Ορθοδοξία, και ορθοπραξία

Τήν Α' Κυριακή τής Μεγάλης Τεσ­σαρακοστής γιορτάζουμε τήν άναστήλωση τών άγίων εικόνων, τή νίκη τής Πίστεώς μας. Πανηγυρίζουμε τόν θρίαμβο τής 'Ορθοδοξίας μας πού νί­κησε τόν κόσμο και τόν νικά. Εικοσιένα αιώνες άναδεικνύεται νικήτρια. Αγνή κι άνόθευτη λάμπει και φωτίζει τά πέρατα τής Οικουμένης.

Άλλά γιά νά δικαιούμαστε οί 'Ορθόδο­ξοι νά πανηγυρίζουμε τή νίκη τής 'Ορθο­δοξίας, οφείλουμε νά ζούμε συνειδητή χριστιανική ζωή, νά κρατήσουμε καλά τή θέση μας, νά μή βάλουμε νερό στό κρασί μας, νά μήν έκκοσμικευθοΰμε. Διότι ή 'Ορ­θόδοξη Πίστη μας δέν είναι μόνο θεωρία, άλλά και πράξη. Δέν είναι μόνο ορθοδο­ξία, άλλά και όρθοπραξία. Δέν φθάνει μόνον ή όρθή δόξα, ή όρθή πίστη- άπαιτεΐται και ή όρθή πράξη, τό όρθό βίωμα.

Γράφει ό ιερός Χρυσόστομος ότι «ού- δέν όφελος βίου καθαρού, δογμάτων δι­εφθαρμένων- ώσπερ ούν ούδέ τούναντίον, δογμάτων ύγιών, έάν βίος fj διεφθαρ­μένος» (Εις τό κατά Ιωάννη ν ψιλία ξς', ΕΠΕ 14, 282). Καμία ώφέλεια δέν έχουμε άν ζούμε βίο καθαρό, όταν δέν πιστεύου­με σωστά, οϋτε άν πιστεύουμε σωστά, και ό βίος μας είναι διεφθαρμένος. Πιστεύουμε στήν «άπαξ τοις άγίοις παραδοθεΐσαν πίστιν» (Ιούδα 3)! Πρεσβεύουμε τά ύγιή δόγματα! Άλλά συγχρόνως ζούμε ένάρε-το βίο!

Ή ορθοδοξία μέ τήν όρθοπραξία πρέπει νά συμβαδίζουν. Εάν χωλαίνει τό ένα άπό τά δύο, και τό άλλο καθίσταται άνώφελο. Ρωτάει ό ιερός Χρυσόστομος: «Τί τό ό­φελος, είπέ μοι, δένδρου εις ϋψος πολύ έκτεινομένου, και τοις φύλλοις κομώντος, όταν καρπού έρημον η; Ούτω και τόν χριστιανόν ούδέν όνίνησι τά όρθά δόγματα, έάν τής κατά τόν βίον πολιτείας άμελή» (Εις τήν Γένεσιν ομιλία ιγ', ΕΠΕ 2, 346).

Πόσο εύστοχη είναι ή δογματική παρα­τήρηση τοϋ Χρυσορρήμονος! Αλήθεια, ποιο τό όφελος, έάν ένα δένδρο είναι πανύψηλο, φουντωμένο μέ πολλά κλαδιά και μέ πλούσια φυλλωσιά, άλλά δέν έχει καρπούς; "Ετσι και ό χριστιανός δέν άρκεΐ μόνο νά πιστεύει στά όρθά δόγματα- είναι άπαραίτητο και νά ζει πνευματική ζωή. Έάν δέν ζει πνευματική ζωή, σέ τίποτε δέν τόν ώφελούν τά όρθά δόγματα. Ή ορθοδοξία χωρίς τήν όρθοπραξία καθίσταται άχρηστη. Μοιάζει σάν τό πουλί πού έσπασε ή μιά άπό τις δυό φτερούγες του και δέν μπορεί νά πετάξει.

