Προύσης, Ελπιδοφόρος: Επίστεψη καί αποκορύφωμα τής αρχιεπισκοπείας σας, Μακαριώτατε, ήταν καί η συμμετοχή σας στίς εργασίες τής εν Κρήτη Μεγάλης Συνόδου

Μητροπολίτης Προύσης, Ελπιδοφόρος Λαμπρυνιάδης (Αναπλ. Καθηγητής Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ), Έπαινος του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών κ. Ιερωνύμου

Παναγιώτατε εκπρόσωπε της Α.Θ. Παναγιότητος του Οικουμενικού ημών Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου,

Μακαριώτατε Αρχιεπίσκοπε Αθηνών καί πάσης Ελλάδος,

Σεβασμιώτατοι καί Θεοφιλέστατοι άγιοι Αρχιερείς,

κύριοι Εκπρόσωποι τών πολιτικών, στρατιωτικών καί λοιπών αρχών της πόλεως

κύριε Πρύτανη καί κυρίες καί κύριοι αναπληρωτές Πρύτανη, κύριε Κοσμήτορ, κύριοι Πρόεδροι, κυρίες καί κύριοι συνάδελφοι, εκλεκτοί προσκεκλημένοι,

αγαπητές φοιτήτριες καί φοιτητές μας,

Το Τμήμα Ποιμαντικής καί Κοινωνικής Θεολογίας, μαζί μέ το αδελφό Τμήμα Θεολογίας τής Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου μας βρίσκονται σήμερα στην εξαιρετικά τιμητική θέση νά προβαίνουν στην αναγόρευση ώς επιτίμου διδάκτορος τής Θεολογίας του Μακαριωτάτου Αριχεπισκόπου Αθηνών καί πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου τού Β”, τού εκκλησιαστικού ανδρός στον οποίον η Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος ανέθεσε προ οκτώ καί πλέον ετών την πολυεύθυνο οιακοστροφία της σε καιρούς χαλεπούς.

Ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών καί πάσης Ελλάδος καί Πρόεδρος της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος κ. Ιερώνυμος Β”, κατά κόσμον Ιωάννης Λιάπης, γεννήθηκε στίς 30 Μαρτίου 1938 στά Οίνόφυτα Βοιωτίας. Οί εύσεβείς γονείς του, Τάσος καί Δήμητρα Λιάπη, ασχολούνταν με αγροτοκτηνοτροφικες εργασίες, γεγονός πού άφησε το αποτύπωμα του καί στον Ιωάννη, το δεύτερο παιδί τους, πού καί σήμερα ακόμη συγκινείται με ό,τι εχει σχέση με τή γή καί τήν άγροτίκή ζωή. Η γνωριμία, όμως, καί πνευματική σύνδεση τού νεαρού Ιωάννη με τον αρχιμανδρίτη καί γέροντά του καί μετέπειτα Μητροπολίτη Θηβών καί Λεβαδείας κυρό Νικόδημο Γραικό στά κατηχητικά σχολεία της γενέτειράς του, έμελλε νά στρέψει το ενδιαφέρον του στίς σπουδες καί νά τον οδηγήσει στή Φιλοσοφική Σχολή τού Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου είσηλθε κατόπιν εξετάσεων γιά νά σπουδάσει Αρχαιολογία, πού τον γοήτευε καί απέσπασε τήν προσοχή του κατά τά πρώτα, ελπιδοφόρα ακαδημαϊκά του βήματα. Στή συνέχεια, έλαβε καί το πτυχίο της Θεολογικής Σχολής Αθηνών. Ό Ιωάννης Λιάπης έλαβε υποτροφία τού Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών γιά μεταπτυχιακες σπουδές, τίς οποίες πραγματοποίησε στά πανεπιστήμια τού Γκράτς (Αύστρίας), τού Würzburg καί στο Ostkirchliches Institut τού Regensburg της τότε Δυτικής Γερμανίας, όπου γνωρίστηκε με τον Γιόζεφ Ράτζινγκερ, τον μετέπειπα πάπα Βενέδικτο 16ο.

Επιστρέφοντας από το εξωτερικό, εργάστηκε στην εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία ώς πανεπιστημιακός βοηθός τού καθηγητή Αναστασίου Ορλάνδου στή σύνταξη τού Λεξικού αρχιτεκτονικών όρων καί στή βιβλιογραφία των βυζαντινών Μοναστηριών. Υπηρέτησε, επίσης, καί στή Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση ώς φιλόλογος καθηγητής στή Λεόντειο Σχολή τής Νέας Σμύρνης, στό 9ο Νυκτερινό Γυμνάσιο Αθηνών, καθώς καί στό Γυμνάσιο τής Αυλώνας.

Όμως, τήν ακαδημαϊκή του σταδιοδρομία -καί όχι τήν έφεσή του στήν επιστήμη- θά διέκοπτε μία απόφαση σημαντικότερη, αφού θά εγκατέλειπε τήν ανατέλλουσα επιστημονική του πορεία γιά νά πραγματοποιήσει τό μεγάλο του πόθο: νά ενταχθεί στόν ιερό κλήρο. Τόν πρώτο βαθμό τής ιερωσύνης έλαβε τήν 3η Δεκεμβρίου 1967, χειροτονηθείς εις διάκονον στή Θήβα από τόν ρηθέντα γέροντά του μητροπολίτη Θηβών καί Λεβαδείας Νικόδημο λαμβάνων τό όνομα Ιερώνυμος. Μία εβδομάδα άργότερα, τή 10η τού ιδίου μηνός, χειροτονήθηκε εις πρεσβύτερον στήν πόλη τής Λεβαδείας, λαβών καί τό οφφίκκιο τού Αρχιμανδρίτου.

Από τότε έως καί τό 1978 υπηρέτησε ώς πρωτοσύγκελλος τής Ιεράς αύτής Μητροπόλεως καί διετέλεσε διαδοχικά ηγούμενος τών ιστορικών Μονών Μεταμορφώσεως τού Σωτήρος Σαγματά καί Οσίου Λουκά στό Στείρι τής Βοιωτίας. Κατά τό τελευταίο αυτό διάστημα ο φέρελπις άρχιμανδρίτης Ιερώνυμος υπηρέτησε, επί τού μακαριστού αρχιεπισκόπου Σεραφείμ Τίκα, ώς Γραμματεύς καί κατόπιν Αρχιγραμματεύς της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος.

Το 1981, μετά από παραίτηση τού μητροπολίτου Νικοδήμου, εξελέγη παμψηφεί από την Ιερά Σύνοδο της Ιεραρχίας μητροπολίτης Θηβών καί Λεβαδείας, εις διαδοχήν τού γέροντός του. Η εις επίσκοπον χειροτονία του πραγματοποιήθηκε στίς 4 Οκτωβρίου 1981 στον Καθεδρικό Ναό τών Αθηνών, προεξάρχοντος τού Αρχιεπίσκοπου Σεραφείμ. Κατά τήν περίοδο τής ποιμαντορίας του στον μητροπολιτικό θρόνο τής γενετείρας του, ό μητροπολίτης Ιερώνυμος επετέλεσε ένα σπουδαίο εκκλησιαστικό έργο, το όποιο συγκεφαλαιούται στήν ευκλεή διαποίμανση τού λαού τού Θεού, στή δημιουργία ενός πρότυπου κοινωνικού έργου καί στήν ανασύσταση τού μοναχικού βίου. Ενδεικτικά θά μνημονεύσουμε τή δημιουργία καί λειτουργία Ενοριακών Πνευματικών Κέντρων καί Κέντρων Νεότητας στίς περισσότερες ενορίες, τήν ίδρυση καί λειτουργία, μέ δική του πρωτοβουλία, τού Κέντρου Ερευνών τής Ιστορίας καί τού Πολιτισμού τής Βοιωτίας, το οποίο συνεργάζεται μέ τά Πανεπιστήμια τού Durham καί τού Cambridge, καί τή δημιουργία τού Κέντρου Εύαισθητοποιήσεως Πληθυσμού σέ θέματα περιβάλλοντος καί οικονομικών μεταναστών, το οποίο λειτουργεί στά Οινόφυτα. Πόση διορατικότητα μπορεί νά διακρίνει κανείς στά δυο αυτά έργα, τά οποία ακόμη καί σήμερα διατηρούν αξεπέραστη τήν επικαιρότητα καί τήν αναγκαιότητα τους.

Στο κοινωνικό του έργο ξεχωρίζουν η δημιουργία οικοτροφείων, ορφανοτροφείου μέ μορφή ανάδοχης οικογένειας στή Θήβα, και διαφόρων δομών για ηλικιωμένους, ψυχικώς πάσχοντες, παιδιά με ειδικές ανάγκες, για την πρόληψη των ναρκωτικών, για άπορους, συμπεριλαμβανομένων καί οικονομικών μεταναστών, καθώς καί Κέντρου Ιστορικών καί Αρχαιολογικών Ερευνών στη Ζάλτσα, στην Ίερα Μονη Λυκούρεση. Κατά τη διάρκεια της διακονίας του στη Μητρόπολη Θηβών καί Λεβαδείας αναπαλαιώθηκαν έξι ανδρώες Ιερές Μονές καί δεκαεπτά γυναικείες. Ανάμεσα σέ αυτές συγκαταλέγονται οι ιστορικές Μονές Οσίου Λουκά καί Σαγματά.

Ως Μητροπολίτης Θηβών καί Λεβαδείας συμμετείχε επίσης σέ πολλές Συνοδικές Επιτροπές, ενώ διετέλεσε καί Αντιπρόεδρος τού Ραδιοφωνικού Σταθμού της Εκκλησίας της Ελλάδος. Διετέλεσε, επίσης, Μέλος μεικτών επιπροπών Πολιτείας καί Εκκλησίας για τη μελέτη θεμάτων που αφορούν στη μοναστηριακή περιουσία καί στην εκκλησιαστική έκπαίδευση καί Πρόεδρος της επιπροπής Διαλόγου Κοινωνίας – Εκκλησίας. Αξίζει να υπογραμμισθεί ότι ύπεραμύνθηκε σταθερά καί δημόσια τών δικαίων της Μητρός Εκκλησίας, ώς καί τών αγαθών σχέσεων αυτής μετά της Εκκλησίας της Ελλάδος, σέ περιόδους κρίσιμες καί εξαιρετικά επώδυνες.

Στίς 7 Φεβρουαρίου τού έτους 2008, ημέρα μνήμης τού προστάτου του όσιου Λουκά τού Στειριώτη, ό μητροπολίτης Θηβών καί Λεβαδείας Ιερώνυμος εξελέγη από την Ιερά Σύνοδο τής Ιεραρχίας τής Εκκλησίας τής Ελλάδος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών καί πάσης Ελλάδος, ο 20ός κατά σειράν από της αποδόσεως σέ αυτήν της Αυτοκεφαλίας υπό του Οικουμενικού Πατριαρχείου το έτος 1850. Κατά το διάστημα αυτό καί έως σήμερα, έχοντας νά αντιμετωπίσει κατά το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα της αρχιεπισκοπικής του θητείας τή δεινή οικονομική καί κοινωνική κρίση τής χώρας, ο Μακαριώτατος έχει οργανώσει με υποδειγματικό τρόπο, με τήν αρωγή καί των ικανών συνεργατών του, τόσο το εκκλησιαστικό όσο καί το κοινωνικό, στίς ευρύτερες διαστάσεις του, έργο τής Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, αλλά καί συλλογικών δομών τής Εκκλησίας τής Ελλάδος.

Ειδικότερα, μέσω τής ιδρύσεως τής Αστικής Μή Κερδοσκοπικής Εταιρείας «Αποστολή», ή οποία έχει αναπτύξει, ιδιαίτερα κατά τά τελευταία έτη, σπουδαίο ανθρωπιστικό έργο σε συνεργασία με Μητροπόλεις, φορείς τής Τοπικής Αυτοδιοίκησης καί τον Ιατρικό Σύλλογο Αθηνών, έχει συμβάλει όχι μόνο στήν καθοριστική εξυπηρέτηση σημαντικών αναγκών τής Ελληνικής Κοινωνίας γιά τήν αντιμετώπιση τής σοβούσης ανθρωπιστικής κρίσεως, αλλά καί στήν ίδρυση καί λειτουργία τού «Καρελλείου Πρότυπου Κέντρου Alzheimer», μιάς πρότυπης μονάδας αντιμετώπισης τής νόσου Alzheimer. Επίσης, ίδρυσε Οικοτροφείο Χρονίως Ψυχικά Πασχόντων, δύο «Στέγες Υποστηριζόμενης Διαβίωσης, έξι Κέντρα Ημέρας Ψυχικής Υγείας σε διάφορες περιοχές τής Ελλάδος, τον Ξενώνα Ασυνόδευτων Ανήλικων Προσφύγων «Εστία», καί πολλές άλλες δομές κοινωνικής μέριμνας.

Συνέβαλε, επίσης, στήν καθιέρωση τών σημαντικών προγραμμάτων «Όλοι μαζί μπορούμε», «Η Εκκλησία στούς δρόμους» καί «Η Εκκλησία στο Σπίτι», με τά οποία διανέμονται καθημερινά περισσότερες από 10.000 μερίδες φαγητού σε απόρους συνανθρώπους μας καί περισσότερα από 2000 δέματα κάθε μήνα με τρόφιμα. Δύο άλλα προγράμματα στοχεύουν στην ενίσχυση των πολιτών τών ακριτικών περιοχών τής Ελλάδος: τό «Έχω Αποστολή», με μιά σειρά από δράσεις πού περιλαμβάνουν αποστολές βιβλίων εκπαιδευτικού περιεχομένου σέ σχολικές βιβλιοθήκες ακριτικών περιοχών, καί τό «Αποστολή στούς Ακρίτες», μέ τό οποίο στηρίζονται ακρίτες σέ νησιωτικές περιοχές τής Ελλάδος, μέ τήν παροχή φαρμακευτικού καί υγειονομικού υλικού, καθώς καί πρωτοβάθμιας ιατρικής περίθαλψης. Παράλληλα,  ένισχύει καί δράσεις πού απευθύνονται. σέ φυλακισμένους, ασθενείς, ηλικιωμένους καί στίς Ένοπλες Δυνάμεις.

Στό πλαίσιο τού πολυδιάστατου ποιμαντικού έργου τής Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, ό Μακαριώτατος κ. Ιερώνυμος έχει ενισχύσει τή λειτουργία τού «Κέντρου Στήριξης Οικογένειας», πού είχε ιδρύσει ό μακαριστός προκάτοχός του κυρός Χριστόδουλος, τό οποίο παρέχει κοινωνική καί ψυχολογική στήριξη καί φροντιστηριακά μαθήματα στά μέλη οικογενειών. Μερίμνησε, επίσης, γιά τή δημιουργία τού Ιδρύματος Ποιμαντικής Επιμορφώσεως πού προσφέρει συνεχή κατάρτιση στούς κληρικούς αλλά καί στά λαϊκά στελέχη τής Αρχιεπισκοπής, γιά τή λειτουργία Πολιτιστικού Κέντρου καί τής Βιβλιοθήκης τής Αρχιεπισκοπής Αθηνών καί άλλων σημαντικών δομών.

Παράλληλα μέ αύτό τό σπουδαιότατο κοινωνικό καί ποιμαντικό έργο, ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος κ. Ιερώνυμος έχει μεριμνήσει γιά την κατασκευή, αποκατάσταση καί συντήρηση ιερών Μονών, ιερών Ναών καί οικημάτων, με τήν οικονομική αρωγή ευρωπαϊκών προγραμμάτων. Θά μνημονεύσουμε ενδεικτικά τήν περίπτωση τού Ιερού Καθεδρικού Ναού Αθηνών, τού Συνοδικού Πολιτιστικού Κέντρου, στο Συνοδικό Μέγαρο, τού Αρχοντικού τών Μπενιζέλων, με αποκατάσταση τού Μουσείου-Αρχοντικού τών Μπενιζέλων, καί, τέλος, τού Κέντρου Γεροντολογίας καί Προνοιακής Υποστήριξης τής Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών.

Επίσης, κατά τήν περίοδο τής μέχρι τούδε αρχιεπισκοπικής θητείας του ο Μακαριότατος έχει θέσει σε εφαρμογή ένα σχέδιο Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης σε κύριους τομείς τής εκκλησιαστικής Διοίκησης, αλλά καί γιά τήν ανάδειξη τής Εκκλησιαστικής Πολιτιστικής Κληρονομιάς καί τήν ανάπτυξη τού Θρησκευτικού Τουρισμού, ενώ έχει προβεί καί στήν οργάνωση τού Εθελοντισμού καί τού Προνοιακού Έργου τής Εκκλησίας, μέσω τής δημιουργίας μιάς Ψηφιακής Πλατφόρμας Οργάνωσης τού Εθελοντισμού καί συντονισμού τού Προνοιακού Έργου τής Εκκλησίας.

Πέραν όλων τών ανωτέρω, ο Μακαριότατος δέν αφίσταται. τής αγαπης του γιά τήν επιστημονική έρευνα καί συγγραφή που έγκαινίασε ήδη από τό 1970, λίγα χρόνια μετά τήν ένταξή του στόν ιερό κλήρο, με τό έργο του Μεσαιωνικά Μνημεία τής Εύβοιας, γιά τό οποίο βραβεύθηκε με τό πρώτο βραβείο από τήν Ακαδημία Αθηνών. Ένα χρόνο αργότερα δημοσίευσε καί ένα ακόμη έργο του γιά τή μονή του Οσίου Λουκά στο Στείρί της Βοιωτίας, την οποία υπηρέτησε, ώς προελέχθη, καί ώς ηγούμενος, ενώ προ μιάς δεκαετίας, το 2005, κυκλοφορήθηκε ο πρώτος, επιστημονικά άρτιος καί καλαίσθητος τόμος τού σχεδιαζόμενου τρίτομου έργου του με τίτλο Χριστιανική Βοιωτία, έργο ζωής καί απόλυτης αφοσίωσης τού Μακαριωτάτου στη χριστιανική ιστορία τής γενέτειράς του.

Έχει, επίσης, συγγράψει πολλές ακόμη μελέτες καί άρθρα θεολογικού, αρχαιολογικού, κοινωνικού καί ιστορικού περιεχομένου, που αποκαλύπτουν το ιδιαίτερο ενδιαφέρον του τόσο γιά τή θεολογία όσο καί για τήν Εκκλησία, στο λίκνο τής οποίας έχει αναλώσει τή ζωή του: Είναι εξόχως ενδεικτικοί προς αυτή τήν κατεύθυνση οι τίτλοι κάποιων πρόσφατων μελετών του, με τίς οποίες θέτει τον δάκτυλόν του επί τον τύπον τών ήλων συγχρόνων εκκλησιαστικών προβλημάτων: Εκκλησιαστική περιουσία καί μισθοδοσία τον κλήρου (το έτος 2012) καί Η απάντηση τής Εκκλησίας στα μυθεύματα του αντικληρικαλιστικού λαϊκισμού (το έτος 2016).

Γιά το πολυδιάστατο αυτό έργο του, το οποίο ο ίδιος καταθέτει επί δεκαετίες ώς θυσίαν ευάρεστον στον Θεό, στήν Εκκλησία του καί στούς συνανθρώπους του, ο Μακαριώτατος έχει αναγορευθεί κατά το παρελθόν επίτιμος διδάκτωρ άπο τίς Ιατρικές Σχολές τού Πανεπιστημίου τής Κραϊόβας στή Ρουμανία καί τού Πανεπίστημίου Ιωαννίνων – διατελεί άλλωστε καί Πρόεδρος τού Ελληνικού Ιδρύματος Καρδιολογίας (ΕΛΙΚΑΡ)-, τής Θεολογίκής Σχολής τού Εθνίκού καί Καποδίστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών καί τής Σχολής Κλασικών καί Ανθρωπιστικών Σπουδών τού Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης.

Κατά την περίοδο αυτής τής εξαιρετικά γόνιμης καί ουσιώδους ποιμαντορίας του στον αρχιεπίσκοπίκό θρόνο τής Εκκλησίας τών Αθηνών, ο Μακαριώτατος ανέδειξε τοίς πάσι τη μαρτυρία τής Εκκλησίας, τή μαρτυρία τής πίστεως, κυρίως ώς μαρτυρία αγάπης, ενότητος καί ειρήνης, η όποια πρώτιστα κατακλύζει τον έσω άνθρωπο, όπως χαρακτηστικά υπογραμμίζει ο αββάς Ισαάκ ό Σύρος· «Ειρήνευσσν έν σεαυτώ και ειρηνεύσει σοι ο ουρανός και η γη». Πρόσφατα, στά πλαίσια αυτά, επισκέφθηκε μαζί με τήν Α. Αγιότητα τον πάπα Φραγκίσκο καί τον Παναγιώτατο Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο τήν δοκιμαζόμενη από τό δράμα τών προσφύγων τής Μέσης Ανατολής νήσο Λέσβο, γιά νά ευαισθητοποιήσουν τή διεθνή κοινή γνώμη για τους εμπερίστατους αδελφούς μας καί νά διατρανώσουν τοίς πάσί τό μήνυμα τού Χριστιανισμού, τής θρησκείας τής Αγάπης καί τής Ειρήνης.

Επίστεψη καί αποκορύφωμα τής αρχιεπισκοπείας σας, Μακαριώτατε, ήταν καί η συμμετοχή σας επικεφαλής αντιπροσωπείας τής Εκκλησίας τής Ελλάδος στίς εργασίες τής εν Κρήτη συνελθούσης ιστορικής καί κεφαλαιώδους σημασίας για τήν Ορθοδοξία Αγίας καί Μεγάλης Συνόδου τής Ορθοδόξου Εκκλησίας, διακριθείς καί πάλιν για τό συμφιλιωτικό καί ειρηναίο πνεύμα σας, «μέτρα μέν γνώμα δίώκων, μέτρα δέ καί κατέχων», κατά Πίνδαρον (Ισθμιακαί ωδαί 6.103).

Μακαριώτατε, επιλήψει με ό χρόνος διηγούμενον τά εργα καί την προσωπικότητά σας ενώπιον του εκλεκτού αυτού ακροατηρίου, διο καί περιορίσθην σε μία απλή σταχυολόγηση των πλέον μυροβόλων ανθέων απο τον ιερό λειμώνα του πνεύματος καί τής προσφοράς σας προς τον άνθρωπο, προς τήν επιστήμη, προς τήν Εκκλησία, προς τον Θεό. Για όλα αυτά, το Τμήμα Ποιμαντικής καί Κοινωνικής Θεολογίας απεφάσισε μαζί με το αδελφό Τμήμα αντιπελαργικά να σάς προσφέρει ό,τι πολυτιμότερο διαθέτει: τον τίτλο του επιτίμου διδάκτορος τής Σχολής μας. Σάς τον καταθέτουμε με το δέοντα σεβασμό καί σάς ευχαριστούμε για τήν αποδοχή του.

Από moschosg

Δείτε και: -Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος: Πολύτιμη η συμβολή του Οικουμενικού Πατριάρχη στην διεξαγωγή της Μεγάλης Συνόδου