Προσφώνηση του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου ενώπιον του σώματος της Ιεραρχίας

Σεβασμιώτατοι εν Χριστώ αδελφοί,

Η Πρόνοια του Τριαδικού Θεού μας συγκέντρωσε και πάλι, ως μέλη της Ιεραρχίας της Εκκλησίας μας. Μας δίδεται έτσι η ευκαιρία να επικοινωνήσουμε, να συναντήσει ο ένας τον άλλον αδελφό του αλλά και να προσφέρουμε συγχρόνως τον πνευματικό μας οβολό σε καιρούς δυσχερείς.

- Νομίζω ότι δεν είναι ανάγκη να περιγράψω τα συμβαίνοντα μέσα και γύρω μας αφού και σεις ως υπεύθυνοι ποιμένες συγκεκριμένων περιοχών ιδιαίτερα των μεγαλουπόλεων, ζήτε τις καθημερινές ανάγκες. Η φτώχεια, η ανεργία, η ανασφάλεια, η ένδεια κάθε μέρα και περισσότερο μας αγγίζουν. θα επαναλάβω μια φράση πρεσβυτέρου αγαπητού μας αδελφού που είναι ανακεφαλαίωσις των παραπάνω: Η χώρα μας βρίσκεται σε δοκιμασία.

Η όλη κατάστασις μας θυμίζει την περιγραφή του Γρηγορίου Νύσσης: «Οι σημερινοί καιροί μας έφεραν σωρεία από γυμνούς και αστέγους. Ένα πλήθος στέκεται μπροστά στη θύρα του καθενός. Παντού βλέπετε το χέρι να είναι απλωμένο και να ζητά… Σ’ αυτούς σπίτι είναι η ύπαιθρος, καταφύγιο οι στοές και τα σταυροδρόμια και τα πιο εγκαταλελειμμένα μέρη της αγοράς. Σαν τα νυχτοπούλια και τις κουκουβάγιες που φωλιάζουν στις τρύπες. Τα ρούχα τους είναι κουρελιασμένα. Έσοδά τους είναι οι καλές διαθέσεις των φιλανθρώπων• τροφή τους ο,τιδήποτε πέσει από τους περαστικούς• ποτό τους η πηγή της πόλεως, όπως ακριβώς και για τα ζώα• κύπελλό τους οι άδειες παλάμες• θησαυρός τους η τσέπη τους, όταν δεν έχει τρύπες και κρατάει ο,τι της βάζουν μέσα• τραπέζι τους τα ενωμένα γόνατά τους• κρεβάτι τους το χώμα• λουτρό τους ο απέριττος ποταμός ή η λίμνη που ο Θεός έδωσε για όλους. Η ζωή τους είναι πλανόδια και πρωτόγονη όχι γιατί ήταν έτσι απ’ την αρχή, αλλά εξ αιτίας ατυχημάτων και ανάγκης».

Η Εκκλησία πάντοτε δια μέσου των αιώνων συνδεδεμένη με την Ιστορία αυτού του τόπου στάθηκε πλάι του, έστω και αν πολλάκις αγνοήθηκε, περιφρονήθηκε, αδικήθηκε και είδε τον εαυτό της να εκτοπίζεται στο περιθώριο. 

Δεν θα ήθελα να συνεχίσω τον λόγο επ᾽ αυτού ούτε να αναφερθώ στα θέματα, που θα μας απασχολήσουν αφού αυτά είναι ήδη καταχωρημένα στην Ημερησία Διάταξη.

Η ΔΙΣ κατά την συνεδρία της 17ης παρελθόντος μηνός απεφάσισε να αλλάξει το μέχρι τότε προγραμματισμένο κύριο θέμα της «Ημερησίας Διατάξεως, και πρότεινε αντ’ αυτού να είναι το συζητησόμενο: Η Εκκλησία μας προ της κρίσης της χώρας μας».

Προβάλλουν δύο ερωτήματα: Τι πταίει; Τι κάνουμε; Προτιμώ να ρίξουμε το βάρος στο δεύτερο ερώτημα. 

Θα ήθελα να επικεντρώσω τις σκέψεις μου μόνο σε μερικά κρίσιμα ζητήματα για την πορεία της Εκκλησίας μας στους δύσκολους καιρούς και περιστάσεις που διανοίγονται μπροστά μας και να κάνω κάποιες επισημάνσεις:

Α. Πρώτος στόχος η σωστή και συνεχής διαποίμανση του λαού μας.

Η Εκκλησία μας δεν έπαψε ποτέ να λειτουργεί ως μητέρα. Πάντοτε, ιδιαίτερα στις δύσκολες ώρες των δοκιμασιών, ο σύνδεσμος γίνεται πιο δυνατός. Το έργο της κατήχησης της στήριξης της ελπίδος, της όποιας συμπαράστασης στο μέτρο του δυνατού, της πνευματικής καλλιέργειας ανήκουν στο πλαίσιο της αποστολής της. Αυτή η διακονία πρέπει να ενταθεί περισσότερο.

