Κυριακή Ε΄ Λουκά- «Η έλλειψη κοινωνίας »

Λουκᾶ ιστ΄ 19-31

«Ἡ ἔλλειψη κοινωνίας »

“Ἄνθρωπος δέ τις ἦν πλούσιος …πτωχός δέ τις ἦν ὀνόματι Λάζαρος”

Ἕνα φοβερό καί ἀποκρουστικό σύμπτωμα, ἀγαπητοί μου, ἀδελφοί, ταλαιπωρεῖ τήν σύγχρονη κοινωνία. Μία ἀσθένεια πού ἀφοῦ ἀπομονώσει τόν ἕνα ἀπό τόν ἄλλο ἐν συνεχείᾳ νεκρώνει τόν ἄνθρωπο σιγά-σιγά. Ἡ ἐπικίνδυνη αὐτή ἀσθένεια ὀνομάζεται «ἔλλειψη κοινωνίας», καί ἔχει προσβάλλει σέ μεγάλο βαθμό ὅλους μας. Σ’ αὐτήν τήν ἀπαίσια μάστιγα ἔστρεψε ὁ Κύριος μας τόν θεϊκό του λόγο, θέλοντας ὄχι μόνο νά στηλιτεύσει τό φαινόμενο, ἀλλά καί νά δείξει τίς προεκτάσεις καί συνέπειές του. Εἶπε τήν περίφημη παραβολή τοῦ πλουσίου καί τοῦ Λαζάρου, τήν ὁποία ἀνεγνώσαμε σήμερα στό Εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα.

Ἄς θυμηθοῦμε τήν παραβολή.

«Κάποιος ἄνθρωπος, εἶπε ὁ Κύριος, ἦταν πλούσιος καί ἐνδυόταν πορφύρα καί μετάξι, ἐφραινόμενος καθημερινά λαμπρῶς». Ὅλη ἡ φροντίδα τοῦ πλουσίου ἦταν γιά τόν ἱματισμό του καί τό καλλωπισμό καί τήν πολυτέλεια τῶν ἐνδυμάτων του κι ἀκόμα γιά τά τραπέζια καί τά φαγοπότια καί τίς τρυφές. Ὑπῆρχε ὅμως ἕνας φτωχός πού ὀνομαζόταν Λάζαρος, ὁ ὁποῖος ἦταν πεσμένος κοντά στήν πύλη τοῦ σπιτιοῦ τοῦ πλουσίου γεμᾶτος πληγές καί ἐπιθυμοῦσε νά χορτάσει ἀπό τά ψίχουλα πού ἔπεφταν ἀπό τό τραπέζι τοῦ πλουσίου. Δέν ἔφταναν ὅλα αὐτά, ὅτι ἦταν φτωχός, γυμνός, ἄστεγος, πεινασμένος, πληγιασμένος, ἐρχόντουσαν καί τά σκυλιά καί ἔγλειφαν τίς πληγές του.

Ἐδῶ ὁ Κύριος μας παραστατικότατα ἀπεκάλυψε αὐτή τήν ἀπαίσια ἀσθένεια τοῦ πλουσίου πού κατατρώγει τίς σάρκες καί τῆς σημερινῆς κοινωνίας. Βλέπουμε τήν ἔλλειψη κοινωνίας τοῦ πλουσίου πρός τόν πτωχό Λάζαρο σέ ὅλα. Ὁ πλούσιος παραχόρταινε καθημερινῶς ἀπό τήν τράπεζα πού ἦταν γεμάτη παντοειδῆ φαγητά καί πολυτελῆ καρυκεύματα. Ὁ δέ Λάζαρος ἐπιθυμοῦσε νά χορτάσει καί ἀπό τά εὐτελέστατα πράγματα, διότι ποτέ δέν εἶχε χορτάσει. Ὁ πλούσιος ἔλαμπε ἀπό τήν πορφύρα καί ἀπό τό μετάξι πού φοροῦσε καί ἀπό τό ὑπερβολικό ἐξωραϊσμό τοῦ εὐρώστου σώματος. Ὁ δέ Λάζαρος εἶχε καί τά ξεσχισμένα ράκη του, γεμάτα μόλυνση καί δυσωδία βγάζοντας πληγές καί περιρρεόμενος ἀπό τό πῦο. Ἐκεῖνος ὁ πλούσιος καθόταν σέ ὑψηλό θρόνο περικυκλωμένος ἀπό τό πλῆθος τῶν ὑπηρετῶν του, ὁ Λάζαρος ἦταν ξαπλωμένος κάτω στό ἔδαφος κοντά στήν πύλη, μή ἔχοντας κάποιον οὔτε γιά νά ἀπομακρύνει τά σκυλιά.

Ποῦ ὁδήγησε αὐτή ἡ ἔλλειψη τῆς κοινωνίας τόν πλούσιο;

Στήν καταδίκη καί τόν βασανισμό του. Ἔλλειψη κοινωνίας στήν παροῦσα ζωή, ἔλλειψη κοινωνίας καί στήν ἄλλη ζωή. Καμμία κοινωνία, οὐδεμία συμμετοχή εἶχε ὁ πλούσιος στήν χαρά καί τήν εὐφροσύνη τοῦ πτωχοῦ.

Ἄς ἔλθουμε ὅμως καί στά δικά μας:

1) Ποῦ συναντᾶτε;

Ἡ ἔλλειψη κοινωνίας μεταξύ μας εἶναι ἕνα ἀπειλητικό καθολικό σχεδόν φαινόμενο. Δέν περιορίζεται μόνο στήν ἔλλειψη πλουσίου καί πτωχοῦ. Ἐπεκτείνεται ἀνησυχητικά. Ἔλλειψη κοινωνίας πλουσιωτέρων καί εὐρωστοτέρων κοινωνικῶν τάξεων πρός τίς ἀσθενέστερες. Ἔλλειψη κοινωνίας μεταξύ ἀδελφῶν καί οἰκογενειῶν. Παντοῦ συναντᾶτε ἡ ἔλλειψη διαθέσεως νά σηκώσουμε λίγα ἀπό τά προβλήματα τῶν συνανθρώπων μας. Ἀκούγεται μάλιστα καί ἐκεῖνο τό φρικτό «πρόβλημά σου» πού ἐκσφενδονίζεται καί δίνει τήν χαριστική βολή στόν ἔχοντα ὁποιοδήποτε πρόβλημα. Κανένας δέν εἶναι διατιθεμένος νά μοιρασθεῖ μέ τόν συνάνθρωπό του τά ἀγαθά, τά ὁποῖα κρατᾶ ἀποκλειστικῶς πρός ἴδιαν χρῆσιν καί ἀπόλαυση. Κανείς δέν εἶναι πρόθυμος νά δεχθεῖ τά προβλήματα τοῦ συνανθρώπου του καί νά τά ἀντιμετωπίσει μέ ἀγάπη καί φιλανθρωπία. Στό ἐρώτημά μας : ποῦ συναντᾶται ἡ ἔλλειψη κοινωνίας σήμερα, ἡ ἀπάντηση εἶναι : παντός καί ἐπί πάντας.

2) Σέ τί ὀφείλεται ;

Ἡ αἰτία μιᾶς τέτοιας ἀπάνθρωπης καί δαιμονιώδους συμπεριφορᾶς εἶναι τά πάθη τοῦ ἀνθρώπου. Συγκεκριμένα ὁ ἐγωϊσμός, ἡ φιληδονία, ἡ εὐσπλαχνία, ἡ ἀκράτεια καί ἄλλα φοβερά πάθη ἐνεργοῦσαν στόν πλούσιο ἐνεργοῦν καί σήμερα καί προκαλοῦν τήν ἔλλειψη κοινωνίας.

3) Πῶς θεραπεύονται;

Tήν θεραπεία τῆς φοβερᾶς αὐτῆς παλαιᾶς καί σύγχρονης ἀσθένειας τήν ὑπέδειξε ὁ Κύριος. Διά τῆς εὐσπλαχνίας καί ἐλεημοσύνης. Ὁ πλούσιος δέν καταδικάσθηκε ὡς ἅρπαγας. Φαίνεται, ὅτι νομίμως εἶχε ἀποκτήσει τά πλούτη του. Καταδικάσθηκε ὅμως ὡς ἄσπλαχνος καί φιλήδονος. Γι’ αὐτό τοῦ εἶπε ὁ Ἀβραάμ ὅτι ἐπειδή ἐπροτίμησες τόν ἀπολαυστικό καί ἄνετο βίο γιά τόν ἐγκρατή καί ἐλεήμονα τώρα δικαίως σέ κατέλαβε ὀδύνη, θλίψη καί στενοχώρια.

Μεταξύ τῶν ἀνθρώπων, διδάσκει ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία, ἰδιαίτερα μάλισταμεταξύ τῶν χριστιανῶν, πρέπει νά ἀναπτυχθεῖ τό πνεῦμα τῆς μεταδοτικότητας. Τοῦτο τό πνεῦμα δηλώνει ὁ Μέγας Παῦλος ὅταν γράφει στούς Κορινθίους καί ἀποκαλεῖ αὐτήν τήν μετάδοση κοινωνία πρός τούς ἁγίους : «τό περίσσευμα σας πρέπει νά καλύπτει τό ὑστέρημα ἐκείνων, ὥστε καί τό περίσσευμα ἐκείνων νά ἀντιστοιχήσει στό ὑστέρημά σας» (Β΄ Κορ. η΄14).

Διά τῆς ἐλεημοσύνης καί μεταδοτικότητας ὁ ἄνθρωπος δέν θεραπεύει μόνο μία ἐπικίνδυνη ἀσθένεια, ἀλλά καί ἔχει νά ἀποκομίσει ὀφέλη. Ποιά;

Τήν μεσιτεία τῶν πτωχῶν πού ἔχουν παρρησία ἕνεκα τῆς ἀρετῆς τους στό Θεό. Αὐτό ἀναφέρεται στό προηγούμενο χωρίο τοῦ Ἀποστόλου Παύλου ἀλλά καί στό λόγο τοῦ Κυρίου μας, ὁ ὁποῖος συμβουλεύει ὅλους ὅσους ἔχουν ἀγαθά καί πλούτη: «Κάμετε φίλους ἀπό τόν μαμωνά τῆς ἀδικίας, ὥστε ὅταν ἀποδημήσετε, νά σᾶς δεχθοῦν στίς αἰώνιες σκηνές» (Λουκᾶ ιστ΄ 9).

Ἀδελφοί μου

Ἄν πράγματι ἐπιθυμοῦμε νά θεραπεύσουμε αὐτήν τήν ἀσθένεια τῆς ἐλλείψεως κοινωνίας στίς ἀνάγκες, τίς ποικίλες ἀνάγκες, πνευματικές, ψυχικές καί ὄχι μόνο οἰκονομικές καί ὑλικές δέν ἔχουμε παρά νά μάθουμε ἀπό τόν Κύριό μας νά εἴμαστε εὔσπλαχνοι, οἰκτήρμονες, ταπεινοί, μεταδοτικοί, ἐλεήμονες. Ἄλλως θά καταδικασθοῦμε αἰωνίως γιά τήν φιληδονία καί τόν δαιμονικό ἐγωϊσμό.

Αρχιμ. Καλλίνικος Νικολάου, Ι. Μ. Καισαριανής