Ποιμαντορική Εγκύκλιος Μητροπολίτου Κυθήρων Σεραφείμ για την Αγία Τεσσαρακοστή

Ποιμαντορική Ἐγκύκλιος (ὑπ' ἀριθ. 116/2014)

Πρός
Τόν Ἱερόν Κλῆρον καί τόν Χριστώνυμον Λαόν
τῆς καθ' ἡμᾶς Ἱερᾶς Μητροπόλεως
Κυθήρων καί Ἀντικυθήρων

 «Ἀποικισθέντες Κύριε, Παραδείσου τό πρῶτον,
διά τῆς ξύλου βρώσεως, ἀντεισήγαγες πάλιν,
διά Σταυροῦ καί τοῦ Πάθους, σοῦ Σωτήρ καί Θεέ μου»
(Ἐξαποστειλάριον  Κυριακῆς Τυρινῆς)

Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί καί Συλλειτουργοί,
Ἀδελφοί μου Χριστιανοί, Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά
Εἰρηνική, εὐλογημένη καί καλλίκαρπη νά εἶναι ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστή!

Κατά τήν σημερινή Κυριακή τῆς Τυρινῆς ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία μᾶς ὑπενθυμίζει τήν πτῶσι τῶν Πρωτοπλάστων Ἀδάμ καί Εὔας, καί τήν ἐξορία τους ἀπό τόν ἐπίγειο Παράδεισο τῆς Ἐδέμ. Ὁ ἐπίκαιρος ὕμνος τοῦ Ἱεροῦ Τριῳδίου, πού προτάξαμε, λέγει τά ἑξῆς : «Ἀφοῦ ἐχάσαμε τόν Παράδεισο τήν πρώτη φορά καί γίναμε ἄποικοι καί ξένοι πρός αὐτόν, μέ τό νά φᾶμε ἀπό τόν ἀπαγορευμένο καρπό, μᾶς ἐπανέφερες πάλι (στόν ἐπουράνιο πιά Παράδεισο) μέ τόν Σταυρό καί τό Πάθος Σου, Σωτῆρα καί Θεέ μου. Μέ τόν Τίμιο Σταυρό σου ὀχύρωσέ μας, νά ὁλοκληρώσωμε τήν Νηστεία, ὅπως ἁρμόζει σέ συνειδητούς Χριστιανούς, καί νά προσκυνήσωμε τήν Θείαν σου Ἀνάστασιν, τό σωτήριο Πάσχα, μέ τίς πρεσβεῖες τῆς Τεκούσης σε Θεοτόκου Μαρίας».

Νά φορέσωμε τήν πανοπλία τοῦ Ζωοποιοῦ Σταυροῦ συνιστᾶ  ὁ Ἱερός Ὑμνογράφος στό ἀκόλουθο τροπάριο τῶν Αἴνων τῆς Κυριακῆς αὐτῆς˙ (τό ἀποδίδουμε σέ ἁπλῆ γλώσσα) : «Ἔχει ἀνοίξει πιά τό ἀθλητικό στάδιο τῶν ἀρετῶν. Ὅσοι θέλετε νά ἀγωνισθῆτε εἰσέλθετε σ' αὐτό τό πνευματικό σκάμμα, ἀφοῦ ἀναζωσθῆτε γιά νά κάνετε τόν καλό ἀγῶνα τῆς Νηστείας. Γιατί αὐτοί πού ἀθλοῦνται μέ τόν νόμιμο τρόπο, δίκαια θά στεφανωθοῦν. Καί ἀφοῦ ἁρματωθοῦμε μέ τήν πνευματική πανοπλία τοῦ Σταυροῦ, ἄς ἀντιμετωπίσωμε τόν ἐχθρό μέ τόν ὁπλισμό τῆς ψυχῆς μας, κατέχοντας τήν Πίστιν μας σάν τεῖχος ἀκατάβλητο καί ἀκατανίκητο, καί σάν θώρακα τήν προσευχή, καί τήν ἐλεημοσύνη ὡς περικεφαλαία. Ἀντί γιά μαχαῖρι νά ἔχης τήν νηστεία, ἡ ὁποία κόβει ἀπό τήν καρδιά κάθε κακία. Αὐτός, πού ἐφαρμόζει αὐτά θά πάρη ἀπό τόν Παμβασιλέα Χριστό, κατά τήν ἡμέρα τῆς Κρίσεως τόν στέφανο τῆς νίκης».

Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, ὁμιλώντας γιά τόν πνευματικό ἀγῶνα τοῦ πιστοῦ παρατηρεῖ ὅτι «κανένας ἀγωνοθέτης, ὅσο κι ἄν ἔχη κάποιο ἀθλητή φίλο, δέν θά θελήση νά τόν στεφανώση χαριστικά. Θά τό κάνη αὐτό, ἀφοῦ ἰδῆ καί τούς κόπους τοῦ ἀθλητῆ. Καί φυσικά κυρίως διότι τόν ἀγαπᾶ. Ἔτσι καί ὁ Χριστός. Ὅσους ἀγαπᾶ περισσότερο, αὐτούς πρό πάντων θέλει νά προκόπτουν καί μέ τή δική τους προαίρεσι. Ὄχι μόνο μέ τή δική Του βοήθεια» (Ε.Π.Ε. 11,210).

