Ο φωτισμός

Ο ΦΩΤΙΣΜΟΣ

            Τα άγια Θεοφάνεια είναι από τις μεγαλύτερες εορτές της Εκκλησίας μας. Επωφελούμενο από την καθιερωμένη από την Πολιτεία αργία πλήθος λαού συρρέει στους ναούς και στη συνέχεια στον τόπο, όπου γίνεται ο καθαγιασμός των υδάτων. 

Από την εορταστική ατμόσφαιρα λείπουν πολλά από τα στοιχεία της παράδοσης αιώνων, καθώς εμείς έχουμε χάσει το νόημα όχι μόνο αυτής, αλλά κάθε εορτής της Εκκλησίας. Όλα γίνονται λίγο πολύ εθιμοτυπικά, χωρίς προσπάθεια εμβάθυνσης, χωρίς ουσιαστική μέθεξη. Θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος ότι στον ορυμαγδό των κοινωνικών μεταβολών πάλι καλά που διατηρείται αυτός ο, έστω χαλαρός, σύνδεσμος του εκκλησιαστικού σώματος με την πίστη. Γιατί πρέπει να αποδεχθούμε ότι ο Έλλην, παρά την αλλοτρίωση, την οποία έχει υποστεί λόγω της μεθοδεύσεως των κρατούντων να τον αποσπάσουν από τα πατροπαράδοτα και να τον καταστήσουν πολίτη της Δύσης, δηλαδή άθεο κοσμοπολίτη, αυτός εξακολουθεί να ανθίσταται. Ανθίσταται μάλιστα χωρίς επαρκή την στήριξη από τους πνευματικούς του ποιμένες, οι οποίοι εν πολλοίς φαίνονται να έχουν υποταχθεί στην Πολιτεία που σχεδιάζει τον πλήρη αποχριστιανισμό του λαού. Αυτό μαρτυρείται από την άκρως χλιαρή αντίδραση στα κατά καιρούς αντιεκκλησιαστικά νομοθετήματα. Η συνύπαρξη κατά τις ουσιαστικές, για την Εκκλησία, ακολουθίες ή εθιμοτυπικές, για τους πλείστους πολιτικούς μας, τελετές αποσπούν με τα ιλαροτραγικά στιγμιότυπα τη σοβαρότητα από τα τελούμενα και τα υποβαθμίζουν δραματικά!

            Θα ισχυριστεί κάποιος ότι αυτά τα τραγελαφικά συμβαίνουν, επειδή ακόμη δεν επετεύχθη ο πλήρης χωρισμός της Πολιτείας από την Εκκλησία, οπότε οι πολιτικοί είναι εν πολλοίς υποχρεωμένοι από κάποιο πρωτόκολλο να διαδραματίζουν άχαρο ρόλο κατά τις εκκλησιαστικές εορτές. Και καταγγέλλεται συνήθως η διοικούσα Εκκλησία ότι αυτή στέκεται εμπόδιο στον χωρισμό για λόγους συμφερόντων, ταπεινών, αφήνεται να εννοηθεί, συμφερόντων! Η αλήθεια βέβαια είναι ότι η διοικούσα Εκκλησία είναι ανήμπορη να εμποδίσει την Πολιτεία να προχωρήσει στην πραγμάτωση της βούλησής της, που είναι η περιθωριοποίηση της Εκκλησίας. Αν ακόμη δεν έχει επέλθει ο χωρισμός, αυτό οφείλεται στο ότι και οι πλέον άσπονδοι εχθροί της Εκκλησίας αναγνωρίζουν σιωπηλά ότι αυτή έχει ακόμη ισχυρά ερείσματα στον λαό μας. Κάνουν λοιπόν υπομονή και εργάζονται, ώστε να επιτείνουν τον εκμαυλισμό των συνειδήσεων έως ότου μελλοντική γενιά θα είναι «ώριμη» να δεχθεί ως τετελεσμένες τις αποφάσεις.

