Ἡ δυστυχία τοῦ πλεονέκτου

 

Ἡ δυστυχία τοῦ πλεονέκτου

Τοῦ πρωτοπρεσβυτέρου π. Διονυσίου Τάτση

Πολλοὶ ἄνθρωποι συνήθισαν μερικὰ πάθη καὶ δὲν τὰ θεωροῦν σοβαρά. Ἔχουν πάντα πρόχειρη τὴ δικαιολογία ὅτι ὅλοι ἔτσι κάνουν. Πρόκειται γιὰ πλάνη ποὺ περιορίζει τὸν πνευματικὸ ἀγώνα καὶ συχνὰ τὸν καταργεῖ.

Ἕνα τέτοιο πάθος εἶναι καὶ ἡ πλεονεξία, ἡ ὁποία ἀπομακρύνει τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὸ Θεὸ καὶ τὸν ὁδηγεῖ στὴν εἰδωλολατρία, ὅπως τονίζει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος. Στρέφει τὸ ἐνδιαφέρον του στὰ ξένα πράγματα καὶ ἁρπάζει ὅ,τι μπορεῖ, ἀρκεῖ νὰ τοῦ δοθεῖ ἡ εὐκαιρία. Κυριαρχεῖται ἀπὸ τὴν ἐπιθυμία νὰ ἀποκτήσει ὅλο καὶ περισσότερα ὑλικὰ ἀγαθά. Δὲν τὸν ἐνδιαφέρει ἡ ἀδικία. Ἀρκεῖ νὰ μὴ φανερωθεῖ.

Τὴν ὥρα ποὺ πολλοὶ συνάνθρωποὶ του δὲν ἔχουν οὔτε τὰ στοιχειώδη τῆς ζωῆς, ὁ πλεονέκτης ἁρπάζει καὶ ἀποθηκεύει ἐκεῖνα ποὺ ἀνήκουν στοὺς φτωχούς. «Κλείνει τὴν τροφὴ ἀναρίθμητων φτω­χῶν σὲ ἕνα μόνο σπίτι», ὅπως λέει ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος. Ξεπερνάει ἀκόμα καὶ τὰ ἄγρια ζῶα, ποὺ ἐνῶ κάνουν ἐπιθέσεις γιὰ τὴν τροφὴ τους, δὲν ἀποθηκεύουν.

Ὁ πλεονέκτης δὲν ἀρκεῖται μόνο στὰ δικὰ του, αὐτὰ ποὺ ἀπέκτησε μὲ τὴν ἐργασία του ἢ ἔχει κληρονομήσει νομίμως, ἀλλὰ θέλει καὶ τῶν ἄλλων τὶς περιουσίες, γεγονὸς ποὺ δημιουργεῖ δυσάρεστες καταστάσεις μὲ τραγικὰ ἀποτελέσματα. Ζεῖ μέσα στὴν ἀδιάκοπη ἀναταραχή. Ἰδιαίτερα ὅταν ἀντιπαρατίθεται μὲ ἄλλον πλεονέκτη γιὰ τὰ ἴδια πράγματα. Ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος, παίρνοντας ὡς παράδειγμα τοὺς ἐμπόρους καὶ τοὺς μεταπωλητὲς τῶν αἰσχρῶν συναλλαγῶν, ἀναφέρεται στὸ φόβο καὶ τὴν ταραχὴ ποὺ βιώνουν, ζώντας ἕνα ἀδιάκοπο μαρτύριο, ποὺ προκαλοῦν ἐθελοντικὰ οἱ ἴδιοι.

Θὰ μποροῦσαν ὅμως νὰ ἀπαλλαγοῦν ἀπὸ αὐτό, ὅταν δεχθοῦν ὅτι τὰ πράγματα τῶν ἄλλων δὲν εἶναι δικὰ τους καὶ φυσικὰ δὲν πρέπει νὰ τὰ διεκδικοῦν. Λέει συγκεκριμένα ὁ ἅγιός μας: «Πόσες λύπες, πόσες φροντίδες, πόσες συγκρούσεις, πόσοι κίνδυνοι, πόσα δόλια σχέδια καὶ πόλεμοι γεννιοῦνται καθημερινὰ μὲ αὐτὰ τὰ κέρδη; Πόσες συγχύσεις καὶ ταραχές; Γιατί, ὅπως ἀκριβῶς δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ δεῖς ποτὲ τὴ θάλασσα χωρὶς κύματα, ἔτσι δὲν μπορεῖς ποτὲ νὰ δεῖς τὴν ψυχὴ τοῦ πλεονέκτη χωρὶς φροντίδα, κακοκεφιά, φόβο καὶ ταραχή, ἀφοῦ τοὺς προηγούμενους κινδύνους τοὺς διαδέχονται οἱ ἑπόμενοι καὶ πάλι ἐπακολουθοῦν ἄλλοι καὶ χωρὶς νὰ τελειώνουν ποτὲ αὐτοί, παρουσιάζονται ἄλλοι ποὺ φτάνουν στὸ κατακόρυφο».

Ὁ πλεονέκτης ἀντιμετωπίζει καὶ τὸ ἀρνητικὸ περιβάλλον ποὺ δημιουργοῦν καὶ οἱ φίλοι του καὶ οἱ ἐχθροὶ του, γι’ αὐτὸ συχνὰ ἀναγκάζεται νὰ εἶναι ἀνέστιος καὶ μετανάστης, γιατὶ φοβᾶται ὅτι θὰ τιμωρηθεῖ ἀπὸ ἀνθρώπους ποὺ τὸν ζηλεύουν ἢ ἔχουν ἀδικηθεῖ ἀπὸ αὐτόν. Ὑποψιάζεται πολλὲς παγίδες καὶ νιώθει ἀνασφαλής. Ὅπου νὰ βρεθεῖ ὅμως τὰ ἴδια προβλήματα θὰ ἔχει, γιατὶ παραμένει πάντα ὁ ἴδιος καὶ θὰ προκαλεῖ τοὺς ἄλλους. Στὴν σπάνια περίπτωση ποὺ θὰ θελήσει νὰ ἀναθεωρήσει τὸν ἁμαρτωλὸ τρόπο τῆς ζωῆς του, τὰ πράγματα θ’ ἀλλάξουν. Θὰ ἀποκτήσει τὴν εὔνοια τοῦ Θεοῦ, ἀφοῦ προηγουμένως διαθέσει τὸν πλοῦτο του στοὺς φτωχοὺς καὶ ἀρχίσει νὰ τηρεῖ τὶς ἐντολὲς τοῦ Εὐαγγελίου. Ὅταν δηλαδὴ γίνει συνειδητὸς χριστιανός.

Ορθόδοξος Τύπος