Ἀναφερόμενος στά πνευματικά ἀθλήματα τοῦ Ἀποστόλου Παύλου σημειώνει ὁ ἱερός Χρυσόστομος : «Σάν ἀθλητής ὁ Παῦλος παλεύει, πυγμαχεῖ. Σάν στρατιώτης μάχεται στό τεῖχος, ἄλλοτε ὡς πεζικάριος, ἄλλοτε κάνει ναυμαχίες στή θάλασσα. Μεταχειριζόταν κάθε εἶδος μάχης. Ἄναβε φωτιές. Καί γιά ὅλους  ἦταν ἀνίκητος. Μέ ἕνα σῶμα νικοῦσε ὅλη τήν οἰκουμένη. Μέ μιά γλῶσσα τούς κατατρόπωνε ὅλους» (Ε.Π.Ε. 20,20).

Σχολιάζοντας ὁ ἱερός Πατήρ τήν σπουδαία συμβολή τῶν γονέων εἰς τό ἔργον τῆς πνευματικῆς ἀθλήσεως τῶν τέκνων τους λέγει τά ἑξῆς : «Δέν θά εἶναι μικρός ὁ μισθός τῶν γονέων. Μεγάλος θά εἶναι, διότι μεγάλωσαν ἀθλητές τοῦ Χριστοῦ. Ἀκοῦστε καλά, γονεῖς, πατέρες καί μητέρες! Θἄχετε μισθό γιά τήν καλή ἀνατροφή τῶν παιδιῶν σας» (Ε.Π.Ε. 23,506).

Καί προσθέτει ὁ θεῖος Χρυσόστομος γιά τή σωστή πνευματική ἄθλησι τά ἀκόλουθα: «Κανένας γενναῖος ἀθλητής δέν ζητάει τόν καιρό τῶν ἀγώνων λουτρά καί τραπέζι γεμᾶτο καί κρασί. Αὐτό εἶναι γνώρισμα ὄχι ἀθλητῆ, ἀλλά ἀνθρώπου ἀνοήτου. Διότι ὁ ἀθλητής μάχεται μέσα στή σκόνη, ἀλλειμένος μέ λάδι, μέ τή ζέστη τοῦ ἥλιου, μέ ἱδρῶτα πολύ, μέ κόπο κάι ἀγωνιστική σκληρότητα» (Ε.Π.Ε. 24, 340).

Ἐπαινώντας δέ τήν ἀξιοθαύμαστη ἄθλησι τοῦ μακαρίου Ἰώβ λέγει: «Ὅπως ὁ ἀθλητής, πού βγάζει τά ροῦχα του, ὁ Ἰώβ πέταξε ἀπό πάνω του τόν πλοῦτο, καί μπῆκε γυμνός στούς ἀγῶνες τῆς ἀρετῆς. Τόσο ἐξέπληξε ὅλους μέ τούς ἀγῶνες του, ὥστε κι αὐτοί ἀκόμα οἱ ἄγγελοι ἀπό τό οὐράνιο θεωρεῖο, βλέποντας τήν ὑπομονή τῆς ψυχῆς του, ἐκραύγασαν ἀπό θαυμασμό καί χειροκρότησαν ἐκεῖνον νικητή» (Ε.Π.Ε. 31, 600).

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,

Αὐτά λέγει ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία διά τοῦ Ὑμνογράφου της, ἀλλά καί διά τοῦ χρυσορρήμονος Ἁγίου Πατρός της Ἰωάννου Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως τήν ἱερή πανοπλία τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, μέ τό ἀκατανίκητο ὅπλο τῆς Νηστείας καί μέ τίς θεῖες ἀρετές τῆς Πίστεως καί τῆς Προσευχῆς, τῆς Ἀγάπης καί τῆς Ἐλεημοσύνης, τῆς Ταπεινώσεως καί τῆς Ὑπακοῆς, τῆς Αὐτογνωσίας καί τῆς Μετανοίας, τῆς Ὑπομονῆς καί τῆς Σιωπῆς. Ἡ πνευματική μας γυμνασία καί ἄθλησις νά εἶναι ἀποφασιστική καί ἄκαμπτη, ἐπίμονη καί καρτερική.

Αὐτή ἡ σωτήρια πνευματική ἄθλησις εἶναι, πού λείπει σήμερα ἀπό μᾶς τούς ἴδιους, ἀπό τίς οἰκογένειες καί τήν κοινωνία μας. Ἡ καλοπέρασις, ἡ ἡδονή, οἱ κοσμικές ἀπολαύσεις, τό ὑλιστικό φρόνημα, μᾶς καθηλώνουν, δυστυχῶς, στά γήϊνα καί τά φθαρτά καί μᾶς στεροῦν  τίς πνευματικές χαρές τῆς νηστείας, τῆς ἐγκράτειας, τῆς αὐτοκυριαρχίας καί τῆς πευματικῆς ἐλευθερίας. Ὑπάρχει ἡ ἐσφαλμένη ἀντίληψις καί θεωρία ὅτι τό Τριῴδιο, πού εἶναι μία ἀπό τίς ἱερώτερες περιόδους τῆς Ἐκκλησίας μας, εἶναι εὐκαιρία ξεφαντώματος καί ἀσυδοσίας καί ὄχι ἀνανήψεως καί περισυλλογῆς.

Σᾶς εὔχομαι ὁλόψυχα καλή, εἰρηνική, εὐλογημένη καί καρποφόρα Μεγάλη Τεσσαρακοστή καί καλή δύναμι στά πνευματικά παλαίσματα καί ἀγωνίσματα.

Μετά πατρικῶν εὐχῶν καί ἀγάπης
Ὁ Μητροπολίτης
†Ὁ Κυθήρων Σεραφείμ