Ποιμαντορική Εγκύκλιος Μητροπολίτου Τρίκκης και Σταγών Χρυσοστόμου, για την Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή 2016

ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ

Ἐπί τῇ ἐνάρξει τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς

Ἀγαπητοί μου πατέρες καί ἀδελφοί,

Ἀγαπητοί μου χριστιανοί,

«Τῆς μετανοίας ἄνοιξόν μοι πύλας Ζωοδότα» ψάλλει ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία κάθε Κυριακή αὐτῆς τῆς εὐλογημένης περιόδου τοῦ λειτουργικοῦ χρόνου, τοῦ Τριωδίου, στήν ὁποία δεσπόζει ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Εἰσερχόμεθα, χάριτι Θεοῦ, σ’ αὐτήν. Καί καλούμαστε νά ζήσουμε τόν τρόπο τῆς μετανοίας στήν προσευχή καί στό πλῆθος τῶν ἱερῶν ἀκολουθιῶν. Στήν μελέτη τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ. Στην νηστεία καί τήν μυστηριακή ζωή. Στήν αὐτοκριτική μας. Στήν διάθεση τῆς φιλανθρωπίας καί τῆς ἀγάπης πρός τόν συνάνθρωπο. Στό ἦθος τῆς συγχωρητικότητας, τό ὁποῖο πηγάζει ἀπό τήν σχέση μας μέ τόν Θεό. «Ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶν, ὅπως ἀφίησι Κύριος ὁ Θεός τά ὀφειλήματα ἡμῶν». Στήν ἐπιθυμία μας νά ἀλλάξουμε τίς προτεραιότητες τῆς ζωῆς μας, γιά νά ζήσουμε ὡς κέντρο της τό σωτήριον πάθος, ἀλλά καί νά φωτιστοῦμε ἀπό τό πασχάλιον φῶς τῆς Ἀναστάσεως.

Ὅλη αὐτή ἡ περίοδος ἀποσκοπεῖ στήν μετάνοια. Σέ μία ἐποχή κατά τήν ὁποία, παραδομένοι στόν ἐγωισμό καί τήν νοοτροπία ὅτι ἔχουμε δίκιο σέ ὅλα, ὅτι μόνο ἐμεῖς γνωρίζουμε τί εἶναι σωστό καί τί ὄχι καί δέν αἰσθανόμαστε τήν ἀνάγκη νά κάνουμε τήν αὐτοκριτική μας, ἡ Ἐκκλησία μᾶς καλεῖ νά ἔλθουμε «εἰς ἑαυτόν» (Λουκ. 15,17). Νά δοῦμε ποῦ ἡ ζωή μας συμβαδίζει μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί ποῦ ἀφίσταται αὐτοῦ. Τό Εὐαγγέλιο θά ἔπρεπε νά εἶναι τό κριτήριο τόσο τῶν πράξεων, ὅσο καί τῶν σκέψεων καί τῶν λογισμῶν μας. Καί ὅπου βλέπουμε ὅτι ὁ δρόμος τόν ὁποῖο ἀκολουθοῦμε, εἴτε στήν προσωπική μας κατάσταση, εἴτε στή σχέση μας μέ τόν συνάνθρωπο, εἴτε στίς ἀντιδράσεις μας στούς ποικίλους πειρασμούς δέν εἶναι αὐτός πού θέλει ὁ Θεός, νά μετανοοῦμε. Νά ἀγωνιζόμαστε δηλαδή νά ἀλλάξουμε τόν τρόπο που προσεγγίζουμε τά πράγματα καί νά υἱοθετήσουμε τόσο στήν θεωρία ὅσο καί στήν πράξη τόν τρόπο τῆς πίστεως.

Ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστή εἶναι περίοδος στήν ὁποία καλούμαστε νά ζητοῦμε ἀπό τόν Θεό ἐντονότερα νά μᾶς ἀνοίξει τίς πύλες τῆς μετανοίας. Οἱ πύλες αὐτές ὁδηγοῦν στήν Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν καί ἔχουν νά κάνουν μέ τήν ἐπίγνωση τί σημαίνει νά εἴμαστε μέλη τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ, μέλη τῆς Ἐκκλησίας. Γιά νά εἰσέλθουμε ὅμως χρειάζεται ταπείνωση, δηλαδή ἀπόφαση καί ἀγώνας να βάλουμε τόν ἑαυτό μας στίς πραγματικές του διαστάσεις. Εἴμαστε εἰκόνες Θεοῦ. Ἔχουμε ὅμως ἀφήσει τήν ἁμαρτία νά μᾶς ἁμαυρώσει. Μικρότερα ἤ μεγαλύτερα πάθη μᾶς ταλαιπωροῦν, στερῶντας μας τήν ἐλευθερία. Δέν ἀνοιγόμαστε εἰλικρινά στόν συνάνθρωπό μας, ἀλλά ἀπαιτοῦμε ἀπό αὐτόν νά μᾶς δώσει. Καί ὅταν αὐτό δέν συμβαίνει, τόν κατακρίνουμε, ἀπορρίπτοντάς τον.Ὁ νοῦς μας ὑφίσταται τούς λογισμούς τῆς ὀλιγοπιστίας, τῆς ὑπερηφανείας, τῆς φιληδονίας. Ἀκόμη καί ἐντός τῆς ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας δέν εἴμαστε ἕτοιμοι νά φερθοῦμε μέ διάκριση καί ἀγάπη, οὔτε θέλουμε νά γεμίσουμε τόν χρόνο μας διά τῆς σχέσεως μέ τόν Θεό, ἀλλά μένουμε συχνά σέ μία τυπικότητα. Ἀρκούμεθα στή νηστεία τῶν τροφῶν καί δέν περνοῦμε στή νηστεία τῶν παθῶν. Ἔχοντας τήν ἐπίγνωση ὅλων αὐτῶν, ἐπιλέγουμε καί ἀγωνιζόμαστε γιά τήν μετάνοιά μας.

Ἄν ἀνοίξουν γιά ἐμᾶς οἱ πύλες τῆς μετανοίας, θά μπορέσουμε νά ἐφαρμόσουμε τόν πατερικό λόγο, ὅπως τόν ψάλλει ἡ Ἐκκλησία: «ἀληθής νηστεία ἐστίν ἡ τῶν κακῶν ἀλλοτρίωσις. Ἐγκράτεια γλώσσης. Θυμοῦ ἀποχή. Ἐπιθυμιῶν χωρισμός. Καταλαλιᾶς, ψεύδους καί ἐπιορκίας. Ἡ τούτων ἔνδεια νηστεία ἐστίν ἀληθής καί εὐπρόσδεκτος». Νά ἀπομακρυνθοῦμε δηλαδή ἀπό κάθε τί πού προξενεῖ κακό στήν ὕπαρξή μας. Νά ἐγκρατευθοῦμε ὡς πρός τή γλῶσσα. Νά ἀπέχουμε ἀπό τόν θυμό. Νά χωριστοῦμε ἀπό τίς κακές ἐπιθυμίες, τήν κατάκριση εἰς βάρος τῶν ἄλλων, τό νά δίνουμε ψεύτικη εἰκόνα γιά τόν ἐαυτό μας καί με τίς σκέψεις καί μέ τούς λόγους μας. Νά μήν παραβαίνουμε τίς ὑποσχέσεις πού δώσαμε ὡς χριστιανοί στόν Θεό ὅταν εἰσήλθαμε στήν ζωή τῆς Ἐκκλησίας μέ τό βάπτισμα, ὅτι δηλαδή θά ἀγωνιστοῦμε νά κρατήσουμε τήν εἰκόνα Του στήν ὕπαρξή μας καθαρή. Ἄν πτωχεύσουμε ὡς πρός τά πάθη, τότε ὁ ἀγώνας τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς θά εἶναι ἀληθινός καί εὐπρόσδεκτος ἀπό τόν Θεό.

