ΟΙ ΑΡΜΕΝΙΟΙ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΟΙ, ΜΑΚΑΡΙΩΤΑΤΕ
Τοῦ Πρωτοπρεσβυτέρου π. Θεοδώρου Ζήση
Μετὰ λύπης εἰλικρινοῦς ἀναγκάζομαι, γιὰ λόγους ὑπακοῆς πρὸς τὴν σταθερὴ καὶ ἀλάθητη Παράδοση τῶν ῾Αγίων Πατέρων τῆς ᾿Εκκλησίας, νὰ ἐπισημάνω γιὰ δεύτερη φορὰ σοβαρώτατο λάθος τοῦ Μακαριωτάτου ᾿Αρχιεπισκόπου ᾿Αθηνῶν καὶ πάσης ῾Ελλάδος κ. ῾Ιερωνύμου. Τὴν πρώτη φορὰ ἐπρόκειτο γιὰ τὴν βεβήλωση τοῦ ῾Ιεροῦ Ναοῦ τοῦ ῾Αγίου Παντελεήμονος ᾿Αχαρνῶν, μὲ τὴν ὀργάνωση κοσμικῆς συναυλίας, μὲ κοσμικοὺς τραγουδιστὰς καὶ τραγουδίστριες, ἡγουμένου τοῦ γνωστοῦ τραγουδιστοῦ Γ. Νταλάρα, ἐντὸς τοῦ καθιερωμένου μόνον γιὰ τέλεση ἱερῶν ἀκολουθιῶν καὶ τοῦ φρικτοῦ μυστηρίου τῆς Θείας Εὐχαριστίας ἱερωτάτου χώρου, ὅπου ἀκόμη καὶ οἱ ῎Αγγελοι μετὰ φόβου καὶ τρόμου παρίστανται. Πραγματοποιήθηκε στὴν ἐν λόγῳ ἐκδήλωση ἡ κατάργηση τῆς διαφορᾶς καὶ τῆς διακρίσεως μεταξὺ ἱεροῦ καὶ κοσμικοῦ, ἱεροῦ καὶ βεβήλου, τὴν ὁποία ἀπαγορεύουν καὶ ἡ ῾Αγία Γραφὴ καὶ οἱ ῾Ιεροὶ Κανόνες. Οἱ ῾Ι. Ναοὶ χρησιμοποιοῦνται μόνον γιὰ ἱερὲς ἐκδηλώσεις καὶ μόνον ἀπὸ τοὺς κεχειροτονημένους κληρικούς· δὲν μεταβάλλονται ποτὲ σὲ κοινὰ καταγώγια, σὲ χώρους κοσμικῶν ἐκδηλώσεων, ἀκόμη καὶ ἂν λόγῳ ἱστορικῶν συνθηκῶν ἐγκαταλειφθοῦν ἢ ἐρειπωθοῦν. ῾Η βεβήλωση αὐτὴ ἐπισημάνθηκε ἀπὸ πολλὰ χριστιανικὰ ἔντυπα, δυστυχῶς ὅμως δὲν ἀκούσθηκε οὔτε μία φωνὴ ἐπισκόπου ἐλεγκτική, οὐσιαστικῶς φιλάδελφη πρὸς τὸν ᾿Αρχιεπίσκοπο, λόγῳ τοῦ ἀντιευαγγελικοῦ καὶ ἀντιπατερικοῦ ≪φιλαδέλφου≫ μεταξὺ τῶν ἀρχιερέων.
