Ἀποστόλου Ἀνδρέου τοῦ Πρωτοκλήτου.Κάθε ἀπόστολος καὶ μία ἀπόδειξις. (+Μητροπολίτου Φλωρίνης Αυγουστίνου Καντιώτου)

Κάθε ἀπόστολος καὶ μία ἀπόδειξις

(Ομιλία του †Επισκόπου Φλωρίνης Αυγουστίνου Καντιώτου)

«Εὑρήκαμεν τὸν Μεσσίαν» (Ἰω. 1,42)

Σήμερα, ἀγαπητοί μου, εἶνε ἑορτὴ καὶ πανήγυρις. Ἑορτάζει ἕνας ἀπὸ τοὺς δώδεκα ἀποστόλους τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ· ἑορτάζει ὁ Ἀνδρέας, ὁ ὁποῖος ἐπονομάζεταιΠρωτόκλητος , διότι εἶνε ὁ πρῶτος ἀπὸ τοὺς μαθητὰς ποὺ κάλεσε ὁ Κύριος στὸ ἀποστολικὸ ἔργο, στὴν ἀποστολικὴ περιπέτεια.

Τί τὸν εἵλκυσε, τί τὸν τράβηξε; Ὁ Ἰησοῦς!Τί ἦταν ὁ Ἰησοῦς; Πλούσιος; Ἂν ψάχναμε τὶς τσέπες του, δὲν θὰ βρίσκαμε μία δραχμή. Μήπωςἦταν ἰσχυρὸς κατὰ κόσμον; Δὲν ἔπιασε ποτέ οὔτε μικρὸ ξίφος. Τί ἦταν λοιπὸν ἐκεῖνο ποὺ εἵλκυσετὸν Ἀνδρέα; Μία μυστηριώδηςδύναμις, αὐτὴ ποὺ ἐξακολουθεῖ νὰ ἑλκύῃ καὶτώρα τὶς εὐγενικὲς ψυχὲς κοντά του.Ἑλκύσθηκε ἀπὸ τὸ μεγαλεῖο τοῦ Χριστοῦ.Καὶ ὄχι ἁπλῶς ἑλκύσθηκε, ἀλλ᾽ ἀπὸ τὴ στιγμὴποὺ συναντήθηκε μαζί του, ἄναψε μέσα τουφωτιά, πόθος φλογερὸς νὰ μεταδώσῃ καὶ σὲἄλλους τὴν εἴδησι ὅτι τὸ πρόβλημα λύθηκε!

Διότι τὸ δυσκολώτερο πρόβλημα δὲν εἶνεστὴν ἄλγεβρα ἢ στὰ ἀνώτερα μαθηματικὰ ἢ στοὺς θεμελιώδεις νόμους τῆς φυσικῆς, γιὰ τὰ ὁποῖα στύβουν τὰ μυαλά τους τὰ παιδιὰ στὸ σχολεῖο. Τὸ ὕψιστο πρόβλημα εἶνε νὰ βροῦμε ποιός ὁ σκοπὸς τῆς ζωῆς,γιὰ ποιό σκοπὸ ἤρ-θαμε σ᾽ αὐτὸ τὸν πλανήτη. Καὶ ποιά λοιπὸν εἶνε ἡ ἀπάντησι; Ἡ λύσι δὲν βρίσκεται οὔτες τὸ χρῆμα, οὔτε στὶς ἡδονές, οὔτε στὴ δόξα·ἡ λύσι τοῦ προβλήματος τῆς ζωῆς βρίσκεται μόνο στὸ πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Γι᾽ αὐτό, ὅπως ὁ ἀρχαῖος μαθηματικὸς Ἀρχιμήδης δοκίμασε μεγάλη χαρὰ ὅταν μετὰ ἀπὸ ἐξαντλητικὴ μελέτη κατώρθωσε νὰ λύσῃ τὸπρόβλημά του καὶ περιχαρὴς φώναζε «Εὕρηκα! εὕρηκα!», τέτοια καὶ πολὺ μεγαλύτερη χαρὰ αἰσθάνθηκε μετὰ τὴ συνάντησι ὁ Ἀνδρέας ὁ ψαρᾶς καὶ εἶπε·«Εὑρήκαμεν…»(Ἰω. 1,42). Τί βρήκατε; Τὸ θησαυρό, τὴ λύσι· βρήκαμε Ἐκεῖνον ποὺ εἶνε ἡ σωτηρία μας, Ἐκεῖνον ποὺ ἀποτε-λεῖ τὴ γέφυρα ποὺ μᾶς ἀνεβάζει ἀπὸ τὴ γῆ στὸν οὐρανό.Αὐτά, ἀγαπητοί μου, δὲν εἶνε λόγια. Ὅποι-ος πιστεύει, τὰ αἰσθάνεται. Διότι, ἐκτὸς ἀπὸτὶς πέντε αἰσθήσεις, ἔχουμε καὶ μιὰ ἄλλη αἴσθησι. Ἂν ἔχῃς μόνο πέντε αἰσθήσεις, δὲν διαφέρεις ἀπὸ τὰ ζῷα· αὐτὲς τὶς αἰσθήσεις ἔ-χουν κι αὐτά, ὡρισμένα μάλιστα καὶ σὲ ἀνώ-τερο βαθμό· ὁ ἀετὸς λόγου χάριν ἔχει ὅρασι πολὺ πιὸ δυνατὴ ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο. Ἀλλὰ ὁ ἄνθρωπος ἐκτὸς ἀπὸ τὶς πέντε αἰσθήσεις πρέπει νὰ ἔχῃ καὶ τὴν ἕκτη αἴσθησι, μὲ τὴν ὁποία μπορεῖ νὰ ἐπικοινωνῇ μὲ τὸν οὐράνιο κόσμο· ἡ δὲ ἕκτη αἴσθησις εἶνε ἡ πίστις.Ὁ Ἀνδρέας λοιπὸν συνέλαβε τὸ νόημα τῆςζωῆς, καὶ τότε φώναξε «Εὑρήκαμεν…». Ἀλλὰὁ καλὸς ἄνθρωπος, ὅταν βρίσκῃ θησαυρό, δὲντὸν κρύβει γιὰ τὸν ἑαυτό του· τὸ λέει καὶ στοὺςσυγγενεῖς, νὰ χαροῦν κι αὐτοί.

Ἕνας συγχωριανός μου, λοχίας μὲ παράσημο ἀνδρείας, μοῦ ἔλεγε, ὅτι σὲ κάποια μάχη οἱ στρατιῶτες ἦταν διψασμένοι καὶ δὲν ὑπῆρχε οὔτε σταγόνα νερό· τότε ἕνας στρατιώτης ἀνακάλυψε μία πήγη, καὶ τόση ἦταν ἡ χαρά του, ὥστε δὲν ἤπιε ὁ ἴδιος, ἀλλὰ φώναξε· Βρῆκα νερό, τρέξτε νὰ πιῆτε!… Κι ἀφοῦ ἤπιαν ὅλοι, τελευταῖος ἤπιεἐκεῖνος. Ἔτσι καὶ ὁ Ἀνδρέας· ὅταν βρῆκε τὴν πηγή, τὴν πηγὴ τὴ δροσερὴ καὶ κρυστάλλινη,ποὺ ῥέει ὕδωρ ζωῆς αἰωνίου, φώναξε στὸν ἀδελφό του τὸν Πέτρο· «Βρήκαμε τὸ Μεσσία»,ἐκεῖνον ποὺ περίμεναν οἱ αἰῶνες καὶ λαχταροῦν οἱ καρδιές μας, ἐκεῖνον ποὺ εἶνε τὸ Ἄλφα καὶ τὸ Ὠμέγα, ὁ Βασιλεὺς τοῦ κόσμου.Θ᾽ ἀναφέρω ἕνα ἀκόμα στιγμιότυπο, ποὺμᾶς συγκινεῖ καὶ ὡς Ἕλληνες· γιατὶ ὁ ἀπόστολος Ἀνδρέας εἶνε ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος συνέ-δεσε τὴν ἱστορική μας φυλὴ μὲ τὸν Κύριον ἡ-μῶν Ἰησοῦν Χριστόν.

