Κυριακή Ι΄ Ματθαίου -«Τούτο δε το γένος ουκ εμπορεύεται ει μη εν προσευχή και νηστεία»

Ευαγγέλιο: Ματθ. ιζ΄ 14-23 

Ματθ. 17,14       Καὶ ἐλθόντων αὐτῶν πρὸς τὸν ὄχλον προσῆλθεν αὐτῷ ἄνθρωπος γονυπετῶν αὐτὸν καὶ λέγων·

Ματθ. 17,14              Και όταν κατέβηκαν και ήλθαν προς το πλήθος, επλησίασεν αυτόν ένας άνθρωπος, που εγονάτισε εμπρός του με ευλάβειαν και είπε·

Ματθ. 17,15       Κύριε, ἐλέησόν μου τὸν υἱόν, ὅτι σεληνιάζεται καὶ κακῶς πάσχει· πολλάκις γὰρ πίπτει εἰς τὸ πῦρ καὶ πολλάκις εἰς τὸ ὕδωρ.

Ματθ. 17,15              “Κυριε σπλαγχνίσου το παιδί μου, διότι σεληνιάζεται και ταλαιπωρείται πολύ φοβερά· διότι πολλές φορές πίπτει εις την φωτιά και πολλές φορές στο νερό.

Ματθ. 17,16       καὶ προσήνεγκα αὐτὸν τοῖς μαθηταῖς σου, καὶ οὐκ ἠδυνήθησαν αὐτὸν θεραπεῦσαι.

Ματθ. 17,16              Και έφερα αυτόν προς τους μαθητάς σου με την παράκλησιν να τον θεραπεύσουν και αυτοί δεν ημπόρεσαν να του χαρίσουν την θεραπείαν”.

Ματθ. 17,17       ἀποκριθεὶς δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν· ὦ γενεὰ ἄπιστος καὶ διεστραμμένη! ἕως πότε ἔσομαι μεθ᾿ ὑμῶν; ἕως πότε ἀνέξομαι ὑμῶν; φέρετέ μοι αὐτὸν ὧδε.

Ματθ. 17,17              Απεκρίθη δε ο Ιησούς και είπεν· “ω γενεά άπιστος και διεστραμμένη από την κακίαν! Εως πότε θα είμαι μαζή σας; Εως πότε θα σας ανέχωμαι; Φερετε μου αυτόν εδώ”.

Ματθ. 17,18       καὶ ἐπετίμησεν αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς, καὶ ἐξῆλθεν ἀπ᾿ αὐτοῦ τὸ δαιμόνιον καὶ ἐθεραπεύθη ὁ παῖς ἀπὸ τῆς ὥρας ἐκείνης.

Ματθ. 17,18              Και επέπληξεν ο Ιησούς το δαιμόνιον και εβγήκεν αυτό από το παιδί, το οποίον και εθεραπεύθη από την ώρα εκείνην.

Ματθ. 17,19       Τότε προσελθόντες οἱ μαθηταὶ τῷ Ἰησοῦ κατ᾿ ἰδίαν εἶπον· διατί ἡμεῖς οὐκ ἠδυνήθημεν ἐκβαλεῖν αὐτό;

Ματθ. 17,19              Τοτε επλησίασαν οι μαθηταί τον Ιησούν ιδιαιτέρως και είπαν· “διατί ημείς δεν ημπορέσαμεν να διώξωμε αυτό το δαιμόνιον;” (Είπαν δε τούτο, διότι εις άλλας περιστάσεις είχαν εκδιώξει δαιμόνια).

Ματθ. 17,20       ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· διὰ τὴν ἀπιστίαν ὑμῶν. ἀμὴν γὰρ λέγω ὑμῖν, ἐὰν ἔχητε πίστιν ὡς κόκκον σινάπεως, ἐρεῖτε τῷ ὄρει τούτῳ μετάβηθι ἐντεῦθεν ἐκεῖ, καὶ μεταβήσεται, καὶ οὐδὲν ἀδυνατήσει ὑμῖν.

