Εκκλησία και Συναγωγή

ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ ΣΥΝΑΓΩΓΗ

Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός στήν ὁμιλία του «Εἰς τήν Μεταμόρφωση», σημειώνει «Στό παρελθόν ὁ θεόπτης εἶχε εἰσέλθει στό θεῖο γνόφο κάνοντας ὑπαινιγμό γιά τόν σκιώδη χαρακτήρα τοῦ νόμου. Γιατί ὁ νόμος εἶχε τήν σκιά τῶν μελλοντικῶν κι ὄχι τήν ἴδια τήν ἀλήθεια· ἄκου πού σοῦ τό λέγει ὁ Παῦλος «Σκιάν γάρ ἔχων ὁ νόμος τῶν μελλόντων ἀγαθῶν». Καί τότε ὁ Ἰσραήλ δέν μποροῦσε νά ἀτενίζει τήν φθαρτή δόξα τοῦ προσώπου τοῦ Μωυσῆ· ἐμεῖςὅμως ἀντικρίζουμε μέ ἀκάλυπτο πρόσωπο τή δόξα τοῦ Κυρίου καί ἀλλάζουμε μορφή ἀπό τήν μικρότερη δόξα σέ μεγαλύτερη, πετυχαίνοντάς το μέ τήν βοήθεια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος»1.

Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς θά πῆ στόν λόγον του «Εἰς τήν θεραπείαν τῶν δέκα λεπρῶν»: «Λέγοντας ὅμως «εἰ μή ὁ ἀλλογενής οὗτος», δείχνει τήν ἀχαριστία καί σκληροκαρδία τοῦ γένους τῶν Ἰουδαίων, καί ὅτι τά ἔθνηἦταν ἕτοιμα γιά ἐπιστροφή, ἐνῶ οἱ Ἰουδαῖοι ἦταν τελείως ἀμετανόητοι πρός τήν σωτηρία. Γι᾽ αὐτό καί σέ αὐτόν πούἐπέστρεψε μέ εὐγνωμοσύνη χάρισε δίκαια καί τήν ψυχική σωτηρία, πού προτυπώνει τή σωτηρία τῶν ἐθνῶν μέσῳ τῆς πίστεως, λέγοντάς του «ἀναστάς πορεύου·ἡ πίστις σου σέσωκέ σε· πορεύου εἰς εἰρήνην», ἐνῶ ἐκείνους πού δέν ἐπίστεψαν,ἀφοῦ τούς κατηγόρησε μόνο γιά τήν σιωπή, ἔδειξε ὅτι ἀπέτυχαν ὡς πρός τήν ψυχική σωτηρία. Μοιάζουν βέβαια οἱ δέκα λεπροί μέ ὁλόκληρο τό γένος τῶνἀνθρώπων· γιατί ὅλοι μας ἤμαστε λεπρωμένοι… ἐλευθέρωσε τήν φύση μαςὁ Κύριος ἀπό τήν ἁμαρτία. Ἀλλά οἱ Ἰουδαῖοι φάνηκαν ἀγνώμονες ἀπέναντι σέ αὐτήν τήν εὐεργεσία, ὅσοι ὅμως ἀπό τούς ἐθνικούς ἐπέστρεψαν ἀπό τόν μάταιο δρόμο τους καί πρόσφεραν δόξα στόν Θεό, ὄχι ὁμολογώντας ἁπλῶς τήν σωτηρία καί ἀνακηρύσσοντας τό μέγα ἔλεός του ἀλλά καί πειθόμενοι στίςἐντολές του καί ζώντας σύμφωνα μέ αὐτές»2.

Ὁ ἅγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς ἑρμηνεύοντας τό «Ὁ δέἀποκριθείς εἶπεν· οὐκ ἔστι καλόν λαβεῖν τόν ἄρτον τῶν τέκνων καί βαλεῖν τοῖς κυναρίοις», λέγει «Φοβερά λόγια!Ὁ Κύριος ἐδῶ δέ χρησιμοποίησε δικά Του λόγια, μίλησε τήν γλῶσσα τῶν συγχρόνων Ἰουδαίων, πού πίστευαν πώςἐκεῖνοι μόνο ἦταν παιδιά τοῦ Θεοῦ κι ὅλοι οἱ ἄλλοι λαοίἦταν σκυλιά. Ὁ Κύριος ἤθελε μέ αὐτόν τόν τρόπο νά προκαλέσει τήν διαμαρτυρία τῶν μαθητῶν Του γιά αὐτή τήν κακή ἀποκλειστικότητα πού διεκδικοῦσαν οἱ Ἰουδαῖοι.Ἤθελε ὁ Κύριος μέ αὐτόν τόν τρόπο νά εἰσαγάγει στά μυαλά τῶν μαθητῶν Του τή σκέψη, πού ἀργότερα θά διατύπωνε στούς γραμματεῖς καί τούς Φαρισαίους «Οὐαί ὑμῖν, γραμματεῖς καί Φαρισαῖοι ὑποκριταί».Προσέξτε τώρα. Αὐτοί πούὀνομάζονταν τέκνα, ἔγιναν σάν τούς σκύλους, ἐνῶ αὐτοί πού λογαριάζονταν σκύλοι, ἔγιναν παιδιά τοῦ Θεοῦ»3.