Οἱ Ἕλληνες –ἀνέκαθεν φιλοπερίεργο γένος καὶ φιλοσοφίᾳ φερόμενοι–, ζητώντας τὰ ἀνώτερα, ἔμαθαν στὴν Ἀθήνα, ὅτι κάτω στὴν Παλαιστίνη παρουσιάστηκε κάποιος, ποὺ τὰ λόγια του εἶνε ἀνώτερα ἀπ᾽αὐτὰ ποὺ ἄκουγαν στὴν Πνύκα, κάποιος ἀνώτερος ἀπὸ τὸν Πλάτωνα καὶ τὸν Ἀριστοτέλη.Ἀναχώρησαν λοιπὸν ἀπὸ τὸ Κλεινὸν ἄστυ, ἔφτασαν στὰ Ἰεροσόλυμα καὶ ἀναζήτησαν τὸν Ἰησοῦ. Πῶς τώρα νὰ τὸν συναντήσουν; Πλησίασαν τὸν Ἀνδρέα καὶ τοῦ λένε· Σοῦ ζητοῦμε μία χάρι· ἤρθαμε ἀπὸ τὴ μακρινή μας χώρα καὶ θέλουμε νὰ δοῦμε τὸν Ἰησοῦ. Ὁ Ἀνδρέαςτοὺς παίρνει ἀπὸ τὸ χέρι καὶ τοὺς ὁδηγεῖ στὸ Χριστό. Καὶ ὁ Χριστός, ὅταν εἶδε τοὺς Ἕλληνες –εἶνε ἱστορικὰ γεγονότα αὐτά, ποὺ δυστυχῶς τὰ λησμονοῦμε–, χάρηκε καὶ εἶπε κάτι ποὺ ἀποτελεῖ αἰώνιο τίτλο τιμῆς γιὰ τὸ γένος μας.

Εἶπε· «Ἐλήλυθεν ἡ ὥρα ἵνα δοξασθῇ ὁ υἱὸς τοῦ  ἀνθρώπου» · τώρα, ποὺ βλέπω τοὺς Ἕλληνες νὰ ἔρχωνται σ᾽ ἐμένα, τώρα ἀρχίζει ἡ δόξα μου(Ἰω. 12,23). Διότι αὐτὴ ἦτανἡ ἀρχὴ τῆς γνωριμίας τοῦεἰδωλολατρικοῦ κόσμου μὲ τὸν ἀληθινὸ Θεό.Καὶ πράγματι, ἀδελφοί μου –δὲν τὸ λέμε ἀπὸ πατριωτικὸ ἐγωισμό, ἀλλὰ στηριζόμενοι στὶς ἱστορικὲς πηγές–, κανένα ἄλλο ἔθνος δὲν προσέφερε τόσες ὑπηρεσίες στὸν Χριστιανισμὸ καὶ τὸν πολιτισμὸ ὅσες ἡ μικρή μας πατρίδα.

Ἡ Ἑλλάδα ἔδωσε στὴν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ τὴ γλῶσσα της, στὴν ὁποία γράφτηκαν τὰ βιβλίατῆς Καινῆς Διαθήκης· ἔδωσε τὸ πνεῦμα της, μὲ τὸ ὁποῖο εἶχαν ἐκπαιδευθῆ οἱ μεγάλοι πατέρες καὶ διδάσκαλοί της· ἔδωσε καὶ τὸ αἷμα της, μὲ τὸ ὁποῖο βεβαίωσαν τὴν πίστι οἱ ἅγιοι μάρτυρές της. Γι᾿ αὐτὸ ὁ Κύριος εἶπε «Ἐλήλυθεν ἡ ὥρα ἵνα δοξασθῇ ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου» .Ἔκτοτε ὁ Ἀνδρέας ἐπιθύμησε νὰ γνωρίσῃτὴν Ἑλλάδα. Καὶ ὅταν πλέον ὁ Χριστὸς ἀνε-λήφθη ἐν δόξῃ στοὺς οὐρανούς, ὁ Ἀνδρέας ξεκίνησε κι αὐτὸς τὴν μεγάλη περιπέτεια ἐκτελώντας τὴν ἐντολὴ τοῦ Ἰησοῦ «Πορευθέντες εἰς τὸν κόσμον ἅπαντα κηρύξατε τὸ εὐαγγέλιον πάσῃ τῇ κτίσει» (Μᾶρκ. 16,15).

Ποιά μέρη ἐπισκέφθηκε κατὰ τὴν παράδοσι· τὴ Μικρὰ Ἀσία (Ἔφεσο, Βιθυνία, Προποντίδα, Χαλκηδόνα), τὸν Πόντο (Σινώπη, Τραπεζοῦντα κ.τ.λ., ὅλα τὰ εὐλογημένα αὐτὰ μέρη τῆς πατρίδος), τὸ Βυ-ζάντιο, τὴ Μαύρη Θάλασσα ὅπου κινδύνεψενὰ πνιγῇ στὰ κύματα τοῦ Εὐξείνου Πόντου,τὴν Κριμαία, τὴν Ὀδησσὸ καὶ τὴν Κολχίδα,τὴν Σκυθία (ὅλη ἡ Νότιος ῾Ρωσία ὀνομάζεται Σκυθία, γι᾿ αὐτὸ οἱ ῾Ρῶσοι ἐξακολουθοῦν νὰ ἔχουν μεγάλη τιμὴ στὸν ἅγιο Ἀνδρέα καὶ στὸἍγιο Ὄρος ὑπάρχει ἡ μεγάλη ῥωσικὴ Σκήτη τοῦ Ἁγίου Ἀνδρέου), καὶ ἀπὸ ᾽κεῖ πέρασε τὸ Δούναβι καὶ κατέβηκε στὴ Μακεδονία, τὴ Θρᾴκη, τὴν Ἤπειρο, τὴ Θεσσαλία, τὴν Ἀχαΐα. Ὦ ἅγιε ἀπόστολε Ἀνδρέα, ποιός νὰ διηγηθῇ τὴν πορεία σου καὶ τὰ θαύματά σου! Ἀπὸχώρα σὲ χώρα, ἀπὸ πολιτεία σὲ πολιτεία, ὀρ-γώνοντας ὅλο τὸν ἑλληνικὸ χῶρο, ἔφτασε τέλος στὴν Πάτρα. Ἐκεῖ πλέον ἔχυσε τὸ αἷμα του καὶ μαρτύρησε. Σταυρώθηκε ἀνάποδα, μὲ τὸκεφάλι ὄχι πρὸς τὰ ἐπάνω ὅπως ὁ Κύριος, ἀλ-λὰ πρὸς τὰ κάτω. Τὸν κάρφωσε στὸ σταυρὸ ὁἀνθύπατος Αἰγεάτης καὶ ἔμεινε ἐκεῖ ἐπὶ ἕνατριήμερο, ἀναπέμποντας προσευχὲς καὶ δεήσεις ὑπὲρ ὅλου τοῦ κόσμου.Ἔτσι τελείωσε τὴ ζωή του ὁ Πρωτόκλητος Ἀνδρέας, ὁ ἀδελφὸς τοῦ ἀποστόλου Πέτρου.

Αὐτά, ἀγαπητοί μου, μὲ λίγα λόγια. Μερικοὶ ἀνόητοι, ποὺ ξέρουν μόνο νὰ παίζουν πρέφα στὰ καφφενεῖα καὶ ποτέ δὲν ἄνοιξαν τὶς ἅγιες Γραφὲς οὔτε ἔσκυψαν νὰ μελετήσουν βαθύτερα τὸ μυστήριο τῆς χριστιανικῆς πίστεως,θεωροῦν τὸν χριστιανισμὸ ὡς κάτι εὐκαταφρόνητο καὶ λένε· Ἐμεῖς εἴμαστε μορφωμένοι, εἴμαστε ἐπιστήμονες· θέλουμε ἀποδείξεις, θέλουμε ντοκουμέντα.Ἐφ᾽ ὅσον θέλετε ἀποδείξεις, ἰδοὺ λοιπὸν οἱ ἀποδείξεις. Γεμᾶτος ἀποδείξεις εἶνε ὁλόκληρος ὁ χριστιανισμός.

Ἀποδείξεις εἶνε οἱ ἀπόστολοι. Κάθε ἀπόστολος ἀποτελεῖ καὶ μία τρανὴ ἀπόδειξι τῆς θεότητος τοῦ Ἰησοῦ Χρι-στοῦ. Καὶ ὁ ἀπόστολος Ἀνδρέας εἶνε ἀπόδειξις. Διότι ἐρωτῶ· Τί ἦταν ἐκεῖνο ποὺ πῆρε αὐ-τὸ τὸν ψαρᾶ ἀπὸ τὴν ὄχθη τῆς Τιβεριάδος καὶ τὸν ἀνέδειξε οἰκουμενικὸ διδάσκαλο; Τί ἦταν ἐκεῖνο ποὺ τὸν εἵλκυσε κοντὰ στὸ Χριστό; τὸχρῆμα; ἡ δόξα; τὸ μεγαλεῖο; Τί ἦταν ἐκεῖνοποὺ τὸν ἔκανε νὰ ἐγκαταλείψῃ πατέρα, μητέρα, πατρίδα, τὰ πάντα, καὶ νὰ πέσῃ στὴ μεγάλη περιπέτεια τοῦ Εὐαγγελίου; Τί ἦταν ἐκεῖνο ποὺ ἔκανε τὴ γλῶσσα ἑνὸς ψαρᾶ πύρινη, γλῶσσα ῥήτορος καὶ φιλοσόφου; Τί ἦτανἐκεῖνο ποὺ τὸν ἀνέδειξε θαυματουργό; Τί ἦταν τέλος ἐκεῖνο ποὺ τὸν δυνάμωσε, τὸν ἔκανε νὰ δώσῃ τὸ αἷμα του καὶ ν᾽ ἀντέξῃ στὸ μαρ-τύριο ποὺ τὸν περίμενε στὴν Πάτρα; Μία ἡ ἀπάντησις· ὅτι ὁ Χριστὸς ζῇ!

Ναί, ζῇ! εἰς πεῖσμα τῶν δαιμόνων καὶ τῶν ἀθέων. Δὲν ὑπάρχει, ἀδελφοί μου, δὲν ὑπάρχει ἄλλη ἐλπίδα. Ἂν ὁ κόσμος σωθῇ ἀπὸ τὴ λαίλαπα, ἂν σωθοῦμε ἀπὸ τὸν Ἁρμαγεδῶνα (Ἀπ. 16,17) ποὺ ἔρχεται πάνω στὴ γῆ, ἂν σωθοῦμε ἀπὸ τὸν τρί-  το παγκόσμιο πόλεμο, θὰ σωθοῦμε μόνο μὲ τὴν ἐλπίδα. Ἡ δὲ ἐλπὶς τῶν πάντων εἶνε Ἰησοῦς Χριστὸς ὁ Ναζωραῖος · ὅν, παῖδες, ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας· ἀμήν.

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος-

Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ποὺ ἔγινε στὸν ἱ. ν. Ἁγ. Παντελεήμονος Φλωρίνης τὴ Δευτέρα 30-11-1970τὸ πρωί .