Ψαλμός 16 «ἐν σκέπῃ τῶν πτερύγων σου σκεπάσεις με» (Μητροπολίτου Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως Ἰερεμία)

  
       ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ

ΓΟΡΤΥΝΟΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΕΩΣ

   ΔΗΜΗΤΣΑΝΑ-ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΙΣ

Δημητσάνα - Μεγαλόπολη, Κυριακή 13 Δεκεμβρίου 2015

Ψαλμός 16

«ΕΝ ΣΚΕΠΗ ΤΩΝ ΠΤΕΡΥΓΩΝ ΣΟΥ ΣΚΕΠΑΣΕΙΣ ΜΕ»

Παρακαλῶ, ἀδελφοί χριστιανοί, νά ἀκούσετε σήμερα τό περιεχόμενο τοῦ 16ου Ψαλμοῦ. Εἶναι δύσκολος ὁ Ψαλμός στήν ἑρμηνεία του, ἀλλά προσπάθησα νά σᾶς τόν ἀποδώσω μέ ἁπλᾶ λόγια.

1. Ὁ ποιητής τοῦ Ψαλμοῦ μας καταδιώκεται ἀπό ἐχθρούς, οἱ ὁποῖοι πραγματικά θέλουν νά τόν καταφάγουν (στίχ. 12) καί νά τόν καταπατήσουν (στίχ. 11). Καί καταφεύγει στόν Θεό, ζητῶντας ἀπ᾽ Αὐτόν τό δίκαιό του, γιατί εἶναι Θεός δικαιοσύνης (στίχ. 1α. 2). Δηλώνει δέ στόν Θεό ὅτι τοῦ ὁμιλεῖ μέ εἰλικρίνεια καί καθαρότητα («οὐκ ἐν χείλεσι δολίοις», στίχ. 1β). Τό ὅτι πραγματικά ὁ ποιητής μας εἶναι δίκαιος καί δέν βαρύνεται μέ τίς κατηγορίες, πού τοῦ ἀποδίδουν οἱ ἐχθροί του, τό γνωρίζει καί ὁ Ἴδιος ὁ Θεός, πού εἶναι καρδιογνώστης καί γνωρίζει λοιπόν καλά τήν ψυχή τοῦ ποιητοῦ (στίχ. 3-4). Γνωρίζει ὁ Θεός τό πόσο ὁ ψαλμωδός μας τόν ἀγαπᾶ, γιατί δέν θέλει νά πορεύεται κατά τά ἔργα τῶν ἀνθρώπων, ἀλλά κατά τόν λόγο τοῦ Θεοῦ. Καί γιά τόν λόγο τοῦ Θεοῦ ὁ ποιητής μας λέγει ὅτι «ἐφύλαξε ὁδούς σκληράς» (στίχ. 4). Γιά τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ φύλαξε «ὁδούς σκληράς»! Ὡραῖο αὐτό! Δηλώνει δέ ὁ Ψαλμωδός μας ὅτι καί στό μέλλον ἔτσι θέλει νά πορεύεται, γι᾽ αὐτό καί παρακαλεῖ τόν Θεό λέγοντας, «κατάρτισαι τά διαβήματά μου ἐν ταῖς τρίβοις σου, ὅπως μή σαλευθῶσι τά διαβήματά μου» (στίχ. 5)!

2. Ἔτσι, λοιπόν χριστιανοί μου, συκοφαντούμενος καί διωκόμενος ἄδικα ὁ ποιητής τοῦ Ψαλμοῦ μας καταφεύγει στόν Θεό καί τοῦ ζητάει νά τόν προφυλάξει ἀπό τό ἐχθρικό του περιβάλλον. Τό κάνει δέ αὐτό, γιατί ὁ ποιητής ἐνθυμεῖται ὅτι καί ἄλλοτε βρέθηκε σέ παρόμοια κατάσταση καί ἐπικαλέστηκε τόν Θεό καί Αὐτός τόν βοήθησε («ἐγώ ἐκέκραξα, ὅτι ἐπήκουσάς μου, ὁ Θεός», στίχ. 6). Ἔτσι καί τώρα καταφεύγει στόν Θεό, πού σώζει «τούς ἐλπίζοντας ἐπ᾽ Αὐτόν» (στίχ. 7), καί Τόν παρακαλεῖ νά τοῦ δείξει πλούσια τά ἐλέη Του («θαυμάστωσαν τά ἐλέη σου», στίχ. 7), ἐπειδή καταδιώκεται ἀπό ἀνθρώπους πού εἶναι καί δικοί Του, δηλαδή τοῦ Θεοῦ, ἐχθροί, γιατί πᾶνε κόντρα πρός τό θέλημά Του («ἐκ τῶν ἀνθεστηκότων τῇ δεξιᾷ σου», στίχ. 7). Εἶναι δέ, χριστιανοί μου, πολύ ὡραία ἡ προσευχή τοῦ ποιητοῦ μας στόν Θεό, γιατί Τόν παρακαλεῖ νά τόν φυλάξει «ὡς κόρην ὀφθαλμοῦ» καί νά τόν προστατεύσει ὑπό τήν «σκέπη τῶν πτερύγων Του». «Φύλαξόν με ὡς κόρην ὀφθαλμοῦ· ἐν σκέπῃ τῶν πτερύγων σου σκεπάσεις με» (στίχ. 8)!