Τώρα πρόκειται γιὰ ἐξ ἴσου σοβαρὸ ἢ καὶ σοβαρώτερο λάθος ποὺ καταργεῖ τὴν διάκριση καὶ τὴν διαφορὰ μεταξὺ ἀληθείας καὶ πλάνης, μεταξὺ ᾿Ορθοδοξίας καὶ αἱρέσεως. Συγκεκριμένα κατὰ τὴν ἐπίσκεψη τοῦ Προέδρου τῆς ᾿Αρμενίας κ. Serzh Sargsyan στὶς 19-1-2011 στὴν ῾Ιερὰ ᾿Αρχιεπισκοπὴ ᾿Αθηνῶν, στὰ πλαίσια τῆς ἐπισήμου ἐπισκέψεώς του στὴν ᾿Αθήνα, στὴν προσφώνησή του ὁ ᾿Αρχιεπίσκοπος, παραβαίνοντας τὴν διαχρονικὴ Παράδοση τῆς ᾿Εκκλησίας, ὅπως αὐτὴ ἀποτυπώνεται σὲ ἀποφάσεις Οἰκ. Συνόδων καὶ σὲ συγγράμματα μεγάλων ῾Αγίων Πατέρων, ἀλλὰ καὶ μεταβάλλοντας τὸ σύστημα τῶν Αὐτοκεφάλων ᾿Ορθοδόξων ᾿Εκκλησιῶν, ὅπου ἀσφαλῶς δὲν ὑπάρχει ᾿Αρμενικὴ ᾿Ορθόδοξη ᾿Εκκλησία, ὀνόμασε τοὺς ᾿Αρμενίους ᾿Ορθοδόξους. Εἶναι ὅμως γνωστὸ ὅτι οἱ ᾿Αρμένιοι εἶναι Μονοφυσῖτες, ὄχι βέβαια τοῦ ἀκραίου Μονοφυσιτισμοῦ τοῦ Εὐτυχοῦς, ἀλλὰ τοῦ μετριοπαθοῦς τοῦ Σεβήρου, ὁ ὁποῖος ἀπὸ μὲν τοὺς ᾿Αντιχαλκηδονίους, καὶ τοὺς ᾿Αρμενίους συμπεριλαμβανομένους, τιμᾶται ὡς ἅγιος, ἀπὸ ἐμᾶς ὅμως τοὺς ᾿Ορθοδόξους ἀναθεματίζεται ὡς αἱρετικός καὶ στὸ Συνοδικὸ τῆς ᾿Ορθοδοξίας καὶ πλειστάκις μέσα στὰ ἱερὰ ὑμνογραφικά μας κείμενα. ᾿Ενδεικτικῶς ἀναφέρουμε α) τὶ λέγει ἡ Ζ´ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος γιὰ τοὺς ῾Αγίους τῶν Μονοφυσιτῶν Διόσκορο καὶ Σεβῆρο καὶ β) τὸν ἀναθεματισμό τους ἀπὸ τὸ Συνοδικὸ τῆς ᾿Ορθοδοξίας. ῾Η Ζ´ Οἰκουμενικὴ (787)· ≪Σύν τούτοις δὲ καὶ τὰς δύο φύσεις ὁμολογοῦμεν τοῦ σαρκωθέντος διʼ ἡμᾶς ἐκ τῆς ἀχράντου Θεοτόκου καὶ ἀειπαρθένου Μαρίας, τέλειον αὐτὸν Θεὸν καὶ τέλειον ἄνθρωπον γινώσκοντες, ὡς καὶ ἡ ἐν Χαλκηδόνι Σύνοδος ἐξεφώνησεν, Εὐτυχῆ καὶ Διόσκορον δυσφημήσαντας, τῆς θείας αὐλῆς ἐξελάσασα, συναποβάλλοντες αὐτοῖς Σεβῆρον, Πέτρον καὶ τὴν πολυβλάσφημον αὐτῶν ἀλληλόπλοκον σειράν≫. Τὸ Συνοδικὸ τῆς ᾿Ορθοδοξίας (843)· ≪᾿Ιακώβῳ ᾿Αρμενίῳ τῷ Ζανζάλῳ, Διοσκόρῳ Πατριάρχῃ ᾿Αλεξανδρείας καὶ Σεβήρῳ τῷ δυσσεβεῖ, ἅμα Σεργίῳ, Παύλῳ καὶ Πύρρῳ τοῖς ὁμόφροσι, σύν Σεργίῳ μαθητῇ τοῦ Λυκοπέτρου, ᾿Ανάθεμα (γ´)≫. ῾Υπάρχουν πολλὲς ἄλλες μαρτυρίες μὲ τὶς ὁποῖες ὅμως δὲν θέλω νὰ φορτώσω τὸ κείμενο ἑνὸς μικροῦ ἄρθρου. Δύο παλαιότερες μελέτες μου ἀσχολοῦνται ἡ πρώτη γενικώτερα μὲ τοὺς ᾿Αντιχαλκηδονίους καὶ ἡ δεύτερη εἰδικὰ μὲ τοὺς ᾿Αρμενίους· α) ῾Η ≪᾿Ορθοδοξία≫ τῶν ᾿Αντιχαλκηδονίων Μονοφυσιτῶν[1] β) Εἶναι οἱ ᾿Αρμένιοι ᾿Ορθόδοξοι; Οἱ θέσεις τοῦ Μ. Φωτίου[2]. ᾿Αμφότερες ἔχουν περιληφθῆ σὲ μεγαλύτερο βιβλίο μου μὲ τίτλο: Τὰ ὅρια τῆς ᾿Εκκλησίας. Οἰκουμενισμὸς καὶ Παπισμός[3].
Πέραν ὅμως τῶν ἰδικῶν μου μικρῶν μελετῶν, καὶ μερικῶν ἄλλων θεολόγων, ὑπάρχει ἡ ἐργώδης, ὀγκώδης, συγκροτημένη, πατερικώτατη καὶ ὀρθοδοξότατη ἐργογραφία τῆς ῾Ιερᾶς Μονῆς Γρηγορίου τοῦ ῾Αγίου ῎Ορους, ἡ ὁποία κυριολεκτικὰ κατεδαφίζει καὶ κονιορτοποιεῖ τὰ ἐπιχειρήματα τῶν μελῶν τῆς ᾿Επιτροπῆς τοῦ Διαλόγου μὲ τοὺς ᾿Αντιχαλκηδονίους, καὶ μερικῶν ἄλλων θεολόγων, οἱ ὁποῖοι προσπαθοῦν νὰ παρουσιάσουν τοὺς αἱρετικοὺς Διόσκορο καὶ Σεβῆρο ὡς ᾿Ορθοδόξους, σὲ θέματα μάλιστα διδακτορικῶν διατριβῶν, καὶ τοὺς Μονοφυσῖτες, γενικά, ὡς ᾿Ορθοδόξους, ἀνατρέποντας καὶ καταστρέφοντας σύνολη τὴν προηγουμένη Πατερικὴ Παράδοση καὶ τὴν διαχρονικὴ πίστη τῆς᾿Εκκλησίας.
῾Η ἀστοχία αὐτὴ τοῦ Μακαριωτάτου, ἐσκεμμένη ἢ ἐξ ἀγνοίας, δὲν γνωρίζουμε, ἐπισημάνθηκε ἀμέσως ἀπὸ τὴν σοβαρὴ ἱστοσελίδα ≪Θρησκευτικά≫. ῎Επρεπε, ἂν ἦταν ἐξ ἀγνοίας, νὰ ἀπαντήσει ὁ ᾿Αρχιεπίσκοπος καὶ νὰ πάρει θέση στὸ μεγάλο αὐτὸ ἀτόπημα τῆς βαπτίσεως, τῆς μεταμορφώσεως, τῶν αἱρετικῶν Μονοφυσιτῶν εἰς ᾿Ορθοδόξους καὶ τῆς περιφρονήσεως τῶν ἀποφάσεων τῶν ῾Αγίων Πατέρων καὶ μάλιστα σὲ ἐπίπεδο Οἰκουμενικῶν Συνόδων καὶ διαχρονικῆς λειτουργικῆς ἐκφράσεως. Αὐτὸ ὄχι μόνον δὲν ἔγινε, ἀλλὰ κατὰ κάποιον τρόπο ἐπισημοποιήθηκε τὸ λάθος ὡς ὀρθὸ μὲ τὴν δημοσίευση τῶν ὅσων εἶπε ὁ ᾿Αρχιεπίσκοπος στὸ περιοδικὸ ≪᾿Εκκλησία≫, ≪᾿Επίσημον Δελτίον τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος≫, κατὰ τὴν ἐπεξηγηματικὴ διασάφηση τοῦ τίτλου (῎Ετος ΠΗ´ - Τεῦχος 2, Φεβρ. 2011, σελ. 141). ᾿Εκεῖ λοιπὸν μεταξὺ ἄλλων ποὺ εἶπε ὁ Μακαριώτατος πρὸς τὸν Πρόεδρο τῆς ᾿Αρμενίας διαβάζουμε καὶ τὰ ἑξῆς· ≪Καὶ τὸ πρῶτο ποὺ θὰ μποροῦσε κανεὶς νὰ σημειώσει εἶναι ὅτι αὐτός ὁ λαός τῆς ᾿Αρμενίας δέχθηκε καὶ τὶς δυσκολίες καὶ τὶς ξεπέρασε, στηριζόμενος στὴν ᾿Ορθόδοξη πίστη. Νομίζω ὅτι ὁ σύνδεσμός μας μὲ τὴν ᾿Ορθόδοξη πίστη καὶ ἡ προσπάθειά μας νὰ εἴμαστε ἑνωμένοι ὅλοι οἱ ᾿Ορθόδοξοι εἶναι ἕνα μέτρο ποὺ μπορεῖ νὰ βοηθήσει τὶς σημερινὲς δυσκολίες. Κύριε Πρόεδρε, ἀναφέρατε προηγουμένως ὅτι οἱ ἀξίες τῆς ᾿Ορθόδοξης πίστης, ἦσαν, εἶναι καὶ θὰ εἶναι πάντοτε ἀναντικατάστατες... Σᾶς παρακαλοῦμε καὶ πατρικῶς σᾶς προτρέπουμε νὰ κάνετε τὸν ἀγώνα σας καὶ νὰ προσθέσετε καὶ ἐσεῖς τὴ δική σας πέτρα στὴν ἕνωση ὅλων τῶν ᾿Ορθοδόξων, ὅπου καὶ ἂν βρίσκονται≫.
᾿Επειδὴ τὰ ἔντυπα τῆς ᾿Εκκλησίας πρέπει νὰ ἐκφράζουν τὴν διαχρονικὴ πίστη τῆς ᾿Εκκλησίας, ἀλλὰ καὶ τὴν ἐν τῇ πίστει συμφωνία ὅλων τῶν μελῶν τῆς ᾿Εκκλησίας, αἰσθάνθηκα τὴν ἀνάγκη νὰ ἐπισημάνω τὸ λάθος, ὡς ἐλάχιστος ἐν τοῖς ἱερεῦσι καὶ τοῖς διδασκάλοις, γιὰ νὰ μὴ συμπεριληφθῶ καὶ ἐγὼ μεταξὺ τῶν ἀλλοιούντων τὴν πίστη ἢ τῶν ἀνεχομένων τὴν ἀλλοίωση, καὶ νὰ διακηρύξω ὅτι αὐτὲς οἱ θέσεις τοῦ ᾿Αρχιεπισκόπου εἶναι ἀντίθετες πρὸς τὴν διαχρονικὴ ἁγιοπατερικὴ ἀντιμετώπιση τῶν ᾿Αρμενίων ὡς αἱρετικῶν Μονοφυσιτῶν· συμφωνοῦν μόνο πρὸς τὶς θέσεις κάποιων συγχρόνων οἰκουμενιστῶν θεολόγων, τοὺς ὁποίους πιστεύω ὅτι δὲν θὰ ἤθελε νὰ θέσει ὁ ᾿Αρχιεπίσκοπος ὑπεράνω τῶν θεοφωτίστων καὶ θεοδιδάκτων ῾Αγίων Πατέρων.
