Παναγιώτης Τελεβάντος, Συμπεράσματα του διαλόγου με τον κ. Νούση

Γράφει ο κ. Παναγιώτης Τελεβάντος

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΔΙΑΛΟΓΟΥ ΜΕ ΤΟΝ κ. ΝΟΥΣΗ
__________________________________

Ο κ. Χάρης Ανδρεόπουλος με σχόλιο του στην ιστοσελίδα του μας μεταφέρει την πληροφορία ότι ο κ. Νούσης ολοκλήρωσε τον κύκλο των άρθρων του αναφορικά με τα θέματα που έγραψε για τον Οικουμενισμό, την Ομολογία της Πίστεως και την ανοιχτή επιστολή που του έχω απευθύνει. Διατηρώ την ισχυρή εντύπωση ότι έχει να πει πολλά ακόμη για το θέμα. Είμαι όμως προφανώς υποχρεωμένος, παρά τη δική μου εκτίμηση, να δεχτώ τη διαβεβαίωση του κ. Νούση όπως τη μεταφέρει ο κ. Ανδρεόπουλος.

ΕΛΑΧΙΣΤΟΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΤΕΣ
________________

Αφού, λοιπόν, έχουμε τη διαβεβαίωση ότι ο κ. Νούσης περάτωσε την ανάπτυξη των θέσεων του καταθέτω εν αγάπη και αληθεία τα ακόλουθα: Ο κ. Νούσης όντως όπως επεσήμανα από την αρχή δεν είναι οικουμενιστής. Αναφέρει ξεκάθαρα ότι μέλη της Εκκλησίας είναι όσοι ανήκουν στην κοινωνία των Αυτοκεφάλων Ορθοδόξων Εκκλησιών. Αρα ούτε τη “Βαπτισματική θεολογία” δέχεται, ούτε τη “θεωρία των κλάδων” ή των “αδελφών εκκλησιών” υποστηρίζει. Είχα γράψει στο πρώτο άρθρο που δημοσίευσα στον “Ορθόδοξο Τύπο” τα ακόλουθα: “Διαπράττουν τεράστιο λάθος όσοι πιστεύουν ότι οι Οικουμενιστές και οι νεωτεριστές έχουν ευρεία λαική απήχηση. Μια δράκα άνθρωποι είναι! Τρεις και ο κούκος!” Η απάντηση του κ. Νούση αποδεικνύει την αλήθεια της διαπίστωσης.

ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΣΥΝΕΙΔΗΤΟΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΤΕΣ;
____________________

Υπάρχουν συνειδητοί Οικουμενιστές; Ασφαλώς και υπάρχουν! Είναι, όμως, ευτυχώς ελάχιστοι. Αναφέρω ορισμένους για να δείξω τι ακριβώς εννοώ. Ο μακαριστός Θυατείρων Αθηναγόρας αποκαλούσε τους Ιερούς Κανόνες που απαγορεύουν τη συμπροσευχή με τους αιρετικούς, τους αλλόθρησκους και τους σχισματικούς ως “σχήματα ανοησιών και μίσους”!!! (Για τους Κανόνες των Οικουμενικών Συνόδων αυτά!!!). Δήλωσε ο Μεσσηνίας Χρυσόστομος στη συνόδο της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος: “Η Εκκλησία είναι μία αλλά διαιρεμένη!!! (Και αυτά στην παρουσία ογδόντα τόσων Μητροπολιτών)!!! Ο Πατριάρχης Αθηναγόρας σε ομιλία του, που μαγνητοφώνησε ο π. Γεώργιος Μεταλληνός, δήλωσε ότι πρέπει να υπερβούμε τα δόγματα και τους θεολογικούς διαλόγους και ομολόγησε ανερυθρίαστα ότι ο ίδιος δίνει τη Θεία Κοινωνία στους αιρετικούς. Προέτρεψε μάλιστα όλους να κάνουν το ίδιο!!! Ο Περγάμου Ιωάννης (Ζηζιούλας) είναι εισηγητής της Αγγλικανικής προέλευσης “Βαπτισματικής θεολογίας” σε ορθόδοξο έδαφος!!! Αναγνωρίζει δηλαδή ότι εκτός Εκκλησίας τελούνται έγκυρα μυστήρια!!! Ο Αυστραλίας Στυλιανός που υπέγραψε την προδοτική συμφωνία του Μπαλαμάντ είναι συνειδητός οικουμενιστής. Το ίδιο και ο κ. Φειδάς ένθερμος υποστηρικτής της αντορθόδοξης συμφωνίας του Σαμπεζύ. Ορίστε ποιοι είναι οι συνειδητοί Οικουμενιστές. Δεν εξαντλήθηκε φυσικά ο κατάλογός τους με την αναφορά στα πιο πάνω ονόματα. Εκφράζω, όμως, την ισχυρή πεποίθηση ότι είναι ελάχιστοι. Γι’ αυτό και η προσέγγισή μας προς τους υπόλοιπους πατέρες και αδελφούς μας πρέπει να είναι προσεκτική. Ας μην τους αποδίδουμε χαρακτηρισμούς οι οποίοι δεν αντανακλούν την πραγματικότητα και επιπλέον τους εξωθούν στο στρατόπεδο όσων προωθούν τον Οικουμενισμό.

