Τι επιδιώκει το Οικουμενικό Πατριαρχείο από την έκτακτη σύναξη των Ορθοδόξων Προκαθημένων πρεσβυγενών Πατριαρχείων της Ανατολής και τον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου στις 31 Αυγούστου;
Του Διονύση Μακρή
Οι δυσκολίες που ανέκυψαν κατά την τελευταία διορθόδοξη σύναξη της Γενεύης που έγινε στο πλαίσιο της προετοιμασίας για την Μεγάλη Οικουμενική Σύνοδο προβλημάτισαν έντονα το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, ο οποίος διακαώς επιθυμεί να συνδέσει το όνομά του με την επαναφορά της συνοδικότητας των πρώτων χριστιανικών αιώνων στην Ορθοόδοξη Εκκλησία, διαπίστωσε πως κάθε φορά τα αγκάθια που ανακύπτουν από το διάλογο και συνδέονται με ανούσιες, ιδιοτελείς και υποκινούμενες πρωτοκαθεδρίες και αξιώσεις είναι περισσότερα από τις συμφωνίες και τις λύσεις που επιτυνχάνονται.
Γι' αυτό το λόγο με την πεποίθηση ότι απαιτείται ταχέως η εξεύρεση μίας κοινά αποδεκτής λύσεως, η οποία θα προσδώσει νέα ώθηση στην Ορθοδοξία μέσα από την ευελιξία και την οργάνωση που θα παρέχεται, προβαίνει σε νέους σχεδιασμούς.
Σύμφωνα με πληροφορίες προσανατολίζεται στην ίδρυση λ. χ. ενός πανορθόδοξου μικτού οργάνου στο οποίο θα μετέχουν μόνιμα μέλη (εκπρόσωποι Εκκλησιών, των οποίων το Αυτοκέφαλο επικυρώνεται από Οικουμενικές Συνόδους) αλλά και μέλη περιορισμένης θητείας (μη μόνιμα), οι υπόλοιπες δηλαδή Αυτοκέφαλες Εκκλησίες, που έλαβαν την Αυτοκεφαλία εκ της Κωνσταντινούπολης. Τα μη μόνιμα μέλη εκ περιτροπής θα συμμετέχουν στο μικτό αυτό πανορθόδοξο όργανο στόχος και σκοπός του οποίου θα είναι η αντιμετώπιση εκκλησιαστικών προβλημάτων. Σύμφωνα με πληροφορίες στη σκέψη του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου περιτριγυρίζει η ιδέα θέσπισης ενός ευέλικτου εκκλησιαστικού οργάνου ανάλογου μ' αυτού του ΟΗΕ. Αυτό θα συνέρχεται τακτικά και θα λαμβάνει αποφάσεις οι οποίες θα γίνονται άμεσα σεβαστές από όλες τις όπου γης Αυτοκέφαλες Εκκλησίες. Επιπλέον πέραν της λήψης των αποφάσεων θα δύναται να συμμετέχει κατά τρόπο τινά και να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς και την εφαρμογή αυτών.
Μέσα στο πλαίσιο αυτό ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος εξ αφορμής των ιστορικών ανακατατάξεων που παρατηρούνται στην περιοχή της Μ. Ανατολής απέστειλε επιστολή τη Μ. Τετάρτη προς τους Προκαθημένους των τριών πρεσβυγενών Ορθοδόξων Πατριαρχείων (Αλεξανδρείας, Αντιοχείας και Ιεροσολύμων) αλλά και τον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου Χρυσόστομο. Με την επιστολή τους προσκαλεί σε Σύναξη που θα λάβει χώρα το προσεχές καλοκαίρι στην Κωνσταντινούπολη, την 31η Αυγούστου, παραμονή του νέου εκκλησιαστικού έτους. Η επιλογή των συμμετεχόντων έγινε με το κριτήριο χορήγησης της Αυτοκεφαλίας των εν λόγω Ορθοδόξων Εκκλησιών από Οικουμενικές Συνόδους. Πρόκειται στην ουσία για μία προσπάθεια ανασύστασης ενός ιδιότυπου διοικητικού συστήματος που θα ομοιάζει ε το γνωστό σύστημα της πενταρχίας... Και είναι ιδιότυπο διότι σ' αυτό θα συμμετέχει και η Εκκλησία της Κύπρου, της οποίας η Αυτοκεφαλία επικυρώθηκε από Οικουμενική Σύνοδο.
Πέραν λοιπόν των εκκλησιαστικών προβλημάτων που ταλανίζουν την ευρύτερη περιοχή της Μ. Ανατολής είναι βέβαιο ότι με διπλωματικό φαναριώτικο και αριστοτεχνικό τρόπο ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος θα βολιδοσκοπήσει τις διαθέσεις των Προκαθημένων σχετικές με την υλοποίηση της πρότασής του. Και αναλόγως με τη στάση τους αρχικά θα τους προτείνει να συνέρχονται κατ' έτος τουλάχιστον η και πιο συχνά αν οι περιστάσεις το απαιτούν προκειμένου να εξετάσουν, αν και κατά πόσο είναι δυνατόν να υπάρξει συντονισμός εκ μέρους τους στην αντιμετώπιση εκκλησιαστικών προβλημάτων.
Από την ανταπόκριση λοιπόν των Προκαθημένων θα εξαρτηθεί ο χρόνος υλοποίησης της όλης πρότασης. Αν φτιαχτεί το προζύμι (η μαγιά) θα έρθει και η ζύμη και έχουμε και το ψωμί. Το προζύμι είναι η βάση, σχολίαζε καλά ενημερωμένη πηγή του Σεπτού Κέντρου της Ορθοδοξίας.
Το όλο σχέδιο του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου απαιτεί σκληρές διαπραγματεύσεις για λεπτά ζητήματα. Ο Πατριάρχης Μόσχας Κύριλλος, ο οποίος είναι υπέρμαχος ιδρύσεως πανορθοδόξου οργάνου θα πρέπει να πεισθεί να συμμετάσχει ως μη μόνιμο μέλος στον ιδιότυπο Ορθόδοξο "ΟΗΕ". Για να αποδεχθεί ωστόσο κάτι τέτοιο θα πρέπει να λάβει σημαντικά ανταλλάγματα, τα οποία θα συμβάλουν έτσι ώστε να μην διαταραχθούν οι λεπτές ισορροπίες πολιτικές και εκκλησιαστικές, όπως αυτό λ. χ. της χορήγησης Αυτοκεφαλιών όχι από το Φανάρι, ως είθισται αλλά από το νέο Πανορθόδοξο όργανο.
Οι υπόλοιπες Αυτοκέφαλες Ορθόδοξες Εκκλησίες είναι βέβαιο, πως έστω και με δυσκολία θα συναινέσουν στην πρόταση του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου, αφού εξ αυτής όχι μόνο αποκτούν μία de facto διεθνή αναγνώριση αλλά επιπλέον θα μπορούν μέσω του πανορθοδόξου αυτού θεσμικού οργάνου να επιλύουν και εσωτερικά τους προβλήματα, να προγραμματίζουν και να συντονίζουν καλύτερα το έργο τους.
Άλλωστε η σύσταση ενός τέτοιου οργάνου θα προλαμβάνει εν τη γενέσει τους τα εκκλησιαστικά προβλήματα και θα προβαίνει σε αποφάσεις που θα αποτρέπουν ενδοεκκλησιαστικές κρίσεις όπως λ. χ. αυτή που δημιουργήθηκε προσφάτως με την εμφανή εισπήδηση του Πατριαρχείου Ρουμανίας στα Ιεροσόλυμα αλλά και τις περίεργες αξιώσεις του. Θα αντιμετωπίζει λανθασμένες πράξεις ορισμένων που προκαλούν οξύνσεις ενώ θα συντονίζει άριστα την ανά κόσμο ορθόδοξη ιεραποστολή...
Τι αναφέρει στην επιστολή του ο Βαρθολομαίος
«Μετά πολλής συνοχής καρδίας παρακολουθούντες και ημείς από της έδρας του καθ ἡμᾶς Οικουμενικού Πατριαρχείου τας τρέχουσας εν τη περιοχή της Μέσης Ανατολής εξελίξεις, αίτινες πολλήν αναστάτωσιν και αβεβαιότητα δια το μέλλον προξενούν εις πάντας τους κατοικούντας εν τη περιοχή ταύτη, ιδιαιτέρως δε εις τους εκεί από αιώνων διαβιούντας ορθοδόξους και ετερόδοξους χριστιανούς, νυχθημερόν δεόμεθα του Παναγάθου και Πανοικτίρμονος όπως επιβλέπων φιλευσπλάχνως επί τον εν τω ιστορικώ τούτο χωρώ δεινώς δοκιμαζόμενον λαόν Του χαρίσηται αυτώ ειρήνην εν δικαιοσύνη επ ἀγαθῶ και των εκείσε παροικουσών Αγιωτάτων Ορθοδόξων Εκκλησιών.
Τον νουν και την καρδίαν ημών εστραμμένα έχοντες προς Υμάς και τα ποίμνια Υμών συνοδική διαγνώμη, ήχθημεν εις την απόφασιν όπως παρακαλέσωμεν Υμάς, ίνα έλθητε ενταύθα την λα' προσεχούς Αυγούστου, ημέρα Τετάρτη, συνοδευόμενοι υπό ενός η δύο αρχιερέων, επί τω τέλει όπως συγχοροστατήσωμεν τη επιούση επί τη ενάρξει του νέου εκκλησιαστικού έτους και του απογεύματος της ίδιας ημέρας, α Σεπτεμβρίου, και επί διήμερον διασκεφθώμεν από κοινού, μετά και των Μακαριωτάτων Πατριαρχών και Αρχιεπισκόπου Κύπρου, περί της καταστάσεως των Εκκλησιών ημών εν τη παρούση συγκυρία, προς αδελφικόν στηριγμόν αλλήλων, ως και την ανταλλαγήν απόψεων περί των Ορθοδόξων πραγμάτων, περιλαμβανομένου και του θέματος της πορείας προς την Αγίαν και Μεγάλην Σύνοδον της Αγιωτάτης Ορθοδόξου ημών Εκκλησίας", αναφέρεται χαρακτηριστικά στην επιστολή του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου. Και προστίθεται: "Εις την απόφασιν ημών ταύτην ήχθημεν και εκ του γεγονότος ότι τα Πρεσβυγενή Πατριαρχεία της Ορθοδόξου Εκκλησίας ως έχοντα, μετά της Αγιωτάτης Εκκλησίας της Κύπρου, το αυτοκέφαλον αυτών κεκυρωμένον υπό Οικουμενικής Συνόδου, δέον όπως συσκέπτωνται συχνότερον περί των ορθοδόξων πραγμάτων αποτελούντα οιονεί τον κορμόν της όλης δομής και διαθρώσεως της Ορθοδόξου Εκκλησίας, ουχί, βεβαίως, προς αποκλεισμόν τελικώς των λοιπών Ορθοδόξων Εκκλησιών εκ των πανορθόδοξων αποφάσεων, αλλά αντιθέτως, προς υποβοήθησιν και διευκόλυνσιν της πανορθόδοξου ενότητος...".
Εκ των ανωτέρω εμμέσως γίνονται φανερές οι προθέσεις του Οικουμενικού Πατριαρχείου και του ιδίου του Πατριάρχη Βαρθολομαίου. Ο δρόμος ωστόσο, ακόμη είναι μακρύς και γι' αυτό απαιτούνται "χειρουργικές λεπτές" διαδικασίες για να επιτευχθεί το όλο εγχείρημα, το οποίο πραγματικά αν επιτευχθεί θα συμβάλει ουσιαστικά στην ενδυνάμωση της ανά τον κόσμο ορθόδοξης παρουσίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου