Μητροπολίτης Γόρτυνος Ιερεμίας, Μοναχική Κουρά. (Σχέση της με το βάπτισμα και τον γάμο)

ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΚΟΥΡΑ

(Σχέση της μέ τό βάπτισμα καί τόν γάμο)

1. Μιλώντας γιά τά ἱερά Μυστήρια, ἀδελφοί Χριστιανοί, σήμερα θά σᾶς μιλήσω γιά τήν Μοναχική Κουρά. Εἶναι Μυστήριο ἡ Μοναχική Κουρά; Καί βέβαια εἶναι Μυστήριο! Ὅπως σέ ἕνα νέο καί σέ μία νέα, πού θέλουν νά κάνουν οἰκογένεια, ἡ Ἐκκλησία τούς τελεῖ τό Μυστήριο τοῦ Γάμου, ἔτσι καί σέ ἕνα νέο ἤ σέ μία νέα, πού θέλουν νά ἀφιερωθοῦν στόν Θεό καί νά ζήσουν παρθενικά, ἡ Ἐκκλησία τούς τελεῖ ἄλλο Μυστήριο: Τήν Μοναχική Κουρά! Εἶναι δέ ὡραία, εἶναι πολύ ὡραία, ἡ Ἀκολουθία τοῦ Μυστηρίου αὐτοῦ καί ὅπου ἀκοῦτε νά κείρεται σέ Μοναστήρι Μοναχός ἤ Μοναχή νά πηγαίνετε, χριστιανοί μου, γιά νά θαυμάζετε ὄχι μόνο αὐτά πού θά ἀκοῦτε ἀλλά καί αὐτά πού θά βλέπετε!

2. Κατά βάση ἡ Μοναχική Κουρά εἶναι ἐπανάληψη τοῦ Βαπτίσματος. Ὅλοι ἐμεῖς πού εἴμαστε ἐδῶ βαπτισθήκαμε καί δώσαμε ὅρκο ὅτι θά ἀνήκουμε στόν Θεό. Εἴπαμε τό «ἀποτάσσομαι τῷ Σατανᾷ» καί τό «συντάσσομαι τῷ Χριστῷ», κάνουμε τήν ἀφιέρωσή μας στόν Θεό μέ τήν Τριχοκουρία (τήν «κουρά» μας), ἀλλά τά ξεχάσαμε ὅλα αὐτά. Πραγματικά, ἀδελφοί χριστιανοί, μέ τό Βάπτισμά μας δεσμευτήκαμε ὅτι θα ἀνήκουμε στόν Θεό. Μέ τό «ἀποτάσσομαι» πού εἴπαμε τότε (μέ τό στόμα τοῦ ἀναδόχου μας), ἀποκηρύξαμε τόν Σατανᾶ ἀπό τή ζωή μας, ἀφοῦ μάλιστα καί τόν φτύσαμε ἐκείνη τήν ὥρα καί δέν ἔχουμε λοιπόν καμιά σχέση μ᾽ αὐτόν. Καί μέ το «συντάσσομαι» πού εἴπαμε πάλι στό Βάπτισμά μας ὑπογράψαμε ἱερό συμβόλαιο, συμβόλαιο ἐνώπιον ἀγγέλων καί ἀνθρώπων ὅτι θά ἀνήκουμε ἀπόλυτα στόν Θεό. Πάει πιά γιά μᾶς τό «ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν», πού εἶπε ὁ Κύριος. Αὐτό εἶναι για τούς ἀβάπτιστους. Γιά μᾶς ἰσχύει τό «λάλει Κύριε καί ὁ δοῦλος Σου ἀκούει». Εἶναι μεγάλη ὑπόθεση, ἀδελφοί μου, τό ὅτι εἴμαστε βαπτισμένοι καί γενήκαμε χριστιανοί.

Τό κακό ὅμως πού παθαίνουμε στήν ζωή μας εἶναι ὅτι ξεχνᾶμε τούς βαπτιστικούς ὅρκους μας καί ἔτσι χάνουμε τήν Χάρη τοῦ Ἁγίου Βαπτίσματος. Ἀλλά ἔρχονται ἐκλεκτές ψυχές, ἄνδρες καί γυναῖκες, νέοι καί νεάνιδες, πού θέλουν νά ἀνανεώσουν τούς ὅρκους τοῦ ἱεροῦ Βαπτίσματος, νά ξαναποῦν συνειδητά πιά ὅτι ἀποκηρύσσουν τά ἔργα τοῦ Σατανᾶ καί ὅτι ἀνήκουν ἀπόλυτα στόν Θεό καί νά ξανα- κάνουν τήν Τριχοκουρία, πού ἔκαναν στό Βάπτιμά τους. Ἔτσι ἔχουμε τήν Μοναχική Κουρά. Συμβολίζει δε ἡ κουρά τῆς κεφαλῆς πρῶτον μέν κάποια προσφορά ἀπό το κορυφαῖο σημεῖο τοῦ σώματός μας στόν Θέο, ἀλλά σημαίνει δεύτερον, βαθύτερον, την ἀποβολή τῶν κακῶν λογισμῶν καί τήν προσφορά τοῦ νοῦ μας στόν Θεό.

3. Ὥστε, λοιπόν, ἡ Μοναχική Κουρά εἶναι κατά πρῶτον ἐπανάληψη τῶν βαπτιστικῶν ὅρκων. Ἀλλά δέν εἶναι μόνον αὐτό. Ἡ Μοναχική Κουρά θά πῶ τώρα ὅτι εἶναι γάμος. Ἡ ψυχή τοῦ Μοναχοῦ ἤ τῆς Μοναχῆς νυμφεύεται τόν Χριστό καί ἄγγελοι παρευρίσκονται τήν ὥρα ἐκείνη καί ὑπογράφουν τό ἱερό καί ἀδιάλυτο τοῦ γάμου αὐτοῦ.

Στήν ἀκολουθία τοῦ γάμου τῶν ἀνδρογύνων ὁ ἱερέας διαβάζει μία εὐχή πού λέγει για τόν Θεό ὅτι εἶναι «ὁ τοῦ μυστικοῦ καί ἀχράντου γάμου ἱερουργός καί τοῦ σωματικοῦ νομοθέτης». «Σωματικός» γάμος, πού τόν νομοθέτησε ὁ Θεός, ξέρουμε ποιός εἶναι.

Εἶναι ὁ γάμος τῶν γονιῶν μας, ἀπό τόν ὁποῖο γεννηθήκαμε ἐμεῖς. Ἀλλά ποιός εἶναι ὁ ἄλλος ἐκεῖνος γάμος, «ὁ μυστικός καί ἄχραντος», τόν ὁποῖο ἱερουργεῖ ὁ Θεός, ὅπως λέει ἡ παραπάνω εὐχή; Εἶναι ὁ γάμος τῶν Μοναχῶν μέ τόν Θεό, εἶναι ἡ Μοναχική Κουρά. Ἀδελφοί μου, δέν ἐπαρκεῖ ἡ ὥρα γιά νά σᾶς πῶ πολλά. Εἶναι ὄμορφος και εἶναι πολύ γλυκός αὐτός ὁ γάμος τῆς ψυχῆς μέ τόν Χριστό. Ἡ Μοναχή ξέρει ὅτι δεν θά τήν χτυπήσει καί δέν θά τήν χωρίσει ποτέ ὁ Νυμφίος της Χριστός! Ἀντίθετα ὁ Νυμφίος Χριστός ραβδίσθηκε καί σταυρώθηκε γιά τήν Νύμφη καί τῆς ἕτοιμάζει παλάτι στόν οὐρανό, τήν οὐράνιο Βασιλεία Του! Στή Μοναχική Κουρά, ἀδελφοί, πρόκειται γιά θεῖο ἔρωτα πού λειώνει. «Ἔθελξας πόθῳ με Χριστέ καί ἠλλοίωσας τῷ θείῳ σου ἔρωτι»!

4. Ὁμολογῶ ὅτι ὁ θεῖος αὐτός γάμος, «ὁ μυστικός καί ἄχραντος», δέν εἶναι ἡ φυσική κατάσταση τοῦ ἀνθρώπου. Τό φυσικό τοῦ ἀνθρώπου μετά τήν πτώση εἶναι να ὑπανδρεύεται ἡ γυναίκα καί νά νυμφεύεται ὁ ἄνδρας. Ἡ παρθενία δέν εἶναι τό φυσικό, ἀλλά εἶναι μιά ὑπερφυσική κατάσταση. Ἐρωτῶ ὅμως: Πῶς τό πετυχαίνει ὁ Μοναχός καί ἡ Μοναχή πού ἔχουν σῶμα, νά ὑπερβαίνουν τό φυσικό καί νά ζοῦν τό ὑπερφυσικό;

Ἁπλούστατα: Πετυχαίνουν τό ὑπερφυσικό, γιατί βρίσκονται σέ συνεχῆ κοινωνία με τόν ὑπέρ φύσιν Θεό! Ἔτσι λέγει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακας: Ὅπου βλέπουμε ὅτι νικήθηκε τό φυσικό, νά ξέρουμε ὅτι ἐκεῖ δηλώνει τήν παρουσία Του ὁ ὑπέρ φύσιν Θεός. «Ὅπου φύσεως ἧττα ἔγνωσται, ἐκεῖ τοῦ ὑπέρ φύσιν παρουσία ἐπέγνωσται»!