Ματθ. 17,20             Ο δε Ιησούς είπεν εις αυτούς· “ένεκα της απιστίας σας. Διότι σας διαβεβαιώνω, εάν έχετε πίστιν σαν το μικρό σπόρο του σιναπιού, θα πήτε στο βουνό τούτο· πήγαινε από εδώ εκεί και θα πάη και τίποτε δεν θα είναι για σας αδύνατον.

Ματθ. 17,21       τοῦτο δὲ τὸ γένος οὐκ ἐκπορεύεται εἰ μὴ ἐν προσευχῇ καὶ νηστείᾳ.

Ματθ. 17,21              Μαθετε δε ότι αυτό το είδος των δαιμονίων δεν εκδιώκεται παρά με προσευχήν και νηστείαν”.

Ματθ. 17,22       Ἀναστρεφομένων δὲ αὐτῶν εἰς τὴν Γαλιλαίαν εἶπεν αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· μέλλει ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου παραδίδοσθαι εἰς χεῖρας ἀνθρώπων

Ματθ. 17,22             Ενώ δε περιήρχοντο εις την Γαλιλαίαν, είπε εις αυτούς ο Ιησούς· “ο Υιός του ανθρώπου μέλλει να παραδοθή εις τα χέρια μοχθηρών ανθρώπων

Ματθ. 17,23       καὶ ἀποκτενοῦσιν αὐτόν, καὶ τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ ἐγερθήσεται. καὶ ἐλυπήθησαν σφόδρα.

Ματθ. 17,23             και θα τον θανατώσουν, και κατά την τρίτην ημέρα θα αναστηθή”. Και ελυπήθησαν παρά πολύ οι μαθηταί.

«Τούτο δε το γένος ουκ εμπορεύεται ει μη εν προσευχή και νηστεία»

Ο πατέρας του δαιμονισμένου παιδιού, αγαπητοί αδελφοί, πριν το πάει στον Κύριο, το είχε πάει στους μαθητάς. Αλλά εκείνοι δεν μπόρεσαν να το κάμουν καλά. Γιατί δεν κατόρθωσαν οι απόστολοι να θεραπεύσουν το αξιολύπητο εκείνο πλάσμα; Ο Ιησούς τους είχε δώσει – όπως αναφέρουν σε άλλα σημεία τα Ευαγγέλια – τη δύναμη να διώχνουν ακάθαρτα πνεύματα και να κάνουν και άλλα λογής – λογής θαύματα. Κι όχι μόνο στους δώδεκα είχε δώσει τέτοια χάρη, αλλά και στους άλλους, τους εβδομήκοντα, που καθώς σημειώνει ο ευαγγελιστής Λουκάς γύρισαν κάποτε με χαρά και είπαν στον Κύριο: «Και τα δαιμόνια υποτάσσεται ημίν εν τω ονόματί σου».

Οι δώδεκα, λοιπόν, οι υπερεκλεκτοί, οι πρώτοι, δεν κατόρθωσαν σ’ αυτή την περίπτωση να βγάλουν το δαιμόνιο, που είχε φωλιάσει σ’ εκείνο το παιδί. Γιατί; Η συνέχεια της περικοπής το δείχνει καθαρά. Την ίδια απορία είχαν και οι μαθηταί. Πήγαν ιδιαιτέρως, όπως ακούσαμε, και ρώτησαν τον Ιησού:

-        Γιατί εμείς δεν μπορέσαμε να βγάλουμε τα δαιμόνια;

Και ο Υιός του Θεού τους αποκρίθηκε:

-        Εξ αιτίας της απιστίας σας. Σας βεβαιώνω και σας λέγω, ότι αν έχετε πίστη έστω και σαν το σπυρί του σιναπιού, θα πείτε σ’ αυτό το βουνό πήγαινε παρά πέρα και θα πάει. Και τίποτε δεν υπάρχει, που να μη μπορείτε να το κάνετε. Αλλά, ειδικά για το διώξιμο των δαιμονίων, μάθετε ότι χρειάζονται, για αυτό δυο όπλα. Μονάχα με τα όπλα αυτά εξοστρακίζεται ο δαίμων από τις ψυχές και τα σώματα. Με ποια όπλα; Την προσευχή και τη νηστεία.

