Κυριακή Δ΄ Ματθαίου –Ας ζηλέψουμε την προθυμία του εκατόνταρχου

(Απόσπασμα από το υπόμνημα στο κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο του Αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόμου, ομιλία 26η, που αφορά τη σημερινή ευαγγελική περικοπή (Ματθ. 8, 5-13). Ολόκληρο το κείμενο περιέχεται στο βιβλίο του μητροπολίτη Τρίκκης και Σταγών Διονυσίου, «Πατερικόν Κυριακοδρόμιον», τόμος 2ος.)

Ο λεπρός τον επλησίασε, όταν κατέβηκε από το βουνό· κι ο σημερινός εκατόνταρχος, όταν μπήκε στην Καπερναούμ. Για ποιο λόγο ούτε ο ένας ούτε ο άλλος δεν ανέβηκαν στο βουνό; Όχι από αδιαφορία, γιατί και των δύο η πίστη ήταν θερμή, αλλά για να μη διακόψουν τη διδασκαλία του. Τον επλησίασε και του είπε· ο δούλος μου έπεσε παράλυτος στο σπίτι και βασανίζεται φρικτά. Λένε μερικοί για να δικαιολογηθή είπε και την αιτία για την οποία δεν τον έφερε. Γιατί δεν ήταν δυνατό, λένε, ενώ είχε παραλύσει, βασανιζόταν κι ήταν στα τελευταία του να τον φέρουν σηκώνοντάς τον. Επειδή πλησίαζε το ψυχομαχητό, γράφει ο Λουκάς, σε λίγο θα πέθαινε.

Εγώ όμως λέγω ότι αυτό ήταν σημείο ότι είχε μεγάλη πίστη, πολύ μεγαλύτερη από κείνους που κατέβασαν τον ασθενή από τη στέγη. Επειδή ήξερε καλά ότι κι απλή διαταγή φτάνει για να σταθή στα πόδια του ο πλαγιασμένος, θεώρησε περιττό να τον φέρη. Κι ο Ιησούς κάνει τώρα ό,τι δεν έκανε ποτέ άλλοτε. Ενώ δηλαδή πάντοτε περιμένει να εκδηλωθή η επιθυμία εκείνων που τον ικετεύουν, εδώ παίρνει την πρωτοβουλία και δεν υπόσχεται πως θα θεραπεύση μονάχα αλλά ότι και θα ’ρθη στο σπίτι. Αυτό το κάνει, για να μάθωμε την αρετή του εκατόνταρχου. Αν δεν έδινε αυτή την υπόσχεση αλλά του έλεγε πήγαινε, ας θεραπευτή ο δούλος σου, τίποτα απ’ αυτά δε θα μαθαίναμε. Αντίθετα έπραξε στην περίπτωση της Φοινίκισσας. Τώρα χωρίς να καλήται στο σπίτι, ο ίδιος υπόσχεται ότι θα ’ρθη, για να μάθωμε την πίστη του εκατόνταρχου και την πολλή ταπεινοφροσύνη. Στην περίπτωση της Φοινίκισσας όμως και να δώση αρνείται και στην επιμονή της τη δυσκολεύει.

Γιατί όπως είναι σοφός και εφευρετικός γιατρός γνωρίζει με τα αντίθετα να επιτυγχάνει τα αντίθετα. Κι εδώ με την αυτόθελη παρουσία, ενώ εκεί με την επίμονη άρνηση και παραίτηση φανερώνει την πίστη της γυναίκας. Το ίδιο εφαρμόζει και στον Αβραάμ: «Δεν θα κρατήσω κρυφό από το παιδί μου τον Αβραάμ». Για να μάθωμε τη φιλοστοργία του και την πρόνοιά του σχετικά με τα Σόδομα. Και στο σπίτι του Λωτ αρνούνται να μπουν οι απεσταλμένοι, για να μάθωμε το μέγεθος της φιλοτιμίας του δικαίου.

Τι είπε τότε ο εκατόνταρχος; Δεν είμαι ικανός να μπης στο σπίτι μου. Ας το ακούσωμε όσοι είναι να υποδεχτούμε το Χριστό· μπορεί να τον υποδεχτούμε τώρα. Ας ακούσωμε κι ας ζηλέψωμε και με τόση προθυμία ας τον δεχτούμε. Γιατί και φτωχό όταν υποδεχτής και πεινασμένο και γυμνό, Eκείνον υποδέχτηκες κι έθρεψες. Πες μόνο μια λέξη και θα θεραπευτή ο δούλος μου. Πρόσεξε ότι και τούτος, όπως κι ο λεπρός έχει γι’ αυτόν τη σωστή ιδέα. Ούτε τούτος δεν είπε· Παρακάλεσε· Κι ούτε είπε προσευχήσου και ικέτεψε αλλά πρόσταξε μονάχα. Κι επειδή φοβήθηκε μήπως από μετριοφροσύνη αρνηθή, προσθέτει· «Γιατί κι εγώ δέχομαι διαταγές και διατάζω στρατιώτες λέγοντας στον ένα πήγαινε και πηγαίνει και στον άλλον έλα και έρχεται και στο δούλο μου κάνε τούτο και το κάμει. Και τι σημαίνει αν ο εκατόνταρχος είχε αυτή τη γνώμη; Το ζήτημά μας είναι, αν ο Χριστός το είπε και το επιβεβαίωσε. Καλή και πολύ συνεπής αντίρρηση. Αυτό λοιπόν ας εξετάσωμε, και θα δούμε να έχη γίνει ό,τι έγινε και στο λεπρό. Όπως ο λεπρός έτσι και τούτος είπε «αν θέλης» (Και δεν μας δίνει ο λεπρός μόνο αφορμή να μιλήσωμε για την εξουσία του. Κι ο ίδιος ο Χριστός όχι μόνο διέλυσε την υποψία αλλά έδωσε και μεγαλύτερη απόδειξη προσθέτοντας εκείνο που ήταν περιττό να το πη· «θέλω ας καθαριστή». Για να δώση κύρος στη γνώμη εκείνου). Έτσι λοιπόν κι εδώ είναι δίκαιο να εξετάσωμε αν έγινε τίποτα τέτοιο και θα δούμε ότι έγινε ακριβώς το ίδιο. Γιατί μόλο που ο εκατόνταρχος μίλησε έτσι και μαρτύρησε την τόση εξουσία και έκανε και κάτι περισσότερο από αυτό. Tο βγάζομε αυτό από τα γραφόμενα του Ευαγγελιστού.

Δεν είπε ότι επαίνεσε μόνο το λόγο αλλά φανερώνοντας ανώτερο βαθμό του επαίνου ότι έδειξε θαυμασμό γι’ αυτόν. Και δεν εθαύμασε μονάχα. Αλλά όπως ήταν γύρω όλος ο λαός, τον έκαμε και στους ίδιους παράδειγμα, ώστε να τον μιμηθούν.

Μακεδονία,21/07/2013