Ο Μητροπολίτης Κυθήρων Σεραφείμ για την τέλεση των Ιερών Μυστηρίων

Ἐν Κυθήροις τῇ 30ῃ Ἰανουαρίου 2012

ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ
(ὑπ' ἀριθ. 90/2012)

Πρός
Τόν Ἱερόν Κλῆρον καί τόν Χριστώνυμον Λαόν
τῆς καθ' ἡμᾶς Ἱερᾶς Μητροπόλεως
Κυθήρων καί Ἀντικυθήρων

Ἀγαπητοί μου Ἱερεῖς, Ἀδελφοί καί Συλλειτουργοί,
Ἀδελφοί μου Χριστιανοί, Τέκνα μου ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά∙

Ἐγκάρδια εὔχομαι οἱ τιμώμενοι ἅγιοι Τρεῖς Ἱεράρχαι καί Οἰκουμενικοί Διδάσκαλοι : Βασίλειος ὁ Μέγας, Γρηγόριος ὁ Θεολόγος καί Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, οἱ ἔνθεοι στυλοβάτες τῆς Ἐκκλησίας καί Προστάτες τῆς Παιδείας νά εὐλογοῦν καί νά προστατεύουν τήν δοκιμαζόμενη πατρίδα μας, τίς οἰκογένειες καί τήν σχολική παιδεία μας.

Μέ τήν παροῦσα Ἐγκύκλιο, εὑρισκόμενοι ἀκόμη στόν πρῶτο μῆνα τοῦ νέου ἔτους, θά ἀναφερθοῦμε στό θέμα τῆς τελέσεως τῶν Ἱερῶν Μυστηρίων, πού ἀπασχόλησε τελευταῖα τήν κοινωνία μας καί τόν Κυθηραϊκό Τύπο, ἀλλά καί τήν μηνιαία Ἱερατική Σύναξι τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας, πού συγκλήθηκε τήν 27ην Ἰανουαρίου 2012, ἡμέρα Παρασκευή καί ὥρα 11 πμ. στό Ἐπισκοπεῖο Χώρας Κυθήρων.

Ἡ Ἱερατική αὐτή Σύναξις, συσκεφθεῖσα καί πάλιν ἐπί τοῦ θέματος αὐτοῦ, δηλώνει τά ἀκόλουθα, τά ὁποῖα αὐτούσια παραθέτουμε :

«1. Ἀναμφίβολα ὁ φυσικός χῶρος τῆς τελέσεως τῶν Ἱερῶν Μυστηρίων Γάμου καί Βαπτίσεων εἶναι ἡ Ἐνορία τοῦ κάθε χριστιανοῦ. Αὐτή εἶναι ἡ ὀρθή ἐκκλησιολογική καί κανονική τοποθέτησις στό θέμα αὐτό. Ἡ Ἐνορία εἶναι τό κέντρο τῆς πνευματικῆς καί ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς τῶν πιστῶν. Κύτταρο τῆς Ἐνορίας εἶναι ἡ κάθε χριστιανική οἰκογένεια.

2. Καθῆκον ὅλων μας εἶναι ὁ σεβασμός τῆς μακραίωνης παραδόσεως μή τελέσεως Γάμων στά Μοναστήρια- Ἱερά Προσκυνήματα τοῦ νησιοῦ μας, ἡ ὁποία παραβιάσθηκε τίς τρεῖς τελευταῖες δεκαετίες μέ ἀποτέλεσμα οἱ κατ' ἐξοχήν ἱεροί τόποι ἡσυχίας, περισυλλογῆς, πνευματικῶν ἀνατάσεων, ἀνανήψεως καί ψυχικῆς ἀναπαύσεως νά μεταβάλλωνται σέ κοσμικούς χώρους μέ ἄσεμνη ἐνίοτε ἐνδυμασία καί ἀνάρμοστη συμπεριφορά (καί μάλιστα ἐντός τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ π.χ. μέ τά κουφέτα τοῦ γάμου ἔσπασαν τήν λαμπροβδομάδα τοῦ Πάσχα τά κανδήλια τῆς Ἁγίας Μόνης καί πλημμύρισε λάδι τό δάπεδο τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ μέσα σέ ἀτμόσφαιρα ὀχλαγωγίας καί «λαϊκῆς ἀγορᾶς»).  Μέ κοσμικούς θορύβους, γέλια καί συζητήσεις ἐν ὥρᾳ τελέσεως Ἱερῶν Μυστηρίων καί ὄχι μέ τόν πρέποντα σεβασμό στήν ἱερότητα τοῦ Μοναστηριακοῦ αὐτοῦ χώρου.

3. Τά Μοναστήρια μας, καί αὐτά ἀκόμη πού μέ τόν νόμο τῆς Πολιτείας χαρακτηρίζονται ὡς Ἱερά Προσκυνήματα, καί πρό πάντων ἡ Παναγία μας ἡ Μυρτιδιώτισσα, ἱδρύθηκαν καί ἀνέκαθεν ἦσαν καί λειτουργοῦσαν ὡς Μοναστήρια, πνευματικά ἡσυχαστήρια -ἄλλοτε μέ περισσότερα καί ἄλλοτε μέ ἕνα-δύο πρόσωπα- καί αὐτό πρέπει ὅλοι μας νά τό σεβασθοῦμε.