Οί 'Ορθόδοξοι Χριστιανοί έχουμε εύθύ- νη νά φυλάξουμε άνόθευτη τήν πίστη τών πατέρων μας. Πρωτίστως νά φυλάξουμε άνόθευτη τήν όρθή δόξα, τήν όρθή πίστη μας. Σέ μιά έποχή πού ή ορθόδοξη 'Εκκλη­σία δέχεται τόσες πιέσεις άπό τόν Παπι­σμό, άπό τόν Οικουμενισμό, άπό τήν παγ­κοσμιοποίηση, πόσο αύξημένη πρέπει νά είναι ή έτοιμότητά μας νά κρατήσουμε τόν άτίμητο θησαυρό τής Ορθοδοξίας μας! Νά διαφυλάξουμε «τό θρήσκευμά μας αιωνί­ως άμετάβλητον καί ομοειδές τω τών πατέ­ρων ήμών», όπως διακήρυξαν οί Πατριάρ­χες τής Ανατολής τό 1848, άπαντώντας σέ πρόκληση του Πάπα Πίου τοΰ Ο".

Ή 'Ορθόδοξη Πίστη μας είναι «ή ιερά πα­ρακαταθήκη», τήν όποία ό Κύριος μάς έμπιστεύθηκε, καί έχουμε καθήκον ιερό νά τή διαφυλάξουμε άνόθευτη, όπως 'Εκείνος μάς τήν παρέδωσε. Ό σοφός Παροιμιαστής σαλπίζει νά μήν άλλάζουμε τήν πίστη τών πατέρων μας, οϋτε νά μεταθέτουμε όρια αιώνια. «Μή μέταιρε όρια αιώνια, ά έθεντο οί πατέρες σου» (Παρ. κβ' 28). Καί ό ιερός Χρυσόστομος μάς συμβουλεύει νά μήν προσθέτουμε, οϋτε νά άφαιροϋμε κάτι άπό τήν 'Ορθόδοξη Πίστη μας. «Μή μειώσπς- ούκ έστι σά, τά άλλότρια ένεπιστεύθης- μη­δέν έλαττώσης» {Εις τήν Α' πρός Τιμόθεον ομιλία ιη, P.G. 62, 598). Έχουμε εύθύνη νά φυλάξουμε άλώβητη καί τήν όρθοπραξία μας, τήν όρθή πράξη, τό όρθό βίωμα. Δηλαδή, νά έπιμελούμαστε τόν άγιασμό μας, τήν καθαρότητα τοΰ βίου, τήν ορθότητα τών ήθών. Νά προοδεύου­με στήν άρετή, νά «φερώμεθα έπί τήν τελειότητα» (Εβρ. ς' 1). Νά προσέχουμε νά μήν έκκοσμικευθοΰμε, άλλά νά ζοϋμε ένάρετο βίο.

Όπως είναι βαρύ ολίσθημα ή νόθευση τής πίστεώς μας, «κάν τό τυχόν παρακινή- σωμεν», έξίσου βαρύ ολίσθημα άποτελεΤ καί ή δική μας έκκοσμίκευση. Όσοι κάνουν άνοίγματα καί ύποχωρήσεις σέ θέματα πίστεως, άναπόφευκτα οδηγούνται καί στή χα­λάρωση τών ήθών. Αλλά καί όσοι έκκοσμικεύονται, άπομακρύνονται άπό τήν όρθή πίστη. Κι όπως προσέχουμε νά μή νοθεύσουμε τήν πίστη μας, έτσι νά προσέχουμε νά είναι ένάρετος καί ό βίος μας.

Νά νήφουμε λοιπόν καί νά γρηγορούμε, νά καθαρεύουμε «άπό παντός μολυσμού σαρκός καί πνεύματος» (Β' Κορ. ζ 1). Νά ζοΰμε «έν Χριστώ Ίησοϋ», γιά νά μήν μπο­ρεί τίποτε νά μάς χωρίσει άπό τήν άγάπη τοΰ Χριστού (βλ. Ρωμ. η' 35, 39). Τότε θά δικαιούμαστε νά πανηγυρίζουμε τή νίκη τής'Ορθοδοξίας. Τότε θά δίνουμε καλή μαρ­τυρία γιά τόν Χριστό.

Περιοδικό “Ο ΣΩΤΗΡ”