            Θεοφάνεια, η μεγάλη γιορτή της φανέρωσης του τριαδικού Θεού. Ταπεινός φάνηκε στους ανθρώπους ως βρέφος ο Υιός και Λόγος του Θεού. Ταπεινός προσέρχεται στον Ιορδάνη, να βαπτιστεί σκύβοντας το κεφάλι του μπροστά στο πλάσμα Του! Δεν τον ακολουθούν οι ισχυροί της εποχής ούτε και πολύς λαός. Οι λίγοι μάρτυρες όμως της ταπεινωτικής εκείνης κίνησης του αναμαρτήτου επιβεβαιώνουν την μαρτυρία του Θεού Πατέρα και του Αγίου Πνεύματος. Ο Χριστός με το βάπτισμά Του αγίασε την κτίση.

            Ο άγιος Ιωάννης ο πρόδρομος και βαπτιστής του Χριστού υπήρξε ο πλέον λαμπρός προφήτης κατά τη μαρτυρία του Ιησού Χριστού. Έζησε με ακραία άσκηση, στο άκουσμα της οποίας εμείς οι κοιλιόδουλοι «μαθητές» του Χριστού τρέμουμε. Δεν δημαγωγούσε, για να αποκτήσει μαθητές, όμως ο κόσμος συνέρρεε για να ακούσει λόγους καυστικούς της σκληροκαρδίας και υποκρισίας. Δεν φρόντιζε να είναι αρεστός στους ισχυρούς της ημέρας, αλλά ασκούσε δριμύτατο έλεγχο, ο οποίος επέφερε και τη θανάτωσή του. Σήμερα φαίνεται κάτι εμποδίζει τα εκκλησιαστικά πρόσωπα να εκφέρουν το «ουκ εξεστί σοι»!

            Κατά κανόνα την ημέρα των Θεοφανίων επικρατεί ψύχος δριμύ. Και όμως σε κάθε τόπο αρκετοί κολυμβητές πέφτουν στη θάλασσα για να πιάσουν τον σταυρό, με τον οποίο αγιάζονται τα ύδατα. Είναι αυτό παρήγορο σημάδι. Είναι συγκινητικές οι στιγμές που διαδραματίζονται. Ο κολυμβητής που πιάνει στα χέρια του τον σταυρό τον ασπάζεται και εκφράζει τον ενθουσιασμό του, όπως και ο νικητής σε κάποιο ολυμπιακό άθλημα! Όλοι οι άλλοι σπεύδουν στο μέρος του και ασπάζονται με τη σειρά τους τον σταυρό. Εξέρχονται στην ακτή και εκεί ο μητροπολίτης βραβεύει τον πρώτο με μεταλλικό σταυρό και στους υπολοίπους προσφέρει αναμνηστικό δώρο.

            Στο πρόσφατο παρελθόν σταθήκαμε μάρτυρες με πόνο ψυχής να προσφερθεί ο σταυρός του αγιασμού σε πολιτικά πρόσωπα και μάλιστα σε πρόσωπα, που δεν κρύβουν τις εχθρικές προς την Εκκλησία διαθέσεις, για να ριχθεί από αυτά στο νερό. Εφέτος στην Αλεξανδρούπολη ο μητροπολίτης πρόσφερε στον πρωθυπουργό της χώρας τον σταυρό, για να τον περάσει εκείνος στον λαιμό του νικητού. Ακολούθως πρόσφερε και τα αναμνηστικά δώρα, για να τα διανείμει στους υπολοίπους κολυμβητές. Γιατί άραγε αυτή η κίνηση; Θεωρώ ότι ο πρωθυπουργός μας θα αισθάνθηκε αμήχανα. Υπάρχουν τόσοι συνεργάτες του έτοιμοι να τον ελεεινολογήσουν για την παρουσία του και μόνο σε θρησκευτική τελετή. Τί άραγε να επιδιώκουν με τη στάση τους αυτή οι εκκλησιαστικοί ταγοί; Πιστεύουν ότι θα συγκινήσουν τον πρωθυπουργό, ώστε να εγκαταλείψει την αντιεκκλησιαστική του πολιτική; Δεν αντιλαμβάνονται ότι οι κινήσεις αυτές επιδέχονται και άλλη ερμηνεία: Αφού αντιμετωπίζεται έτσι η κυβέρνηση από της ιεραρχία της Εκκλησίας, ας τολμήσουμε να καταφέρουμε και άλλα πλήγματα κατά της Εκκλησίας!