Οἱ Μοναχοί καί οἱ Μοναχές, ἀγαπητοί μου, ἔχουν τόν δικό τους κόσμο. Ζοῦν συνέχεια τό «ἄνω σχῶμεν τάς καρδίας»! Δεῖγμα δέ ὅτι ἀποκόπηκαν ἀπό τά κοσμικά εἶναι το ὅτι στό πρόσωπό τους ἔχουν «τυφλοπάνι»! ῾Ως «τυφλοπάνι» ἐννοῶ τήν «μανδήλα», πού φοροῦν οἱ Μοναχές καί τό «κουκούλλιο» καί «ἐπανωκαλύμμαυχο», πού φοροῦν οἱ Μοναχοί καί Ἱερομόναχοι. Γι᾽ αὐτό, χριστιανοί μου, προσοχή, μεγάλη προσοχή ὅταν συναντιέστε μέ Μοναχούς καί Μοναχές. Προσοχή στά λόγια σας καί στίς συζητήσεις σας. Ἡ κουβέντα σας μ᾽ αὐτούς νά μήν εἶναι γιά κοσμικά πράγματα, ἀλλά γιά θεϊκά. Γιατί, ἄν τούς μιλᾶτε γιά κοσμικά, τούς βγάζετε ἀπό τόν κόσμο τους, τούς βγάζετε ἀπό «τά νερά τους», πού λέμε. Τούς κάνετε ζημιά. Καί τελικά ἡ ζημιά θά εἶναι δική σας. Γιατί ἄν ὁ Μοναχός διακόπτει τήν κοινωνία του μέ τόν Χριστό, πού πρέπει νά εἶναι ἀδιάκοπη, καί κουβεντιάζει καί ἀσχολεῖται μέ κοσμικά, τότε, ὅταν θά τοῦ λέτε νά προσεύχεται γιά τά οἰκογενειακά σας προβλήματα, ἡ προσευχή του δέν θά ἔχει δύναμη καί δέν θά εἰσακούεται. Ὅταν πηγαίνετε στά Μοναστήρια θα μιλᾶτε στούς Μοναχούς καί στίς Μοναχές σάν νά εἶστε καί σεῖς οἱ ἴδιοι Μοναχοί και Μοναχές. Ἔτσι θά παίρνετε τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ καί τῆς Παναγίας ἀπό τό προσκύνημά σας σέ ἕνα Μοναστήρι.

5. Τέλος, χριστιανοί μου, ἔχω νά σᾶς πῶ τό πιό σοβαρό: Ἄν τό παιδί σας, ἀγόρι ἤ κορίτσι, σᾶς πεῖ «μάνα, πατέρα, ἐγώ θέλω νά ἀφιερωθῶ στόν Θεό καί νά πάω σε Μοναστήρι», μήν τό ἐμποδίσετε καί μήν πᾶτε κόντρα στήν ἐπιθυμία πού τοῦ ἔβαλε ὁ Θεός. Θά κάνετε τό μεγαλύτερο ἁμάρτημα, ἄν τό ἐμποδίσετε, ἁμάρτημα μεγαλύτερο καί ἀπό τό νά γκρεμίσετε μία Ἐκκλησία. Καί θά σᾶς πῶ γιατί: Ἄν γκρεμίσετε μία Ἐκκλησία, μαζεύουμε χρήματα καί τήν ξαναχτίζουμε. Ἄν ὅμως ἐμποδίσετε ἕνα παιδί ἀπό τήν ἱερή του κλήση, τότε δέν διορθώνεται τό κακό αὐτό. Εἶναι μεγάλη τιμή καί μεγάλη εὐλογία γιά μιά οἰκογένεια τό νά δώσει ἕνα παιδί στόν Θεό, γιά να γίνει Μοναχός ἤ Μοναχή.

Ἡ Μητρόπολή μας φημιζόταν ἄλλοτε γιά τόν Μοναχισμό της ὅτι εἶναι τό Ἅγιον Ὄρος τῆς Πελοποννήσου! Ἀλλά στά τωρινά χρόνια κατέπεσε ἡ δόξα της αὐτή και δέν βλέπουμε νέους καί νέες νά θέλουν νά ἀφιερωθοῦν στόν Θεό. Ἀλλά πιστεύουμε στά λόγια τοῦ Τιμίου Προδρόμου καί Βαπτιστοῦ Ἰωάννου, πού εἶπε ὅτι «καί ἀπό τά λιθάρια μπορεῖ νά ἀναστήσει ὁ Θεός τέκνα στόν Ἀβραάμ»! Καί ἀπό τούς τοίχους λοιπόν καί τούς λίθους τῶν κλειστῶν Μοναστηρίων μας προσευχόμαστε νά ἐγείρει ὁ Θεός Μοναχούς γιά νά ψάλλουν τό Ἀλληλούια!

Μέ πολλές εὐχές,

† Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας