Μάρτυρες καί Ὁμολογητές Γουρίας, Σαμωνᾶς καί Ἄβιβος (15 Νοεμβρίου)

Οἱ ἅγιοι Γουρίας καί Σαμωνᾶς ἔζησαν στά χρόνια τοῦ αὐτοκράτορα Διοκλητιανοῦ. Ἦσαν ἄνδρες εὐλαβεῖς καί «πλήρεις Πνεύματος Ἁγίου καί πίστεως». Κήρυτταν τόν Χριστόν μέ ζῆλο, καί κατά τήν διάρκεια τῶν σκληρῶν διωγμῶν ἐναντίον τῆς Ἐκκλησίας συνελήφθησαν ἀπό τόν ἡγεμόνα Ἀντωνῖνο. Ἔδωσαν μέ παρρησία καί θάρρος τήν καλήν ὁμολογία τῆς πίστεως καί ὑπέμειναν τά σκληρά βασανιστήρια μέ θαυμαστή καρτερία καί ὑπομονή. Στό τέλος τούς ἀποκεφάλισαν καί ἔτσι παρέδωσαν τήν ψυχή τους «εἰς χεῖρας Θεοῦ ζῶντος». 

Ὁ ἅγιος Ἄβιβος γεννήθηκε στήν Ἔδεσσα τῆς Μικρᾶς Ἀσίας λίγο ἀργότερα, κατά τήν περίοδο τῆς βασιλείας τοῦ Λικίνιου. Εἶχε ἱεραποστολικό ζῆλο. Χειροτονήθηκε διάκονος καί κήρυττε μέ παρρησία τήν πίστη του, ἐνίσχυε καί παρηγοροῦσε τούς πιστούς καί ἦταν εὐεργετικός πρός πάντας. Εἶχε τό χάρισμα τῆς ἐπικοινωνίας μέ τούς ἀνθρώπους. Δηλαδή, μποροῦσε νά τούς καταλαβαίνη καί νά τόν καταλαβαίνουν, τοὐλάχιστον οἱ καλοπροαίρετοι. Καί μέ τόν χαριτωμένο λόγο του, τό φωτεινό παράδειγμά του καί μέ τά θαύματα πού ἐπιτελοῦσε μέ τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ, προσήλκυσε πολλούς εἰδωλολάτρες στήν ἀληθινή πίστη. Συνελήφθη ἀπό τόν ἡγεμόνα Λυσανία. Ὁμολόγησε καί αὐτός μέ παρρησία τήν πίστη του καί ἀντιμετώπισε μέ ἰώβεια ὑπομονή τά σκληρά βασανιστήρια. Ὅπως ἦταν γεμάτος πληγές τόν ἔριξαν στήν φωτιά καί ἔτσι, «πυρί ὁλοκαυτωθείς τῇ Τριάδι προσήνεκται».

Ὁ βίος καί ἡ πολιτεία τους μᾶς δίνουν τήν ἀφορμή νά τονίσουμε τά ἀκόλουθα:

Πρῶτον. Οἱ βίοι τῶν ἁγίων δέν εἶναι τίποτε ἄλλο παρά τό Εὐαγγέλιο ἐφαρμοσμένο στήν πράξη. Οἱ ἅγιοι ἀγάπησαν τόν Θεό μέ ὅλη «τήν ψυχή, τήν καρδία, τήν ἰσχύ καί τήν διάνοιά τους», καί κατά συνέπεια καί τούς ἀνθρώπους, ἀκόμα καί τούς ἐχθρούς τους, «ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ». Καί αὐτό τό ἐν «Πνεύματι Ἁγίῳ» πρέπει νά τονισθῆ, ἐπειδή κανένας δέν μπορεῖ νά ἀγαπήση καί νά ὁμολογήση τόν Θεόν, οὔτε νά ἀγαπήση τούς ἄλλους ἀνθρώπους, καί κυρίως τούς ἐχθρούς του, παρά μόνον «ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ», ὅπως τονίζει ὁ ἅγιος Σιλουανός ὁ Ἀθωνίτης, ὁ ὁποῖος γράφει ὅτι τό Ἅγιο Πνεῦμα διδάσκει τήν ἀγάπη πρός τούς ἐχθρούς, καί ὅτι εἶναι ἀδύνατον χωρίς τό Ἅγιο Πνεῦμα νά ἀγαπήση κανείς τούς ἐχθρούς του. Ἀλλά καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κροστάνδης, πού ὡς πνευματικός πατέρας, ἀλλά καί ὡς ἄριστος παιδαγωγός, ἀγάπησε τούς ἁμαρτωλούς ἀνθρώπους πού μετανοοῦσαν εἰλικρινά, καθώς καί τά παιδιά, λέγει ὅτι γιά νά ἐπιτύχη ὁ πνευματικός πατέρας, ὅπως καί ὁ παιδαγωγός στό ἔργο τους πρέπει νά μπορέσουν νά ἀγαπήσουν ἀληθινά τούς ἀνθρώπους.

