν ἡμέρα, ἄκουσαν ἀπὸ τὸ ραδιόφωνο στὸ διάγγελμα τοῦ Βασιλέως Γεωργίου τοῦ Β΄, ὅτι ὁ ἴδιος καὶ ἡ Κυβέρνηση τοῦ Ἐμμανουὴλ Τσουδεροῦ, ἀνεχώρησαν γιὰ τὴν Κρήτη, ὅπου θὰ συνεχιζόταν ὁ ἀγώνας κατὰ τῶν ξένων εἰσβολέων, οἱ Εὐέλπιδες ξεσηκώθηκαν κι’ ἀποφάσισαν ὅλοι οἱ μαθητὲς τῆς πρώτης Τάξεως νὰ φύγουν τὸ ἴδιο βράδυ γιὰ τὴν Κρήτη, διὰ μέσου τῆς Πελοποννήσου.

-Δ-

            Ἔκαναν, δηλαδή, μιὰ μικρὴ «ἐπανάσταση», ἡ ὁποία, τελικῶς, βρῆκε κατανόηση ἀπὸ τοὺς ἀνωτέρους τους. Ἔτσι, μὲ τὸν ἀτομικό τους ὁπλισμὸ οἱ 300 πρωτοετεῖς Εὐέλπιδες ξεκίνησαν τὸ δύσκολο ταξίδι τους γιὰ τὴν Κρήτη, ἀφοῦ δυὸ φορές, τοὐλάχιστον, τὰ γερμανικὰ «στούκας» βομβάρδισαν τὴν φάλαγγα τῶν παλληκαριῶν, χωρίς, εὐτυχῶς, νὰ ὑπάρξῃ κανένα θῦμα. Παρ’ ὅλα αὐτά, ὁ ἐλεγχόμενος ἤδη ἀπὸ τοὺς Γερμανοὺς ραδιοφωνικὸς σταθμὸς τῆς Ἀθήνας, παραπληροφοροῦσε τοὺς ἀκροατές, μὲ συνεχεῖς ἐκπομπές, ὅτι «ἡ Σχολὴ Εὐελπίδων ἀποπειραθεῖσα νὰ διαπεραιωθῇ μέσῳ Πελοποννήσου εἰς Κρήτην, ἐβομβαρδίσθη ὑπὸ τῶν ἡμετέρων δυνάμεων καὶ κατεστράφη ὁλοσχερῶς» ! Ἡ προπαγάνδα σ’ ὅλη της τὴν ἀθλιότητα...

-Ε-

            Ἀλλὰ οἱ γενναῖοι Εὐέλπιδες, χωρὶς νὰ πάθουν τὸ παραμικρό, τὶς πρωϊνὲς ὧρες τῆς 29^ης Ἀπριλίου τοῦ 1941, ἔφθασαν στὴν Κρήτη καὶ στρατωνίστηκαν στὴν Ἱερὰ «Μονὴ Γωνιᾶς». Ἀντιμετώπισαν στὴν συνέχεια τοὺς Γερμανοὺς ἀλεξιπτωτιστές, ποὺ ἄρχισαν νὰ πέφτουν στὴν Κρήτη στὶς 20 Μαΐου τοῦ 1941, ὁπότε καὶ ἄρχισε ἡ περίφημη «Μάχη τῆς Κρήτης», ἡ ὁποία θεωρήθηκε μιὰ δεύτερη 28^η Ὀκτωβρίου. Στὰ πεδία τῶν σφοδρῶν μαχῶν, οἱ Εὐέλπιδες ἄφησαν κάποιους  συναδέλφους τους νεκρούς. Καί, τελικά, ἀπὸ ὅλους τοὺς Πρωτοετεῖς Εὐέλπιδες μόνο 12 (δώδεκα) κατώρθωσαν νὰ διαφύγουν τὴν νύχτα τῆς 31ης Μαΐου 1941 στὴν Μέση Ἀνατολή.

            Ἡ Σημαία τῆς Σχολῆς παραδόθηκε στὸν ἡγούμενο τῆς Μονῆς Γωνιᾶς πρὸς φύλαξη. Μετὰ τὴν ἀπελευθέρωση τῆς Κρήτης, μεταφέρθηκε, τὸν Ὀκτώβριο τοῦ 1945, στὴν Ἀθήνα. Τελικά, παραλήφθηκε ἀπὸ τὴν Σχολή, παρασημοφορήθηκε, καὶ σήμερα φυλάσσεται στὴν Αἴθουσα Τιμῶν τῆς Σχολῆς Εὐελπίδων. Κι’  αὐτό, γιὰ νὰ θυμίζῃ στὶς ἑπόμενες γενιὲς τῶν μαθητῶν της τὴν ἀπόφαση τῶν τότε πρωτοετῶν Εὐελπίδων νὰ συνεχίσουν τὸν ἀγῶνα κατὰ τῶν Γερμανῶν εἰσβολέων στὴν μεγαλειώδη «Μάχη τῆς Κρήτης».

            Στὴν ἐθνικὰ ὑποτονικὴ ἐποχή μας, τὸ παράδειγμα τῶν νεαρῶν καὶ γενναίων ἐκείνων παιδιῶν, μᾶς ἐμπνέει θάρρος καὶ ἀγάπη γιὰ τὴν Πατρίδα. Καὶ ἡ Ἑλλάδα μας τὸ ἀξίζει. Σὲ ὅλους σας εὔχομαι τὰ χρόνια σας νὰ εἶναι ἅγια, εὐλογημένα καὶ ἡρωϊκά.

Διάπυρος πρὸς Χριστὸν εὐχέτης

Ο   ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ

†  Ὁ Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανῆς καὶ Κονίτσης  Α Ν Δ Ρ Ε Α Σ