Β. Ανάγκη ενότητος όλων μας. 

Η άσχημη εικόνα της πατρίδος μας των τελευταίων χρόνων και ιδιαίτερα η αλληλοϋπονόμευση, πρέπει να μας διδάξει όλους μέσα στο χώρο αυτό, να μην επιτρέψουμε να εισβάλουν και στο σώμα μας διχαστικά δαιμόνια. Ζούμε τον καιρό αυτό συγκινητικά φαινόμενα της αγάπης και της αφοσιώσεως του λαού μας προς την Εκκλησία. Μη τον απογοητεύσουμε.
Η εμπειρία μου με πείθει και θέλω να σας διαβεβαιώσω, ότι και στις ημέρες μας με την Χάρη του Θεού όλοι όσοι κατέχουν επισκοπική θέση μέσα στην αίθουσα αυτή, αγαπούν με κάθε θυσία την Εκκλησία μας με όσα αυτή πρεσβεύει και διδάσκει. Δεν υπάρχει κανένας ρίψασπις, κανένας προδότης.

 Και αν μερικές φορές κατά το ανθρώπινο προβάλουν παρεξηγήσιμες θέσεις, διαφορετικές συμπεριφορές, εγωιστικά φαινόμενα, οφείλουμε να ανατρέξουμε στη διδαχή του Χριστού μας, στο παράδειγμα των Πατέρων και των αγίων της Εκκλησίας και με ευαγγελικό τρόπο, να δώσουμε ευεργετικές λύσεις, ανάπαυση στις διαφορές μας. Έτσι ώστε να μπορούμε κατάματα να λέμε στα παιδιά μας: «Έρχου και ίδε».

- Στην Ορθοδοξία δεν ρίχνουμε τον αδερφό στην Πυρά, ούτε η Ιερή Εξέταση βρήκε χώρο στην Ορθόδοξη πίστη και στην Παράδοσή μας. 

Γ. Προσοχή στις μισές αλήθειες που κυκλοφορούν.

Στην εποχή της πληροφόρησης είναι φυσικό η πλούσια τεχνογνωσία με έντυπα, με άλλα σύγχρονα μέσα να μας πολιορκεί. 

Οι ιδέες, οι πολλές ιδέες, η παραπληροφόρηση, οι σκοπιμότητες μας κατακλύζουν και δημιουργούν συγχύσεις. Η προπαγάνδα δυστυχώς κατάφερε στην εποχή μας το ψέμα να το παρουσιάζει ως αλήθεια, την ασχήμια ως ομορφιά, το κακό ως καλό.

Μέσα σ’ αυτόν τον ανταγωνιστικό αγώνα δεν λείπουν προσπάθειες που με ένα φασιστικό τρόπο φιλοδοξούν να «διορθώσουν» και να «σώσουν» την Εκκλησία.

Και είναι αλήθεια ο,τι είναι σοβαρό, και χρήσιμο θα το χρειασθούμε και θα το χρησιμοποιήσουμε. Απέχη, όμως, αυτό πολύ από τη λανθασμένη προσπάθεια «χειραγωγήσεως της Εκκλησιαστικής μας διοικήσεως».

Δ. Επιδίωξη συνεργασίας Εκκλησίας και Πολιτείας.

Τούτο είναι αναγκαίο στους δύσκολους καιρούς μας περισσότερο από κάθε άλλη φορά. Τελευταία έγιναν φιλότιμες προσπάθειες προς την κατεύθυνση αυτή. Τα αποτελέσματα δεν ήσαν τα επιθυμητά. Υπήρξαν πολιτικά πρόσωπα που ενίσχυσαν την προσπάθεια αυτή και οφείλω από τη θέση αυτή να τα ευχαριστήσω. Το γενικότερο όμως κλίμα ήταν αδιάφορο, μία δαιμονιώδης γραφειοκρατία και ο παραγοντισμός ασήμαντων λειτουργών που μάλλον δυσκολεύουν παρά εξυπηρετούν έκαμαν τις προσπάθειες αναποτελεσματικές. 
- Ιδιαίτερα σήμερα μπροστά στην πνευματική κρίση που ακολουθείται και από άλλες κρίσεις όπως η οικονομική που μας μαστίζει είναι απαραίτητη η δική μας συμβολή. Η Ιστορία μας, ο πολιτισμός μας, η γλώσσα μας, η αξιοπρέπειά μας, η εθνική μας υπερηφάνεια, ο αλληλοσεβασμός να μην καταντήσουν στη χώρα που γεννήθηκε η Δημοκρατία «είδη εν ανεπάρκεια».
Ευχαριστώ.