Οἱ βίοι τῶν ἁγίων δέν εἶναι τίποτε ἄλλο παρά τό Εὐαγγέλιο ἐφαρμοσμένο στήν πράξη. Οἱ ἅγιοι ἀγάπησαν τόν Θεό μέ ὅλη «τήν ψυχή, τήν καρδία, τήν ἰσχύ καί τήν διάνοιά τους»

 «Πολλοί παιδαγωγοί», ἔλεγε, «συνηθίζουν νά ἀποκαλοῦν τούς μαθητές παιδιά τους, ἀλλά αὐτό δέν σημαίνει ὅτι πίσω ἀπό αὐτήν τήν ἔκφραση κρύβεται πάντα ἡ αὐθεντική ἀγάπη, ἐπειδή δέν εἶναι εὔκολο νά ἀγαπήση κανείς τά ξένα παιδιά ὅπως τά δικά του», καί γιατί «κανείς δέν μπορεῖ νά πῆ παιδιά του τά ξένα παιδιά παρά μόνον ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ, ἐν Πνεύματι ἀληθείας καί ἀγάπης». Ἴσως ἀκόμη καί τά σαρκικά του παιδιά δέν μπορεῖ κανείς νά τά ἀγαπήση ἀληθινά, μέ καθαρή καί ἀνιδιοτελῆ ἀγάπη, μιά ἀγάπη ἡ ὁποία νά σέβεται τήν ἐλευθερία τους, ἐάν δέν κατοικῆ καί δέν ἐνεργῆ μέσα στήν καρδιά του ἡ Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἀληθινή ἀγάπη, τονίζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κροστάνδης, εἶναι αὐτή «πού τρέφεται ἀπό τήν ἀγάπη πρός τόν Χριστό, καί ἀναζωπυρώνεται συνεχῶς ἀπό τήν Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, γι’ αὐτό καί εἶναι αὐθεντική καί "οὐδέποτε ἐκπίπτει"». Καί μέσα «σέ αὐτήν τήν ἀγάπη εἶναι κρυμμένες μιά ἀκατάπαυστη γλυκύτητα καί ἕνα πλήρωμα χαρᾶς». Ἀντίθετα, ἡ ψεύτικη ἀγάπη, ἀλλά καί ἡ φυσική ἀγάπη τῶν γονέων πρός τά τέκνα «ἐκπίπτουν», μεταβάλλονται, ἐξανεμίζονται.

Δεύτερον. Ἕνα ἀπό τά μεγαλύτερα προβλήματα μεταξύ τῶν ἀνθρώπων, πού πολλές φορές κάνει τήν ζωή τους ἀπό δύσκολη ἕως ἀφόρητη, εἶναι αὐτό τῆς ἐπικοινωνίας. Δηλαδή, οἱ ἄνθρωποι δυσκολεύονται νά ἐπικοινωνήσουν μεταξύ τους καί νά καταλάβη ὁ ἕνας τόν ἄλλον, κυρίως σέ μεγάλα καί σοβαρά θέματα, γιατί αὐτό ὀφείλεται στόν διαφορετικό τρόπο σκέψης, ὁ ὁποῖος ἐπηρεάζεται ἀπό τίς διαφορετικές συνθῆκες ζωῆς, καί κυρίως ἀπό τά ἀνθρώπινα πάθη, ὅπως τῆς φιλαργυρίας, τῆς φιληδονίας, τῆς κενοδοξίας κλπ., τά ὁποῖα πηγάζουν ἀπό τήν φιλαυτία.

Κατ’ ἀρχάς, θά πρέπει νά λεχθῆ ὅτι γιά νά μπορέσουν νά ἐπικοινωνήσουν δύο ἄνθρωποι μεταξύ τους θά πρέπει νά ἔχουν καί οἱ δύο σώας τά φρένας, ἐπειδή κάποιος πού ἔχει ὑποστῆ βλάβη στόν ἐγκέφαλο, εἴτε ἀπό ἀσθένεια εἴτε ἀπό δαιμονική ἐπίδραση, δέν καταλαβαίνει ὅ,τι καί νά τοῦ πῆς. Ἐπίσης, εἶναι ἀπαραίτητο νά ὁμιλοῦν τήν ἴδια γλώσσα. Καί λέγοντας τήν ἴδια γλώσσα δέν ἐννοοῦμε μόνον τό νά ὁμιλοῦν καί οἱ δύο ἑλληνικά ἤ ἀγγλικά κλπ., ἀλλά ὅταν προφέρουν ἤ ἀκούουν τίς ὅποιες λέξεις ἤ ἐκφράσεις νά ἐννοοῦν καί νά καταλαβαίνουν τά ἴδια πράγματα. Γιατί πολλές φορές συμβαίνει τό νά ἀντιλαμβάνεται κανείς διαφορετικά κάποιες λέξεις ἤ ἐκφράσεις, λόγῳ καταγωγῆς ἤ διαφορετικῆς τοποθετήσεως στά διάφορα θέματα. Ὑπάρχει, βέβαια, καί ἡ περίπτωση νά μή θέλη κανείς νά καταλάβη, ἔστω καί ἄν ἀντιλαμβάνεται τά θέματα στήν ἀληθινή τους διάσταση, ἐπειδή θίγονται τά συμφέροντά του, ἤ τά συμφέροντα συγγενικῶν, ἤ φιλικῶν του προσώπων. Ἔπειτα, γιά νά ὑπάρξη συνεννόηση θά πρέπει, ὅταν κανείς συζητᾶ μέ τόν ἄλλον, νά ἔχη τήν διάθεση νά τόν καταλάβη καί ὄχι νά προσπαθῆ μέ κάθε τρόπο νά τοῦ ἐπιβάλη τήν ἄποψή του ἤ τήν προειλημμένη ἀπόφασή του. Καί ἄν πραγματικά ἔχη τήν διάθεση νά τόν καταλάβη, τότε θά πρέπει νά προσπαθήση νά βάλη τόν ἑαυτό του στήν θέση τοῦ ἄλλου.

Οἱ ἄνθρωποι σήμερα, κατά τό πλεῖστον, εἶναι πονεμένοι καί ἀπογοητευμένοι, ἐπειδή δέν βρίσκουν εὔκολα κάποιον ὁ ὁποῖος νά δείξη προθυμία στό νά ἀκούση τόν πόνο τους καί νά τούς καταλάβη. Μοῦ ἔλεγε πνευματικός πατέρας ὅτι δέχθηκε κάποιον γιά ἐξομολόγηση καί ἐκεῖνος τοῦ εἶπε: «Δέν ἔχω κανέναν νά μέ ἀκούση χωρίς νά μέ διακόψη, δέν μπόρεσα σέ κανέναν ἀπό τούς φίλους μου νά ὁμιλήσω, ἐπειδή μέ διέκοπταν συνεχῶς καί ἔλεγαν τά δικά τους, καί διέκρινα στό βλέμμα τους μιά ἀπροθυμία στό νά ἀκούσουν τόν πόνο μου. Γι’ αὐτό σᾶς παρακαλῶ, πρίν τήν ἐξομολόγηση θέλω νά μέ ἀκούσετε γιά εἴκοσι λεπτά περίπου, χωρίς νά μέ διακόψετε, καί μετά βάλτε Πετραχήλι, γιά νά ἐξομολογηθῶ».

Οἱ βίοι τῶν ἁγίων, λοιπόν, εἶναι τό Εὐαγγέλιο ἐφαρμοσμένο στήν πράξη. Καί τό Εὐαγγέλιο τρέφει καί ἐνισχύει πνευματικά, διδάσκει καί ἐμπνέει τήν ἀληθινή ἀγάπη, ἡ ὁποία εἶναι ἡ μόνη ὁδός ἀλληλοκατανόησης καί ἁρμονικῆς συνύπαρξης τῶν ἀνθρώπων.

 © 2015 Ἱερὰ Μητρόπολις Ναυπάκτου καὶ Ἁγίου Βλασίου.

“Εκκλησιαστική Παρέμβαση”  parembasis.gr