Είναι αξιόπιστα τα Ευαγγέλια;

Μέσα από την Καινή Διαθήκη προβάλλει η θεϊκή ομορφιά του Ιησού Χριστού. Αυτός είναι ο λόγος που αυτή έχει πολεμηθεί περισσότερο από κάθε άλλο βιβλίο στην ιστορία της ανθρωπότητας. Παρ’ όλα αυτά, κανείς δεν μπόρεσε να αποδείξει τίποτα. Η γνησιότητα και η αξιοπιστία της είναι έξω από κάθε αμφισβήτηση. Ο Γάλλος φιλόσοφος Durant, ο οποίος δεν ήταν Χριστιανός, στο πολύτομο έργο του «Παγκόσμια ιστορία του Πολιτισμού», διατυπώνει το εξής συμπέρασμα: «Τα ουσιώδη μέρη των συνοπτικών (των τριών πρώτων) Ευαγγελίων συμφωνούν πολύ χαρακτηριστικά και προσφέρουν μια σταθερή εικόνα του Χριστού. Στον ενθουσιασμό της για την ανακάλυψή της η Ανώτερη Κριτική εφάρμοσε επί της Καινής Διαθήκης δοκιμασίες αυθεντικότητας τόσο αυστηρές, ώστε με αυτές εκατοντάδες αρχαίες προσωπικότητες, δηλαδή ο Χαμουραμπί, ο Δαβίδ, ο Σωκράτης θα χάνονταν στους θρύλους».

Χαρακτηριστικό της αξιοπιστίας των Ευαγγελίων, συνεχίζει, είναι ότι «αναφέρουν πολλά επεισόδια, τα οποία απλοί επινοητές θα είχαν αποκρύψει». Τέτοια είναι «ο συναγωνισμός των Αποστόλων για υψηλές θέσεις στη Βασιλεία των Ουρανών, η φυγή τους μετά τη σύλληψη του Ιησού, η άρνηση του Πέτρου, η μη εκτέλεση θαυμάτων υπό του Χριστού στη Γαλιλαία» και πολλά άλλα.

Βέβαια τα Ευαγγέλια δεν είναι βιογραφίες με τη σύγχρονη έννοια, όπως επί παραδείγματι ένας ιστορικός θα έγραφε τη ζωή και το έργο του Βενιζέλου, του Καραμανλή, του Παπανδρέου. Σε μια τέτοια περίπτωση ο ιστορικός θα αναζητούσε όλες τις λεπτομέρειες της ζωής και του έργου τους. Οι Ευαγγελιστές δεν είχαν τέτοιο σκοπό. Επιδίωξή τους ήταν να παρουσιάσουν τη μεγάλη Αλήθεια, ότι ο Χριστός είναι ο Μονογενής Υιός του Θεού, ο Σωτήρας και Λυτρωτής των ανθρώπων.

Η αξιοπιστία τους φαίνεται και από τον τρόπο, που παρουσιάζουν τη μορφή του Ιησού. Αν ήθελαν να παραποιήσουν και να παρουσιάσουν μια μορφή του Χριστού δικής τους εμπνεύσεως δε θα την παρουσίαζαν, όπως μας την περιγράφουν στα ιερά Ευαγγέλια. Η μορφή αυτή είναι αντίθετη στις προσδοκίες της εποχής εκείνης. Εκείνοι περίμεναν ένα Μεσσία ένδοξο, με κοσμική εξουσία, που θα αποκαθιστούσε το κράτος του Ισραήλ. Το να παρουσιάζουν, λοιπόν, ένα Μεσσία πονεμένο, σε πρωτοφανή αγωνία μέσα στον κήπο της Γεθσημανή, που πεθαίνει σαν ένας ληστής πάνω στο σταυρό, αυτό ήταν τελείως αντίθετο με τις βλέψεις και τις φιλοδοξίες όχι μόνο των άλλων, αλλά και των ίδιων των μαθητών. Τέτοια όμως ειλικρίνεια δε δείχνουν οι κατασκευαστές των μύθων.

Ο Χριστιανισμός στην εμφάνισή του, αν και θεϊκή αποκάλυψη, δεν έχει τίποτα το εξωγήινο, το κρυφό και μυστηριώδες. Δεν αιωρείται μεταξύ ουρανού και γης. Είναι πραγματική η παρουσία του ανάμεσα στους απλούς ανθρώπους. Ο Χριστός αναστράφηκε τους ανθρώπους και οι άνθρωποι αναστράφηκαν το Χριστό. Πήγε κοντά τους, έζησε μαζί τους τους πόνους και τις χαρές τους, όλες τις εκδηλώσεις της καθημερινής ζωής.

Τι σημαίνει αυτό; Όταν γράφτηκαν τα Ευαγγέλια, οι άνθρωποι διάβαζαν εκεί γεγονότα, που τα είχαν ζήσει, ήταν αυτόπτες και αυτήκοοι μάρτυρες. Και θα ήταν ακατανόητο, σε τέτοιους ζωντανούς μάρτυρες, να προσφέρουν μύθους με συγκεκριμένα πρόσωπα και γεγονότα. Υπήρχε κάθε δυνατότητα ελέγχου.

Όσο για την αντικειμενικότητα και αμεροληψία των Ευαγγελιστών, αυτή αναγνωρίσθηκε ακόμη και από μη Χριστιανούς ερευνητές: Ο ευαγγελιστής Λουκάς χρησιμοποίησε κατά τη σύνταξη του Ευαγγελίου του αυστηρή ιστορική μέθοδο. Ο Σατομπριάν τον τοποθετεί με καθαρά επιστημονικά κριτήρια ανάμεσα στους μεγάλους ιστορικούς της αρχαίας Ελλάδος. Ο ευαγγελιστής Ματθαίος, από την άλλη, περιορίζεται να αναφέρει γεγονότα και τίποτε άλλο. Καμιά τροποποίηση, καμιά μεταβολή, καμιά εξιδανίκευση. Ίσα-ίσα το αντίθετο συμβαίνει. Ακόμη κι εκεί που θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει την αποσιώπηση δεν το κάνει. Προτιμά να εκθέσει παρά να αποσιωπήσει.

Χαρακτηριστικό ανάμεσα στα πολλά είναι το παράδειγμα της γενεαλογίας του Κυρίου. Το ευαγγέλιο του Ματθαίου αρχίζει με μια απλή και σύντομη γενεαλογική απαρίθμηση, που, όπως είπαν, θυμίζει συμβολαιογραφική πράξη. Όχι παραδοξότητες και μυθολογίες. Όχι πρόσωπα ανύπαρκτα. Όχι Κένταυροι και ημίθεοι και εξωτικές θεότητες, για να εξιδανικευθεί και ωραιοποιηθεί ο μεγάλος Αναμενόμενος. Συγκεκριμένα ονόματα και μόνο. Ένδοξα και άσημα, μεγάλα και μικρά, έντιμα και αμαρτωλά. Ανάμεσα σε άλλα, και ονόματα που θυμίζουν την ηθική κατάπτωση και τον εξευτελισμό. Κι ύστερα μιλάνε για εξιδανίκευση! Και ο πιο κοινός άνθρωπος θα ντρεπόταν και θα δυσκολευόταν να δεχθεί στο γενεαλογικό του δέντρο γυναίκες πόρνες και άνδρες φονιάδες. Και όμως ο Ματθαίος απαριθμεί ανθρώπους καθόλου καλής διαγωγής. Είπαν, πως ένας εχθρός του Χριστού δε θα διάλεγε χειρότερο δυσφημιστικό τρόπο.

Και μόνο η αναφορά σε γυναικείο γενεαλογικό δέντρο ήταν υποτιμητική για την εποχή εκείνη της ανδροκρατίας. Κάτι τέτοιο το απέφευγαν προσεκτικά οι Ιουδαίοι. Καμιά αξία δεν είχαν γι’ αυτούς οι γυναίκες. Τις παρέλειπαν στις γενεαλογίες, όπως τις απέφευγαν και στις δημόσιες εκδηλώσεις και στις δημόσιες λατρείες. Όταν μάλιστα οι γυναίκες αυτές ήταν ιδιαίτερα αμαρτωλές, τότε η παρουσίασή τους από τον ευαγγελιστή Ματθαίο είναι, θα έλεγε κανείς, αληθινή πρόκληση.

Ε, λοιπόν, αυτήν ακριβώς την πρόκληση απευθύνει ο Ματθαίος, πρώτα-πρώτα στους αρνητές της ευαγγελικής αξιοπιστίας. Αυτή την πρόκληση απευθύνει σε όλους τους πολέμιους του Χριστιανισμού, για να τους πει, πώς γράφεται η ιστορία. Σέβονται την αλήθεια, υπηρετούν την αλήθεια, αγωνίζονται για την αλήθεια και δεν τη θυσιάζουν για καμιά απολύτως σκοπιμότητα.

Ωραία εξιδανίκευση! Όταν αναφέρεται η Θάμαρ, η Ραχάβ η πόρνη, η Βηρσαβεέ η γυναίκα του Ουρία! Πόσες αμαρτωλές ιστορίες θυμίζουν τα ονόματα αυτά! Ασφαλώς στο γενεαλογικό δέντρο υπήρχαν και άγιες γυναίκες. Τις παραλείπει. Γιατί; Για να εξιδανικεύσει, μας λένε!

Ύστερα από αυτά τα επιχειρήματα, ποιος γράφει ιστορία αμερόληπτη και αντικειμενική και ποιος ασχολείται με παραμύθια, είναι φανερό για κάθε ερευνητή. Ο ευαγγελιστής Ματθαίος παρουσιάζει τον ενανθρωπήσαντα Θεό με την πιο ταπεινή ανθρώπινη προέλευσή Του. Το αντίθετο με ό,τι θα περίμενε κανείς. Γιατί; Δεν υπάρχει γιατί, όταν πρόκειται για την αλήθεια. Υπάρχει ιστορική εντιμότητα. Αυτή, που δε διαθέτουν οι μυθοπλάστες, που προσπαθούν να αμφισβητήσουν την αλήθεια της πίστεως.

[Το κείμενο βασίζεται στο βιβλίο του Γ. Μελέτη «Ερωτήματα στον Ιησού Χριστό» των εκδόσεων «Ζωής»]

Χριστιανική Φοιτητική Δράση - Είναι αξιόπιστα τα Ευαγγέλια;