Οἱ πύλες τῆς μετανοίας δέν ἀνοίγουν χωρίς τήν παρουσία τοῦ Ζωοδότου Χριστοῦ στήν ζωή μας. Ὁ Ἴδιος εἶπε ἄλλωστε ὅτι χωρίς «Ἐκεῖνον οὐ δυνάμεθα ποιεῖν οὐδέν» (Ἰωάν. 15,5). Καί στούς δύσκολους καιρούς τούς ὁποίους διερχόμεθα ἡ πίστη στόν Χριστό εἶναι ἡ βάση γιά νά ἀντέξουμε. Ἡ μετάνοια φέρνει τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ. Καί χρειάζεται ἰδιαιτέρως τώρα νά κατανοήσουμε ὅτι ἀρκετά ἀπομακρυνθήκαμε ἀπό τήν Ἀλήθεια. Βλέπουμε ποῦ μᾶς ὁδήγησε ἕνας τρόπος ζωῆς χωρίς ἐλπίδα καί ἀγάπη. Χωρίς Χριστό. Ἄς πάρουμε τήν μεγάλη ἀπόφαση. Καί ὅσοι εἴμαστε συνειδητά μέλη τῆς Ἐκκλησίας ἄς συνοδεύσουμε τήν νηστεία καί τήν μετάνοια ἐφέτος μέ ἰδιαίτερη προσευχή νά φανεῖ διέξοδος στίς δυσκολίες πού βιώνει ἡ πατρίδα μας. Βάζοντας ἀρχή μετανοίας καί ἐκζητῶντας τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ νά ἐντείνουμε ὅλοι τόν πνευματικό ἀγῶνα μας. Τήν στροφή πρός τόν ἔσω ἄνθρωπο. Καί τήν ἀπόφαση τῆς ἀλλαγῆς, τῆς ἐπιστροφῆς στόν Χριστό.

Γιά νά ἀνοίξουν οἱ πύλες τῆς μετανοίας χρειάζεται να «ὀρθρίσει τό πνεῦμα μας πρός τόν ναό τόν ἅγιο τοῦ Κυρίου μας». Νά πυκνώσει ἡ παρουσία μας στήν λειτουργική ζωή τῆς Ἐκκλησίας. Νά καρδιοχτυπήσει μέ πόθο ἡ ὕπαρξή μας μετέχοντας στό μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας, τόσο κατά τίς Προηγιασμένες Θεῖες Λειτουργίες, ὅσο καί στίς Λειτουργίες τοῦ Σαββάτου καί τῶν Κυριακῶν τῶν Νηστειῶν. Νά ἐκζητήσει τήν πνευματική τροφή τοῦ Θείου Κηρύγματος καί τῆς ἀκροάσεως τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ. Νά καθαριστεῖ διά τοῦ μυστηρίου τῆς ἱερᾶς ἐξομολογήσεως. Νά ἐνισχυθεῖ διά τῆς ἀναφορᾶς στούς Ἁγίους τῆς πίστεώς μας. Νά ἀφήσει κατά μέρος τόν κοσμικό τρόπο ζωῆς, τήν ἀγωνία γιά τίς βιοτικές μέριμνες καί νά ἐμπιστευθεῖ στήν παρουσία τοῦ Θεοῦ τήν ἀνακαίνισή της.

«Ἰδού νῦν καιρός εὐπρόσδεκτος, ἰδού νῦν ἡμέρα σωτηρίας» (Β’ Κορ. 6,2). Ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή εἶναι στάδιο ἀρετῶν καί νέας ἀρχῆς γιά τήν ζωή μας. Μέ τά βήματά μας νά ὁδηγοῦνται στήν Ἐκκλησία ἄς ἐργαστοῦμε τόν καλόν ἀγῶνα. Καί ἄς ἀξιωθοῦμε νά φτάσουμε ἀνακαινισμένοι καί μέ καρπούς πνευματικούς στό Ἅγιον Πάσχα!

Δεχθεῖτε τίς ὁλοκάρδιες εὐχές τόσο ἐμοῦ ὅσο καί τοῦ γέροντός μας Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου κυρίου Ἀλεξίου γιά ὅλη αὐτή τήν περίοδο! Καλή καί εὐλογημένη Τεσσαρακοστή!

Μετ’ εὐχῶν καί τῆς ἐν Κυρίῳ ἀγάπης,

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΑΣ

† Ο ΤΡΙΚΚΗΣ ΚΑΙ ΣΤΑΓΩΝ   Χ Ρ Υ Σ Ο Σ Τ Ο Μ Ο Σ