Ο ΟΡΟΣ “ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΣ”
_________________

Ο κ. Νούσης έχει πρόβλημα με τον όρο “Οικουμενισμός”. Ο όρος αυτός πάντως υιοθετήθηκε από όλους ανεξαίρετα τους κορυφαίους δογματολόγους της Ορθοδοξίας. Εχει καθιερωθεί για να εκφράσει το συγκρητισμό και τη σχετικοποίηση των δογμάτων της Εκκλησίας. Ειλικρινά δεν κατανοώ γιατί αρνείται την εγκυρότητα του όρου. Σε κάθε περίπτωση, όμως, αφού αποδέχεται ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία είναι η Μία Εκκλησία και αναγνωρίζει ως μέλη Της τους βαπτισμένους Ορθόδοξους Χριστιανούς που βρίσκονται σε ευχαριστιακή κοινωνία με τις Αυτοκέφαλες Ορθόδοξες Εκκλησίες νομίζω ότι δεν έχουμε ουσιαστικό πρόβλημα αν ο ίδιος προτιμά, όπως φαίνεται, να αποκαλεί συγκρητιστές ή κάτι παρόμοιο τους Οικουμενιστές.

ΣΥΜΠΡΟΣΕΥΧΕΣ ΜΕ ΑΙΡΕΤΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΑΛΛΟΘΡΗΣΚΟΥΣ
________________________

Ως εδώ ψηλά-χαμηλά (κατά τη λαική έκφραση) πάμε καλά. Εκεί που βλέπω πρόβλημα στην απάντηση του κ. Νούση είναι στο θέμα των συμπροσευχών με τους αιρετικούς, τους σχισματικούς και τους αλλόθρησκους. Αν έλεγε: Ξέρεις; Κατανοώ ότι ο συμπροσευχές είναι παράβαση των κανόνων αλλά για λόγους “οικονομίας” ας την παραβλέψουμε “άχρι καιρού” για να βοηθήσουμε το Πατριαρχείο και τις άλλες εμπερίστατες Ορθόδοξες Εκκλησίες. Σ’ αυτή την περίπτωση το πρόβλημα θα ήταν μικρό. Θα του απαντούσαμε: Ξέρεις αδελφέ μου; Η επιβίωση του Πατριαρχείου και των άλλων εμπερίστατων Εκκλησιών εξυπηρετείται με την υπακοή στο νόμο του Θεού. Οχι με την αποστασιοποίηση των εκπροσώπων τους από τις διατάξεις των Ιερών Κανόνων. Επιπλέον οι συμπροσευχές προλειαίνουν το δρόμο του “λαικού Οικουμενισμού”. Γι’ αυτό είναι απαράδεκτες και επικίνδυνες.