Αν η πίστη σας ήταν κάπως δυνατή, θα είχατε πραγματοποιήσει το θαύμα που έκαμα κατόπιν εγώ. Η δύναμη μου βρισκόταν στα χέρια σας. Αλλά δεν έπρεπε να διστάσετε, να αμφιβάλετε. Σας χρειαζόταν, όμως, ειδικά για μια τέτοια περίπτωση, κι η προσευχή, η θερμή κι επίμονη προσευχή. Κι ακόμα η νηστεία. Θα έπρεπε με τη φλόγα της προσευχής να χτυπήσετε το δαιμόνιο. Και να κινηθείτε εναντίον του με τν ελαφράδα, που χαρίζει η νηστεία, ανταλλάσοντας την ψυχή από το βάρος του σώματος, από τους δεσμούς με την ύλη.

Αυτή η σύσταση του κυρίου, αγαπητοί αδελφοί, έχει παντοτινή επικαιρότητα. Κι η Εκκλησίας σε κάθε τέτοια περίσταση χρησιμοποιεί τα όπλα αυτής της συστάσεως. Διώχνει τον δαίμονα από τις ψυχές και τα σώματα, θέτοντας κυρίως σ’ ενέργεια την προσευχή και τη νηστεία.

Ο διάβολος και οι Άγγελοι του τίποτε άλλο δεν τρέμουν, σε τίποτε άλλο δεν υποχωρούν προτροπάδην, όσο μπροστά στην προσευχή και τη νηστεία.

Η προσευχή δεν είναι μονάχα λόγια που απευθύνουμε στον Κύριο, ζητώντας τη βοήθεια του. Είναι συνάμα και καταπέλτης, που συντρίβει τα τείχη της αμαρτίας κι επιτρέπει στη χάρη την είσοδο μέσα στις ψυχές και μέσα στα σώματα. Είναι πύρινα βλήματα, που κατατροπώνουν τις σκοτεινές δυνάμεις και τις διώχνουν απ’ όπου είχαν κάμει κατοχή.

Αλλά στον πόλεμο αυτόν, για να είναι το αποτέλεσμα του η νίκη, χρειάζεται και η νηστεία. Διότι αυτή μαραίνει τα πάθη, ισχυροποιεί την ψυχή και της χαρίζει την ευκινησία εκείνη, που είναι απαραίτητη για τις επιθέσεις εναντίον του Πονηρού.

Πραγματικά, όπως το είπαν τα άψευστα χείλη του Κυρίου, όπως το μαρτυρεί η πείρα της Εκκλησίας, όπως το βλέπει κάθε χριστιανός στον ίδιο του τον βίο, η προσευχή και η νηστεία είναι τα απαραίτητα και σχεδόν μοναδικά μέσα, για να εκδιωχθεί το πονηρό γένος, για να ελευθερωθούμε από την επήρεια του και την κυριαρχία του.

«Τούτο το γένος ουκ εκπορεύεται ει μη εν προσευχή και νηστεία».

Φιλεύσπλαχνε Κύριε. Αξίωσε μας να χειριστούμε σαν καλοί οπλίται της θείας σου παρατάξεως αυτά τα δυο όπλα, που έβαλες στη διάθεση μας με το νόμο σου. Κάμε μας να τα αγαπήσουμε, να μη τα παρατάμε και να τα κινούμε πάντα εναντίον του εχθρού. Αυτά είναι που δίνουν τη νίκη κι εξασφαλίζουν από την ήττα και την υποχώρηση. Αυτά είναι που και στα χέρια τα δικά σου, όταν έζησες ως άνθρωπος πάνω στη γη, και στα χέρια των αγίων σου, έκαμαν ώστε να καταισχυνθεί ο σατανάς και να θριαμβεύσει η βασιλεία σου. Αυτά μένουν και σε μας η εγγύηση για τη μίμηση σου και για τη σωτηρία μας. Αυτά είναι που θα μας εξασφαλίσουν τον αμάραντο στέφανο της νίκης όταν μετά τον αγώνα και τα τρόπαια εδώ κάτω, μας καλέσεις στην εξέδρα του φοβερού σου βήματος, κατά την ημέρα της Κρίσεως, για να μας ανταμείψεις ως αθλοθέτης της.

 Γιώργος Σαββίδης – Μητροπόλεως Πάφου