Ὁ ἅγιος Ἰουστῖνος Πόποβιτς ἑρμηνεύοντας ἀπό τήν πρός Φιλιππησίους ἐπιστολή τό «Βλέπετε τούς κύνας, βλέπετε τούς κακούς ἐργάτας, βλέπετε τήν κατατομήν… ἡμεῖς γάρἐσμεν ἡ περιτομή», λέγει «Οἱ Ἑβραῖοι πλέον δέν ἦταν παιδιά τοῦ Θεοῦ. Γιατί; Ἐπειδή τώρα ἐκεῖνοι εἶναιἀποξενωμένοι ἀπό τόν Θεό καί τόν Χριστό, ὅπως κάποτεἦταν οἱ ἐθνικοί. Ὀνομάζοντας τούς Ἑβραίους σκυλιάὁ Ἀπόστολος δείχνει τήν ξεδιαντροπιά τους, τήν ἀταραξία, τήν μεγάλη ἀπόστασή τους ἀπό τόν Θεό». Και συνεχίζει «Ἐκπληρώνοντας τό νόμο τοῦ Χριστοῦ καί μόνο μέ αὐτό, οἱ χριστιανοίἐκπληρώνουν τόν παλαιοδιαθηκικό νόμο, ἀλλά καί ἀσύγκριτα περισσότερα ἀπό αὐτόν. Μά, ἀκόμα καί τόν νόμο τῆς περιτομῆς οἱ χριστιανοί ἐκτελοῦν μέ πολύ πιό τέλειο τρόπο ἀπό τούς Ἑβραίους. Πνευματικά καρατόμησαν τήν καρδιά, δηλαδή ἔκοψαν τήν ἁμαρτία ἀπό αὐτήν καί τήν πέταξαν μακριά. Τοῦτο ἔκαναν μέ τήν δύναμη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Αὐτή εἶναι ἡ πνευματική, ἀχειροποίητη περιτομή, ἡ ὁποία μέ τήν σωτήρια δύναμη τοῦ  Χριστοῦ Σωτήρα ἀποτινάσσει τήν ἁμαρτία καί ἀπό τήν ψυχή καί ἀπό τό σῶμα»4.

Ὁ Μέγας Φώτιος θα πῆ σέ μία ἐρωτοαπόκριση «Ὁλόκληρη ἡ παλαιά νομοθεσία στό τέλος θάἀκυρωνόταν, ἀφοῦ τά σύμβολα πού τήν συνιστοῦν, αὐτόἀνακηρύσσουν καί προαναγγέλλουν, καί ὄχι μέ λόγια,ἀλλά μέ τά ἴδια τά ἔργα καί τίς πράξεις. Καί μάλιστα ἐπειδή ἡ παλαιά νομοθεσία εἶχε γίνει προοίμιο καί προγύμνασμα ἄλλης πολιτείας ἀνώτερης καί θεϊκότερης, πού δέν ἐπιδέχεται κατάργηση καί πού ἀποκλειστικά γι΄ αὐτήν εἶχε λάβει καί τήν προσωρινή ὕπαρξή της»5.

Ὁ ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας μιλώντας στό Δευτερονόμιο γιά τήν ἐκλογή τοῦ Ἰησοῦ τοῦ Ναυῆ, σημειώνει «Ἐπειδή ἐπρόκειτο ὁ πανάριστος Μωυσῆς να ἀποσυρθεῖ ἀπό τήν ἀρχηγία καί νά μεταβεῖ στίς οὐράνιες μονές, τόν ἀντικαθιστᾶ κατά κάποιο τρόπο καίἀναλαμβάνει τήν ἀρχηγία ὁ θεσπέσιος Ἰησοῦς.Ἐκπληρουμένη ἡ παλαιὰ Γραφὴ καὶ ἡ νομικὴ λατρεία εἶχε σὰν ἀποτέλεσμα νὰ κατεβεῖ σὲ μᾶς ἀπὸ τὸν οὐρανὸ ὁ Μονογενὴς λαμβάνοντας μορφὴ σὰν τὴν δικιά μας»6.

……………………………………………………………..

Σημειώσεις:

1. Ἰ. Δαμασκηνοῦ Ε.Π.Ε. τόμ. 9 σελ. 49.

2. Γρηγορίου Παλαμᾶ Ε.Π.Ε. τόμ. 11 σελ. 551.

3. Ἁγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς Ὁμιλίες Πέτρου Μπότση σελ. 148.

4. Π. Ἰουστίνου Πόποβιτς Ἑρμηνεία τῆς πρός Φιλιππησίους Ἐκδ. Ἐν πλῷ σελ. 127.

5. Φωτίου Πατριάρχου Κων\πόλεως Ε.Π.Ε. τόμ. 1 σελ. 499.

6. Κυρίλλου Ἀλεξανδρείας Ε.Π.Ε. τόμ. 5 σελ. 453.

Ορθόδοξος Τύπος,7 /02/2014