Πρωτοπρ. Κυριακός Τσουρός, «Αἱρέσεις καί αἱρετικοί: Ποιμαντική ἀντιμετώπιση»

Πραγματοποιήθηκε τό ἀπόγευμα τῆς Πέμπτης, 18 Φεβρουαρίου ἐ.ἔ., στό Πνευματικό Κέντρο τῆς ἐνορίας τοῦ Ἁγίου Σώστη (λεωφ. Συγγροῦ) ἡ ἑνδέκατη Ἱερατική Σύναξη γιά τούς Κληρικούς τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Νέας Σμύρνης. Στή Σύναξη ὁμιλητής ἦταν ὁ Αἰδεσιμολογιώτατος Πρωτοπρεσβύτερος π. Κυριακός Τσουρός, Διδάκτωρ τῆς Θεολογίας, Γραμματέας τῆς Συνοδικῆς Ἐπιτροπῆς ἐπί τῶν Αἱρέσεων, ὁ ὁποῖος καί εἰσηγήθηκε τό θέμα «Αἱρέσεις καί αἱρετικοί: Ποιμαντική ἀντιμετώπιση».

Μεταξύ τῶν ἄλλων, ὁ εἰσηγητής ἀνέφερε τά παρακάτω.
Ἡ δραστηριότητα τῶν νεοφανῶν αἱρέσεων καί τῶν παραθρησκευτικῶν ὁμάδων γνωρίζει στίς ἡμέρες μας μιά ἰδιαίτερη ἔξαρση καί ἔχει μοναδικές ἰδιαιτερότητες συγκρινομένη μέ τίς γνωστές παλαιές αἱρέσεις πού ἀπασχόλησαν τήν Ἐκκλησία τῶν πρώτων αἰώνων. Ἡ ἔνταση καί ἔκταση τοῦ φαινομένου προβάλλει μέσα ἀπό τή διαπίστωση ὅτι ὁ ἀριθμός τῶν νεοφανῶν αἱρέσεων καί τῶν ποικιλωνύμων παραθρησκευτικῶν ὁμάδων (σεκτῶν), πού δραστηριοποιοῦνται σήμερα στή χώρα μας, ἀνέρχεται σέ μερικές ἑκατοντάδες. Ἀριθμοῦνται σέ 120 χριστιανικές αἱρέσεις καί παραχριστιανικές ὁμάδες καί σέ περίπου 450 παραθρησκευτικές ὀργανώσεις (σέκτες), μέ συνεχῶς αὐξανόμενο ρυθμό. Ἰδιαίτερη ἐξάπλωση γνωρίζουν οἱ παραθρησκευτικές ὁμάδες τῆς λεγόμενης «Νέας Ἐποχῆς», πολλές ἀπό τίς ὁποῖες ἔχουν χαρακτηριστεῖ διεθνῶς ὡς ὁλοκληρωτικές ἤ ὁμάδες ἤ καταστροφικές λατρεῖες.

Ἔτσι συναντᾶ κανείς μιά ἀτέλειωτη ποικιλία αἱρέσεων καί σεκτῶν, μέ ποικίλα χαρακτηριστικά, ἀκόμη καί μέ ὀρθόδοξα προσωπεῖα, μέ ἀποτέλεσμα νά προκαλεῖται μεγάλη σύγχυση στό ὀρθόδοξο πλήρωμα. Οἱ συνέπειες ἀπό τή δραστηριότητα τῶν νεοφανῶν αἱρέσεων εἶναι ἰδιαίτερα ἐπικίνδυνες γιά τό ἄτομο, τήν οἰκογένεια καί τό κοινωνικό σύνολο. Ἔχει γίνει διεθνῶς ἀποδεκτό ὅτι ἡ δραστηριότητα τῶν αἱρέσεων καί τῆς παραθρησκείας δέν εἶναι μόνο ἕνα θρησκευτικό ἤ ἐκκλησιαστικό πρόβλημα, ἀλλά κυρίως κοινωνικό, ἐφόσον προσβάλλει τίς δομές τῆς οἰκογένειας καί τῆς κοινωνίας.

Γι᾿ αὐτό διεθνεῖς ὀργανισμοί, ὅπως εἶναι τό Εὐρωπαϊκό Κοινοβούλιο (μέ τρία Ψηφίσματά του), τό Συμβούλιο Ὑπουργῶν τῆς Εὐρώπης (μέ δύο Συστάσεις του) καί πολλές κυβερνήσεις χωρῶν τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἑνώσεως (Γαλλία, Γερμανία, Βέλγιο, Ἱσπανία κ.ἄ.) ἔχουν λάβει αὐστηρότατα μέτρα ἐναντίον πολλῶν ὁμάδων γιά νά προστατεύσουν τούς πολίτες τους. Γιά τήν Ἐκκλησία μας ἀποτελεῖ ἕνα σοβαρό ποιμαντικό πρόβλημα, πού χρήζει ἰδιαιτέρας ποιμαντικῆς ἀντιμετωπίσεως.

Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας ἔχει ὅλα τά χαρακτηριστικά τῆς γνήσιας καί ἀληθινῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ. Καμία ἀπ' ὅλες τίς χριστιανικές καί παραχριστιανικές ὁμάδες καί αἱρέσεις δέν μπορεῖ νά διεκδικήσει γιά τόν ἑαυτό της αὐτή τήν ταυτότητα τῆς γνησιότητας καί τῆς αὐθεντίας. Καί καμία παραθρησκευτική ὁμάδα τῆς «Νέας Ἐποχῆς» δέν μπορεῖ νά σταθεῖ μαζί της, γιατί καμία σχέση δέν ἔχει μέ τό πρόσωπο καί τή διδασκαλία τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἔχει τή δισχιλιετή ἱστορία της καί τήν ἀληθινή καί ἀνόθευτη διδασκαλία της, σέβεται τήν ἀξία καί τήν ἐλευθερία τοῦ ἀνθρώπινου προσώπου, ἔχει τίς ἀπαντήσεις της καί τήν ἐναλλακτική λύση ἀπέναντι στά ὑπαρξιακά προβλήματα τοῦ ἀνθρώπου κάθε ἐποχῆς. Αὐτή τή δυνατότητα τῆς Ἐκκλησίας πρέπει νά κάνουμε γνωστή στόν σύγχρονο πλάνητα ἄνθρωπο.

Κατά τήν ποιμαντική ἀντιμετώπιση τοῦ προβλήματος ἡ Ἐκκλησία κάνει διάκριση μεταξύ τῆς αἱρέσεως - πλάνης καί τοῦ θύματος, τῆς ἀσθενείας καί τοῦ ἀσθενοῦς. Μάχεται καί πολεμᾶ τήν πλάνη, τήν ἀσθένεια καί ὄχι τόν πλανεμένο, τόν ἀσθενή.

Ὁ ποιμένας μεριμνᾶ γιά νά προστατέψει τό ποίμνιό του, πονᾶ γιά τήν ἀπώλεια ψυχῶν, ἀναζητεῖ τό «πλανώμενον», θεραπεύει πληγές, πάντοτε μέ στοργή καί ἀγάπη, χωρίς μισαλλοδοξία καί φανατισμό, χωρίς ὑστεροβουλία. Ἀκόμη, θά γίνει ὁ «συγκυρηναῖος» τῆς οἰκογένειας ἐκείνης πού θρηνεῖ γιά τήν ἐμπλοκή τοῦ παιδιοῦ της στά δίχτυα τῆς πλάνης. Ὁ ποιμένας λοιπόν πρωτίστως πρέπει νά γίνει ὁ δέκτης τῶν ἀναζητήσεων καί τῶν ἀμφισβητήσεων τοῦ ποιμνίου του, ἐν τῇ γενέσει τους, τῶν προβλημάτων καί τῶν προβληματισμῶν του, προτοῦ ἐμφανιστεῖ στήν πόρτα τοῦ Ὀρθόδοξου πιστοῦ ὁ «διαφορετικός», «ὁ πρόθυμος», μέ τό γλυκό πρόσωπο, τό θερμό «ἐνδιαφέρον» καί τόν «βομβαρδισμό τῆς ἀγάπης» του προσηλυτιστής, ὑποσχόμενος τήν ἐπίλυση κάθε προβλήματος πνευματικοῦ, οἰκογενειακοῦ ἤ κοινωνικοῦ. Βασικῆς σημασίας ὅμως γι΄ αὐτό εἶναι ἡ σωστή, ἔγκαιρη καί ὑπεύθυνη κατάρτιση καί δραστηριότητά μας στήν ἀντιμετώπιση αὐτῆς τῆς ἀπειλῆς.

Τό πρόβλημα τῶν νεοφανῶν αἱρέσεων εἶναι γιά τήν Ἐκκλησία μας μιά πρόκληση. Ἡ πρόκληση τῶν αἱρέσεων εἶναι γιά τήν ἐποχή μας μιά πραγματικότητα. Οἱ προκλήσεις ὅμως δέν ἀποτελοῦν πάντοτε ἀπειλή, ὅταν ἀντιμετωπίζονται ὀρθά. Σύμφωνα μέ τούς λόγους τοῦ ἀποστόλου Παύλου «δή γάρ καί αἱρέσεις ἐν ὑμῖν εἶναι, ἵνα οἱ δόκιμοι φανεροί γένωνται ἐν ὑμῖν» (Α´ Κορ. 11,19). Ἑπομένως, δέν εἶναι δυνατό νά ἐξαλείψουμε τήν πρόκληση τῶν αἱρέσεων, μποροῦμε ὅμως νά τή μεταστρέψουμε σέ εὐκαιρία γιά μᾶς, ἤ νά ἀναβάλουμε τίς καταστροφικές συνέπειες τῆς πλάνης.

Ἄς δοῦμε, λοιπόν, τήν πρόκληση τῶν νεοφανῶν αἱρέσεων, ὄχι μόνο ὡς ἀπειλή γιά τό ὀρθόδοξο ποίμνιο, ἀλλά καί ὡς εὐκαιρία γιά μιά ὀρθότερη ποιμαντική. Ὀφείλουμε νά βροῦμε τά πνευματικά-ποιμαντικά ἀντισώματα, τά ἀντίδοτα, πού θά καταστήσουν τούς Ὀρθόδοξους Χριστιανούς, τό «ἐμπεπιστευμένον ἡμῖν ποίμνιον» (Πράξ. 20,28), ἄτρωτους στά βέλη τῆς πλάνης καί τίς μεθοδεύσεις τοῦ «πατρός τοῦ ψεύδους» ἀνίκανες νά βλάψουν καί νά ἀπολέσουν ψυχές.

Πρός τόν σκοπό αὐτό εἶναι ἀπολύτως ἀναγκαῖο, στά πλαίσια τοῦ σεβασμοῦ τῆς θρησκευτικῆς ἐλευθερίας καί τῶν ἀτομικῶν δικαιωμάτων κάθε πολίτη, νά δραστηριοποιηθοῦν ἐγκαίρως ὁ ποιμένας καί οἱ συνεργάτες του καί στόν εὐαίσθητο καί νευραλγικό αὐτό ποιμαντικό τομέα, ὥστε νά ἐπιτευχθεῖ ἡ ὀρθή ποιμαντική ἀντιμετώπιση τοῦ προβλήματος τῶν νεοφανῶν αἱρέσεων.

Στό τέλος τῆς Ἱερατικῆς Σύναξης ὁ Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης μας κ. Συμεών εὐχαρίστησε τόν εἰσηγητή, Αἰδεσ. Πρωτ. π. Κυριακό Τσουρό, γιά τόν κόπο πού κατέβαλε, γιά τήν ἄρτια καί διασαφηστική εἰσήγηση, καί ἀκολούθησε συζήτηση. Τέθηκαν ἐρωτήματα καί δόθηκαν ἀπαντήσεις ἀπό τόν Εἰσηγητή καί τόν Σεβασμιώτατο κ. Συμεών.

Ιερά Μητρόπολη Νέας Σμύρνης