Κυριακή του Τυφλού, Ευαγγελικό Ανάγνωσμα., Ιωαν. 9:1-38

Ευαγγελικό Ανάγνωσμα., Ιωαν. 9:1-38

πρεσβυτέρου Ανδρέου Ηλία

Ο ευαγγελιστής Ιωάννης αναφέρει στην ευαγγελική περικοπή, ένα από τα πολλά θαύματα που επιτέλεσε ο Κύριος ημών Ιησού Χριστός, αυτό της θεραπείας του Τυφλού στην κολυμβήθρα του Σιλωάμ. Ο Κύριος ήρθε στα Ιεροσόλυμα για δεύτερη φορά μαζί με τους μαθητές του, για την μεγάλη εορτή των Ιουδαίων, την εορτή της Σκηνοπηγίας. Σκηνοπηγία (γιορτή της Συγκομιδής ή γιορτή των Σκηνών) ονομαζόταν και ονομάζεται η τελευταία από τις τρεις μεγάλες γιορτές των Ιουδαίων, μετά το Πάσχα και την Πεντηκοστή. Η εορτή της Σκηνοπηγίας είναι διάρκειας επτά ημερών και τελείται προς ευχαριστία για τη συγκομιδή των καρπών και προς ανάμνηση της τεσσαρακονταετούς περιπλάνησης των Εβραίων στην έρημο του Σινά, όπου διέμεναν σε σκηνές.

Εκεί στην Ιερουσαλήμ συνάντησε κάποιον άνθρωπο, ο οποίος είχε γεννηθεί τυφλός. Ο Κύριος προσεγγίζει τον εκ γενεητής τυφλό με διπλή διάθεση, όπως συμβαίνει εξάλλου σε όλα τα θαύματά του: Πρώτον να φανερώσει τη θεότητά του, μετά μάλιστα από μία σοβαρή αμφισβήτηση και επιιθετική ενέργεια των Ιουδαίων. Όπως προαναφέρει το ευαγγέλιο: «ήραν λίθους ίνα βάλωσιν επ’ αυτόν∙ Ιησούς δε εκρύβη και εξήλθεν εκ του ιερού διελθών δια μέσου αυτών και παρήγεν ούτως» (Ιω. 8:59). Δεύτερον, να κανεί αισθητή την παρουσία της Βασιλείας του Θεού, η οποία υπερβαίνει τη φθορά, την ασθένεια και το θάνατο και να δείξει παράλληλα στον κάθε ταλαιπωρημένο άνθρωπο ότι κανείς δεν μπορεί να μας βοηθήσει παρά μόνον ο Θεός. «Ει δε τις υμών λείπεται σοφίας, αιτείτω παρά του διδόντος Θεού πάσιν απλώς και μη ονειδίζοντος, καί δοθήσεται αυτώ» (Ιακ. 1:5) Για το λόγο αυτό και ο Κύριος εργάσθηκε στη συνέχεια με το καταπληκτικό θαύμα του εκ γενετής τυφλού.

Στη συνέχεια της περικοπής οι μαθητές αυθόρμητα ρώτησαν τον Ιησού «τις ήμαρτεν, ούτος ή οι γονείς αυτού, ίνα τυφλός γεννηθή;» Ο άνθρωπος πάντοτε ψάχνει να βρει μια αιτία σε κάθε δοκιμασία, αλλά και σε κάθε ασθένεια σωματική ή ψυχική που τον ταλαιπωρεί μέσα στη ζωή. Ειδικότερα όμως στην ερώτηση των μαθητών αυτό που κάνει εντύπωση είναι η αναζήτηση της αιτίας της ασθένειας σε αμαρτία του ιδίου του εκ γενετής τυφλού. Αυτό στηρίζεται σε διδασκαλία των ραββίνων της εποχής, οι οποίοι υποστήριζαν ότι και το έμβρυο δύναται να αμαρτήσει.

Η απάντηση του Ιησού όμως θέτει το πρόβλημα σε νέα βάση: «Ούτε ούτος ήμαρτεν ούτε οι γονείς αυτού, αλλ’ ίνα φανερωθή τα έργα του Θεού εν αυτώ». Ο Ιησούς Χριστός απάντησε στους μαθητές του, ότι κανείς δεν αμάρτησε, αλλά μοναδικός σκοπός είναι να φανερωθεί η δόξα του Θεού. Ο Κύριος είναι κατηγορηματικός, αναφέροντας ότι καθένας είναι υπεύθυνος για τα δικά του αμαρτήματα. Αποτέλεσμα αυτής της ασθένειας είναι η σωτηρία του ανθρώπου.

Ο εκ γενετής τυφλός ευεργετήθηκε από το Θεό, γιατί με την τύφλωσή του και τη θεραπεία του από τον Κύριο, δεν ανοίχθηκαν μόνο τα σωματικά του μάτια, αλλά ανοίχθηκαν και τα μάτια της ψυχής του. Ο Ιησούς διακήρυξε, ότι όσο καιρό είναι στη γη πρέπει να εργάζεται για τη δόξα του Θεού, γι’ αυτό με το θαύμα αυτό της θεραπείας του τυφλού, θέλει να δηλώσει στον άνθρωπο ότι σκοπός της παρουσίας Του στη γη είναι να τον οδηγήσει στο πνευματικό φως, «το φως της αληθείας», να φωτίσει τις ψυχές μας με το δικό Του φως και να μας λυτρώσει από το πνευματικό σκοτάδι και να μας οδηγήσει στη σωτηρία. «Εγώ ειμι το φως του κόσμου• ο ακολουθών εμοί ου μη περιπατήση εν τη σκοτία αλλ’ έξει το φως της ζωής», τονίζει σε άλλη περίπτωση (Ιω. 8:12).