ΕΙΝΑΙ ΑΙΡΕΤΙΚΟΙ ΟΙ ΠΑΠΙΚΟΙ;
_______________________

Δυστυχώς όμως! Ο κ. Νούσης δεν ζητά απλά εφαρμογή “οικονομίας”. Κάνει κάτι άλλο. Ισχυρίζεται ότι δήθεν οι Παπικοί δεν καταδικάστηκαν συνοδικά. Αποδέχεται έτσι έμμεσα τη συμπροσευχή μαζί τους. Το επιχείρημα αυτό ΔΕΝ αξιολογεί τις συμπροσευχές με αιρετικούς και αλλόθρησκους στο επίπεδο της “οικονομίας”, που είναι πάντοτε ανοικτό για συζήτηση αν ενδείκνυται να εφαρμοστεί ή όχι. Είναι καρπός πλάνης ότι αιρετικοί δήθεν είναι ΜΟΝΟΝ όσοι καταδικάστηκαν από τις επτά Οικουμενικές Συνόδους. Η λανθασμένη αυτή προσέγγιση παραγνωρίζει ότι ο κύριος όγκος της πατερικής γραμματείας και η συντριπτική πλειοψηφία των συνόδων που συγκροτήθηκαν από τον 9ον αιώνα και εξής αφορούν την παπική αίρεση και τον εξ αυτής προελθόντα Προτεσταντισμό. Δεν υπάρχει λ.χ. συνοδική καταδίκη για πολλές προτεσταντικές ομολογίες. Θα ήταν εντελώς αθεολόγητο να ισχυριστούμε ότι δεν είναι αιρετικοί επειδή δεν έτυχαν ονομαστικής καταδίκης από Οικουμενική ή όποια άλλη Σύνοδο. Αλλά μήπως έτυχε ποτέ συνοδικής καταδίκης ο Βουδδισμός ή ο Ινδουισμός; Με άλλα λόγια: Για το θέμα των συμπροσευχών ο κ. Νούσης ενστερνίστηκε τις πλάνες που διατύπωσαν στα πρόσφατά τους άρθρα ο Καθηγητής κ. Φειδάς και ο π. Τσέτσης. Νομίζω ότι αν μελετήσει τη σχετική εργασία του π. Αναστασίου Γκοτσόπουλου (μια κλασσική εργασία στο είδος της) με καλή πίστη θα διαπιστώσει ότι οι Παπικοί είναι οπωσδήποτε αιρετικοί και θα καταλήξει στο συμπέρασμα ότι οι συμπροσευχές μαζί τους απαγορεύονται εντελώς. Οχι μόνον το συλλείτουργο όπως πλανεμένα ο κ. Φειδάς, ο π. Τσέτσης και άλλοι ισχυρίζονται.

ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΓΙΑΝΝΑΡΑ – ΖΗΖΙΟΥΛΑ
______________________

Ο κ. Νούσης βγήκε από τα σπλάχνα των οργανώσεων. Το γεγονός και μόνον ότι επέλεξε καντιωτικό ιερέα ως πνευματικό μιλά από μόνον του. Λέγει πολλά μεταξύ των οποίων ότι δεν είναι ουσιαστικά νεωτεριστής ή οικουμενιστής. Ταυτόχρονα είναι πολύ εξοικειωμένος με τους βίους σύγχρονων αγίων μορφών. Γνώριζε μάλιστα και τον π. Παίσιο. Θαυμάζει τους Γέροντες Πορφύριο, Παίσιο και Τσαλίκη. Παράλληλα “έφαγε με το κουτάλι”, κατά τη λαική έκφραση, τα έργα του κ. Γιανναρά. Εικάζω ότι πέραν του δυναμικού και ορμητικού χαρακτήρα του η θεολογία του κ. Γιανναρά είναι ο καταλύτης που τον οδήγησε στην αποστασιοποίηση από την Ομολογία και στη συνέχεια από τον πνευματικό του.

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΡΑ ΣΤΗ ΣΚΕΨΗ ΤΟΥ
________________

Το ότι ο κ. Γιανναράς είναι το πρότυπο του κ. Νούση είναι τόσο εμφανές όσο η παρουσία ελέφαντα σε δωμάτιο. Δεν κατανοώ γιατί θεωρήθηκε, από ορισμένους, μαθητής του Μητροπολίτη Περγάμου Ιωάννη (Ζηζιούλα). Τα κείμενα του κ. Νούση είναι φιλολογικά μάλλον παρά θεολογικά. Το αφοριστικό ύφος και ο εριστικός τόνος κυριαρχούν στη σκέψη του ενώ κάποια μοτίβα επανέρχονται σε όλα τα άρθρα του. Μιλάμε δηλαδή για πολύ συγγενή προσωπικότητα με αυτή του κ. Γιανναρά. Αντίθετα ο Σεβασμιότατος Περγάμου Ιωάννης (Ζηζιούλας) είναι ένας γνήσια ακαδημαικός θεολόγος που κινείται σε εντελώς διαφορετικό επίπεδο από τη γραφή και τη σκέψη του κ. Νούση.

