Μητροπολίτης Κυθήρων Σεραφείμ, Κυριακή ΣΤ΄ Λουκά- Πάντοτε ενωμένοι με τον Κύριον

ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ

Πάντοτε ενωμένοι με τον Κύριον

Το σημερινό Ευαγγελικό Ανάγνωσμα αναφέρεται στην θεραπεία του δαιμονιζομένου της χώρας των Γαδαρηνών. Είδαμε την οικτρά κατάσταση, στην οποία κατάντησε ο ταλαίπωρος αυτός άνθρωπος, αφ’ ότου τον εκυρίευσε ολόκληρο σύνταγμα πονηρών πνευμάτων. Διαπιστώσαμε πόσο δυστυχισμένη ήταν η ζωή του και πόσο επικίνδυνος και τρομερός ήταν για τους άλλους. Γνωρίζοντας την θεία δύναμη του Ιησού το ακάθαρτο πνεύμα, τον παρακάλεσε να μη το βασανίση, όταν ο Κύριος έδωσε εντολή να βγη από τον δυστυχή αυτό άνθρωπο, αλλά όλα τα δαιμόνια να εισέλθουν στο κοπάδι των χοίρων. Το επέτρεψε αυτό ο φιλάνθρωπος Κύριος. Και ενώ ο δαιμονισμένος, που γιατρεύθηκε, έπεσε με ευγνωμοσύνη στα πόδια του Θεανθρώπου ιματισμένος και σωφρονών, οι Γαδαρηνοί, που πληροφορήθηκαν το γεγονός του πνιγμού των χοίρων μέσα στη λίμνη, από μεγάλο φόβο, που τους κατέλαβε εζήτησαν να απομακρυνθή από τη χώρα τους. Αντίθετα, ο θεραπευθείς ζητούσε από τον Χριστό να τον δεχθή για πάντα κοντά του. Ο Κύριος, όμως, τον έστειλε στο σπίτι και στους δικούς του ανθρώπους, για να διηγήται τις ευεργεσίες του Θεού.

Ο Άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας παρατηρεί ότι· «Συνάντησε τον Χριστό άνθρωπος, ο οποίος ήταν κατοικία πολλών και ακαθάρτων πνευμάτων και είχε χάσει τον νου και τα λογικά του, και καθόλου δεν διέφερε από τους νεκρούς και ενταφιασμένους, μάλλον δε βρισκόταν σε χειρότερη κατάστασι. Γιατί ήταν γυμνός και σύχναζε στα μνήματα των νεκρών, πράγμα που ήταν απόδειξις της απανθρωπιάς των δαιμόνων».

Ο ίδιος ο Κύριλλος, Αρχιεπίσκοπος Αλεξανδρείας, χαρακτηρίζει ως εξής την δειλία του δαιμονιζομένου: «Και εδώ βλέπεις την δειλία του να είναι αναμιγμένη με πολύ θράσος και αμυαλωσύνη. Γιατί δείγμα μεν της διαβολικής αμυαλωσύνης ήταν το να τολμήση να λέγη: ποιά σχέσις υπάρχει μεταξύ μας (μαζί μου και μαζί σου) και τι ζητάς από μένα Ιησού, υιέ του Θεού του Υψίστου; Δείγμα δε της δειλίας του είναι τα ακόλουθα λόγια: Σε παρακαλώ μη με βασανίσης και μη μου επιβάλης την τιμωρία να εγκλεισθώ από τώρα στα σκοτάδια του Άδου».

Τα πονηρά πνεύματα αποστρέφονται την άβυσσο, γιατί εκεί α) δεν λατρεύονται από κακούς ανθρώπους β) δεν μπορούν να βλάπτουν τους ανθρώπους και γ) τροφοδοτούνται από την αθλιότητά τους και τρώγονται με την κακία τους.

Η εξουσία των δαιμόνων για να κατοικούν και να δραστηριοποιούνται σ’ αυτόν τον κόσμο, είναι για τα όντα αυτά, που είναι χωρισμένα από τον Θεό, το μόνο μέσο κάποιας ανακουφίσεώς τους από το κενό και την κακεντρέχεια, από τα οποία τυραννούνται. Η στέρησις της απολαύσεως αυτής είναι γι’ αυτούς, ο,τι για τον δέσμιο ο περιορισμός του στη φυλακή. Και ο εκκλησιαστικός ερμηνευτής Θεοφύλακτος προσθέτει ότι: «Ο Κύριος επιτρέπει στους δαίμονες να βρίσκονται στη γη, για να κάνουν τους ανθρώπους πιο καλούς και δόκιμους αγωνιστές, ενώ αυτοί τους πολεμάνε. Διότι, εάν δεν ήσαν αντίπαλοι (οι δαίμονες), δεν θα υπήρχαν αγώνες, και αν δεν ήσαν αγώνες, δεν θα υπήρχαν και στεφάνια για τους αγωνιστές και νικητές».

Και ένα άλλο σημείο της ευαγγελικής αυτής περικοπής αξίζει να προσ­έξουμε ιδιαίτερα. Ο άλλοτε δαιμονισμένος άνθρωπος, μετά την θεραπεία του από την υποδούλωσί του στα πονηρά πνεύματα, δείχνει αναντίρρητη την απόδειξι της θεραπείας του. Το ότι έπεσε μπροστά στα πόδια του Ιησού ενδεδυμένος και σωφρονισμένος υπονοεί περισσότερο στάσι ευγνωμοσύνης, παρά ότι ο θεραπευθείς έγινε μαθητής του. Αυτή η στάσις είναι η τελευταία από τις τέσσερες μεταβολές, που έγιναν στον άνθρωπο αυτό. Ήδη κάθεται ήρεμα κοντά στον Χριστό, ενώ πριν το δαιμόνιο τον έσερνε απ’ εδώ και απ’ εκεί βίαια στους έρημους τόπους. Είναι πια ιματισμένος, φοράει τα ενδύματά του, ενώ προηγουμένως ήταν γυμνός. Είναι σωφρονισμένος, ενώ πιο πριν κατεχόταν από την μανία. Και ευχαριστείται πια να κάθεται κοντά στα πόδια του Ιησού, αυτός που άλλοτε απέφευγε την ανθρώπινη κοινωνία και συναναστροφή.

Ως προς το αίσθημα του φόβου που ένοιωσαν οι κάτοικοι της πόλεως και των αγρών, όταν έμαθαν το συμβάν του πνιγμού των χοίρων από τους χοιροβοσκούς και όταν πλησίασαν τον Χριστό και είδαν μπροστά στα πόδια του πεσμένο από ευγνωμοσύνη τον πρώην δαιμονισμένο, ιματισμένο και σωφρονισμένο, οι ερμηνευτές επισημαίνουν ότι αυτοί φοβήθηκαν από δεισιδαιμονία. Ο φόβος αυτός διαφέρει από τον φόβο, που ένοιωσαν ο Απόστολος Πέτρος μετά την θαυμαστή αλιεία και ο ιερεύς Ζαχαρίας, ο πατέρας του Προδρόμου, όταν είδε τον Άγγελο του Κυρίου, την ώρα που επιτελούσε τα ιερατικά του καθήκοντα στον ναό. Ο Πέτρος και ο Ζαχαρίας εφοβήθησαν από πίστι και ήθελαν πρώτα, με μετάνοια να ετοιμασθούν, για να προσεγγίσουν το θείον, ενώ αυτοί μόνο από δεισιδαιμονία. Και γι’ αυτό επιθυμούσαν να είναι κατά το αρχαίο λόγο «πόρρω Διος τε και κεραυνών».

Γι’ αυτό και η επιθυμία τους να φύγη από κοντά τους ο Κύριος ήταν γενική. «Γιατί φοβήθηκαν μήπως πάθουν και κάτι άλλο επιζήμιο, όπως έχασαν τους χοίρους με τον πνιγμό τους» (Θεοφύλακτος). Και αυτός ο φόβος δεν περιορίσθηκε στους κατοίκους της πόλεως, αλλά μεταδόθηκε και σ’ εκείνους που κατοικούσαν σε όλη εκείνη την περιφέρεια. Σκέφθηκαν περισσότερο την καταστροφή των χοίρων παρά την απελευθέρωσι του ταλαίπωρου συμπατριώτη τους και την απαλλαγή της χώρας τους από την τρομοκρατία, την οποία προκαλούσε ο πρώην δαιμονισμένος.

Ο Θείος Διδάσκαλος, μετά από το αίτημα που του υπέβαλαν οι Γαδαρηνοί, συγκατετέθη να απομακρυνθή από την χώρα τους, όχι όμως και χωρίς να τους αφήση ένα μάρτυρα της χάριτός Του στο πρόσωπο εκείνου, που απέβη το ζωντανό μνημείο της θείας ευεργεσίας, τον θεραπευθέντα άλλοτε δαιμονισμένο. Αυτοί που αγαπούσαν περισσότερο τους χοίρους τους, έχασαν τον Σωτήρα τους και αποστερήθηκαν την ελπίδα τους προς Αυτόν.

Το μήνυμα της σημερινής Κυριακής είναι να είμαστε και να παραμένουμε με τη Χάρι του Θεού ενωμένοι και οργανικά συνδεδεμένοι με τον Χριστό και το Πανάγιο σώμα Του, την Μητέρα μας Εκκλησία, για να πολεμάμε και να αντικρούωμε τα πονηρά πνεύματα, που με κάθε τρόπο επιχειρούν να επηρεάσουν τη ζωή μας η να καταλάβουν το οχυρό της καρδιάς μας, που ανήκει αποκλειστικά στον Χριστό, τον Αρχηγό της Πίστεως και της σωτηρίας μας, τον μόνον Σωτήρα και Λυτρωτή και Ευεργέτη μας, και ολόκληρης της ανθρωπότητος.

Και τότε να γνωρίζουμε καλά ότι: «ει ο Θεός μεθ’ ημών, ουδείς καθ’ ημών».

† Ο Κυθήρων Σεραφείμ

Ορθόδοξος Τύπος