3. Στήν συνέχεια ὁ ποιητής περιγράφει μέ λίγα λόγια τό ποιόν τῶν ἐχθρῶν του καί τό κακό πού θέλουν νά τοῦ κάνουν αὐτοί. Λέει, λοιπόν, γι᾽ αὐτούς ὅτι εἶναι ἀσεβεῖς καί τόν καταθλίβουν («ἀπό προσώπου ἀσεβῶν τῶν ταλαιπωρησάντων με», στίχ. 9)· ὅτι εἶναι ἄσπλαγχνοι, γιατί ἔκλεισαν τελείως τά σπλάγχνα τους καί ἐκφράζονται ὑπερφίαλα ἐναντίον του (στίχ. 10). Τόν περικυκλώνουν (στίχ. 9β. 11α), γιά νά τόν συλλάβουν καί νά τόν ξαπλώσουν νεκρό κατά γῆς («ἐκκλῖναι ἐν τῇ γῇ», στίχ.11β). Οἱ ἐχθροί του φέρονται πρός αὐτόν σάν λιοντάρια πού παραμονεύουν γιά τό θῦμα τους (στίχ. 12). Θέλουν νά τόν καταφάγουν!

4. Τέλος, ὁ ποιητής ζητεῖ ἀπό τόν Θεό τήν τιμωρία τοῦ ἐχθροῦ του. Τολμᾶ νά πεῖ στόν Θεό νά παύσει τήν ἀνοχή Του στούς κακούς καί νά ἐγερθεῖ ἀπό τήν ἀπραξία Του καί νά τούς τιμωρήσει. Αὐτό σημαίνει αὐτό πού λέει παρακάτω: «Ἀνάστηθι, Κύριε, πρόφθασον αὐτούς καί ὑποσκέλισον αὐτούς» (στίχ. 13). Τόν παρακαλεῖ νά ἀνατρέψει τά ἐναντίον του σχέδιά τους· τά ἐναντίον αὐτοῦ, πού εἶναι «ρομφαία» Του, ὑπερασπιστής καί ἀγωνιστής Του (στίχ. 13).

Στό τέλος-τέλος τοῦ Ψαλμοῦ ὁ ποιητής, σκεπτόμενος, ὅπως φαίνεται, ὅτι ὁ δίκαιος αὐτός ὑποφέρει, ἐνῶ οἱ ἀσεβεῖς πού τόν καταδιώκουν ὑπερισχύουν, θίγει τό σπουδαῖο θέμα τῆς θεοδικίας. «Θεοδικία» καλεῖται, τό ποῦ φαίνεται ἡ δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ, ἀφοῦ οἱ κακοί εὐτυχοῦν καί οἱ καλοί δυστυχοῦν; Γιά τούς κακούς – πού εἶναι οἱ ἐχθροί του – , λέγει ὁ ποιητής μας ὅτι ἔχουν ἄφθονα τά ὑλικά τους ἀγαθά. Λέγει ὅτι «ἐπλήσθη ἡ γαστήρ αὐτῶν» καί ἔχουν πολλά ἀγαθά πού φτάνουν καί γιά τά ἐγγόνια τους (στίχ. 14). Ἐνῶ οἱ δίκαιοι – καί σ᾽ αὐτούς ἐννοεῖται ἀνήκει ὁ ποιητής μας – στεροῦνται ἀπό τά ἀγαθά αὐτά. Ποιά λοιπόν εἶναι ἡ χαρά τοῦ δικαίου; Ἡ χαρά τοῦ δικαίου, ἀδελφοί, πού φαίνεται σάν ἀμοιβή ἀπό τόν Θεό γιά τήν θεοσέβειά του, εἶναι τό ὅτι ἡ ψυχή του γλυκαίνεται ἀπό τήν παρουσία τῆς Χάριτος τοῦ Θεοῦ σ᾽ αὐτήν. Εἶναι τό ὅτι, γιά τήν ἀρετή του, βλέπει τήν δόξα τοῦ Θεοῦ, γιά τήν ὁποία εἶναι πλασμένος ὁ ἄνθρωπος. «Ἐγώ δέ – λέγει ὁ Ψαλμωδός – ἐν δικαιοσύνῃ ὀφθήσομαι τῷ προσώπῳ σου, χορτασθήσομαι ἐν τῷ ὀφθῆναι μοι τήν δόξαν σου» (στίχ. 15). Αὐτό πραγματικά εἶναι ἡ μεγαλύτερη χαρά καί εὐτυχία, εὐτυχία καί χαρά αἰώνια, πρός τήν ὁποία δέν μπορεῖ νά συγκριθοῦν τά ὑλικά πλούτη καί ὅλα τά ἐπίγεια ἀγαθά.

Ἀδελφοί! Σᾶς εὔχομαι ὁ Θεός νά σᾶς φυλάγει «ὡς κόρην ὀφθαλμοῦ», καί νά σᾶς σκεπάζει κάτω ἀπό τήν «σκέπην τῶ πτερύγων Του», ὅπως εἶπε σήμερα ὁ Ψαλμωδός μας, καί νά εὐφραίνεστε καί νά χορταίνετε νῦν καί ἀεί ἀπό τήν δόξα τοῦ προσώπου τοῦ Κυρίου μας (στίχ. 15), ΑΜΗΝ.

Μέ πολλές εὐχές,

†Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας