Σταυροπροσκύνηση

ΣΤΑΥΡΟΠΡΟΣΚΥΝΗΣΗ

Στη μέση της Μεγάλης Σαρακοστής η Εκκλησία καθιέρωσε να τιμάται ο σταυρός του Χριστού, γι’ αυτό και η Τρίτη Κυριακή των νηστειών φέρει το όνομα της Σταυροπροσκύνησης. Ο σταυρός σύμφωνα με τον Απόστολο Παύλο αποτελεί σκάνδαλο γα τους Ιουδαίους και μωρία για τους Έλληνες, δηλαδή τον ελληνιστικό κόσμο. Ας εξετάσουμε βαθύτερα αυτή την ορθή διάγνωση του Αποστόλου των Εθνών.

Οι Ιουδαίοι, και ιδιαίτερα οι άρχοντες αυτών, είχαν σχηματίσει στρεβλότατη αντίληψη της σχέσης τους με τον Θεό. Με τη βεβαιότητα ότι αποτελούσαν τον εκλεκτό λαό Του  ανέμεναν τον χριστό, μεσσία στα εβραϊκά, έχοντας προσδώσει σ’ αυτόν όλα τα γνωρίσματα ενός κοσμικού άρχοντα με πρώτο την απόλυτη κυριαρχία και επιβολή του θελήματός του  σ’  όλους τους ανθρώπους. Στα πλαίσια αυτής της στρεβλής αντίληψης είχε εκτραφεί η προσδοκία της νομής της εξουσίας στους εκλεκτούς του, ώστε να γευθούν, επί τέλους και αυτοί, την ικανοποίηση με την άσκηση της εξουσίας επί των άλλων. Οι αιώνες δουλείας των Εβραίων υπό κατακτητές δεν είχαν στο ελάχιστο βοηθήσει αυτούς να κατανοήσουν ποια έννοια είχε ο όρος « εκλεκτός λαός», τον οποίο κάποιοι χρησιμοποιούν ακόμη και σήμερα με ειρωνική τη διάθεση έναντι των συγχρόνων Εβραίων. Ο πόθος της πρωτοκαθεδρίας δεν περιοριζόταν μόνο στους επιφανείς, αλλά επεκτεινόταν και στους απλούς Εβραίους. Το βλέπουμε στους μαθητές του Χριστού, που φιλονικούσαν για το ποιος μεταξύ τους είναι ο πρώτος. Αυτό έδωσε την αφορμή στον Θεάνθρωπο να κάνει τον πιο θαυμαστή ανάλυση του τρόπου άσκησης της εξουσίας από τους κοσμικούς άρχοντες και να προτείνει τρόπο άσκησης αυτής σύμφωνα ε το θέλημα του Θεού: Αυτός που θέλει να είναι πρώτος, ας είναι ο τελευταίος, δηλαδή υπηρέτης όλων.

Όλα, όσα είπε ο Χριστός, θα γίνονταν αποδεκτά με συμπάθεια από τους ανθρώπους της γης, αν δεν υπήρχε πλήρης ταύτιση λόγων και έργων Του. Και η ταύτιση αυτή έφθασε στο απόγειό της με τη σταυρική του θυσία. Οι Εβραίοι τον παρέδωσαν στον Πιλάτο, προκειμένου να του απαγγελθεί η θανατική καταδίκη για δύο λόγους:  Δέχονταν καθημερινά τις έντονες επικρίσεις από μέρους του Χριστού για την υποκρισία τους και τη φιλοχρηματία τους. Η συμπεριφορά του Χριστού και μάλιστα η τελευταία πρόκληση να εισέλθει στα Ιεροσόλυμα επάνω σε γαϊδουράκι ήταν σκανδαλώδης. Έτσι θα αποτίναζαν τον σκληρό ζυγό των Ρωμαίων κατακτητών; Στάθηκαν ανήμποροι να κατανοήσουν το διάχυτο στη διδασκαλία του Ιησού πνεύμα ελευθερίας. Γι’ αυτό και κατέπεσαν στο κατάντημα να επικαλεσθούν το μισητό σ’ εκείνους Καίσαρα, προκειμένου να εκβιάσουν από μέρους του Πιλάτου την θανατική καταδίκη. Η ιστορία επανελήφθη κατά τον Μεσαίωνα, οπότε πλήρης υπήρξε η διαστροφή του μηνύματος περί ελευθερίας του προσώπου. Ο «αντιπρόσωπος»  του Θεού επί της γης έδωσε την «ευλογία» του στον «Καίσαρα» και δια της κοσμικής ισχύος εκείνος επέβαλε δια της βίας τις παπικές εντολές. Τότε, σε αντίθεση με τους τρεις πρώτους αιώνες, μάρτυρες ήσαν όχι οι χριστιανοί, αλλά οι αντικείμενοι, κυρίως λόγω της στρέβλωσης της διδασκαλίας του Χριστού από τους θρησκευτικούς ηγέτες, οι δοξασίες των οποίων απετέλεσαν τη μήτρα των παντοίων ολοκληρωτισμών της εποχής μας! Ο Ντοστογιέφσκι παρουσιάζει τη στρέβλωση με εκπληκτικό τρόπο σε έργο του στο πρόσωπου του «μεγάλου ιεροεξεταστή».

Ας εξετάσουμε τώρα και τους Έλληνες που θεώρησαν το ευαγγέλιο μωρία. Δεν ήταν βέβαια όλοι, καθώς σε μεγάλη έκταση του ελληνορωμαϊκού κόσμου η πίστη επικράτησε όχι μόνο αβίαστα αλλά υπό το κράτος φρικτών διωγμών. Μωρία χαρακτήρισαν τη διδασκαλία του Ευαγγελίου κάποιοι φιλόσοφοι και φιλοσοφούντες, καθώς αδυνατούσαν να αποδεχθούν το μέγεθος της θυσίας ενός θεού και μάλιστα με τον πλέον ατιμωτικό τρόπο. Η αντίληψη περί του θείου του αρχαίου κόσμου ήταν συνυφασμένη με το απόλυτο κύρος και την απόλυτη εξουσία. Ο κεραυνοβολών Ζευς το επιβεβαιώνει. Οι θεοί ήσαν εμπαθείς κατά το ανάλογο των εγκοσμίων ηγεμόνων. Ένας πάσχων θεός συνιστά την υπέρτατη μωρία. Όσο για τη διάθεση των θεών  έναντι των ανθρώπων, τη μαρτυρεί η φοβερή τιμωρία του Προμηθέα. Η ύβρις συνιστά το επίκεντρο της δοξασίας των αρχαίων για τη σχέση ανθρώπων και θεών. Η αλαζονεία δεν μένει ατιμώρητη. Και τώρα εμφανίζεται κάποιος που δηλώνει θεός σπλαχνικός, έτοιμος να συγχωρήσει το οποιοδήποτε αμάρτημα με μόνη προϋπόθεση τη μετάνοια. Και αυτό όχι μία φορά αλλά «εβδομηκοντάκις επτά»! Ο αρχαίος ελληνικός κόσμος ενώ κατέθεσε πλείστα όσα σπουδαία και θαυμαστά για ζητήματα που απασχολούν τον άνθρωπο, ελάχιστα και διόλου ικανοποιητικά προσέγγισε το ζήτημα της αγάπης προς τον πλησίον, καθώς ήταν παντελώς άγνωστη η έννοια του προσώπου. Και ενώ οι αρχαίοι φιλόσοφοι περιορίστηκαν στο να χαρακτηρίσουν τη διδασκαλία του Χριστού μωρία, οι σύγχρονοι «φιλόσοφοι» στην υπηρεσία των διαχρονικά δημαγωγών, οι οποίοι ασκούν την εξουσία κατά τα πρότυπα του παλαιού ανθρώπου, πλανώντες και πλανώμενοι, κατάντησαν όχι μόνο να απαξιώνουν τη θαυμαστή και ανυπέρβλητη ηθική διδασκαλία του Ευαγγελίου, αλλά και να ταυτίζουν τον Χριστό με κάποιον ψευτοθεό, ο οποίος σκληρός στο έπακρο τιμωρεί κατά τον ίδιο με τον Δία τρόπο τον Εωσφόρο! Δηλώνουν άθεοι και καυχώνται γι’ αυτό, στην πραγματικότητα όμως υπηρετούν τον Διάβολο και λυσσομανούν, όπως και αυτός, κατά του Χριστού και της Εκκλησίας Του. Όχι μόνο ψηφίζουν στο άθλιο αστικό κοινοβούλιο της συγκαλυμμένης δικτατορίας νόμους αντιευαγγελικούς, αλλά επαίρονται για το πνεύμα ελευθερίας, από το οποίο εμφορούνται έχοντες αποτινάξει τις προκαταλήψεις του παρελθόντος! Ποιοι; Αυτοί που είναι δούλοι πλείστων όσων παθών, ακόμη και παθών ατιμίας! Επίκειται και η ψήφιση νομοσχεδίου αποποινικοποίησης της βλασφημίας! Αλλά καλό είναι να γνωρίζουν οι αντίθεοι ότι η Εκκλησία δεν έχει ανάγκη από τα δεκανίκια του Καίσαρα. Δεν είναι ορθό να καταφεύγει ο πιστός στη δικαιοσύνη ενός εχθρικού προς την πίστη Καίσαρα και να ζητά την τιμωρία του βλασφήμου. Οφείλει με αγάπη να τον νουθετήσει, ώστε να πολεμήσει εκείνος το φοβερό πάθος του. Παλαιότερα κάποιοι ζητούσαν την επέμβαση του οργάνου της τάξεως, επειδή αδυνατούσαν, λόγω αγνοίας της Αγίας Γραφής, να αντιμετωπίσουν κάποιον χιλιαστή. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε, επί τέλους, οι ορθόδοξοι το πνεύμα ελευθερίας που πνέει στην Εκκλησία του Χριστού. Ο Χριστός μας καλεί να άρουμε τον σταυρό μας και να υποστούμε, όπως Αυτός, την περιφρόνηση, τους χλευασμούς, τις ύβρεις, τους διωγμούς και την ταπείνωση. Δυστυχώς, επηρεασμένοι από το δυτικό «πνεύμα», επιχειρούμε και εμείς παράκαμψη του Γολγοθά με ανώδυνη την πορεία προς την ανάστασή μας! Από την άλλη όμως δεν πρέπει να σιωπήσουμε μπροστά στην επιχειρούμενη τροποποίηση του ισχύοντος νόμου από πρόσωπα, τα οποία διακατέχονται από μίσος κατά της Εκκλησίας. Ποια αρχή του συγχρόνου «ανθρωπισμού» δίνει το δικαίωμα να γελοιοποιείται και να υβρίζεται ατιμωρητί αυτό που ο συνάνθρωπός μας θεωρεί ιερό και το λατρεύει;

Η παραχάραξη του Ευαγγελίου κλόνισε την Ευρώπη και αυτή σήμερα δρέπει πικρούς καρπούς, αν και ακόμη οι πολλοί δεν το αντιλαμβάνονται. Βέβαια θα επέλθει η τιμωρία για την «ύβριν». Όχι βέβαια από τον κεραυνό του Δία ούτε πολύ περισσότερο από τον Θεό της αγάπης. Η τιμωρία της ευρωπαϊκής, και όχι μόνο της παρούσας κυβέρνησης, «ύβρις» θα έλθει από το ισλάμ, του οποίου σήμερα εκκολάπτουν τους νεοσσούς στην Ευρώπη με τα φληναφήματα περί πολυπολιτισμικών κοινωνιών και ανοικτών συνόρων.

                        «ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ» ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