Οσία Φιλοθέη η Αθηναία (19 Φεβρουαρίου)

Το άνθος των Αθηνών

Στην τουρκοκρατούμενη Αθήνα του 16ου αιώνα, μάς μεταφέρει η  εορτή της Οσίας Φιλοθέης της Αθηναίας, αγαπητοί μου, την μνήμη  της οποίας τιμά σήμερα η Εκκλησία μας. Καταγόμενη από την  αρχοντική οικογένεια των Μπενιζέλων έτυχε ιδιαίτερης ανατροφής  και σπουδαίας μορφώσεως, που την κατέστησαν πολύφερνη νύμφη  στην κοινωνία των Αθηνών. Αν και από της παιδικής της ηλικίας  έδειξε θαυμαστή κλίση στον μοναχικό βίο, οι γονείς της, παρά την θέλησή της, την νύμφευσαν με έναν σκληρό και δύστροπο άνδρα.

Υπέμεινε την κακομεταχείριση του συζύγου της για τρία μόλις χρόνια, ώσπου εκείνος πέθανε και η Φιλοθέη απερίσπαστη  αφιερώθηκε στο έργο της ασκήσεως και της προσευχής, χωρίς, αρχικά να αποσπαστεί από το γονεϊκό της περιβάλλον.

Μετά τον θάνατο των γονέων της ίδρυσε στο κέντρο των Αθηνών  Ιερά Μονή στην Μνήμη του Αγίου Αποστόλου Ανδρέου του Πρωτοκλήτου, την οποία περιέβαλε με μία σειρά φιλανθρωπικών ιδρυμάτων, που λειτούργησαν παρηγορητικά και σωτήρια για τον  σκλαβωμένο Ελληνισμό των Αθηνών. Ίδρυσε νοσοκομείο, πτωχοκομείο και γηροκομείο, διάφορα εργαστήρια και κυρίως σχολεία στα οποία τα παιδιά της Αθήνας λάμβαναν χριστιανική μόρφωση. ΢το Μοναστήρι του Αγίου Ανδρέου η Μοναχή Φιλοθέη συγκέντρωσε πλήθος νεαρών κοριτσιών των Αθηνών και συνέστησε ευλογημένη Μοναστική αδελφότητα, η οποία εργάστηκε με άπειρη αγάπη για την πτωχούς και αρρώστους που ζητούσαν την προστασία της.
Την ίδια εποχή η Αγία Υιλοθέη προσέφερε άσυλο σε κυνηγημένους Χριστιανούς που δραπέτευσαν από τις τουρκικές φυλακές για ν’ αποφύγουν τον επάρατο εξισλαμισμό. Το γεγονός έγινε αφορμή οι Τούρκοι να πολιορκήσουν την Μονή, να βιαιοπραγήσουν πάνω στην Αγία, πριν την οδηγήσουν στον δικαστή, ο οποίος την απείλησε με το μαρτύριο του αίματος, προκειμένου ν’ απαρνηθεί τον Χριστό. Η Φιλοθέη, με την φλόγα της πίστεως που την διέκρινε, διακήρυξε την πίστη της στον Ιησού και έδειξε, με τον τρόπο αυτό, πως το μαρτύριο δεν ήταν για εκείνη κίνδυνος και απειλή, αλλά ο βαθύς πόθος της ψυχής της. Σο θέλημα του Θεού, όμως, ήταν διαφορετικό και η Αγία, με την μεσολάβηση κάποιων προκρίτων της πόλεως, αφέθηκε ελεύθερη και επέστρεψε στο Μοναστήρι της.

Η φήμη και η παρρησία της έναντι των Σούρκων έγινε αφορμή να την πλαισιώσουν και άλλες κοπέλες τη πόλεως των Αθηνών, που διακρίνονταν από τον πόθο της ασκήσεως και αναζητούσαν καταφύγιο και ασφάλεια, μπροστά στον κίνδυνο της ατίμωσης και κακοποίησής τους. Έτσι η Αγία ίδρυσε και δεύτερη Μονή, πλησίον της πρώτης, η οποία, όμως, προκάλεσε  περαιτέρω το μίσος και την μανία των Τούρκων. Κατά τη διάρκεια μιας αγρυπνίας εισέβαλαν στη νέα Μονή και κακοποίησαν βάναυσα την Αγία, χτυπώντας την απάνθρωπα με ραβδιά, ώστε να την αφήσουν ημιθανή. Η Αγία υπέμενε τις συνέπειες των τραυμάτων της με θαυμαστή καρτερία και παρέδωσε την μακάρια ψυχή της στον αγαπημένο της νυμφίο Ιησού Χριστό στις 19 Φεβρουαρίου 1589, σε ηλικία εξήντα ενός ετών. Ο τάφος της, μόλις λίγες μέρες αργότερα, άρχισε να αναδύει την ευωδία του Αγίου Πνεύματος και το Ιερό Λείψανό της κατέστη πηγή Θείων ευλογιών και θαυμάτων μέχρι και σήμερα. Φυλάσσεται δε, ως τιμαλφέστατο θησαύρισμα στον Καθεδρικό Ναό των Αθηνών.

Η Οσία Φιλοθέη η Αθηναία αποτελεί ένα πανεύοσμο λουλούδι πίστεως και ευλαβείας, ένα από τα πάμπολλα λαμπρά παραδείγματα των ανθρώπων της Εκκλησίας, που στα χρόνια της τουρκοκρατίας, έκαναν τα πάντα για διασώσουν τον κατατρεγμένο λαό, εργαζόμενοι πρωτίστως για την προστασία της Ορθόδοξης πίστης, της Ελληνικής Παιδείας, της ιστορικής μνήμης και της Πολιτιστικής ιδιοπροσωπίας του Ελληνισμού. Μπροστά της οφείλουμε όλοι να κλίνουμε ευλαβικά το γόνυ της ευγνωμοσύνης μας για την ποικίλη προσφορά της στην Εκκλησία και στο έθνος. Οφείλουμε, όμως, να δοξολογήσουμε τον Πανάγιο Θεό γιατί μάς ευεργέτησε χαρίζοντάς μας τέτοιες ευλογημένες προσωπικότητες, που συνιστούν οδηγό ζωής και πολιτείας για το παρόν και το μέλλον μας. ΑΜΗΝ!

Αρχιμ. Επιφάνιος Οικονόμου