Κινητά στη Δύση, φτώχεια στο Κονγκό

Τα ανθρώπινα δικαιώματα χιλιάδων ανθρώπων καταπατούνται καθημερινά στα ορυχεία στα ανατολικά της χώρας

Πολλές διεθνείς ΜΚΟ υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων διαμαρτύρονται πως χιλιάδες άνθρωποι, κυρίως παιδιά, από τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό πέφτουν ετησίως θύματα στα ορυχεία στα ανατολικά της χώρας. Είναι οι πηγές που παράγονται χρυσός, κασσίτερος, βολφράμιο και ταντάλιο που χρησιμοποιούνται στα σύγχρονα ηλεκτρονικά προϊόντα, όπως κινητά τηλέφωνα, υπολογιστές και ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές.

Δημοσιεύματα και ρεπορτάζ από γαλλικές και βρετανικές εφημερίδες επισημαίνουν ότι παραστρατιωτικές οργανώσεις στην περιοχή ελέγχουν πολλά από τα ορυχεία με την σιωπηλή ανοχή (ή και υποστήριξη) από μεγάλες εταιρείες ηλεκτρονικών ειδών που υποθάλπουν τον πόλεμο. Οι ίδιες αυτές οργανώσεις βοηθούν στη συνέχεια να μεταφερθούν αυτά τα μεταλλεύματα έξω από τη χώρα, για να καταλήξουν τελικά σε φορητούς υπολογιστές, κινητά τηλέφωνα και παιχνιδομηχανές.

Πριν λίγο καιρό, η βρετανική εφημερίδα «Times» ήλθε σε επαφή με μεγάλες εταιρείες ηλεκτρονικών, όπως Sony, Νokia, Αpple, Ιntel, Νintendo, ΗΡ, Dell, Μicrosoft και Ρanasonic, και ζήτησαν να μάθουν αν χρησιμοποιούν αυτά τα μεταλλεύματα. Οι εταιρείες παραδέχθηκαν ότι τα προϊόντα τους ενδέχεται να περιέχουν τέτοια μεταλλεύματα, ωστόσο δήλωσαν άγνοια για οτιδήποτε άλλο, καθώς, όπως τόνισαν, το κύκλωμα μεταφοράς των μεταλλευμάτων είναι τόσο πολύπλοκο που είναι αδύνατο να εντοπιστεί η αφετηρία τους.

Αυτό είναι και το θέμα του ντοκιμαντέρ «Blood in the Mobile» («Αίμα Στο Κινητό») που σκηνοθέτησε ο Φρανκ Πούλσεν, με τη συμμετοχή της γνωστής αμερικανίδας ηθοποιού κι ακτιβίστριας Ρόμπιν Ράιτ. Ο σκηνοθέτης ταξίδεψε στο Κονγκό όπου είδε με τα μάτια του τις παράνομες εργασίες εξόρυξης. Επίσης εξασφάλισε την πρόσβαση στο μεγαλύτερο ορυχείο κασσίτερου του Κονγκό, που ελέγχεται από διάφορες ένοπλες ομάδες, όπου είδε μικρά παιδιά να δουλεύουν μέρες ολόκληρες σε στενά τούνελ για να εξορύξουν τα ορυκτά που θα καταλήξουν στα κινητά τηλέφωνα. Μετά την επίσκεψή του στο ορυχείο, ο σκηνοθέτης προσπάθησε να επικοινωνήσει με τη Nokia, τη μεγαλύτερη εταιρεία κατασκευής τηλεφώνων στον κόσμο, ζητώντας της να του εγγυηθεί ότι δεν αγοράζει ορυκτά που είναι προϊόν των συγκρούσεων στο Κονγκό, κάτι που η εταιρεία δεν ήταν σε θέση να του δώσει.

Κι όλα αυτά συμβαίνουν σε μια χώρα που, οκτώ χρόνια μετά τη λήξη του εμφυλίου πολέμου, στον οποίο πέθαναν πάνω από 5 εκατομμύρια άνθρωποι, η εθνοτική βία συνεχίζεται με αιματηρές επιθέσεις από οργανώσεις ανταρτών.

Εντωμεταξύ, τουλάχιστον τέσσερα άτομα σκοτώθηκαν χτες σε επεισόδια που έγιναν κατά τη διάρκεια των εκλογών στη χώρα, των δεύτερων που πραγματοποιήθηκαν έπειτα από τον τερματισμό του εμφυλίου κι αφορούν στην ανάδειξη προέδρου και των 500 αντιπροσώπων της Βουλής. Έντεκα πολιτικοί διεκδικούν την προεδρία, επικρατέστεροι των οποίων θεωρούνται ο απερχόμενος Ζοζέφ Καμπιλά -γιος του δολοφονηθέντος Λοράν- και ο Ετιέν Τσισεκεντί. Η καταμέτρηση έχει ήδη ξεκινήσει, με τα επίσημα αποτελέσματα να αναμένονται γύρω στις 6 Δεκεμβρίου.

ΒΗΜΑ -  Κονγκό