Τὸ συγκεκριμένο, πάντως, λάθος τοῦ ἀρχιεπισκόπου μὲ ἐκκωφαντικὸ τρόπο κραυγάζει καὶ ἀποδεικνύει τρία δυστυχήματα τῆς σύγχρονης ≪᾿Ορθόδοξης≫ Θεολογίας·
α) Τὸ περίφημο ἐπιχείρημα τῶν Οἰκουμενιστῶν ὅτι δῆθεν στὶς σχέσεις μας καὶ στοὺς διαλόγους μὲ τοὺς ἑτεροδόξους δίδουμε μαρτυρία τῆς ᾿Ορθοδόξου πίστεως καταρρίπτεται παταγωδῶς· ὄχι μόνο δὲν μαρτυροῦμε τὴν πίστη, ἀλλὰ ἐγκαταλείπουμε ὅσα οἱ ῞Αγιοι Πατέρες καὶ ᾿Απόστολοι ἐδογμάτισαν, καὶ ἡ ᾿Εκκλησία διὰ τῶν αἰώνων δὲν ἐπέτρεψε τὴν παραμικρή τους ἀλλοίωση. Οἱ αἱρετικοὶ Μονοφυσῖτες, τοὺς ὁποίους ἐκεῖνοι προσεπάθησαν ἀπὸ ἀγάπη νὰ ἐπαναφέρουν στὴν ᾿Ορθόδοξη πίστη, εἶναι τώρα ᾿Ορθόδοξοι. ᾿Επλανήθησαν λοιπόν, ἔκαναν λάθος οἱ ῞Αγιοι Πατέρες;
β) ᾿Αντὶ τῆς συμφωνίας καὶ ὁμοφωνίας τῶν ᾿Αποστόλων καὶ τῶν Πατέρων, ὁ Οἰκουμενισμός, ὄργανο τῆς Νέας ᾿Εποχῆς, ἐπιτρέπει τὴν πολυφωνία, τὴν ποικιλομορφία, τὴν διαφορετικότητα ἀκόμη καὶ σὲ θέματα πίστεως. ῾Υπάρχει τρομερὴ σύγχυση στὴν θεολογικὴ γλώσσα, θεολογικὴ Βαβέλ, ποὺ δὲν ἐπιτρέπει νὰ συνεννοηθοῦμε, γιατὶ μερικοὶ πιστεύουν ὅτι ἡ αἵρεση καὶ ἡ πλάνη, ὡς κάτι διαφορετικό, εἶναι εὐπρόσδεκτο, εἶναι ≪ὀρθόδοξο≫. ᾿Ισχύει, δυστυχῶς, αὐτὸ ποὺ μὲ πόνο καὶ λύπη, ἐπεσήμανε ὁ Μ. Βασίλειος γιὰ παρόμοια φαινόμενα στὴν ἐποχή του· ≪Καταπεφρόνηται τὰ τῶν Πατέρων δόγματα, ἀποστολικαὶ παραδόσεις ἐξουθένηνται, νεωτέρων ἀνθρώπων ἐφευρέματα ταῖς ᾿Εκκλησίαις ἐμπολιτεύεται, τεχνολογιοῦσι λοιπόν, οὐ θεολογοῦσιν οἱ ἄνθρωποι, ἡ τοῦ κόσμου σοφία τὰ πρωτεῖα φέρεται, παρωσαμένη τὸ καύχημα τοῦ Σταυροῦ≫[4]. Λυπεῖται μάλιστα, διότι ἐνώπιον αὐτῆς τῆς ἐξαπλώσεως καὶ τῆς κυριαρχίας τῶν αἱρετικῶν ἀδρανοῦν καὶ σιωποῦν οἱ εὐσεβεῖς· ≪῾Εαυτοῖς γάρ λογιζόμεθα καὶ ταῖς ἡμετέραις ἁμαρτίαις τὴν αἰτίαν τοῦ ἐπὶ τοσοῦτον χεθῆναι τῶν αἱρετικῶν τὴν δυναστείαν... ᾿Απέψυκται ἡ ἀγάπη, πορθεῖται ἡ τῶν Πατέρων διδασκαλία, ναυάγια περὶ τὴν πίστιν πυκνά, σιγᾷ τῶν εὐσεβούντων τὰ στόματα≫[5].
γ) ᾿Αποδεικνύεται στὴν πράξη ὅτι ἡ ≪Μεταπατερικὴ Θεολογία≫ δὲν περιορίζεται στὴν ᾿Ακαδημία Θεολογικῶν Σπουδῶν τῆς ῾Ιερᾶς Μητροπόλεως Δημητριάδος. ᾿Εκεῖ ἁπλῶς συστηματοποιεῖται καὶ κωδικοποιεῖται. ῾Υπέρβαση τῶν Πατέρων καὶ ἑπομένως ἀχρήστευση καὶ ἀκύρωσή τους στὴν πράξη ἐπιχειροῦν ἐδῶ καὶ πολλὲς δεκαετίες ὅσοι στὰ πλαίσια τοῦ Οἰκουμενισμοῦ προσβάλλουν τὸ δόγμα τῆς Μιᾶς, ῾Αγίας, Καθολικῆς καὶ ᾿Αποστολικῆς ᾿Εκκλησίας, ἀφʼ ἑνός μὲ τὴν ἀναγνώριση τοῦ αἱρετικοῦ Παπισμοῦ ὡς ≪ἀδελφῆς ᾿Εκκλησίας≫ μὲ ἔγκυρα καὶ ἀναγνωρισμένα μυστήρια, καὶ ἀφʼ ἑτέρου μὲ τὴν συμπερίληψη τῆς ᾿Εκκλησίας ἀνάμεσα στὸ συνονθύλευμα τῶν προτεσταντικῶν αἱρέσεων τοῦ λεγομένου ≪Παγκοσμίου Συμβουλίου ᾿Εκκλησιῶν≫, τὸ ὁποῖο εἶχε καὶ ἔχει τὴν πρωτοβουλία νὰ ὀνομάζει ᾿Ορθοδόξους τοὺς Μονοφυσῖτες καὶ νὰ μᾶς ἑνώνει μαζί τους, νὰ μᾶς ≪τσουβαλιάζει≫, σὲ ≪διορθόδοξες≫ ἐπιτροπές. ῎Οντως ≪πορθεῖται ἡ τῶν Πατέρων διδασκαλία≫ κατὰ τὴν παλαιὰ διαπίστωση τοῦ Μ. Βασιλείου, ἐνῶ καὶ πάλι ≪σιγᾷ τῶν εὐσεβούντων τὰ στόματα≫.
Καταλαβαίνουμε τώρα καλὰ γιατὶ ἡ Διαρκής ῾Ιερὰ Σύνοδος κατήργησε πρὸ ἐτῶν τὴν ἀνάγνωση τῶν ἀναθεμάτων κατὰ τὴν Κυριακὴ τῆς ᾿Ορθοδοξίας ἐναντίον τῶν αἱρετικῶν, μεταξὺ τῶν ὁποίων καὶ οἱ αἱρετικοὶ Διόσκορος καὶ Σεβῆρος, οἱ ≪ἅγιοι≫ τῶν Μονοφυσιτῶν. ᾿Ελπίζουμε νὰ μὴ σκεφθοῦν στὰ πλαίσια τῆς ≪Μεταπατερικῆς≫, γιατὶ ὄχι καὶ μιᾶς ≪Μεταποστολικῆς≫ Θεολογίας, νὰ καταργήσουν καὶ τό· ≪Αὕτη ἡ πίστις τῶν ᾿Αποστόλων, αὕτη ἡ πίστις τῶν Πατέρων, αὕτη ἡ πίστις τῶν ᾿Ορθοδόξων, αὕτη ἡ πίστις τὴν οἰκουμένην ἐστήριξεν≫. ᾿Αφήσαμε δυστυχῶς ἐπὶ ἕνα αἰῶνα σχεδὸν νὰ ἐξαπλωθεῖ καὶ νὰ κυριαρχήσει ὁ Οἰκουμενισμὸς μὲ συνέπεια νὰ συμβαίνουν διαρκῶς πολλὰ ≪ναυάγια περὶ τὴν πίστιν≫. Εἶναι δυνατόν, Μακαριώτατε, νὰ εἶναι ᾿Ορθόδοξοι οἱ ᾿Αρμένιοι, οἱ ὁποῖοι μαζὶ μὲ τοὺς ἄλλους Μονοφυσῖτες, ἀπὸ τὶς ἑπτὰ Οἰκουμενικὲς Συνόδους δέχονται μόνον τὶς τρεῖς πρῶτες, καὶ ἀρνοῦνται νὰ ὁμολογήσουν ὅτι ὁ Χριστὸς εἶχε δύο φύσεις, θεία καὶ ἀνθρώπινη; Νὰ ποῦν μὲ τὸ στόμα καὶ νὰ γράψουν μὲ τὴν γραφίδα τὸν ἀριθμὸ δύο, δύο φύσεις;
[1] Θεσσαλονίκη 1994.
[2] Θεσσαλονίκη 1995.
[3] Θεσσαλονίκη 2004.
[4] ᾿Επιστολὴ 90, ΡG 32, 473.
[5] Ἐπιστολὴ 164, ΡG 32, 636-637.
Δημοσιεύθηκε στὸν "Ὀρθόδοξο Τύπο"13/5/2011
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου