Γιώργος Ν. Παπαθανασόπουλος, Αρχιερατικές εκλογές: Μια από τα ίδια

Αρχιερατικές εκλογές: Μια από τα ίδια

Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

            Ολοκληρώθηκαν οι εκλογές για την πλήρωση των Μητροπόλεων Κεφαλληνίας και Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς. Εξελέγησαν οι εκλεκτοί του Αρχιεπισκόπου κ. Ιερωνύμου, ο Αρχιμανδρίτης Γεράσιμος Φωκάς στη Μητρόπολη Κεφαλληνίας και ο Αρχιμανδρίτης Ιουστίνος Μπαρδάκας στη Μητρόπολη Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς. Οι εκλογές  ήσαν «μια από τα ίδια», όπως όλα τα τελευταία χρόνια... Η λέξη εκλογές θα μπορούσε να είναι εντός εισαγωγικών. Μάλλον γίνονται τυπικά, για να είναι νόμιμη η όλη διαδικασία. Θεωρητικά θα μπορούσαν τα μέλη της Ιεραρχίας να δίδουν εξουσιοδότηση στον Αρχιεπίσκοπο, όπως του δίδουν τα μέλη της ΔΙΣ  για το μέγιστο μέρος του μηνός που δεν συνεδριάζουν, να επιλέγει εκείνος  τον  εκλεκτό του και εκ των υστέρων να  τον εγκρίνουν και να τον χειροτονούν....

            Τη συγκεκριμένη εκλογική διαδικασία επιλογής Μητροπολιτών από τον εκάστοτε Προκαθήμενο είχε κατακρίνει ως Μητροπολίτης Θηβών ο σημερινός Αρχιεπίσκοπος  και είχε καταγγείλει τον συγκεκριμένο τρόπο εκλογής  ως σύμπτωμα παρακμιακής κατάστασης της Εκκλησίας και ως φαλκίδευση του Συνοδικού συστήματος. Η ευθύνη της παρακμιακής κατάστασης δεν πέφτει βεβαίως εξ ολοκλήρου στους ώμους του Αρχιεπισκόπου. Βαρύνει και τα μέλη της Ιεραρχίας. Όταν Μητροπολίτες δημόσια δηλώνουν ότι θα ακολουθήσουν τις επιλογές του Αρχιεπισκόπου, όταν Μητροπολίτης από την εις Επίσκοπο χειροτονία του έδωσε εν λευκώ το σύμψηφό του στον Αρχιεπίσκοπο, όταν πλειάδα Μητροπολιτών τη Δευτέρα, παραμονή των εκλογών, πέρασαν από την Αρχιεπισκοπή και αφού έδωσαν τα σέβη τους στον Προκαθήμενο  με προθυμία ζήτησαν και πήραν τη «γραμμή» για την ψήφο τους αποδεικνύεται ότι οι εκλογές έχουν πάρει τυπικό χαρακτήρα. Είναι λυπηρό ότι στην Ιεραρχία υπάρχει έλλειμμα επισκοπικής ευθύνης και κυρίως προσωπικοτήτων, που να μπορούν να επαναφέρουν την πνευματικότητα στην Εκκλησία. Ορισμένοι Μητροπολίτες είχαν εκφράσει της ελπίδα ότι όταν ολοκληρωθεί ο κύκλος των Βοιωτών κληρικών και των άλλων συνδαιτυμόνων της Ζάλτσας θα μπορούσε να προωθηθεί ένα σύστημα δικαιότερο και πιο αξιοκρατικό στην εκλογή των Αρχιερέων. Όμως ο κύκλος δεν κλείνει αλλά διευρύνεται...

Η κατάστασή της Ιεραρχίας έχει παραμορφώσει το Συνοδικό σύστημα, που έχει διολισθήσει σε Πατριαρχικό. Κάποτε Μητροπολίτης υπερηφανευόταν ότι η Εκκλησία της Ελλάδος είναι εκκλησιαστικά η πιο δημοκρατική στη διοίκηση Της σε όλη την Ορθοδοξία. Ως επιχείρημα έλεγε ότι οι Μητροπολίτες έχουν άποψη και ψήφο και εφαρμόζεται σωστά ο 34^ος Κανόνας των Αγίων Αποστόλων, που επισημαίνει τον ρόλο του Πρώτου στην Εκκλησία, αλλά και των Επισκόπων Της. Τώρα  στην Εκκλησία της Ελλάδος ισχύουν, όπως στα Πατριαρχεία,  από τον συγκεκριμένο Κανόνα μόνο τα αναφερόμενα στον Πρώτο, και οι Επίσκοποι έχουν αυτοπαραιτηθεί των ποιμαντικών ευθυνών τους, και έχουν καταστεί ένα είδος βοηθών Επισκόπων του. 

Ακόμη ηχούν στα αυτιά οι λόγοι Μητροπολιτών, φίλα προσκείμενων στον σημερινό Αρχιεπίσκοπο, ότι προτεραιότητά του είναι η αναβάθμιση του Συνοδικού συστήματος... Το πρόσφατο παράδειγμα της σύγκλησης της Ιεραρχίας για τις εκλογές αποδεικνύει, για μιαν ακόμη φορά, το έλλειμμα Συνοδικότητας. Η Διαρκής Ιερά Σύνοδος συνεδρίασε το Μάϊο το συνηθισμένο, ανά μήνα, τριήμερο και τα μέλη της απήλθαν στις επαρχίες τους χωρίς ενημέρωση για τη σύγκληση της Ιεραρχίας! Τις επόμενες ημέρες ενημερώθηκαν από ΜΜΕ προσκείμενο στην Αρχιεπισκοπή για την έκτακτη σύγκληση Της.... Ακολούθησε η πρόσκληση εκ μέρους του Αρχιεπισκόπου, ο οποίος πάντως ενήργησε σύμφωνα με τον Καταστατικό Χάρτη της Εκκλησίας, άρα νόμιμα. Αλλά υπάρχει και το ηθικό μέρος της αρχιεπισκοπικής ενέργειας. Δικαιολογήθηκε ότι διενήργησε εκτάκτως τις εκλογές, για να μην προκληθεί δυσάρεστη κατάσταση στην Εκκλησία, αν οι εκλογές γίνονταν μήνες μετά, κατά την τακτική σύγκληση της Ιεραρχίας, τον Οκτώβριο. Αλλά το θέμα δεν είναι το πότε, αλλά το πώς συνεκάλεσε την Ιεραρχία. Ο εκ μέρους του τρόπος έκτακτης σύγκλησης της Ιεραρχίας από ορισμένους σωστά θεωρήθηκε μειωτικός για τα μέλη της ΔΙΣ.

Ως προς τους εκλεγέντας, για την επιλογή του Αρχιεπισκόπου στη  Μητρόπολη Κεφαλληνίας, εκ του αποτελέσματος φάνηκε ότι δεν υπήρξε  αμφισβήτηση. Στην εκλογή για τη Μητρόπολη Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης από την πλευρά του πρότεινε τον πρωτοσύγκελλό του, αρχιμανδρίτη Στέφανο Τόλιο. Με επιστολή του προς τους Μητροπολίτες – μέλη της Ιεραρχίας – περιέγραψε τα προσόντα του  και ζήτησε ελευθέρως και αξιοκρατικά να κρίνουν και να ψηφίσουν. Στην τελική ψηφοφορία της εκλογής ο προταθείς από τον Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης έλαβε 15 ψήφους επί 76 ψηφισάντων, έναντι 53 του Αρχιμανδρίτου Ιουστίνου Μπαρδάκα, την υποψηφιότητα του οποίου υποστήριξε ο Αρχιεπίσκοπος.

Στην εκλογή αυτή φάνηκε υπέρ του εκλεγέντος Μητροπολίτου Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς ένας παραγοντισμός Μητροπολιτών και Αρχιμανδρίτου, που είναι εκ των στενών συνεργατών του κ. Ιερωνύμου. Νέοι στην ηλικία και νωποί στα αξιώματα που ανέλαβαν, δοθείσης ευκαιρίας, έκαναν ταξίδι στη Φλώρινα, για να δώσουν έμφαση στην υποψηφιότητα του π. Ιουστίνου και να δηλώσουν με τον τρόπο τους ότι και αυτοί ενήργησαν για την εκλογή του, την οποία θεωρούσαν, φυσικά, βεβαία... Ο τρόπος συμπεριφοράς τους είναι δείγμα ανωριμότητας πνευματικής και απουσίας καλλιεργημένης εκκλησιαστικής συνείδησης, όπως, όχι πολύ παλιά, δίδαξε με τα γραπτά του και με τη ζωή του ο Άγιος Νεκτάριος. Και ο π. Ιουστίνος, πνευματικό παιδί δύο εξαίρετων κληρικών, του μακαριστού Γέροντα Αυγουστίνου Καντιώτη και του σεμνού σημερινού Μητροπολίτου Φλωρίνης κ. Θεοκλήτου τι έπαθε και σχετικά νέος στην ηλικία, 46 ετών, θέλησε και το επιδίωξε να φύγει από τη Μητρόπολη Φλωρίνης, όπου υπηρετούσε επί μακρόν και θα μπορούσε  να ψηφιστεί στη θέση του 83χρονου γέροντά του; Αφήνει ερωτηματικά αυτή η επιλογή του και χρειάζεται μιαν εξήγηση. 

Ως προς την αξιοκρατία, για την οποία μίλησε ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης, δεν πρέπει να χρησιμοποιείται επιλεκτικά. Μπορεί στην περίπτωση της Μητρόπολης Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς να έχει δίκιο, όμως διεξήχθησαν πολλές αρχιερατικές εκλογές και πρόσφατα ακόμη, στις οποίες  δεν υπήρξε οποιαδήποτε αξιοκρατία και ουδείς διαμαρτυρήθηκε, ούτε ο ίδιος ο κ. Άνθιμος...

 Για τα όσα ελέχθησαν σε βάρος του εψηφισμένου Μητροπολίτου Νέας Κρήνης την ευθύνη της απόδειξης των υφερπουσών καταγγελιών έχουν όσοι τις παράγουν και τις διαδίδουν ανωνύμως, δηλαδή με άνανδρο και ανέντιμο τρόπο. Να βγουν στην επιφάνεια και να πουν δημόσια τις καταγγελίες τους, για να έχουν και την ευθύνη των όσων διαδίδουν. Αλλιώς να σιωπήσουν.-