4. Ὁ Σεβ. Μητροπολίτης μας κ.Σεραφείμ ἀπό τόν πρῶτο καιρό τῆς Ἀρχιερατείας του ἐπεσήμαινε ὅλα τά ἀνωτέρω σέ Ἱερατικές Συνάξεις μας καί σέ Ποιμαντορικές Ἐγκυκλίους του. Κατέβαλε προσπάθειες καί ἀγωνίζεται νά ὀργανωθοῦν περισσότερο καί νά δυναμώσουν πιό πολύ, πνευματικά, οἱ Ἐνορίες μας. Καί, παράλληλα, νά μήν εἰσβάλη στούς Ἱερούς Μοναστηριακούς χώρους μας τό πνεῦμα τῆς ἐκκοσμικεύσεως καί τῆς ἀποϊεροποιήσεως, πού ἔρχεται σαρωτικά ἀπό τά κέντρα-μεγαλουπόλεις τῆς πατρίδος μας. Θέλησε σταδιακά νά προετοιμάση ἐμᾶς τούς Κληρικούς καί σᾶς, τό πνευματικό μας ποίμνιο, στό νά φθάσωμε ὅλοι μας στόν σεβασμό τῆς μακραίωνης, ὅπως εἴπαμε, ἐκκλησιαστικῆς μας παραδόσεως.

5. Καί ἐπειδή τό μέτρο πού ἄρχισε νά ἐφαρμόζεται (περιορισμός τῶν γάμων μόνο σέ γάμους ἐντοπίων καί μάλιστα ἐκείνων, οἱ ὁποῖοι ἔχουν κάποιο τάμα) προκάλεσε διακρίσεις σέ ἐντοπίους καί ξένους, «ταμένους» καί μή «ταμένους», γι' αὐτό κι' ἐμεῖς, τό Ἱερατικό σῶμα τῆς νήσου μας, τασσόμαστε ὑπέρ τῆς γενικεύσεως τοῦ μέτρου αὐτοῦ σέ ὅλους. Νά γίνη κανόνας, χωρίς ἐξαιρέσεις, ὅπως ἀνέκαθεν ἴσχυε τό μέτρο αὐτό στίς Ἱερές Μονές - Ἱερά Προσκυνήματά μας. Καί  πιστεύουμε ὅτι αὐτή ἡ ρύθμιση δέν θά ζημιώση κανένα, ἀλλά θά εἶναι πηγή θείων, ἀλλά καί ὑλικῶν εὐλογιῶν, καί

6. Ἐπειδή ἐτέθη καί τό ἐρώτημα, ἄν τό ζήτημα εἶναι καί οἰκονομικό, δηλώνουμε τά ἑξῆς : Ἐμεῖς οἱ Ἱερεῖς, ὅπως εἶναι γνωστόν, δέν ἀξιώνουμε νά λάβωμε ἀμοιβή γιά τίς ἱεροπραξίες. Καί βέβαια, ἄν θέλωμε νά εἴμαστε ἀντικειμενικοί, προκύπτει καί οἰκονομικό πρόβλημα γιά τίς ἐνορίες μας - καί μάλιστα τίς πιό μικρές πού μερικές φορές δέν λειτουργοῦνται οὔτε μιά Κυριακή τόν μῆνα- ἀλλά δέν ἑστιάζουμε ἐκεῖ τό θέμα, ἀλλά στό πνευματικό καί ἱεροκανονικό μέρος του.

Οἱ Ἱερεῖς - Ἐφημέριοι τῆς νήσου μας».

Ἀγαπητοί μου Πατέρες καί Ἀδελφοί,

Ἡ τοποθέτησις αὐτή τῆς Ἱερατικῆς Συνάξεως τῶν Ἱερέων τῆς νήσου μας διακρίνεται ἀπό σαφήνεια, πληρότητα καί σεβασμό πρός τούς Ἱερούς Κανόνες, τά ἐκκλησιαστικά θέσμια καί τήν μακραίωνη παράδοσι τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας, γι' αὐτό καί εἶναι ἀπόλυτα σεβαστή καί τήν υἱοθετοῦμε πλήρως.

Μέ τόν τρόπο αὐτό ἐπαναφέρεται ἡ κανονική τάξις τελέσεως τῶν Ἱερῶν Μυστηρίων καί κυρίως τῶν Γάμων στίς ἐνορίες μας, στόν φυσικό τους χῶρο, πρᾶγμα τό ὁποῖο ἰσχύει κατά κανόνα σέ ὅλες τίς Ἱερές Μητροπόλεις. Στήν Ἱερά Μητρόπολι Ὕδρας, Σπετσῶν καί Αἰγίνης, ἐπί παραδείγματι, ὅπου διηκόνησα μέ τήν Χάρι τοῦ Κυρίου ἐπί 31 περίπου χρόνια καί ὑπάρχουν 23 Μοναστήρια, ποτέ δέν συνέβη κάτι παρόμοιο. Ἀντίθετα, ἀκόμη καί στόν Μητροπολιτικό Ναό τῆς Ὕδρας, πού εἶναι τό Καθολικό τῆς ἀρχαιότερης Μονῆς τῆς Ὕδρας, τῆς ἄλλοτε Μονῆς Φανερωμένης τῶν Ναυμάχων, οὐδέποτε ἐτελέσθη Μυστήριο τοῦ Γάμου. Καί τοῦτο, ὄχι διότι ὁ Γάμος εἶναι κάτι τό βδελυκτό ἤ ἁμαρτωλό, ἄπαγε τῆς βλασφημίας!, ἀλλά διότι ἀφ' ἑνός μέν ἡ μοναστηριακή παράδοσις καί ἡ κανονική τάξις δέν τό ἐπιτρέπουν διά πνευματικούς λόγους καί ἀφ' ἑτέρου γιατί, ὅπως προελέχθη, ἡ ὅλη κοσμική ἀτμόσφαιρα, πού ἐπικρατεῖ κατ' αὐτόν καί βαίνει, δυστυχῶς, πρός τό χειρότερο ἀλλοιώνει τό ἥσυχο καί σεμνό περιβάλλον τοῦ ἱεροῦ μοναστηριακοῦ χώρου.

Παρακαλῶ πολύ, ὑπακούοντες ὅλοι, Κληρικοί καί Λαϊκοί, στά ἱερά κελεύσματα τῶν Ἁγίων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας, μέ προθυμία καί ἱερό ζῆλο νά κάμωμε μιά νέα ἀρχή ἐφαρμογῆς τῶν καθιερωμένων ἀπό τήν σοφία καί διάκρισί τους καί τήν ἐκκλησιαστική μας παράδοσι. Καί, πιστεύω ἀκράδαντα, ὅτι ἡ εὐλογία τοῦ Θεοῦ ἀπό τήν συμμόρφωσί μας πρός τίς Θεῖες καί Ἁγιοπατερικές ἐντολές θά εἶναι τρισμέγιστη. Καί ἡ ἐνοριακή μας συνοχή καί συνείδησις θά μᾶς ἑνώση πιό πολύ καί θά μᾶς ὠφελήση περισσότερο πνευματικά.

Γιά τό Ἅγιο Βάπτισμα, ἐνῷ κατά κανόνα πρέπει καί αὐτό νά γίνεται στήν ἐνορία μας, γιά τούς ἴδιους ἐκκλησιολογικούς καί κανονικούς λόγους, ἐν τούτοις κατ' οἰκονομίαν, ὅταν ὑπάρχη κάποιος ἰδιαίτερος λόγος, ἠμπορεῖ νά γίνη καί σέ Μοναστηριακά Ἱερά Προσκυνήματα, ὑπό τήν προϋπόθεσιν ὅτι θά ὑπάρχη ὁ σεβασμός στήν ἱερότητα τοῦ Μοναστηριακοῦ χώρου ὡς πρός τήν μή ἄσεμνη ἐνδυμασία καί τήν ἀποφυγή τοῦ κοσμικού στολισμοῦ (μπαλόνια καί ἄλλα παιδιάστικα στολίδια πού τόν ἐκκοσμικεύουν). Πάντως, πρέπει νά γνωρίζωμε ὅτι, καί ὅταν δέν γίνῃ τό ἱερό Μυστήριο σέ κάποιο Μοναστῆρι καί ἀντί τούτου προηγηθῆ μία Θεία Λειτουργία μέ τήν Θεία Κοινωνία, ἡ εὐλογία τήν ὁποία θά λάβωμε δέν θά εἶναι καθόλου μικρότερη καί ὀλιγώτερη.

Περιττόν δέ εἶναι νά εἰποῦμε ὅτι τά κοσμικά προκλητικά στοιχεῖα -πρέπει νά καταβάλωμε προσπάθειες- νά ἐκλείψουν σιγά-σιγά καί ἀπό τούς ἐνοριακούς μας Ἱερούς Ναούς, γιατί τά Ἱερά Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας μας θέλουν καί ἀπαιτοῦν τήν ἱερότητα, ὅπου καί ἄν γίνωνται.
Μέ τήν πεποίθησι ὅτι ὅλοι μας, μικροί - μεγάλοι, Ἱερεῖς καί λοιποί Χριστιανοί, θά κατανοήσωμε μέ τόν Θεῖο φωτισμό τό θέλημα τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, «τό ἀγαθόν καί εὐάρεστον καί τέλειον» καί στήν περίπτωσι αὐτή καί εὐχόμενος πλούσια τά πνευματικά, ἀλλά καί τά βιοτικά θεῖα δωρήματα, διατελῶ

Ἐγκάρδιος πρός Κύριον εὐχέτης σας
Ὁ Μητροπολίτης
† Ὁ Κυθήρων Σεραφείμ