Εθνική και θρησκευτική συνείδηση των Ελλήνων και η συνταγματική κατοχύρωση του ορθοδόξου χριστιανικού μαθήματος Θρησκευτικών

Η ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΚΑΤΟΧΥΡΩΣΗ ΤΟΥ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ  ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ ΚΑΙ Η ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟΤΗΤΑ ΑΥΤΟΥ.

Μερτζάνης  Νικόλαος-θεολόγος, 6ο Γυμνάσιο Κερατσινίου.

Τον τελευταίο καιρό πολλά αναληθή έχουν ειπωθεί  για το μάθημα των θρησκευτικών. Στο παρόν άρθρο μας θα ανασκευάσουμε αυτούς του ισχυρισμούς.

Το ορθόδοξο μάθημα των θρησκευτικών κατοχυρώνεται ως προς το περιεχόμενο και την υποχρεωτικότητά του από το ίδιο το Σύνταγμα. Συγκεκριμένα το άρθρο 16 παρ.2 αναφέρει ότι:« Η παιδεία αποτελεί βασική αποστολή του Κράτους και έχει σκοπό την ηθική, πνευματική, επαγγελματική και φυσική αγωγή των Ελλήνων, την ανάπτυξη της εθνικής και θρησκευτικής  τους συνείδησης και τη διάπλασή τους σε ελεύθερους και υπεύθυνους πολίτες»(ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ  Όπως αναθεωρήθηκε με το Ψήφισμα της 6^ης Απριλίου 2001 της Ζ΄ Αναθεωρητικής Βουλής των Ελλήνων, ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ, σελ.19).

«Εδώ πρέπει να προσέξουμε, ότι το Σύνταγμα δεν ομιλεί περί αγωγής  (δηλ. περί απλής διδασκαλίας), αλλά περί θρησκευτικής συνειδήσεως. Αυτό σημαίνει , ότι οι Έλληνες μαθηταί δεν αρκεί να μάθουν κάποια στοιχεία της Χριστιανικής θρησκείας, αλλά να τα ενστερνισθούν και να τους γίνουν συνείδηση (Γεωργίου Ηλ. Κρίππα , Συνταγματική Θεώρηση του μαθήματος των Θρησκευτικών στην Ελλάδα και την Ευρώπη Πύργος, Νοέμβριος 2008, Έκδοσις Ιεράς Μητροπόλεως Ηλείας, σελ. 16)».
Όμως, διάφοροι «εφευρέτες-ερμηνευτές»  του Συντάγματος θεωρούν  ότι το ως άνω άρθρο δεν δηλώνει συγκεκριμένη θρησκευτική συνείδηση.
«Το Σύνταγμα είναι σαφέστατο,…….. Αναφέρει «ανάπτυξη εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης», δεν αναφέρει «δημιουργία»…………  .Τόσο η εθνική όσο και η θρησκευτική συνείδηση υπάρχουν ήδη, το παιδί είναι ήδη Έλληνας και το γνωρίζει, είναι ήδη χριστιανός ορθόδοξος και το γνωρίζει  και η βάσει του συντάγματος κρατική παιδεία ,αποσκοπεί να αναπτύξει την συνείδησή του αυτή, δεν τη δημιουργεί. 

Επομένως, δεν είναι δυνατόν ο Έλληνας να διαπαιδαγωγείται από το κράτος ώστε να αναπτύξει π.χ. βραζιλιάνικη ή ιαπωνική εθνική συνείδηση, την οποίαν δεν έχει» (ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ  ΣΤ. ΠΟΝΗΡΟΣ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ, θεολογική θεμελίωση-Νομική κατοχύρωση, ιστορική δικαίωση-Ανασκευή ποικίλων ισχυρισμών, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΕΛΑΣΓΟΣ Ιωάννης Χρ. Γιαννάκενας Α΄ΕΚΔΟΣΗ: ΑΘΗΝΑ 2013, σ.25).

Είναι σαν να λέμε ότι το άρθρο 16 παρ.2  δεν οδηγεί σε ανάπτυξη συγκεκριμένης εθνικής συνείδησης, επειδή δεν αναφέρει την ελληνική, μολονότι αναφέρει πιο πάνω τη λέξη «Ελλήνων».

                                      ΠΟΙΟΣ ΕΡΜΗΝΕΥΕΙ ΑΥΘΕΝΤΙΚΑ ΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ;

 Το Σύνταγμα ερμηνεύεται κατεξοχήν από δικαστικές (τελεσίδικες) αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας (εφεξής ΣτΕ) και όχι από πολιτικούς, συνδικαλιστές και λοιπούς «ερασιτέχνες  νομο(α)μαθείς».
Η απόφαση 3365/1995 του ΣτΕ ομιλεί περί διδασκαλίας ορθόδοξου Χριστιανικού  μαθήματος ,διότι επικρατούσα θρησκεία σύμφωνα με το άρθρο 3 του Συντάγματος είναι η θρησκεία της Ορθόδοξης Εκκλησίας και μόνο μέσω αυτής αναπτύσσεται η θρησκευτική συνείδηση.

Τα ίδια πρεσβεύει και η 2176/1998 απόφαση του ΣτΕ, η οποία ακυρώνει απόφαση του Υπουργείου Παιδείας ως παράνομη και αντισυνταγματική, επειδή καθιστούσε μονόωρο το μάθημα των θρησκευτικών στη Β΄και Γ΄Λυκείου, ενώ πρέπει να διδάσκεται σε ικανό αριθμό ωρών την εβδομάδα.

Τέλος, τα ίδια φρονεί και η απόφαση 115/2012 του Διοικητικού Εφετείου Χανίων. Προσέφυγαν στη δικαιοσύνη εννέα  θεολόγοι των Χανίων, διότι  η ΕΛΜΕ ΧΑΝΙΩΝ είχε υποκαταστήσει την Πολιτεία και τη δευτεροβάθμια διεύθυνση Χανίων,  προτρέποντας τους διευθυντές σχολείων της περιοχής τους να χορηγούν αναιτιολόγητα απαλλαγή από το μάθημα των θρησκευτικών. Παραθέτουμε το κάτωθι απόσπασμα από αυτή την απόφαση:

«……….η ΕΛΜΕ Χανίων με το από 21/9/2010 και με αριθμό πρωτοκόλλου 630, έγγραφό της με τίτλο «ΑΠΑΛΛΑΓΗ ΑΠΟ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ», το οποίο απευθύνει στους Διευθυντές των σχολείων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, υποκαθιστώντας, ως μη έδει, την Πολιτεία και τον θεσμικό ρόλο της Διεύθυνσής σας, επιχειρεί κατά τρόπο άμεσο και παραπλανητικό να δώσει «εντολή» στους Διευθυντές των σχολείων, ότι δικαίωμα απαλλαγής από το μάθημα των θρησκευτικών, εκτός των αλλοθρήσκων και ετεροδόξων, έχουν και οι έχοντες πρόβλημα συνείδησης»( 3ο φύλλο της 115/2012 απόφασης).

Η ανωτέρω απόφαση είναι τελεσίδικη. Η εκδίκαση της υποθέσεως από το Διοικητικό Εφετείο Χανίων, έγινε κατά νόμιμη μεταφορά αρμοδιότητος από το ΣτΕ στα Δευτεροβάθμια Διοικητικά Δικαστήρια εν προκειμένω στο Διοικητικό Εφετείο Χανίων, και τούτο για αποσυμφόρηση του ΣτΕ (βλ. άρθρο 1, εδάφιο δ΄ του Ν. 702/ 1977).

Το μάθημα είναι υποχρεωτικό για τους ορθοδόξους χριστιανούς μαθητές.
Η γνωμοδότηση της 17/11/2008 του Συνηγόρου του Πολίτη, ότι αναιτιολόγητα οι μαθητές μπορούν να απαλλάσσονται από το μάθημα των θρησκευτικών «για λόγους συνείδησης χωρίς να δηλώνεται ο λόγος της συγκεκριμένης  αυτής επιλογής», είναι αντισυνταγματική. Οι δε απόψεις του συνηγόρου του πολίτη δεν έχουν δεσμευτικό χαρακτήρα για τις κρατικές υπηρεσίες.