Ο πόλεμος κατά της Ελλάδος το 1940

Ο πόλεμος κατά της Ελλάδος το 1940

Toῦ Βασίλειου Εὐσταθίου, Δρ. Φυσικοῦ, πτ. Θεολογίας (Τμ.Κοιν.Θ.ΕΚΠΑ) 

Στις 28 Οκτωβρίου του 1922 ο Μπενίτο Μουσολίνι οργανώνει την Πορεία προς την Ρώμη και ο Βασιλιάς Βίκτωρ Εμμανουήλ Γ΄ του παραδίδει την εξουσία ορίζοντάς τον πρωθυπουργό. Λίγο αργότερα, στις αρχές του 1925 ο Μουσολίνι εγκαθιδρύει μια προσωποπαγή ολοκληρωτική δικτατορία.

Στις 30 Ιανουαρίου 1933 έγινε η άνοδος στην εξουσία του Εθνικοσοσιαλιστικού Γερμανικού Εργατικού Κόμματος (Ναζί) υπό τον Αδόλφο Χίτλερ. Σταδιακά εγκαθιδρύθηκε ένα ολοκληρωτικό φασιστικό καθεστώτος γνωστό ως το «Τρίτο Ράιχ» μέσα από τον περιορισμό της ελευθερίας του Τύπου και της συνάθροισης. Στις 2 Αυγούστου 1934 ο Χίτλερ ήταν πια ο υπέρτατος ηγέτης. Το νέο καθεστώς είχε βασικό άξονα της πολιτικής του την φυλετική διάκριση των «κατώτερων» άλλων λαών, ειδικά των Εβραίων, μπροστά στην ανώτερη Άρια φυλή των Γερμανών, ενώ παράλληλα κήρυττε την ανάγκη διεύρυνσης του «ζωτικού χώρου».

Η Εθνικοσοσιαλιστική Γερμανία και η Φασιστική Ιταλία στις 22 Μαΐου του 1939 υπέγραψαν το Χαλύβδινο Σύμφωνο, με το οποίο η Ελλάδα μπήκε στην λίστα των χωρών που είχε πρόθεση να κατακτήσει ο Μουσολίνι. Στις 1 Σεπτεμβρίου 1939 ο Β΄Π Π ξεσπάει και οι ευρωπαϊκές χώρες ακολούθησαν η μια μετά την άλλη την γερμανική κατάκτηση. Η Μ Βρετανία ήταν η μόνη ισχυρή χώρα που δεν είχε υποκύψει.

 Η πρώτη εχθρική πράξη κατά της Ελλάδος γίνεται από την Ιταλία στις 15 Αυγούστου 1940, όταν ιταλικό υποβρύχιο τορπιλίζει το ελληνικό καταδρομικό Έλλη στην Τήνο, όπου είχε μεταβεί για τις εορτές της Μεγαλόχαρης. Ο Μουσολίνι βλέποντας τις επιτυχίες των Γερμανών αποφάσισε να κατακτήσει το κομμάτι της συμφωνίας με το Χίτλερ που του αναλογούσε και να ξεκινήσει με πολύ εσπευσμένες κινήσεις την επίθεση εναντίον της Ελλάδας, όπου με δυσκολία οι επιτελείς του πέτυχαν να καθυστερήσουν την επιχείρηση για την 28η Οκτωβρίου 1940. Τα ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου 1940, ο Ιταλός πρέσβης κόμης Εμμανουέλε Γκράτσι παρουσιάζεται στον Ιωάννη Μεταξά κομίζοντάς του τελεσίγραφο παράδοσης, όπου όμως δέχθηκε την αρνητική απάντηση του Μεταξά. Η άνανδρη και απρόκλητη επίθεση αυτή αντιμετωπίστηκε από τον ελληνικό λαό με ενθουσιασμό, με τον οποίο πήγαν οι Έλληνες στρατιώτες στο μέτωπο πολεμώντας με θυσία και ηρωισμό για την πατρίδα.

Οι ιταλικές δυνάμεις υπέστησαν πανωλεθρία με μεγάλες ήττες στο Καλπάκι από τον Χ Κατσιμήτρο και στα ορεινά της Πίνδου από τον Κ Δαβάκι. Ακολούθησε η ελληνική αντεπίθεση και η στην είσοδος του ελληνικού στρατού στην Κορυτσά, την Πρεμετή, το Δέλβινο, τους Αγίους Σαράντα, το Αργυρόκαστρο, την Χιμάρα και την Κλεισούρα. Η τελευταία μάχη έγινε στο ύψωμα 731 τον Μάρτιο 1941 και ήταν η φοβερότερη. Ο Δ Κασλάς και ο Π Κουτρίδης απέκρουσαν τους Ιταλούς και η Φασιστική Ιταλία του Μουσολίνι έχασε οριστικά τον έλεγχο της Βόρειας Ηπείρου, ο οποίος χρειάστηκε πλέον να ζητήσει την επέμβαση των γερμανικών στρατευμάτων. Μετά από αυτό ο Χίτλερ, ο οποίος επειδή ανησυχούσε και για την βρετανική στρατιωτική παρουσία στην Ελλάδα και την Γιουγκοσλαβία, τελικά αποφάσισε την εισβολή ταυτόχρονα και στις δυό αυτές χώρες στις 6 Απριλίου.

Ο πρωθυπουργός Α Κορυζής αντιστάθηκε στην διακοίνωση ότι τα γερμανικά στρατεύματα θα εισέλθουν σε λίγο στο ελληνικό έδαφος. Ακολούθησε μεγάλη μάχη κατά των εισβολέων στα οχυρά του Μεταξά, όπου οι Έλληνες στρατιώτες πολεμούσαν με ανδρεία. Όμως οι Γερμανοί έκαμψαν την ανεπαρκή αντίσταση των Σέρβων στα ανατολικά της Στρώμνιτσας και από εκεί, παρακάμπτοντας τα οχυρά του Μεταξά, έφθασαν στην κοιλάδα του Αξιού. Το μεσημέρι της 9ης Απριλίου υπογράφτηκε συμφωνία μεταξύ του Μπακόπουλου και του Rudolf Veiel με όρους ιδιαίτερα τιμητικούς για τα ελληνικά όπλα. Σταδιακά οι Γερμανοί εισβολείς κατέλαβαν και την υπόλοιπη Ελλάδα, εισβάλοντας στις 27 Απριλίου στην Αττική. Μετά την κατάληψη όλης της Ηπειρωτικής Ελλάδας ακολούθησε η τελευταία μάχη επί ελληνικού εδάφους, που ήταν η μάχη της Κρήτης τις τελευταίες ημέρες του Μαΐου του 1941. Οι Κρήτες αντιστάθηκαν στον εισβολέα, παρόλο που δεν είχαν κατάλληλο οπλισμό, με κάθε δυνατό μέσο που διέθεταν, σε τέτοιο βαθμό που του επέφεραν σημαντικά πλήγματα.

Η Ελλάδα χωρίστηκε σε τρεις ζώνες κατοχής, των Γερμανών, των Ιταλών και των Βουλγάρων. Οι αυθαιρεσίες των Γερμανών κατακτητών οδήγησαν στον μεγάλο λιμό της κατοχής. Η ανάπτυξη ενός ισχυρού κινήματος Εθνικής Αντίστασης στην κατεχόμενη Ελλάδα υπήρξε αποτέλεσμα της άρνησης του ελληνικού λαού να συμβιβαστεί με το καθεστώς της τριπλής εχθρικής κατοχής. Το τίμημα όμως της αντίστασης αυτής υπήρξε βαρύ: εκτελέσεις, βασανισμοί, φυλακίσεις έπληξαν χιλιάδες αγωνιστές. Ολόκληρα τα χωριά κατακάηκαν και έγιναν ομαδικές εκτελέσεις και σφαγές αμάχων που μαρτυρούν την αδίστακτη εκδικητικότητα του κατακτητή. Πολλά ήταν τα θαύματα που έκανε η Παναγία και κατά την περίοδο του ελληνοϊταλικού πολέμου, όπου σκέπαζε τους Έλληνες στρατιώτες όταν κινδυνεύανε στα βουνά της Βορείου Ηπείρου, αλλά και κατά την περίοδο της γερμανικής κατοχής. Για αυτό το λόγο μαζί με το μεγάλο ΟΧΙ του ΄40 εορτάζουμε στις 28 Οκτωβρίου και την Αγία Σκέπη της Παναγίας. Τελικά η απελευθέρωση της Αθήνας ήρθε στις 12 Οκτωβρίου 1944.