ΑΠΟΓΑΛΑΚΤΙΣΜΟΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ
___________________

Ο κ. Νούσης υπέγραψε την Ομολογία και σε κάποιο στάδιο απέσυρε την υπογραφή του. Εκτοτε βγάζει κραυγές πόνου και αγανάκτησης και διαχωρίζει τη θέση του από τον πνευματικό του και τους ανθρώπους με τους οποίους συναστρεφόταν μέχρι χθες. Ας μη λησμονούμε ότι όσοι ανεξαρτητοποιούνται από τις οργανώσεις στρέφονται προς τον κ. Γιανναρά όπως το διψασμένο ελάφι στην πηγή με το νερό. Στα έργα και στο πρόσωπό του βρίσκουν τον ανελέητο έλεγχο και την κριτική κατά του “νομικισμού” των οργανώσεων που τους αναπαύει και τους εκφράζει.

ΠΩΣ ΘΕΡΑΠΕΥΕΤΑΙ ΜΙΑ ΠΛΗΓΗ;
______________________

Η οξύτητα και ο επιθετικός τόνος του κ. Νούση είναι, κατά την άποψή μου, κραυγή ανθρώπου που ξεκόβει από το σπίτι του. Μπορούμε να επιλέξουμε να τον πετροβολήσουμε, όπως προφανώς έχουν προκρίνει ορισμένοι αδελφοί. Υπάρχει και άλλη προσέγγιση: Μπορούμε να τον πλησιάσουμε με ανθρωπιά και κατανόηση και να προσπαθήσουμε να ακούσουμε τι θέλει να μας πει. Μπορούμε αντί άλας να βάλουμε λάδι στην πληγή που του δημιούργησε ο σεισμός της διαταραχής των σχέσεων του με τον πνευματικό και το περιβάλλον του. Ποια τακτική είναι η καλύτερη; Μόνον ο Αγιος Θεός γνωρίζει. Πιστεύω πάντως ότι με το να βρίζουμε δεν βγαίνει καλό. Επιτέλους! Για το Χριστό, την Εκκλησία και την αλήθεια Του μιλάμε.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ
_________

Εμεινα ικανοποιημένος από την απάντηση του κ Νούση; Προφανώς όχι! διότι ανέμενα να ακούσω πιο σαφείς και συγκεκριμένες τοποθετήσεις. Αφού λ.χ. δεν ενστερνίζεται τη “Βαπτισματική θεολογία” έτρεφα την ελπίδα ότι θα ήταν πιο πρόθυμος να την καταδικάσει ανοιχτά. Πιστεύω ότι υπάρχει περίπτωση να ανακαλέσει την ανάκληση της υπογραφής του για την Ομολογία; Θα ήταν τουλάχιστον αφελές εκ μέρους μου να πιστεύω κάτι παρόμοιο. Μετά από το θορυβώδη τρόπο που επέλεξε να αποσύρει την υπογραφή του θα ήταν ανθρωπίνως αδύνατο να κάνει τέτοιο βήμα. Αλλωστε δεν είναι καν το ζητούμενο, όπως του εξήγησα στην επιστολή μου. Με αναπαύει ότι άρχισε μια δημόσια καμπάνια για να εκθέσει τον μέχρι προ τινος πνευματικό του και άλλους ανθρώπους που διατηρούσε μέχρις χθες άριστες σχέσεις; Οπωσδήποτε όχι, έστω και αν πιστεύει ακράδαντα ότι τον αδίκησαν. Μπορούσε κάλλιστα να αποσύρει την υπογραφή του και να αναζητήσει άλλο πνευματικό που τον αναπαύει χωρίς δημόσια τοποθέτηση. Χαίρομαι πάντως χαράν μεγάλη επειδή δεν είναι συνειδητός οικουμενιστής παρόλες τις επιμέρους επιφυλάξεις σε ορισμένες θέσεις που καταγράφει.

ΑΣ ΕΚΖΗΤΗΣΟΥΜΕ ΤΟ ΕΛΕΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ
________________

Πού καταλήγω λοιπόν; Ας κάνουμε θέμα προσευχής όλοι να μας φωτίζει ο Θεός να ακολουθούμε την οδό των Αγίων και να εκζητούμε το αμέτρητο Του έλεος. Γνωρίζουμε ότι όποιος δεν δείχνει έλεος στους αδελφούς του δεν μπορεί να ελπίζει στο έλεος του Θεού. Για ποιον το λέγω αυτό; Για τον κ. Νούση; Ασφαλώς και για τον κ. Νούση! Για τους επικριτές του κ. Νούση; Ασφαλώς και για τους επικριτές του! Το καταγράφω, όμως, (μακάρι να πίστευα προπαντός) και ως υπενθύμιση στον εαυτό μου επειδή έχω συνείδηση του αδόκιμου μεν αλλά οξυγράφου κάλαμου που σύρει αυτές τις γραμμές.