Ο Κύριος με αξιοθαύμαστο και παράδοξο τρόπο θεράπευσε τον τυφλό, χρησιμοποιώντας το χώμα και το σάλιο του. Με τα δύο αυτά υλικά ήθελε να φανερώσει, να θυμίσει στους ανθρώπους ότι είμαστε όλοι πλασμένοι από χώμα, αλλά και να φανερώσει τη θεότητά του, ότι ο ίδιος είναι ο Θεός και Δημιουργός μας. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, όπως ένας οικοδόμος συμπληρώνει τη μισοτελειωμένη οικία του, έτσι και ο Χριστός κάνει στην περίπτωση του εκ γενετής τυφλού «το σώμα το ημέτερον συγκολλά και αναπληροί». Έπειτα, αφού έφτιαξε πηλό με το σάλιο του, έχρισε με τον πηλό τα μάτια του τυφλού, και θέλοντας να διεγείρει την πίστη του, δεν τον θεράπευσε αμέσως, αλλά τον πρόσταξε να πάει στην κολυμβήθρα του Σιλωάμ. «Ύπαγε νίψαι εις την κολυμβήθραν του Σιλωάμ, ο ερμηνεύεται απεσταλμένος. Απήλθεν ουν και ενίψατο, και ήλθε βλέπων». Η κολυμβήθρα του Σιλωάμ, συμβολίζει τον ίδιο το Χριστό, ο οποίος είναι ο απεσταλμένος του Θεού, είναι αυτός που κήρυξαν οι προφήτες και ήλθε στον κόσμο για να οδηγήσει τον αμαρτωλό άνθρωπο στη σωτηρία, χαρίζοντας του τη σωματική και τη ψυχική θεραπεία. Ο Κύριος είναι η πνευματική κολυμβήθρα του Σιλωάμ, μέσω της οποίας καθαρίζονται οι άνθρωποι από τις αμαρτίες τους. Είναι δηλαδή ένας μεγάλος ποταμός όπου καταφεύγουν οι άνθρωποι για να δροσίσουν και καθαρίσουν την ψυχή τους από την αμαρτία.

Ο Κύριος για να προσφέρει τη θεραπεία στον άνθρωπο χρειάζεται να έχει πραγματική πίστη, γιατί χωρίς πίστη στο Θεό δεν μπορούμε να δεχθούμε τη θεραπεία του σώματος και της ψυχής. «Συ πιστεύεις εις τον υιόν του Θεού; Και τις εστί, Κύριε, ίνα πιστεύσω εις αυτόν; Πιστεύω, Κύριε• και προσεκύνησεν αυτώ». Είναι πραγματικά αξιοθαύμαστη η ομολογία του πρώην τυφλού. Ομολογεί στην αρχή γεμάτος χαρά και ευγνωμοσύνη στους γνωστούς το θαύμα. Ακολούθως, όταν τον οδήγησαν μπροστά στους τυφλωμένους από τον φθόνο και την υποκρισία Φαρισαίους, δεν κάμπτεται από τις απειλές τους και την ασφυκτική τους πίεση, αλλά αντιθέτως με τόλμη τους περιγράφει το θαύμα και ομολογεί χωρίς να φοβάται ότι ο Ιησούς είναι προφήτης. «Συ τι λέγεις περί αυτού...Ο δε (ο τυφλος) είπεν ότι προφήτης εστίν». Μετά και τις απειλές των Φαρισαίων, οι οποίοι απαιτούν από τον τυφλό να ομολογήσει ότι είναι πλανεμένος, αυτός χωρίς φόβος επιμένει στην αλήθεια, φεύγοντας μακριά από αυτούς, μένοντας σταθερός στην πίστη και την εν Χριστώ ομολογία του, οποιοδήποτε και αν είναι το τίμημα. Εξάλλου το είπε ο ίδιος ο Κύριος προς τους μαθητές τους και όλους όσοι επρόκειται να πιστέψουν: «Έσεσθε μισούμενοι υπό πάντων διά το όνομά μου». (Λουκ. 21:17)

Αυτή η ομολογία πίστεως του εκ γενετής τυφλού μας διδάσκει, ότι πάντοτε πρέπει να ομολογούμε κι εμείς την αλήθεια της πίστεως μας με θάρρος και ενθουσιασμό, όπου και όταν μας το ζητήσει ο Κύριος, ακόμα και αν υποστούμε απειλές και εκφοβισμούς.«Πας ος αν ομολογήση εν εμοί έμπροσθεν των ανθρώπων, και ο Υιός του ανθρώπου ομολογήσει εν αυτών έμπροσθεν των αγγέλων του Θεού» (Λουκ. 12:8) και «Πας όστις ομολογήσει εν εμοί έμπροσθεν των ανθρώπων, ομολογήσω καγώ εν αυτώ έμπροσθεν του πατρός μου του εν ουρανοίς» (Ματθ. 10:32).

Πρεσβυτέρου Ανδρέου Ηλία, Μητρόπολη Κωνσταντίας