            Τον αγιασμό των υδάτων ακολουθούν κατά κανόνα δηλώσεις στα ΜΜΕ. Φαίνεται ότι πολλοί ιεράρχες υιοθετούν με την πάροδο του χρόνου την «ξύλινη» γλώσσα των πολιτικών. Απευθύνουν κοσμικές ευχές και μηνύματα ενδοκοσμικής αισιοδοξίας παντελώς αθεμελίωτης, ωσάν να αγνοούν ότι επίκεντρο του κηρύγματος τόσο του αγίου Ιωάννου, όσο και του Κυρίου μας ήταν το «μετανοείτε»! Ως κατακλείδα μάλιστα έχουν την κοσμικότατη ευχή «χρόνια πολλά»!   

            Θλιβερές είναι και οι δηλώσεις στα ΜΜΕ των πολιτικών σχεδόν όλου του πολιτικού φάσματος. Απευθύνονται στον λαό κάνοντας χρήση ενός αρρωστημένου συμβολισμού περί φωτισμού αγνοώντας προκλητικά τον Χριστό, το φως το αληθινό, το φωτίζον πάντα άνθρωπον ερχόμενον εις τον κόσμον. Μάλιστα καταντούν οι της αντιπολίτευσης θλιβεροί όταν ζητούν να φωτιστεί η κυβέρνηση, σαν αυτοί να μην έχουν ανάγκη φωτισμού.  

            Ο λαός μπροστά στα έκτροπα αυτά χάνει το νόημα του λειτουργικού εκκλησιαστικού χρόνου και εκλαμβάνει τα πάντα ως κακόγουστη αναπαράσταση. Πού εκείνα τα χρόνια της ευλογίας, τότε που όλοι έσπευδαν ταπεινά να εφοδιαστούν με τον «μικρό» αγιασμό της παραμονής, για να ραντίσουν υποστατικά, στάβλους και χωράφια; Πού τα χρόνια εκείνα που όλη η οικογένεια έπινε από τον «μεγάλο» αγιασμό κάνοντας το σημείο του σταυρού και ζητώντας από τον βαπτισθέντα στον Ιορδάνη Χριστό πλούσιο τον φωτισμό στον ταπεινό καθημερινό της βίο; Σήμερα αισθανόμαστε αυτάρκεις σε φωτισμό με τα τόσα φώτα της τεχνολογίας. Πάλι καλά που του κάνουμε τη χάρη και εξερχόμενοι από τη θαλπωρή της οικίας μας, μεταβαίνουμε στον τόπο της «διαδικασίας». Η αλαζονεία μας δεν μας επιτρέπει να αναφωνήσουμε όπως ο Γκαίτε:

«Iδού εγώ με τόσα φώτα
τυφλός, τυφλός όπως και πρώτα»!

            Βιώνουμε βαθειά πνευματική παρακμή, την οποία δεν αντιλαμβανόμαστε όμως, ώστε να αποζητήσουμε τον φωτισμό μας. Κλείνουμε τα αυτιά μας στην έκκληση του ταπεινού Χριστού: «Εγώ ειμί το φως του κόσμου. Ο ακολουθών εμοί ου μη περιπατήσει εν τη σκοτία, αλλ’ έξει το φως της ζωής»!

                        ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ  «ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ»