Μητροπολίτης Γόρτυνος Ιερεμίας, Ο E΄ Αποστολικός Κανόνας. Όχι στην υποχρεωτική αγαμία των ιερωμένων.

         ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ

ΓΟΡΤΥΝΟΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΕΩΣ

   ΔΗΜΗΤΣΑΝΑ-ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΙΣ

Δημητσάνα - Μεγαλόπολη, Κυριακή 19 Ὀκτωβρίου 2014

ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟ ΕΓΚΥΚΛΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ

Ο Ε´ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΑΣ

ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΑΓΑΜΙΑ ΤΩΝ ΙΕΡΩΜΕΝΩΝ

1. Παρακαλῶ, ἀδελφοί, δώσατε προσοχή, γιά νά σᾶς ἑρμηνεύσω στό σημερινό μου κήρυγμα τόν Πέμπτο Ἀποστολικό Κανόνα. Ἀκοῦστε: Ὅπως σήμερα ἔχουμε ἐγγάμους ἱερεῖς, ἔτσι παλαιότερα εἴχαμε καί ἐγγάμους Ἐπισκόπους. Ὁ ἅγιος Σπυρίδωνας, γιά παράδειγμα, ἦταν ἔγγαμος Ἐπίσκοπος. Ἡ ἀγαμία τῶν Ἐπισκόπων καθορίστηκε ὑποχρεωτικά ἀπό τήν ΣΤ´ Οἰκουμενική Σύνοδο, τό 680 μ.Χ., ἀπό τόν 12ο Κανόνα της. Οἱ Παπικοί ἔχουν ὑποχρεωτική τήν ἀγαμία τῶν κληρικῶν τους γιά ὅλες τίς βαθμῖδες. Γιά τήν καινοτομία τους αὐτή οἱ Παπικοί ἐπικαλοῦνται τόν ἅγιο Ἐπιφάνιο, ὁ ὁποῖος κάπου λέγει ὅτι δέν δέχεται ἡ Ἐκκλησία γιά τήν ἱερωσύνη ὅποιον εἶναι νυμφευμένος μέ γυναίκα. Στήν γνώμη μάλιστα αὐτή τοῦ ἁγίου Ἐπιφανίου συμφωνοῦν καί ὁ Ἰνοκέντιος καί ὁ Διάλογος. 

Ἀλλά εἶναι σημαντικό νά ποῦμε ἐδῶ τί λέγει ὁ ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης πάνω σ᾽ αὐτό: «Δέν μᾶς μέλει – λέγει ὁ ἅγιος – τί εἶπαν ἤ τί ἐφρόνησαν μερικοί Πατέρες, ἀλλά τί λέγει ἡ Ἁγία Γραφή καί οἱ Οἰκουμενικές Σύνοδοι καί ἡ γνώμη ὅλων τῶν Πατέρων. Διότι δέν συνιστᾶ δόγμα στήν Ἐκκλησία ἡ γνώμη μερικῶν»! Καί ἀναφέρει στήν συνέχεια ὁ Ἁγιορείτης ἅγιος Νικόδημος τόν ἀσκητή καί ὁμολογητή ἅγιο Παφνούτιο, ὁ ὁποῖος στήν Α´ Οἰκουμενική Σύνοδο δέν ἄφησε νά ἐπικρατήσει ἡ γνώμη μερικῶν, πού ζητοῦσαν νά ἐμποδίσουν τόν γάμο τῶν ἱερέων. Εἶπε τότε ὁ ἅγιος Παφνούτιος, ὅπως τό ἀναφέρει ὁ ἅγιος Νικόδημος: «Ὁ γάμος τῶν ἱερέων εἶναι σωφροσύνη καί ὁ καθένας πρέπει νά ἀφήνεται ἐλεύθερος στήν προαίρεσή του, κατά τήν ἀρχαία τῆς Ἐκκλησίας παράδοση». Νά εἶναι ἐλεύθερος, δηλαδή, ὁ καθένας νά ἐκλέξει ἤ νά παρθενέψει ἤ νά ἔλθει σέ γάμου κοινωνία. Λάθος λοιπόν καί αἵρεση ἡ ὑποχρεωτική παρθενία τῶν Παπικῶν γιά τούς ἱερεῖς τους. Καί ἡ ὑποχρεωτική αὐτή παρθενία ἔφερε τά πάμπολλα ἠθικά σκάνδαλα τῶν Παπικῶν ἱερωμένων.

2. Ὁ Πέμπτος Κανόνας τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων, πού θέλω νά σᾶς ἑρμηνεύσω, ἀδελφοί μου χριστιανοί, λέγει ὅτι δέν ἐπιτρέπεται κανένας Ἐπίσκοπος (πού ἦταν ἔγγαμοι τότε, ξαναλέγω) ἤ Πρεσβύτερος ἤ Διάκονος νά διώξει τήν γυναίκα του «προφάσει εὐλαβείας». Ἄν τυχόν τό κάνει αὐτό νά ἀφοριστεῖ, μέχρις ὅτου νά μετανοήσει καί νά δεχθεῖ πάλι τήν γυναίκα του πού ἀπομάκρυνε. Ἄν ὅμως ἐπιμένει σ᾽ αὐτό πού ἔκανε, νά καθαιρεῖται, λέγει ὁ Κανόνας πού ἑρμηνεύουμε.

3. Ἀλλά τί σημαίνει ἡ φράση νά διώξει τήν γυναίκα του «προφάσει εὐλαβείας»; Σημαίνει ὅτι αὐτός θέλει νά ζήσει στό ἑξῆς παρθενική ζωή καί γι᾽ αὐτό ἀπομακρύνει τήν γυναίκα του. Αὐτό, χριστιανοί μου, εἶναι καλή ἐπιθυμία γιά ἕναν ἔγγαμο ἱερωμένο, ἀλλά θά πρέπει καί ἡ πρεσβυτέρα τοῦ ἱερέα νά εἶναι σύμφωνη σ᾽ αὐτό· νά θέλει, δηλαδή, καί αὐτή νά ζήσει παρθενική ζωή. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος λέγει στά ἀνδρόγυνα ἡ ἐγκράτειά τους στήν περίοδο τῆς νηστείας νά γίνεται «ἐκ συμφώνου» (Α´ Κορ. 7,5). Νά γίνεται, δηλαδή, μέ τήν σύμφωνη γνώμη καί τῶν δυό. Ὅταν ἕνας ἀπό τούς δύο συζύγους δέν συμφωνεῖ γιά ἐγκράτεια, τό ἄλλο μέλος πρέπει νά ὑποχωρεῖ. «Δέδεσαι γυναικί; Μή ζήτει λύσιν», λέγει ὁ Ἀπόστολος.

4. Τό πνεῦμα τοῦ Κανόνα μας ἐδῶ καταδικάζει καί τίς λαϊκές ἐκεῖνες γυναῖκες, πού ἀπαιτοῦν συνεχῆ ἐγκράτεια ἀπό τόν σύζυγό τους, ἤ τούς ἄνδρες πού ζητοῦν τό ἴδιο ἀπό τήν σύζυγό τους, «προφάσει εὐλαβείας» πάλι· γιά νά κοινωνοῦν συνέχεια, γιά νά ἀναφέρουμε ἕνα παράδειγμα. Ὅμως ἡ γυναίκα πού ζητάει μία τέτοια συνεχῆ ἐγκράτεια ἀπό τόν ἄνδρα της, μπορεῖ, χωρίς νά τό γνωρίζει, νά γίνει αἰτία νά πέσει ὁ ἄνδρας της σέ μοιχεία. Ἔχω, ἀγαπητοί μου, μία ὡραία περικοπή τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου σ᾽ αὐτό τό θέμα, πού ὅμως δέν σᾶς τήν λέγω ὅλη, γιά νά μήν σᾶς κουράσω περισσότερο. Σᾶς ἀναφέρω μόνο ἕνα τμῆμα τῆς περικοπῆς αὐτῆς: «Μερικές γυναῖκες – λέγει ὁ ἱερός Πατέρας – κινούμενες ὄχι ἀπό σωστή εὐλάβεια χωρίζονται συζυγικά ἀπό τούς ἄνδρες τους καί νομίζουν ὅτι, κάνοντας ἔτσι, κάνουν κάτι τό εὐλαβικό καί ἁγνό. Ἔτσι ὅμως ὠθοῦν τούς ἄνδρες τους σέ μοιχεία». (Τό κείμενο τῆς περικοπῆς εἶναι στήν ΙΣΤ´ Ὁμιλία τοῦ ἁγίου Πατέρα στό κατά Ματθαῖον Εὐαγγέλιο).

5. Βλέπετε, ἀδελφοί χριστιανοί, πόσο ὡραῖα, μέσα στήν ἀνθρώπινη ἀνάγκη καί ψυχολογία, τοποθετεῖ ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας τά πράγματα; Μείνετε, λοιπόν, σταθεροί στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, στήν ὁποία γεννηθήκατε, καί ἡ ὁποία σᾶς ἀγαπᾶ καί σᾶς τρέφει μέ τήν σοφή διδασκαλία τῶν Ἁγίων Πατέρων.

Μέ πολλές εὐχές,

† Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας

Δείτε και:

-Μητροπολίτης Γόρτυνος Ιερεμίας, Ο Δ΄ Αποστολικός Κανόνας. Οι «απαρχές» των άλλων καρπών στο Επισκοπείο.

-Μητροπολίτης Γόρτυνος Ιερεμίας, Ο Τρίτος Αποστολικός Κανόνας. Τι να προσφέρουμε στο Ιερό Θυσιαστήριο

-Μητροπολίτης Γόρτυνος Ἰερεμίας, Ο Δεύτερος Αποστολικός Κανόνας. Ἡ χειροτονία ὅλων τῶν κληρικῶν ἀπό τόν Ἐπίσκοπο

-Μητροπολίτης Γόρτυνος Ἰερεμίας, Χειροτονία Επισκόπου